Τζωρτζίνα Λιώση: «Ο τρόπος που υπάρχουμε σαν γυναίκες είναι υπεραναλυτικός -και εξουθενωτικός»

Προσγειωμένη, ειλικρινής και ευγενική, η Τζωρτζίνα Λιώση θυμάται με νοσταλγία τα καλοκαίρια της στο Μάτι, λατρεύει τις δύο γάτες της, Μπότα και Στάχτη, σιχαίνεται την αγένεια και της αρέσει να κάνει σχέδια, χωρίς να απογοητεύεται αν κάτι δεν πάει όπως το έχει φανταστεί. Η ίδια αφηγείται τη ζωή της στο Bovary.gr.

«Τους χειμώνες μου τους περνούσα στο Περιστέρι, αλλά πάντα αυτοπροσδιοριζόμουν ως Ματιώτισσα, γιατί περνούσα εκεί περνούσα Χριστούγεννα, Πάσχα, τα Σαββατοκύριακα και όλα μου τα καλοκαίρι. Όλοι οι φίλοι μου ήταν από εκεί. Ήταν το μέρος όπου ένιωθα καλά. Στην Αθήνα νομίζω μέναμε κυρίως για το σχολείο και επειδή, παλιότερα, δεν ήταν τόσο εύκολες οι μετακινήσεις όταν ζούσαμε στο Μάτι. Πλέον, έχει γίνει πιο εύκολα προσβάσιμο σαν περιοχή.

»Αυτό που έχω πιο έντονο από τα παιδικά μου χρόνια είναι το Μάτι. Οι φίλοι μου και η ζωή μου στο Μάτι, η φύση και το πόσο λαχταρούσα να βρίσκομαι πάντα εκεί. Τι πυρκαγιές μπορώ να πω ότι ακόμη τις βιώνω. Δεν έχει τελειώσει αυτό και κάθε καλοκαίρι το αναβιώνουμε όλοι.

»Μικρή νομίζω ήμουν πολύ ήσυχο παιδί, καθόλου της παρέας. Μου άρεσε η μοναξιά, μου άρεσε πολύ η φύση. Μπορούσα να κάθομαι όλο το απόγευμα στον κήπο και να ζωγραφίζω ή να παίζω με τις λάσπες, να φτιάχνω πλαστελίνες. Απολάμβανα πολύ την παρέα με τα ξαδέλφια μου στο Μάτι. Ήμασταν πάρα πολλά παιδιά που τρέχαμε σε τεράστιες εκτάσεις και παίζαμε κρυφτό, επιτραπέζια, κυνηγητό. Ωστόσο, μου άρεσε πολύ και η ησυχία και η μοναξιά μου -δηλαδή μπορούσα να κάθομαι όλη μέρα μόνη μου και απλά να ζωγραφίζω.

»Ήμουν καλή μαθήτρια, μου άρεσε το σχολείο. Βέβαια, μεγαλώνοντας κατάλαβα ότι οι επιδόσεις μου στο σχολείο ανταποκρίνονταν στα δεδομένα του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Δηλαδή, ήμουν μεν καλή μαθήτρια, αλλά με τον τρόπο του. Δεν νομίζω ότι πήρα ουσιαστική γνώση μέχρι να πάω στο Πανεπιστήμιο. Ήμουν ένα παιδί που τα μάθαινε εύκολα, άκουγα στο μάθημα και τα θυμόμουν μετά. Μου άρεσε να είμαι καλή, είχα «φάει» δηλαδή το παραμύθι των καλών βαθμών, των επαίνων, του απουσιολογίου -όλα αυτά που θεωρούνται επιβραβεύσεις, αλλά δεν είναι ουσιαστικές.

»Οπότε, ούτε και η γνώση μου ήταν ουσιαστική. Ήταν όλο πολύ πλασματικό. Μπορώ να πω ότι το μόνο που κέρδισα από το σχολείο, χάρις σε έναν πολύ αγαπημένο μου φιλόλογο, είναι η αγάπη μου για την ποίηση.

»Όχι, δεν πέρασα αυτό που λέμε κλασική εφηβεία, ούτε λίγο. Δεν έκανα καμία επανάσταση. Πιστεύω ότι και σαν έφηβη ήμουν πολύ ήσυχο παιδί. Και επειδή με τους συμμαθητές μου από το σχολείο δεν τα πήγα και ποτέ ιδιαίτερα καλά, δεν ήμουν από τα παιδιά που ήθελαν να βγαίνουν και να είναι πάντα έξω. Οι φίλοι μου ήταν στο Μάτι, όπου υπήρχε μία νοοτροπία χωριού και ένα πλαίσιο εμπιστοσύνης.

