Τα υπόγεια του Κιέβου φιλοξενούν νεογέννητα μωρά με αβέβαιο μέλλον
Σε έναν αυτοσχέδιο ιατρικό θάλαμο απεγνωσμένες λεχώνες κρατάνε σφιχτά στην αγκαλιά τους τα μωρά τους, ενώ σε ένα άλλο υπόγειο βρέφη που έχουν γεννηθεί από παρένθετες μητέρας διατηρούνται στη ζωή από νταντάδες.
Η Yuliya νανουρίζει το νεογέννητο μωρό της στο σκοτεινό υπόγειο ενός ιατρικού κέντρου στο Κίεβο. Η Βέρα ήρθε στον κόσμο μόλις πριν από λίγες μέρες, αλλά η ζωή της βρίσκεται ήδη σε κίνδυνο. Το μαιευτήριο στο οποίο γέννησε έχει μετατρέψει τα υπόγειά του σε ιατρικούς θαλάμους για την προστασία των εγκύων, δημιουργώντας νέες δυσκολίες στο βαθιά τραυματισμένο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της Ουκρανίας.
«Καθόμαστε εδώ στο υπόγειο. Κλαίμε», λέει η νεαρή γυναίκα. «Είναι τρομακτικό να βλέπεις καπνούς και βομβαρδισμούς. Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να σώσουμε τα παιδιά μας».
Η νεαρή γυναίκα χρειάστηκε να περπατήσει δύο ημέρες με τα πόδια για να διασχίσει την απόσταση από το σπίτι της, έξω από το Κίεβο, μέχρι την ασφάλεια του Περιφερειακού Περιγεννητικού Κέντρου του Κιέβου. Καθώς ο πόλεμος κλιμακωνόταν, η Yuliya δεν είχε άλλη επιλογή από το να προσπαθήσει να βρει ένα ασφαλές μέρος για να γεννήσει το παιδί της. Σε δηλώσεις της, που δημοσίευσε το Forbes, παραδέχεται ότι υπήρξαν στιγμές που σκέφτηκε ότι μπορεί να μην καταφέρει, εξαιτίας των βομβαρδισμών και των εκρήξεων που συγκλόνισαν την περιοχή τις τελευταίες ημέρες.
«Έπρεπε να διασχίσω χωράφια και δάση», λέει, ενώ προσθέτει ότι λόγω ορισμένων προβλημάτων υγείας, δεν θα μπορούσαν όλες οι ιατρικές εγκαταστάσεις να τη βοηθήσουν να γεννήσει με ασφάλεια το παιδί της. «Αλλά χάρη στον Θεό και τους γιατρούς, τώρα έχω ένα μωρό -και είμαι ζωντανή».
Η Yuliya είναι μία μόνο από τις πολλές γυναίκες που μαζί με τα παιδιά τους έχουν βρει καταφύγιο στο ιατρικό κέντρο, το υπόγειο του οποίου έχει μετατραπεί σε ένα αυτοσχέδιο μαιευτήριο. Οι περισσότερες γυναίκες εγκαταλείπουν τον ασφαλή αυτό χώρο μόνο όταν είναι πραγματικά απαραίτητο -για να πλυθούν ή να πάρουν κάτι να φάνε. Την τελευταία όμως φορά που η Yuliya έφυγε από το υπόγειο, είδε καπνό και άκουσε εκρήξεις. Πλέον φοβάται να αφήσει την κόρη της μόνη στο υπόγειο, καθώς τρέμει μήπως και χωριστούν για πάντα. Η Nataliya Heynts, διευθύντρια του κέντρου, λέει ότι η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη: «Είναι αδύνατο να είσαι προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο», λέει. «Έχει πάρα πολύ κρύο, σκοτάδι και δεν υπάρχουν πρίζες εδώ κάτω».
Σύμφωνα με το Ταμείο Πληθυσμού των Ηνωμένων Εθνών, εκτιμάται ότι 240.000 Ουκρανές είναι έγκυες εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης και οι πληροφορίες λένε ότι 80.000 από αυτές θα γεννήσουν τους επόμενους τρεις μήνες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας ότι το οξυγόνο και οι ιατρικές προμήθειες που υποστηρίζουν τις εγκύους σταδιακά εξαντλούνται. Η Yuliya γνωρίζει από πρώτο χέρι πόσο κρίσιμες ήταν οι ιατρικές προμήθειες για τις οικογένειες. Αλλά προσθέτει ότι υπάρχει κάτι άλλο για το οποίο είναι απελπισμένη: «θέλω να μείνουμε όλοι ζωντανοί», λέει. «Θέλω ειρήνη».
Πρόσφατα, μια έγκυος γυναίκα και το μωρό της πέθαναν μετά από αεροπορική επιδρομή με στόχο νοσοκομείο της Μαριούπολης. Και ενώ πολλές οικογένειες υποχρεούνται να εγκαταλείψουν την χώρα τους και ως πρόσφυγες βρίσκονται στο έλεος των γειτονικών χωρών, το μέλλον των εγκύων και των νεογνών παραμένει αβέβαιο.
Παράλληλα, σύμφωνα με τους New York Tomes στην βομβαρδισμένη χώρα διαδραματίζεται ένα επιπλέον δράμα, καθώς δεκαεννέα βρέφη που γεννήθηκαν από παρένθετες μητέρες επίσης μεταφέρθηκαν σε υπόγειο του Κιέβου για προστασία.
