Προμηθέας Αλειφερόπουλος: «Το μπαϊράκι των ηρώων με τα hashtags δεν μου ταιριάζει καθόλου»

Ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος «συνάντησε» μαθητής ακόμα το θέατρο. Από τότε δεν θέλει να τελειώσει η παράσταση. Φοίτησε στην σχολή του θέατρου Τέχνης. Βγήκε νωρίς στο σανίδι. Είναι παντρεμένος με την Φαίδρα –έχουν έναν γιο, τον Ορφέα. Είναι 39 χρόνων.

«Μεγάλωσα κατά βάση με την μητέρα μου και τον πατριό μου. Οι γονείς μου χώρισαν όταν ήμουν μηνών. Ήταν περίπλοκο όμως όλο αυτό –άλλες νοοτροπίες, άλλος επικεφαλής. Πάντα υπάρχει κάτι που σε δυσκολεύει. Και ο πατέρας μου ξαναπαντρεύτηκε και ετεροθαλή αδέλφια έχω -έναν από την μητέρα μου και δύο από τον πατέρα μου, και είμαστε πολύ αγαπημένοι μεταξύ μας. Και οι γονείς μου ξαναχώρισαν. Τώρα είναι όλοι χωρισμένοι.

Ο μπαμπάς μου είναι φυσικός –καθηγητής, η μητέρα μου και ο πατριός μου ασχολούνται με υπολογιστές. Η μαμά μου όμως είναι πολύ θεατρόφιλη. Δεν είχα καμία αντίδραση από το σπίτι –μου είπαν μόνο να περάσω και σε μια πανεπιστημιακή σχολή.

Η θεία μου (σ.σ. η Μαρία Αλιφέρη) νομιμοποίησε μέσα στην οικογένεια το θέατρο. Δεν ξέρω πόσο επηρέασε την επιλογή μου. Από το σχολείο έγινε. Πήγαινα στου Μωραΐτη και κάθε χρόνο, στην πρώτη γυμνασίου, μια καθηγήτρια δίδασκε και μια κωμωδία του Αριστοφάνη. Και μετά, με τον όμιλο Αρχαίου Δράματος ανέβαζε το έργο στο Πανηγύρι, την γιορτή που κάναμε κάθε χρόνο το Πάσχα. Εγώ φυσικά δεν είχα καμία σχέση, έπαιζα μπάλα, μπάσκετ. Εκείνη την χρονιά ανέβαζε τις “Νεφέλες” και έκανε κάστινγκ για τον Δίκαιο και τον Άδικο Λόγο. Ένας συμμαθητής μου διάβασε τον Δίκαιο Λόγο -σαν να παίζει και όταν ζήτησε η καθηγήτρια ποιος θα διαβάσει τον Άδικο, σήκωσα το χέρι μου –μυστήριο πράγμα. Ως τότε δεν είχα σκεφτεί ποτέ το θέατρο, ούτε πήγαινα. Οι ταινίες μου άρεσαν πάντα.

Από αντίδραση στον συμμαθητή μου έπαιξα κι εγώ τον ρόλο... Μας ζήτησε τότε η καθηγήτρια να συμμετάσχουμε στον όμιλο. Δεν θέλαμε, αλλά τελικά –είχε και πολλά κορίτσια, πήγαμε. Και στην παράσταση το κατάλαβα: Ένιωσα ένα σπάσιμο στο στέρνο, ατελείωτο, και θυμάμαι να λέω στον εαυτό μου “να μην τελειώσει”. Από τότε μπήκε στο μυαλό μου η ιδέα. Πανελλήνιες έδωσα στο Θεατρικών Σπουδών και μετά από δύο χρόνια έδωσα στην δραματική του Τέχνης. Και από το 2004, δευτεροετής, έκανα και την πρώτη μου Επίδαυρο. Το μεγαλύτερο δώρο αυτής της σχολής ήταν η πρακτική –είχα δασκάλους τον Μίμη Κουγιουμτζή αλλά και νεότερους, την Αθανασία Καραγιαννοπούλου. Στα χρόνια των σπουδών μπορούσες να καταλάβεις αν σου αρέσει και η ίδια η δουλειά –πολύ σημαντικό».