»Δεν ένιωσα ποτέ την ανάγκη επανάστασης. Ήμασταν μία παρέα παιδιών που είχαμε μεγαλώσει μαζί και οι γονείς μου ξέρανε ανά πάσα στιγμή που είμαι, τι κάνω, με ποιους είμαι. Ήταν απλά τα πράγματα. Δεν χρειάστηκε ποτέ να διεκδικήσω κάτι παραπάνω από αυτό που είχα.

»Όταν ήμουν μικρή έλεγα ότι θέλω να γίνω ζωγράφος. Μεγαλώνοντας, με επηρέασε ο τρόπος σκέψης των γύρω μου: “Εντάξει, ζωγράφος δεν είναι όμως δουλειά. Πρέπει να σκεφτείς κάτι που θα είναι δουλειά. Και βέβαια άμα θες μετά να συνεχίσεις τη ζωγραφική και να γραφτείς κάπου και να κάνεις ό,τι θες”. Μια νοοτροπία βέβαια που ανήκει στο πλαίσιο των σχολικών χρόνων και στο παραμύθι που σου είπα ότι “έφαγα” ως μαθήτρια. Οπότε, κάπου εκεί στην τρίτη γυμνασίου είπα ότι θέλω να γίνω ψυχολόγος. Προχώρησα με αυτό και τελικά το αγάπησα πολύ.

»Πώς προέκυψε το μεταπτυχιακό στην Εγκληματολογία; Είχα δεδομένο ότι θα συνεχίσω τις σπουδές μου και προς το τέλος της σχολής είχα μια πολύ καθηγήτρια στο μάθημα “Forensic Psychology”. Η δικαστική ψυχολογία, ήταν ένα μεταπτυχιακό που ήθελα να κοιτάξω. Και κάπως μπήκανε τα πράγματα στη σειρά. Είχα αποφασίσει ότι θέλω να πάω στη Ρώμη, στο La Sapienza, το οποίο είχε μεταπτυχιακό πάνω στην εγκληματολογία. Ήταν το πρώτο στο οποίο παρέδωσα τα χαρτιά μου και με δέχτηκαν.

»Πριν τελειώσω το μεταπτυχιακό ήρθε η πρώτη μου δουλειά και για ένα εξάμηνο έκανα παύση σπουδών. Ήταν η ταινία «Κανένας» σε σκηνοθεσία Χρήστου Νικολέρη, που κυκλοφόρησε το 2011. Μου άρεσε τόσο πολύ δεν αισθανόμουν καμία κούραση στα γυρίσματα. Για να καταλάβεις, κάναμε μεταμεσονύκτια γυρίσματα και όταν έβλεπα το φως της μέρας και καταλάβαινα ότι έχει ξημερώσει, απορούσα πότε πέρασαν τόσες ώρες.

»Ωστόσο, και για κάποια χρόνια, δεν πίστεψα ποτέ ότι μπορώ να υπάρξω σε αυτό όντως σε αυτόν τον χώρο και να βιοποριστώ από αυτό -να έχω μια συνέχεια σαν ηθοποιός. Καθυστέρησα πολύ να αφεθώ και να το αφοσιωθώ ολοκληρωτικά στην υποκριτική.

»Το μεγάλο μπαμ έγινε με το “Ταμάμ”, αν και την πρώτη χρονιά ήμουν ακόμα διστακτική - εξακολουθούσα τα Σαββατοκύριακα και βοηθούσα μια δικηγόρο ως εγκληματολόγος. Είχα στο μυαλό μου ότι μάλλον δεν είναι για πάντα αυτό. Είχα φοβηθεί πολύ να το εμπιστευτώ. Αλλά νομίζω ότι λόγω της μεγάλης επιτυχίας που είχε αυτή η σειρά, κατάφερα τελικά να πάρω μια ανάσα και να πω “ωραία, πάμε να το κάνουμε κανονικά”.

»Όχι, σαν παιδί δεν είχα σκεφτεί ποτέ την υποκριτική σαν επιλογή καριέρας. Όταν ήμασταν μικροί, παίζαμε πολύ με τα ξαδέλφια μου και με τους φίλους μου, κάναμε θέατρα, ανεβάζαμε παραστάσεις, γράφαμε, σκηνοθετούσαμε, τα κάναμε όλα. Αλλά δεν μου είχε περάσει από το μυαλό ότι στο μέλλον θα ασχοληθώ με αυτό επαγγελματικά. Νομίζω ότι, επειδή ήμουν και η μικρότερη, απλώς απολάμβανα το γεγονός ότι με έπαιζαν οι μεγαλύτεροι, που ήταν πιο cool!