Οι νταντάδες που τα έχουν αναλάβει κοιμίζουν τα μωρά στην αγκαλιά τους και ισιώνουν τις σαλιάρες τους, ενώ παράλληλα βλέπουν τηλεόραση προκειμένου να μάθουν τα τελευταία νέα για τον πόλεμο. Τα μωρά αυτά γεννήθηκαν από παρένθετες μητέρες, με τους μελλοντικούς τους γονείς να είναι ακόμη εκτός χώρας. Λόγω του πολέμου, η ιθαγένεια των νεογέννητων είναι ακόμα ασαφής, όπως και το ερώτημα ποιοι είναι οι νόμιμοι κηδεμόνες τους, καθώς σύμφωνα με το ουκρανικό δίκαιο οι γονείς τους πρέπει να είναι παρόντες για να επιβεβαιώσουν την εθνικότητά τους. Υπάρχει επίσης το ερώτημα πώς, ή εάν, μπορούν ενδεχομένως να μεταφερθούν με ασφάλεια.
«Φυσικά και δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τα μωρά», δήλωσε μια από τις νταντάδες, η Γιασένκο, 51 ετών. Ο σύζυγός της και οι δύο γιοι της, όλοι στρατιώτες στον στρατό της Ουκρανίας, την προτρέπουν να φύγει από το Κίεβο. «Θέλουν να φύγω, αλλά δεν μπορώ να εγκαταλείψω τους συναδέλφους μου, δεν μπορώ να εγκαταλείψω τη δουλειά μου, δεν μπορώ να εγκαταλείψω αυτά τα μωρά», είπε. «Θα παραμείνω εδώ μέχρι να επιστρέψουν όλα στη θέση τους».
Η Ουκρανία είναι μια από τις σχετικά λίγες χώρες που προσφέρουν υπηρεσίες παρένθετης μητρότητας σε αλλοδαπούς. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, η βιομηχανία της είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο. Δικηγόροι που εμπλέκονται στην επιχείρηση λένε ότι περίπου 500 γυναίκες είναι τώρα έγκυες στην Ουκρανία ως παρένθετες μητέρες ξένων "πελατών".
Η Άννα, μια μέλλουσα παρένθετη μητέρα που έχει και έναν δικό της γιο, δήλωσε ότι δεν έχει φύγει από το Κίεβο, καθώς ο σύζυγός της κατατάχθηκε ως εθελοντής στρατιώτης και θέλει να είναι κοντά του.
«Πραγματικά δεν θέλω να τον αφήσω πίσω. Αλλά πρέπει να σώσω δύο ζωές: η μία μέσα μου και η άλλη είναι ο γιος μου, εννιά χρονών».
Οι βιολογικοί γονείς του μωρού που κυοφορεί είναι από την Κίνα και δεν μπορούν να πάρουν αποφάσεις για τις κινήσεις της.
«Ελπίζω ότι ο πόλεμος θα τελειώσει μέχρι να γεννήσω», είπε.
Μια άλλη νεαρή γυναίκα, η Άνια, 26 ετών, που έχει δύο δικά της παιδιά, είναι έγκυος ως παρένθετη μητέρα για δεύτερη φορά. Την πρώτη φορά, το μωρό δεν μπορούσε να βρεθεί αμέσως στην αγκαλιά των νόμιμων γονιών του λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών του Covid-19. «Δεν είμαι τυχερή», δήλωσε η Άνια.
Πλέον είναι 31 εβδομάδων έγκυος με δίδυμα και ζει κοντά στο Lviv αφού έφυγε από το Kamianske, της κεντρικής Ουκρανίας. Οι «πελάτες» της, είπε, θέλουν να μετακομίσει στη Δυτική Ευρώπη. Αλλά φοβάται να το κάνει, γιατί μπορεί να της ζητηθεί να εγγραφεί ως ο νόμιμος κηδεμόνας των μωρών σύμφωνα με τους λιγότερο ανεκτικούς νόμους για την παρένθετη μητρότητα που επικρατούν εκτός Ουκρανίας. Ο Φρέντερικ, ο βιολογικός πατέρας των διδύμων, μοιράζεται τους ίδιους φόβους με την Άνια για τις νομικές αβεβαιότητες. Αυτός και η σύζυγός του είναι από τη Γαλλία, όπου οι ρυθμίσεις παρένθετης μητρότητας αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα νομικά εμπόδια.
Στο υπόγειο τα μωρά κοιμούνται σε αριθμημένες κούνιες. Ένας γιατρός έρχεται τακτικά για εξετάσεις. Ο χώρος είναι καθαρός και καλά φωτισμένος. Τα φορμάκια τους έχουν στάμπες από ροζ ελέφαντες ή λουλούδια.
«Οι γονείς ανησυχούν πολύ για την κατάσταση στην Ουκρανία», δήλωσε η Γιασένκο.«Απλώς περιμένουν το τέλος αυτού του παράλογου πολέμου».
Μερικές φορές, είπε, νιώθει ότι κοιμάται και θέλει απλά να ξυπνήσει στην Ουκρανία όπως ήταν πριν από τον πόλεμο. «Αυτό είναι απλώς ένας εφιάλτης», είπε. «Θέλω να ξυπνήσω». Πιστεύει όμως ότι το υπόγειο είναι ασφαλές και πως έτσι θα παραμείνει.
Το μήνυμα που στέλνει στους γονείς των μωρών είναι το εξής: "Τα φροντίζουμε, τα ταϊζουμε, τα αγαπάμε. Έχουμε όλα όσα χρειαζόμαστε.”