Δημήτρης Καπουράνης: «Γιατί πρέπει να επιλέγουμε μια ταυτότητα;»
Ο Δημήτρης Καπουράνης γεννήθηκε στην Αλβανία και μεγάλωσε στα Χανιά, όπου είχαν μεταναστεύσει οι γονείς του. Σπούδασε στο Πολυτεχνείο Κρήτης και στην Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου. Είναι ηθοποιός. Παράλληλα γράφει σενάρια, γράφει μουσική, τραγουδάει -είναι μέλος σε συγκρότημα. Κέρδισε βραβείο Χορν για την ερμηνεία του στο «Μια άλλη Θήβα» -το έργο συνεχίζει φέτος για τρίτη χρονιά, ετοιμάζεται για την πρεμιέρα του «Brokeback Mountain» στο θέατρο Κνωσός. Ζει στην Αθήνα. Είναι 30 χρόνων.
«Τα παιδικά μου χρόνια τα πέρασα στα Χανιά. Από την Αλβανία ήρθα τριάμισι-τεσσάρων. Γεννήθηκα στους Αγίους Σαράντα και μεγάλωσα σε ένα χωριό παραδίπλα, το Μπάικαϊγ. Τα θυμάμαι πολύ ωραία εκεί τα πράγματα, τα θυμάμαι γλυκά, με πολλή φροντίδα. Ζούσα με τους παππούδες και τις γιαγιάδες. Οι γονείς μου είχαν φύγει με το μεγάλο κύμα μετανάστευσης τότε και είχαν εγκατασταθεί στα Χανιά -ο πατέρας μου δούλεψε στην οικοδομή. Κι εγώ ουσιαστικά στα Χανιά γνώρισα τους γονείς μου. Τώρα θέλουν να μετακομίσουν στην Αθήνα. Έχω μια αδελφή οκτώ χρόνια μικρότερη -γεννήθηκε στα Χανιά και σπουδάζει στην Ολλανδία.
»Στα Χανιά ήταν πολύ ωραία. Προφανώς είχα κάποια θέματα προσαρμογής. Αντιμετώπισα προβλήματα όπως αντιμετωπίζει κανείς σε κάθε επαρχία, με την αποδοχή του διαφορετικού -τα βίωνα όλα λίγο πιο εσωτερικά. Αλλά δεν θα το άλλαζα με τίποτα. Παίζαμε όπου θέλαμε, δεν υπήρχε περιορισμός.
»Διαφορετικότητα; Δεν ήμουνα καλά με τον εαυτό μου, δεν καταλάβαινα γιατί είμαι διαφορετικός απ΄τα άλλα παιδιά. Οπότε έφερα ένα σύνδρομο μάλλον κατωτερότητας ή του διαφορετικού, το οποίο προφανώς κάποια παιδιά μπορεί να μην μπορούσαν να το μεταβολίσουν ή το μεταβόλιζαν με τρόπο που εγώ να νομίζω ότι δεν με αποδέχονταν. Κάπου στη μέση είναι η αλήθεια.
»Ο μετανάστης είναι πάντα ένα θέμα -φεύγει και αφήνει κάτι πίσω του, άλλοτε γυρίζει και κοιτάζει άλλοτε όχι και προχωράει μπροστά. Όπως τα ηπειρωτικά, δύο βήματα μπρος κι ένα πίσω… Εγώ κοιτάω πίσω, το ψάχνω, επιστρέφω. Εχω μια μεγάλου μήκους ταινία μ΄αυτό το θέμα -την κρίση ταυτότητας και την αποδοχή, και μια μικρού μήκους.
»Ελληνας ή Αλβανός; Δεν είμαι ούτε το ένα ούτε το άλλο, δεν ξέρω τι σημαίνει αυτό, δεν είμαι ούτε και τα δύο, είμαι κάτι άλλο. Οι ταυτότητες εν γένει είναι ταμπού στην κοινωνία μας. Πόσο πιο εύκολα θα λέγαμε είμαι Ελληνοαμερικάνος -αλλά Ελληνοαλβανός; Τόσο νέες ταυτότητες και τόσο δύσκολο να τις αποδεχτούμε.