»Ακόμα νιώθω ανασφάλεια, αλλά αυτό έχει να κάνει και με το προσωπικό μου άγχος. Είναι αυτή η φύση της δουλειάς και εν μέρει την έχω αποδεχτεί, απλώς έχω πάντα μια πολύ προσωπική ανασφάλεια, η οποία πάλι πηγάζει από τα παιδικά μας χρόνια -η σχολική διδασκαλία μάς έχει δείξει ότι το να μην είσαι ενεργός σημαίνει να μην κάνεις κάτι, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι έτσι τα πράγματα. Μπορείς να υπάρξεις χωρίς να είσαι σε μια παράσταση, αλλά μαθαίνοντας και δημιουργώντας το επόμενο βήμα σου, οργανώνοντας την επόμενη σου κίνηση και δουλειά. Και αυτό είναι πολύ ουσιαστικός χρόνος, όχι χαμένος. Και παλεύω πολύ να αποτάξω από πάνω μου την ανάγκη να πηδάω πρότζεκτ από το ένα στο άλλο.

»Όχι, δεν φοβήθηκα ποτέ ότι θα εγκλωβιστώ στον ρόλο της ωραίας. Μάλιστα, ακόμα και και η πρώτη δουλειά, το “Ταμάμ” μέσα από το οποίο με γνώρισε ο περισσότερος κόσμος δεν βασίστηκε καθόλου πάνω σε αυτό. Υποδύθηκα μια κοπέλα συνασταλμένη, ντροπαλή, κουκουλωμένη. Αντίθετα, μπορώ να πω ότι οι μεγάλοι μας ρόλοι, αυτοί που μας γνωρίζουν στον περισσότερο κόσμο, ίσως μας στιγματίζουν. Οπότε, μετά το “Ταμάμ” αγχωνόμουν μήπως έρθει κάτι πολύ κοντινό σε αυτό. Γι' αυτό κιόλας μου πήρε πολλά χρόνια να επιστρέψω στην τηλεόραση.

»Είμαι ένας άνθρωπος που μοιράζομαι πολύ δύσκολα. Είμαι πολύ κλειστή και δεν έχω κάτσει ποτέ στη ζωή μου σε ένα τραπέζι με δέκα άτομα να συζητώ τα προσωπικά μου. Έχω κάνει τεράστια δουλειά με τον εαυτό μου και με το μονοπάτι της ψυχολογίας και τις συναντήσεις μου με ειδικούς για να μάθω να εκφράζομαι λίγο περισσότερο και να αφήνομαι και να εμπιστεύομαι τους ανθρώπους μου. Θυμάμαι ένα πράγμα που με έφερε πάρα πολύ κοντά με μια πολύ αγαπημένη μου φίλη είναι ότι κάποια στιγμή που με είδε άσχημα μου λέει, “θες να μου μιλήσεις;” της λέω “Πιστεύω ξέρεις”. Μου λέει “Ξέρω”. Της λέω “Ωραία, δεν θέλω να σου μιλήσω” και μου λέει “Μην ανησυχείς”. Με πήρε μια αγκαλιά και σεβάστηκε το γεγονός ότι είμαι δύσκολη στο να επικοινωνήσω αυτό που με βασανίζει. Οπότε, για μένα είναι κάπως βίαιο το να βλέπω κάποια πράγματα να παίρνουν έκταση, όντας ένας άνθρωπος που δυσκολεύομαι να μιλήσω ακόμα και σε δικούς μου ανθρώπους.

»Επίσης θεωρούμε κάπως κανονικό οι ηθοποιοί να μιλούν για τα προσωπικά τους, ενώ δεν είναι έτσι. Αλλά δεν θα πας σε κάποιον άλλον -για παράδειγμα σε έναν φούρναρη- να τον ρωτήσεις πώς τα πάει με τους γονείς του. Σίγουρα, τα πιο προσωπικά βιώματα ίσως να εμπνεύσουν και άλλους ανθρώπους να εκφραστούν, αλλά δεν πρέπει να χάνεται το μέτρο.

»Με τον σύντροφό μου (σ.σ. Ντένη Μακρή) γνωριστήκαμε σε δουλειά. Είμαστε δύο άνθρωποι πολύ αγαπημένοι που εδώ και περίπου δέκα χρόνια έχουμε περάσει τα πάντα μαζί, οπότε είμαστε οικογένεια με τον τρόπο μας. Έχουμε περάσει από δυσκολίες, ευκολίες, αγάπη, χωρισμό, τα πάντα.