«Όλο αυτό που έζησα με την οικογένειά μου μου έδωσε μια αίσθηση ότι ο γάμος δεν είναι μια απόλυτη δέσμευση. Αν και έκανα τον δικό μου γάμο με περισσότερο ρομαντισμό, το είχα στο μυαλό μου αυτό και προσπαθούσα να το λέω και στην γυναίκα μου της οποίας οι γονείς είναι μαζί από φοιτητές. Το παιδί θεωρώ ότι είναι για μένα ο πραγματικός συνδετικός δεσμός που δεν θα αλλάξει ποτέ.

Τώρα πια στην ενήλικη ζωή μου, το καλό είναι ότι μπορούμε να φάμε όλες οι οικογένειες μαζί. Υπάρχει αγάπη, χαλαρότητα, αυτοσαρκασμός, ένα ξαλάφρωμα. Δεν ξέρω πως θα ήμουν αλλιώς –με ή χωρίς το “για πάντα” δεν τέλειωσε κι ο κόσμος. Μόνο η σχέση με το παιδί σου είναι μόνιμη όπως και η σχέση με την μητέρα του. Όταν γεννήθηκε ο Ορφέας, είπα στην Φαίδρα την γυναίκα μου ότι “αυτό που φτιάξαμε μεταξύ μας, να είμαστε οι γονείς αυτού του μωρού, δεν θα αλλάξει ποτέ”...

Ναι, διαλέξαμε το όνομα Ορφέας -πώς να τον βγάζαμε, Μπάμπη; Κάποια στιγμή θα μας έβριζε... Κι εμένα το Προμηθέας ήταν επιλογή, μαζί με το χριστιανικό Σπύρος που με βάφτισαν. Άρεσε πολύ στον πατέρα μου ο μύθος του Προμηθέα».

«Η γυναίκα μου είναι σκηνοθέτης κινηματογράφου και δουλεύει τώρα ως βοηθός σκηνοθέτη στη διαφήμιση και στο σινεμά. Γνωριστήκαμε εκτός δουλειάς. Σκεφτόταν να δώσει σε δραματική σχολή και με γνώρισε για συμβουλές. Είμαστε μαζί δώδεκα χρόνια –είμαι 39, από 27 εγώ κι εκείνη από 22...


Από τότε που ήρθε ο Ορφέας, ο γιος μου, αποφάσισα να κάνω ένα θέατρο τον χρόνο

Η συμβίωση μου φαίνεται δύσκολη υπόθεση μέσα στα χρόνια και περισσότερο όταν έρχεται το παιδί. Δοκιμάζεται ο αυθορμητισμός σου, ο ρομαντισμός σου. Αγαπάμε πολύ τα ταξίδια, κι αυτό μας ένωσε. Μόλις γνωριστήκαμε -έξι μήνες μετά πήγαμε με την μηχανή ως το Γιβραλτάρ road trip. Δύο άνθρωποι άγνωστοι σχεδόν μεταξύ τους. Με τους γονείς μου δεν ταξιδεύαμε πολύ αλλά πηγαίναμε κάθε καλοκαίρι και σε διαφορετικό νησί. Είχα την αίσθηση της εξερεύνησης.

Ασχολούμαι πολύ με τον γιο μου. Μόλις έγινε τεσσάρων. Από τότε που ήρθε ο Ορφέας αποφάσισα να κάνω ένα θέατρο τον χρόνο και όχι δύο-τρεις δουλειές όπως έκανα πριν. Μετά που έπεσε και η καραντίνα περάσαμε άπειρο χρόνο μαζί. Όχι ότι είναι εύκολο, αλλά είμαι τυχερός που το έζησα και δεν το έχασα με την δουλειά».

