Ο ηθοποιός Δαυίδ Μαλτέζε φοβάται για τη ζωή των συγγενών του στην Ουκρανία
Μισός Γεωργιανός, μισός Ουκρανός, ο ηθοποιός Δαυίδ Μαλτέζε, που ζει και δουλεύει στην Ελλάδα απ' το 1996, αγωνιά για τον πόλεμο στην Ουκρανία και τους συγγενείς του στο Κίεβο και την Οδησσό...
«Η μητέρα μου έχει ουκρανικές ρίζες οπότε έχω θείους, θείες, ξαδέλφια, ανίψια στο Κίεβο, στην Οδησσό αλλά και στη Ρωσία. Οι περισσότεροι όμως είναι στη Γεωργία. Λόγω της διάλυσης της Σοβιετικής Ενωσης σκορπιστήκαμε σε όλο τον κόσμο κι έχω πια σχεδόν παντού συγγενείς.
Εγώ γεννήθηκα στην Γεωργία, και ήρθα 21 χρόνων στην Ελλάδα το 1996 και από τότε ζω εδώ. Στην αρχή είχαμε έρθει όλοι μαζί, αλλά πριν από μερικά χρόνια ο πατέρας μου και ο αδελφός μου επέστρεψαν πίσω, κι έμεινα εγώ με την μητέρα μου –από εδώ βοηθάμε τους υπόλοιπους που είναι εκεί.
Στην Ουκρανία δεν πήγαινα συχνά, δεν ήταν εύκολο οικονομικά, ειδικά μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης που δεν υπήρχαν λεφτά ούτε για φαγητό. Τώρα εκεί, στο Κίεβο, είναι ο αδελφός της μητέρας μου με την οικογένειά του, τα παιδιά του, τα εγγόνια του, δηλαδή τα ξαδέλφια και τα ανιψάκια μου. Ο θείος με τη θεία μου δεν μπορούν να φύγουν –ή καλύτερα αρνούνται να φύγουν, μήπως μπορέσουν και βοηθήσουν λίγο την κατάσταση. Ο θείος μου είναι δάσκαλος Φυσικής στο σχολείο. Ενώ η ξαδέλφη μου κατάφερε να βγει εκτός πόλης και είναι πιο ασφαλής. Στην Οδησσό, που τώρα μπαίνει σε φάση να βομβαρδίζεται και όπου εισέρχονται οι ειδικές δυνάμεις της Ρωσίας, βρίσκεται η αδελφή της μητέρας μου.
Με τους δικούς μας ανθρώπους επικοινωνούμε, μας στέλνουν βίντεο. Πέφτουν βόμβες παντού –το απέναντι κτίριο από το σπίτι τους έχει διαλυθεί τελείως, οι κατοικημένες περιοχές βομβαρδίζονται. Αντιστέκεται ο κρατικός στρατός, όλος ο κόσμος, ο λαός, αντιστέκεται, είναι όλοι μαζί, φτιάχνουν χαρακώματα, κατασκευάζουν βόμβες μολότοφ ώστε αν μπουν τελικά στο κέντρο της πόλης να μπορεί ο κόσμος να αντισταθεί τελικά γιατί όπλα δεν έχουν όλοι. Η κυβέρνηση μοίρασε βέβαια όπλα ώστε να μπορέσουν να αντισταθούν στον τακτικό στρατό της Ρωσίας, αλλά δεν είναι εύκολο να αντισταθεί κανείς».
«Προχτές στο Κίεβο βομβάρδισαν την κεντρική κεραία που μεταδίδει μέσα από τα κανάλια τις ειδήσεις, σκοτώθηκαν δημοσιογράφοι, περαστικοί, απλοί άνθρωποι. Όπως και στο Χάρκοβο και παντού, είναι πολλά τα μέτωπα. Εκτός από τη Ρωσία μπαίνουν στην ουκρανική επικράτεια και από τη Λευκορωσία, με τον άλλον δικτάτορα που άνοιξε όλες τις πύλες για τον δικτάτορα Πούτιν, και βοηθάει και στρατιωτικά και με όπλα. Κάθε μέρα είναι και χειρότερα.
Όλοι κρύβονται στα υπόγεια των πολυκατοικιών, στο μετρό, στα πρώην καταφύγια πυρινικών πολέμου, σε ό,τι έχει απομείνει από την Σοβιετική Ενωση. Βγαίνουν την ημέρα μήπως και καταφέρουν να πάρουν τρόφιμα, να βοηθήσουν, να μαζέψουν τους πληγωμένους, να τους περιθάλψουν. Τα περισσότερα νοσοκομεία έχουν κατεβάσει τους αρρώστους τους στα υπόγεια, εκεί έχουν στήσει εντατικές, κάνουν εγχειρήσεις –όλα στο υπόγειο. Ο κόσμος μπαίνει στα κλειστά σούπερ-μάρκετ και παίρνει ό,τι είναι να πάρει από τα ψυγεία και αφήνει λεφτά μέσα στο ψυγείο –για να μη θεωρηθούν κλέφτες... Προσπαθούν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Θυμίζει λίγο το Στάλινγκραντ και τη Γερμανική Κατοχή -περίπου κάτι παρόμοιο συμβαίνει στο Κίεβο ειδικά. Αν κατακτήσει το Κίεβο θα είναι σαν να έχει κατακτήσει όλη την Ουκρανία.
