Τι σημαίνει όταν κάποιος σιωπά συνεχώς για να αποφεύγει τις συγκρούσεις, σύμφωνα με την ψυχολογία
Υπάρχουν άνθρωποι που αποφεύγουν πάση θυσία τις συγκρούσεις. Δεν λένε τη γνώμη τους, σπάνια εκφράζουν τις επιθυμίες τους, και συνήθως κάνουν πίσω, ακόμη κι όταν διαφωνούν. Όχι γιατί δεν έχουν άποψη, αλλά γιατί φοβούνται. Όχι τη σύγκρουση αυτή καθαυτή, αλλά όλα όσα μπορεί να φέρει μαζί της.
Κι όμως, η σύγκρουση -σε κάποιες στιγμές της ζωής - είναι αναπόφευκτη. Είτε πρόκειται για έναν φίλο, έναν συνάδελφο, έναν σύντροφο ή ακόμα και έναν συγγενή, υπάρχουν φορές που μια δύσκολη συζήτηση είναι απαραίτητη. Όχι για να κερδίσουμε τον καβγά, αλλά για να χτίσουμε σχέσεις πιο υγιείς και αυθεντικές.
Ο φόβος της σύγκρουσης και από πού πηγάζει
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο Mario Arzuza, κάποιοι άνθρωποι έχουν από τη φύση τους χαμηλή ανεκτικότητα στη σύγκρουση. Τους είναι πιο σημαντική η αρμονία και η συναισθηματική ηρεμία απ’ το να πουν αυτό που πραγματικά σκέφτονται. Προτιμούν να καταπιούν τον θυμό, παρά να ρισκάρουν την παραμικρή τριβή.
Για άλλους, ο φόβος ξεκινά από το παρελθόν: μεγάλωσαν σε σπίτια όπου η σύγκρουση ήταν συνώνυμο με τις φωνές, την ένταση ή ακόμη και τη συναισθηματική κατάρρευση. Μαθαίνουν, λοιπόν, από νωρίς ότι η αποφυγή είναι ασφαλής στρατηγική, κι αυτή η στρατηγική τους ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή.
Ένας ακόμη συχνός λόγος είναι ο φόβος του να χάσουν τον έλεγχο: να πουν κάτι σκληρό πάνω στα νεύρα τους, να πληγώσουν τον άλλον, να καταστρέψουν μια σχέση. Κι όταν κάποιος δίνει υπερβολική αξία στην εξωτερική αποδοχή, ο ίδιος ο κίνδυνος να δυσαρεστήσει κάποιον μοιάζει απειλητικός.
Συμπεριφορές που προδίδουν τον φόβο
Αν φοβάστε τη σύγκρουση, ίσως να σας φανούν οικείες κάποιες από τις εξής συμπεριφορές:
- Κρατάτε μέσα σας όσα σας ενοχλούν, για να μη χαλάσει η ατμόσφαιρα.
- Αποφεύγετε τις δύσκολες συζητήσεις, ακόμη κι αν πρόκειται για κάτι σημαντικό για εσάς.
- Λέτε «ναι» ενώ μέσα σας θέλετε να πείτε «όχι».
- Θυσιάζετε τις ανάγκες ή τα θέλω σας, για να είναι όλοι ικανοποιημένοι.
Αυτή η συνεχής υπερπροσαρμογή όμως έχει κόστος: συναισθηματική κόπωση, χαμηλή αυτοεκτίμηση, απογοήτευση, ακόμη και σωματικά συμπτώματα όπως ένταση, ημικρανίες ή διαταραχές ύπνου και πέψης.
Μπορεί να αλλάξει αυτό το μοτίβο;
Ναι, με προσπάθεια, αυτοπαρατήρηση και ίσως και βοήθεια. Ο φόβος της σύγκρουσης δεν είναι καταδίκη.
Πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσετε τις σκέψεις που πυροδοτούν αυτόν τον φόβο. Πολλές φορές βασίζονται σε υποθέσεις που δεν ισχύουν πια: «Αν του πω τι νιώθω, θα με απορρίψει», «Θα καταλήξουμε σε καβγά».
Το επόμενο βήμα είναι να εξασκηθείτε στη διεκδικητική επικοινωνία , δηλαδή, να λέτε ξεκάθαρα και με σεβασμό αυτό που σκέφτεστε και αισθάνεστε, χωρίς να επιτίθεστε και χωρίς να υποχωρείτε μονίμως. Μπορείτε να ξεκινήσετε με «εύκολες» καταστάσεις, για να χτίσετε αυτοπεποίθηση.
Παράλληλα, είναι χρήσιμο να μάθετε να ανέχεστε τη δυσφορία. Το άγχος και η ένταση δεν είναι επικίνδυνα είναι απλώς δυσάρεστα. Τεχνικές όπως ο διαλογισμός, η ενσυνειδητότητα και η εστιασμένη αναπνοή βοηθούν πολύ στη ρύθμιση των συναισθημάτων.
Τέλος, είναι σημαντικό να θυμάστε: η σύγκρουση δεν είναι εχθρός. Είναι ένα φυσικό και συχνά απαραίτητο μέρος της ανθρώπινης επαφής. Όταν γίνεται με σεβασμό και πρόθεση να βρεθεί λύση, μπορεί να φέρει μεγαλύτερη κατανόηση, ειλικρίνεια και οικειότητα.
Και αν όλα αυτά φαντάζουν δύσκολα, ένας ειδικός ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει να ξετυλιχτεί αυτό το κουβάρι με ασφάλεια, καθοδήγηση και στήριξη.