«Με το που τελείωσα την σχολή πήγα σε μια οντισιόν στο Εθνικό –τελευταίες χρονιές του Κούρκουλου δηλαδή, με πήραν, έκανα τρεις δουλειές και ξεκίνησα. Μετά είχα μια εξαιρετική συνεργασία με την Μίρκα Παπακωνσταντίνου στο «...Με την σιωπή», σε σκηνοθεσία Νίκου Καραγεώργου κι αυτό ήταν για μένα ένα κομβικό σημείο. Ακολούθησε ο Νίκος Μαστοράκης, το «Ξύπνημα της Άνοιξης», έμαθα πολλά. Εκεί γνώρισα ανθρώπους, συναδέλφους που έγιναν φίλοι. Δεν ανήκω άλλωστε σ΄ αυτούς που είναι κάθε βράδυ έξω, που μπλέκουν με το αλκοόλ -το είδα κι αυτό. Νιώθω ότι ανήκω κάπου, με συγγενείς εμπειρίες.

Η γενιά μου δέθηκε πολύ με σκηνοθέτες και μετά τα τριάντα πολλοί είναι αυτοί που θέλησαν να κάνουν δικά τους πράγματα, να σκηνοθετήσουν. Η νεότερη από εμάς γενιά εξαρχής θέλησε να το κάνει αυτό. Εγώ έχω σκηνοθετήσει μια φορά, μια οπερέτα στη Λυρική Σκηνή προ διετίας αλλά είναι κάτι με το οποίο φλερτάρω συνεχώς και θα ήθελα να το κάνω άμεσα.

Μου έλειψε σαν παιδί το παιχνίδι, μεγάλωσα αρκετά αυστηρά, και δεν έπαιξα όπως θα ήθελα

Πάνω απ΄ όλους με καθόρισε ο Νίκος Μαστοράκης, που μου άνοιξε δρόμους. Στο Τέχνης είχα μάθει έναν τρόπο, από μέσα προς τα έξω. Ο Νίκος ήταν καθοριστικός –θυμάμαι μια πρόβα στο Ξύπνημα, που δεν ρίσκαρα κι εκείνος μου ζήτησε να κλάψω έτσι ξαφνικά και με απενεχοποίησε. Δυσκολεύτηκα πολλές φορές και δυσκολεύομαι ακόμα. Η αυτοπεποίθησή μου άλλωστε μεταβάλλεται με τα χρόνια. Παλιότερα ήταν πιο μεγάλη. Το να νοιώθεις όμως ότι “θα την βρούμε την λύση” είναι σημαντικό -κι αν δεν την βρούμε δεν πειράζει, μια παράσταση είναι».

«Παλιότερα έλεγα ότι έγινα ηθοποιός γιατί δεν μου φτάνει μια ζωή και θέλω να ζήσω πολλές. Εξακολουθεί να είναι ένα μέρος της αλήθειας αυτό. Ένα άλλο κομμάτι είναι πιο ναρκισσιστικό –να σ΄ αρέσει να σε κοιτούν πολλά ζευγάρια μάτια. Όπως και η συμπύκνωση του χρόνου που επιτυγχάνεται στο θέατρο όταν παίζεις είναι κάτι μοναδικό, κάπως διαλογιστικό.

Όταν συνεργάστηκα με τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, στο “Φάρο” πρώτα και μετά στην “Βιρτζίνια Γουλφ” συνειδητοποίησα κάτι. Ήμασταν πέντε άντρες στον Φάρο, ενήλικες, και κάθε μέρα συναντιόμασταν, φοράγαμε κοστούμια σαν να είναι Απόκριες και ανεβαίναμε στη σκηνή να παίξουμε με τους φίλους μας. Ποια δουλειά μπορεί να είναι καλύτερη; Και πάνω από όλα αυτό είναι το παιχνίδι. Μου έλειψε σαν παιδί, μεγάλωσα αρκετά αυστηρά, και δεν έπαιξα όπως θα ήθελα –ήμουν μόνος, τα αδέλφια μου ήταν πιο μικρά, δεν είχα γειτονιά. Το βλέπω και στην ζωή μου, αποζητώ την παιγνιώδη διάθεση. Μου αρέσει πολύ και το κομμάτι του φλερτ».