»Πριν από λίγο καιρό αποφασίσαμε να κάνουμε μια πολύ ωραία γιορτή με τους φίλους μας. Ήταν ένα πολύ ωραίο πάρτι. Δεν είχαμε κανένα λόγο να παντρευτούμε στα χαρτιά. Αν αποφασίζαμε ποτέ να προχωρήσουμε σε άλλα πράγματα όπου χρειάζονται αυτά τα χαρτιά, τότε θα το κάναμε. Αλλά δεν είναι κάτι που μας ταίριαξε ποτέ.

»Όχι, δεν μιλάμε για μια κοινωνία ισότητας φύλων και αυτό φαίνεται ακόμα και από τα πιο απλά πράγματα. Για παράδειγμα, από την ευκολία που κάποιος θα μου μιλήσει άσχημα στον δρόμο επειδή είμαι γυναίκα οδηγός. Το πιο πρόσφατο που έχω να θυμάμαι είναι που μπήκε ανάποδα ένας άνθρωπος με μηχανάκι σε ένα στενό και, επειδή δεν τον διευκόλυνα να περάσει -και επειδή πρακτικά δεν μπορούσα αλλά και γιατί ήταν ο ίδιος που έκανε το λάθος-, ένιωσε την ευκολία να μου μιλήσει άσχημα. Αν ήταν ο πατέρας μου φυσικά και δεν θα το έκανε.

»Σου μιλάω για τα πιο απλά και καθημερινά πράγματα -από το πώς περπατά μια γυναίκα στο δρόμο μέχρι το πώς θα συμπεριφερθεί σε ένα μπαρ -που πάμε δυο-δυο στις τουαλέτες μη και μας ακολουθήσει κάποιος. Από το πώς παρκάρω το βράδυ που σχολάω αργά και φροντίζω να λύσω την κοτσίδα μου, μην έχω εύκολο grip από το κεφάλι μου. Ο τρόπος που υπάρχουμε έχουμε μάθει να είναι υπεραναλυτικός. Αυτό είναι το κανονικό για εμάς και είναι εξουθενωτικό.

»Αυτό που μου δίνει δύναμη, πέρα από τους αγαπημένους μου ανθρώπους, μπορεί να σου φανεί αστείο, είναι οι γάτες μου. Ο τρόπος που επιλέγουν να υπάρχουν είναι μαγικός. Ο τρόπος που είναι πάνω από τα πράγματα και δεν επιτρέπουν τόσο πολύ σε αυτό που τους συμβαίνει να επέμβει στην ύπαρξή τους. Δεν τους νοιάζει αν έχω τα μαλλιά μου ξυρισμένα ή μακριά, μετράει η ουσία και όχι τα μαλλιά ή η εμφάνισή μου. Έτσι είναι όλος ο τρόπος που επιλέγουν να ζουν τα γατιά.

»Συγκεκριμένα η μεγάλη μου γάτα, η Μπότα, που είναι 15 χρονών είναι για μένα το πιο δυνατό πλάσμα του κόσμου. Τη βρήκα στα σκουπίδια, έχει χάσει το ένα της πόδι, σε φωτιά έφυγε από το αμάξι και τη βρήκα τα ξημερώματα σε ένα γκρεμισμένο σπίτι, να έχει επιβιώσει. Ένα γατί που του λείπει το ένα πόδι και τότε ήταν ήδη οκτώ ετών! Κάθε φορά ξεπερνάει τη δυσκολία. Όταν πήρα το κρεβάτι που έχω τώρα μου βγήκε λίγο πιο ψηλό και σκέφτηκα ότι μάλλον θα πρέπει να το αλλάξω ή να βάλω κανένα σκαλί για να ανεβαίνει η Μπότα. Στο μεταξύ αυτή είχε βρει ήδη τον τρόπο να σκαρφαλώνει και να ανεβαίνει. Είναι πάνω από τα πράγματα.

»Όταν πρωτοέγινε ο ακρωτηριασμός ήθελα να της μάθω να περπατάει. Έμαθε μόνη της και τώρα τρέχει κιόλας. Παίζουμε κρυφτό στο σπίτι και της αρέσει πολύ το τρέξιμο. Είναι ένα πλάσμα το οποίο έχει ξεπεράσει όλες τις δυσκολίες και δεν “γράφουν” επάνω της.