»Θέλω να ελπίζω ότι η σφραγίδα του Αλβανού, του Ελληνοαλβανού έχει ξεπεραστεί. Θέλω να πιστεύω ότι ξεπεράστηκε. Δηλαδή όποιος δεν το έχει ξεπεράσει, έχει άλλο θέμα. Το ζήτημα τώρα είναι τι αφήνει στην δεύτερη γενιά κι αυτό νομίζω ότι εξερευνούμε …
»Αν ένιωθα ο Αλβανός; Ναι, ένιωθα. Αλλά ένιωθα ταυτόχρονα και πολλή αγάπη. Είναι αυτό που προσπαθείς να το κρύψεις, αλλά δεν μπορείς να κρύψεις γιατί κάτι άλλο είναι μέσα σου το οποίο στο έχει φορέσει μια κοινωνία ή μια είδηση πριν δέκα χρόνια. Αισθανόμουν κάτι διαφορετικό -όχι επιθετικό ή απειλητικό. Νομίζω είναι ένα πιο παθητικό συναίσθημα, ότι τα όρια της σχέσης είναι αυτά, δεν μπορεί να γίνει κάτι άλλο, δεν μπορεί να πάει παρακάτω. Μπορεί όμως να ήταν δική μου πεποίθηση, δεν ξέρω, αλλά απ΄την στιγμή που συμβαίνει, μάλλον κάτι σημαίνει. Και βέβαια όσο προχωρούσε ο καιρός όλο αυτό μειωνόταν.
»Το όνομά μου στην ταυτότητα είναι Δημητράκη Καπουράνη.
»Τι με οδήγησε στο θέατρο; Πάντα μ΄άρεσε, πάντα οραματιζόμουν μέσα από αυτό, ήδη από το σχολείο. Και κάποια στιγμή έφτασα σε ένα τέλμα και είπα ή θα κάνω αυτό ή δε θα καταφέρω ποτέ να είμαι ευτυχισμένος. Οπότε ήταν μονόδρομος.
»Ξεκίνησα με το Πολυτεχνείο κι έφυγα λίγο πριν τελειώσω. Δεν μετάνιωσα -αν και καμιά φορά σκέφτομαι ότι θα ήταν ωραία να είχα πάρει το πτυχίο. Αλλά έτσι είναι, κάτι κερδίζεις, κάτι χάνεις.
»Θέατρο έβλεπα που και που στα Χανιά με το σχολείο αλλά δεν είχα τόσο έντονα ερεθίσματα. Ισως αναζητούσα αυτή την έννοια της αποδοχής, και όπου την έπαιρνα πήγαινα εκεί. Και κάπως είχα δει ότι έχω ωραία φωνή οπότε μου άρεσε να τραγουδάω γιατί κι εκεί υπήρχε αυτή η αποδοχή. Τα μαθηματικά μου άρεσαν, ήμουν πολύ καλός και γινόμουν καλύτερος. Η μουσική πήγε κάπως παράλληλα με το θέατρο -βρήκα το συγκρότημα στο σχολείο και προχωρήσαμε μαζί. Είμαστε όλοι από τα Χανιά. Με τους Cosmonautes παίζουμε τώρα στην Αθήνα, psychedelic rock, ροκ κυρίως. Έχουμε βγάλει δύο LP, δύο singles και τώρα βγάζουμε το μεγάλο μας δίσκο που θα έχει 9 κομμάτια με τον τίτλο "Cosmic Anthology” -αρχές Νοέμβρη θα κυκλοφορήσει το single και αρχές Δεκέμβρη ο δίσκος μαζί με βίντεο κλιπ. Πολύ καιρό κυνηγάμε να βγάλουμε μεγάλο δίσκο γιατί συνήθως είναι πιο μικρές οι δουλειές μας και λόγω χρόνου. Αλλά τώρα έχουμε βρει τη βάση μας, έχουμε βρει τι θέλουμε να κάνουμε και πως. Ο καθένας γράφει το κομμάτι του.
»Στην Δραματική του Εθνικού έδωσα δύο φορές. Την πρώτη δεν πέρασα. Την δεύτερη -είχα βρει φίλους, είχα κάνει προετοιμασία, και έγινε. Ηταν να γίνει. Εδωσα σε πολλές σχολές, αλλά ήθελα πολύ το Εθνικό, είχα θυσιάσει πολλά πράγματα για να τα καταφέρω. Πράγματι ένιωσα μια επιβεβαίωση ότι μπήκα στην Σχολή (σ.σ. παίρνουν 8 αγόρια και 8 κορίτσια), αλλά αυτή η επιβεβαίωση τελειώνει πολύ γρήγορα. Πρέπει ν΄αγαπάμε τον εαυτό μας και να του δίνουμε μπράβο. Τώρα που το βλέπω εκ των υστέρων δεν ξέρω τι καλύτερη σπουδή θα μπορούσα να είχα.