«Η θεία μου, η Μαρία Αλιφέρη είναι πολύ κοντά μου, με κουβέντες, ξενύχτια άπειρα. Είναι ένα πολύ βαθύ άτομο που διαφέρει από την τηλεοπτική εικόνα που μυρίζομαι ότι θα είχε –γιατί δεν την έζησα εγώ. Διαβάζει, εξελίσσεται, την θεωρώ πνευματική μου μητέρα. Μου άνοιξες κόσμους όχι μόνον με το θέατρο αλλά και σε σχέση με την ζωή. Η θεία μου βλέπει την υποκριτική ως άσκηση για την ζωή. Μου είπε να το εκμεταλλευτώ όλο αυτό για την δική μου την ζωή. Μου μίλησε και για τα δύσκολα αλλά με έναν φιλοσοφημένο τρόπο, ότι έτσι είναι η ζωή και να μην ταυτίζομαι ούτε με την επιτυχία ούτε με την αποτυχία.

Κάποια από αυτά που συνέβησαν φέτος στο θέατρο τα άκουσα και με μια ικανοποίηση, με την έννοια μιας δικαιοσύνης που έπρεπε να έρθει. Ήξερα ορισμένα, όχι όλα, δεν μπορείς να τα ξέρεις όλα ούτε την έκτασή τους. Άλλωστε ό,τι είναι παράνομο, κρύβεται.

Περισσότερο όμως θέλω να σταθώ στην αντίδραση, στη διαχείριση του προβλήματος. Αυτό το μπαϊράκι των ηρώων μέσα από τα hashtags δεν μου ταιριάζει καθόλου. Το βρίσκω εξαιρετικά επιφανειακό –δεν αλλάζει τίποτα έτσι. Ίσως γιατί σαν γενιά τα έζησα αυτά λίγο αργότερα και δεν είμαι τόσο μέσα.

Προφανώς και έχω ζήσει και έχω δει συμπεριφορές, τίποτα όμως που να οδηγεί σε καταγγελία. Βρίσκω εξαιρετικά επιπόλαιη την ταύτιση του καλού ανθρώπου με τον ωραίο καλλιτέχνη. Είναι φάουλ, τρομερά αφελές να το υποστηρίζεις αυτό. Θα είχαμε χάσει μεγάλες μορφές σε όλες τις τέχνες. Από την άλλη δεν είναι κακό η ανθρωπότητα στο σύνολό της να ψάχνει να βρει τρόπους να είναι πιο τρυφερή και πιο αγαπησιάρικη και να επιτυγχάνει υψηλά αποτελέσματα με περισσότερη ευγένεια και αγάπη. Και γίνεται, το έχω δει να γίνεται. Ο μύθος της σκληρότητας δεν είναι καλός κι εγώ είμαι μια γενιά που το πρόλαβα αυτό και μας το πέρασαν: Ότι πρέπει να τυραννηθούμε για να βγει κάτι. Κι αν δεν τυραννηθούμε, αν δεν ξεπεράσουμε τα όρια, δεν θα βγει καλό αποτέλεσμα.

Υπάρχει πολύ βάθος στην επιφάνεια» έλεγε ο Λευτέρης Βογιατζής και την κράτησα αυτή την φράση. Είχα κάνει εντατικές και προσωπικές πρόβες για τον “Αμφιτρύωνα” που μετά -είχε αρρωστήσει ενδιάμεσα, ανέβασε με άλλη διανομή. Ήταν τρομερά πυκνός ο χρόνος μαζί του.

Πιστεύω ότι το να επιδεικνύουμε το βάθος και τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζουμε την δουλειά μας, δεν αποδεικνύει ότι είμαστε σοβαροί και βαθείς στην αντιμετώπισή της. Και το βάθος δεν είναι και προαπαιτούμενο για να επιτύχουμε κάτι.

Κάποιοι άνθρωποι έχουν κακοποιηθεί σοβαρά και ήταν σπουδαίο να βγουν να μιλήσουν. Αλλά για μένα, η στήριξη σ΄ αυτούς τους ανθρώπους δεν είναι απλώς να λέω είμαστε όλοι μαζί και να βάζω την φωτογραφία μου στα social media. Αλλά, αν ξέρω κάποιον, να τον πάρω ένα τηλέφωνο να του πω είμαι μαζί σου, έχεις την στήριξή μου»

«Δεν μπορώ κυρίως αυτούς που βγήκαν ως πρωτοστάτες με μια σημαία να κατηγορήσουν, δεν μπορώ το ή μαζί μας ή εναντίον μας. Αυτό είναι πιο φασιστικό από τον φασισμό, είναι ένας άλλος φασισμός, τον οποίο δεν αντέχω. Γιατί μπορεί να μην θέλω να πω τίποτα. Η αδικία που ένιωσα όμως για κάποιους ανθρώπους, όπως ο Κωνσταντίνος (σ.σ. Μαρκουλάκης) που μέχρι πρότινος, μπροστά στα μάτια μου, τον εκθείαζαν, τον έγλειφαν, μόνον με αηδίασε. Γι΄ αυτό και δεν συμμετείχα καθόλου, παρά μόνο, ιδιωτικά.