»Η αγένεια με πνίγει φρικτά και κάπως με ταράζει τόσο πολύ που δεν μπορώ να απαντήσω και πιάνω τον εαυτό μου να μουδιάζω. Και επειδή δεν απαντώ τη στιγμή που συμβαίνει το φέρνω μετά στο μυαλό μου για ώρες -σκέφτομαι γιατί να μου μιλήσουν έτσι, γιατί να με προσβάλλουν. Βέβαια, τις περισσότερες φορές αυτά δεν έχουν να κάνουν με εμάς προσωπικά, με τον αποδέκτη, αλλά με τον ίδιο τον άνθρωπο που φέρει κάποια βία και την εκπέμπει με άλλο τρόπο. Έπειτα, σκέφτομαι ότι εγώ προσπαθώ να κάνω πολλή δουλειά με τον εαυτό μου, οπότε ας προσπαθήσουμε όλοι να είμαστε ευγενικοί γιατί όλοι έχουμε τα προβλήματά μας και τις δυσκολίες μας και το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μην τα “φτύνουμε” ο ένας πάνω στον άλλο.

»Ο μεγαλύτερός μου φόβος ήταν από παλιά οι φυσικές καταστροφές και εξακολουθεί να είναι. Και τελευταία νομίζω ότι έχει μεγαλώσει μέσα μου. Είναι εκτός ελέγχου.

»Μου αρέσει πολύ να ονειροπολώ, χωρίς να βάζω τα όνειρά μου σε θέσεις στόχων. Θέλω να έχω την επιλογή να αλλάζω γνώμη και να μου επιτρέπω, όταν δεν συμβαίνουν τα πράγματα έτσι όπως τα έχω φανταστεί, να μην απογοητεύομαι. Η ζωή μού έχει μάθει ότι κάποιες φορές συμβαίνουν πράγματα τα οποία δεν τα προγραμματίζουμε -που μπορεί να σε απομακρύνουν από εκεί που ονειρευόσουν ή να σε βάλουν σε μια άλλη διαδρομή, που ίσως δεν φανταζόσουν αλλά σε τελικά σε κάνει χαρούμενο.

»Αν είμαι περήφανη με τον εαυτό μου; Νομίζω ότι είμαι εγκρατής. Είμαι σκληρός κριτής με τον εαυτό μου και προσπαθώ να μην είμαι, ανεπιτυχώς πολλές φορές. Έχω στιγμές στην καριέρα μου για τις οποίες είμαι πολύ περήφανη, αλλά είναι πράγματα που άφησα να καθίσουν μέσα μου και να “ποτίσουν” περιοχές που είχαν ανάγκη να “ποτιστούν”. Ας πούμε αυτή τη στιγμή που σου μιλάω έχω απέναντί μου το βιβλίο του Ευθύμη Φιλίππου «Κάποιος μιλάει μόνος του κρατώντας ένα ποτήρι γάλα» και το έχω στο τζάκι πάνω και μου αρέσει να το κοιτάζω κάθε μέρα γιατί είναι μια δουλειά για την οποία είμαι πολύ περήφανη.

Η Τζωρτζίνα Λιώση για «Το Πήδημα» της Μάγκι Νέβιλ στο θέατρο του Νέου Κόσμου

»Είναι μία παράσταση που φέρνει γέλιο. Ο Δημήτρης Μπογδάνος την έχει χαρακτηρίσει αντικωμοδία και εγώ βλέπω πολύ το γιατί. Μέσα από το χιούμορ μιλάει για κάποια πράγματα τα οποία μπορεί να μην είναι και τόσο χιουμοριστικά στη ρίζα τους. Ο κόσμος φεύγει από το θέατρο έχοντας περάσει από όλη την παλέτα των συναισθημάτων και αυτός ακριβώς ήταν και ο δικός μας σκοπός.

»Ναι, με δυσκόλεψε το στοιχείο του τραγουδιού. Είναι κάτι με το οποίο έχω ξανακάνει στην παράσταση «Το Σκλαβί». Δεν νιώθω άνετα με αυτό. Στρεσαρίστηκα αρκετά όταν κατάλαβα ότι θα είναι ένα μεγάλο κομμάτι της παράστασης. Αλλά οι συμπρωταγωνιστές μου και ειδικά η Νίκη και η Όλγα Σκιαδαρέση, με έκαναν να αισθανθώ πολύ άνετα, να το απολαμβάνω και τελικά να νιώθω καλά με τον εαυτό μου».

«Το Πήδημα», στο Θέατρο Νέου Κόσμου, Δευτέρες και Τρίτες στις 21:00, έως 7/4.