Νομίζω ότι δεν θα είναι ποτέ ξανά αδελφικοί λαοί οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί, τουλάχιστον για τα επόμενα εκατό χρόνια, μέχρι να ξεχαστεί –που κι αυτό είναι δύσκολο. Από την άλλη, η ιστορία μας δείχνει ότι εύκολα ξεχνάμε γι' αυτό και επαναλαμβάνουμε τους πολέμους, δεν παίρνουμε το μάθημά μας. Αλλά τόσο κοντινοί λαοί, Ρώσοι, Ουκρανοί, Λευκορώσοι, είναι απερίγραπτο αυτό που συμβαίνει μεταξύ τους».
«Απ' όπου και να το πιάσεις, είναι όλα λάθος. Η Ρωσία θέλει να τους κατακτήσει και με κάποιον τρόπο να επαναφέρει την Σοβιετική Ενωση...
Με πνίγει το άδικο, θυμώνω, γιατί δεν μπορώ να κάνω κάτι από εδώ που είμαι, εκτός από τη συμμετοχή μας σε μια διαδήλωση ή να βοηθήσουμε τους πρόσφυγες. Αυτά είναι τα πρώτα συναισθήματα. Αλλά δεν είναι στο χέρι μας να σταματήσουμε την αιματοχυσία και εκείνοι που μπορούν, αργούν πολύ.
Άμεσα, η τέχνη δεν μπορεί να επηρεάσει αλλά μακροχρόνια μπορεί να κάνει πολλά, έχει δύναμη.
Από την Οδησσό δεν είναι εύκολο να φύγουν οι συγγενείς μου, γιατί γύρω γύρω γίνονται μάχες –προς το παρόν μέσα στην πόλη δεν γίνονται οδομαχίες, παρ' όλο που βομβαρδίζουν και κατοικημένες περιοχές, όσο κι αν λένε ψέματα τα ρωσικά μέσα. Σ' όλες τις μεγάλες πόλεις πέφτουν βόμβες. Στο Κίεβο υπάρχει μια διέξοδος. Έχει φύγει πολύς κόσμος, γυναίκες και παιδιά. Αλλά οι περισσότεροι άντρες έχουν μείνει για να σώσουν την πατρίδα τους.
Η τέχνη τι μπορεί να κάνει; Βλέπω όμως και πραγματικά τους θαυμάζω, ειδικά στη Ρωσία, όλους αυτούς τους καλλιτέχνες που παραιτούνται από τις θέσεις τους, στα θέατρα και αλλού. Το να κάνεις μια τέτοια κίνηση σε μια χώρα σαν την Ρωσία, σημαίνει ότι κινδυνεύεις με φυλάκιση, ότι κινδυνεύει ακόμα και η ζωή σου αλλά και των συγγενών σου. Οποιος αντιδρά ή εκφράζεται κατά του πολέμου έχει επιπτώσεις.
Αμεσα, η τέχνη δεν μπορεί να επηρεάσει αλλά μακροχρόνια μπορεί να κάνει πολλά, έχει δύναμη».
«Αυτή την εποχή, παίζω στο θέατρο Ανεσις, στο “Mistero Buffo” του Ντάριο Φο, σε σκηνοθεσία Νικορέστη Χανιωτάκη. Πρόσφατα ολοκληρώθηκαν οι παραστάσεις του "Τσέρνομπιλ" στο θέατρο του Νέου Κόσμου, που ανέβασε ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. Παράλληλα κάνω πρόβες στη Λυρική Σκηνή για μια παράσταση που αφορά στη ζωή του Αντρέι Ταρκόφσκι και στις ταινίες του. Είναι μια μουσικοθεατρική παράσταση της Δήμητρας Τρυπάνη. Οσο για το καλοκαίρι θα συνεχίσουμε την περιοδεία με τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου σε σκηνοθεσία του Αρη Μπινιάρη. Η παράσταση πήγε καλά και αξίζει να συνεχίσει. Ενδιαμέσως έκανα κάποια γυρίσματα για τη "Σκοτεινή θάλασσα" στο Mega για τα επόμενα επεισόδια. Ηδη με εμφάνισαν...
Είναι όμως τόσο δύσκολο να συγκεντρωθεί κανείς σε όλα αυτά τα τόσο όμορφα πράγματα όταν δίπλα μας έχει πόλεμο. Αυτή είναι όμως η δουλειά μας και πρέπει να συνεχίσουμε και την δουλειά και την ζωή μας και να κρατήσουμε την τέχνη που είναι φάρμακο και βάλσαμο για την ψυχή και την καρδιά μας».