Αν το θέατρο θα κλονιστεί; Έχω λίγες αμφιβολίες, και νομίζω ότι όλα ξεχνιούνται στην εποχή μας. Γιατί όταν κάνεις επανάσταση με hashtag είναι πολύ λογικό στο σκρολάρισμα να πάει πολύ μακριά, και δεν σκρολάρει κανείς τόσο παλιά –εκτός κι αν έχει εμμονή με κάποιον προσωπικά».

«Το θέατρο είναι όπως η κοινωνία, έχει και ανταγωνισμούς. Αλλά και η κάθε στιγμή είναι διαφορετική. Εγώ ο ίδιος έχω υπάρξει κομπλεξικός σε δουλειές, με σύνδρομο κατωτερότητας, κι έχω νιώσει άσχημα με τον εαυτό μου, είτε γιατί μετέφερα στο θέατρο κάποια πράγματα απ' έξω ή γιατί κάποιος μου έβγαλε το ανταγωνιστικό μου. Έχω όμως συνυπάρξει και με ευγενή άμιλλα, κάτι που μας βοηθάει όλους να ανέβουμε. Έχω υπάρξει εντελώς μαλακός, έχω κάτσει πιο πίσω. Έχω δει τον Κωνσταντίνο, έναν άνθρωπο που είναι πρωταγωνιστής και λαμπερός, σε στιγμές που ήμουν σε καλή μέρα, να μου δίνει χώρο... Όπως στο μπάσκετ, έτσι θα έπρεπε να είναι και στο θέατρο, αλλά δεν είναι πάντα.

Για μένα λοιπόν, βλέπεις τους ηθοποιούς να παίζουν, καταλαβαίνεις συμπεριφορές και αποφεύγεις να δουλέψεις μαζί τους. Δεν χρειάζεται να τσακωθείς. Αλλά υπάρχουν και φιλίες μέσα στον χώρο, κι αυτό το βλέπεις σε βάθος χρόνου».

«Με την τηλεόραση έχω μια περιστασιακή σχέση, αλλά φυσικά και θα ξανάκανα. Έχω περάσει ωραία σε δουλειές, όπως στο “Μάλιστα Σεφ”, με ωραίους συνεργάτες, καλό κλίμα. Και χωρίς το σύνδρομο “εγώ δεν ανήκω εδώ, είμαι για πιο βαθιά πράγματα”».

Με τον Πυλάδη στην Επίδαυρο "Η “Ιφιγένεια η εν Ταύροις" ήταν ένα δώρο για μένα. Όταν με πήρε τηλέφωνο ο Γιώργος Νανούρης χάρηκα τόσο πολύ. Τον εκτιμούσα. Είχα δει την “Κατερίνα” και το άνοιγμα της Λένας (σ.σ. Παπαληγουρα). Είχα χρόνια να πάω στην Επίδαυρο. Ομολογώ ότι στην αρχή ο ρόλος του Πυλάδη με έτσουξε λίγο –νόμιζα ότι δεν είχε πρόκληση για μένα. Αλλά όλο αυτό κράτησε ένα 24ωρο. Κι είπα στον Γιώργο “πάμε”. Είναι μια ωραία ομάδα και η συνεργασία με τον Μιχάλη Σαράντη/Ορέστης-Πυλάδης, έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Αυτή η σχέση απαιτεί μια σύνδεση κι εμείς την βρήκαμε νωρίς. Η φιλία είναι κι ένα θέμα στο έργο πέρα από την αδελφική σχέση».

Η παράσταση «Ιφιγένεια η εν Ταύροις» του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη περιοδεύει.