»Είμαι στον χώρο τέσσερα χρόνια. Ξεκίνησα από “Τα καλύτερά μας χρόνια” στην ΕΡΤ. Με βρήκαν από την σχολή του Εθνικού, έκανα casting. Η σειρά σίγουρα με βοήθησε πάρα πολύ αλλά οι προτάσεις που μου ερχόντουσαν μετά, δεν ήταν αυτό που ήθελα. Απέκτησα μια ορατότητα. Ηταν το ξεκίνημά μου, μ΄έκανε γνωστό κι αυτό είναι πολύ σημαντικό. Μετά έκανα την “Λούλου” με μια δική μας ομάδα στο Άνεσις -πολύ ωραία εμπειρία. Ακολούθησε ο “Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου” στο Πορεία με τον Τάρλοου. Εκανα μια μικρού μήκους ταινία και ύστερα ήρθε “Η άλλη Θήβα” -φέτος είναι η τρίτη χρονιά. Φυσικά και φοβήθηκα τον διπλό ρόλο, πολύ κόπος, πολύς. Ενδιάμεσα ήταν το “Ναυάγιο”.
»Δεν ξέρω αν κυνηγάω το δύσκολο ή αν με εμπνέει. Θέλω να πω ότι όσο μεγαλύτερη είναι η αντίσταση. προς την κατεύθυνση που πας, τόσο πιο σωστή είναι η κατεύθυνσή σου. Όταν νιώθω ότι είναι δύσκολα τα πράγματα πάω προς τα εκεί και δεν με έχει βγάλει λάθος. Όσο αντέχει ο καθένας, όσο αντέχω κι εγώ. Βασικά, νιώθω ότι αν υπάρχει ένα στοιχείο των καιρών μας, θα έλεγα ότι αποφεύγουμε αυτή την αντίσταση, αυτό το μόχθο στα πράγματα. Δηλαδή έχουμε κατακερματίσει τόσο πολύ τον εαυτό μας -ίντερνετ, τηλέφωνο, επιλέγουμε όλο και λιγότερο τον μόχθο, την αντίσταση, την δυσκολία.
»Όσο περνάει ο καιρός ακούω όλο και περισσότερο τον εαυτό μου και τις ανάγκες μου, ακούω τον Δημήτρη. Και είμαι επιλεκτικός με την έννοια ότι θέλω να είμαι καλά σ΄αυτό που κάνω -αλλιώς γκρινιάζω. Τηλεόραση φέτος θα κάνω στην σειρά της ΕΡΤ “Το απαραίτητο φως” της Μιρέλλας Παπαοικονόμου, οκτώ επεισόδια -μου άρεσε η πρόταση. Είναι ένα πολύ απαιτητικό πρότζεκτ.
»Το βραβείο Χορν ήταν μια επιβράβευση που μάλλον την είχα ανάγκη, όλοι μας την έχουμε. Και με έχει βοηθήσει. Είναι ένα “πας καλά”. Κι είναι και όλοι οι ηθοποιοί που έχουν προηγηθεί. Θα μπορούσε να μου δημιουργήσει μια ευθύνη αν είχα σκοπό να συνεχίσω αλλιώς.
»Για το μέλλον σκέφτομαι πως δεν θέλω να είμαι. Θα ήθελα να μπορώ να επιλέγω και να έχω χρόνο να γράφω -γράφω σενάρια και τα προχωράω. Είμαι αρχάριος αλλά δεν θέλω να μείνω για πάντα αρχάριος. Με σκέφτομαι και με οικογένεια και παιδιά -για γάμο δεν ξέρω…
»Η ταυτότητά μου είναι ηθοποιός. Κάποια στιγμή θα΄θελα να λέγομαι και συγγραφέας, μουσικός, τραγουδιστής -πολλές ταυτότητες. Γιατί θα πρέπει να επιλέξουμε την μία;…».
Με το «Brokeback Mountain» στο Κνωσός
«Εγώ είχα τρέλα με την ταινία, μου άρεσε πάρα πολύ. Οταν με πήρε ο Μίλτος (σ.σ. Σωτηριάδης, ο παραγωγός), επειδή δεν είχα διαβάσει το μυθιστόρημα, η αντίδρασή μου ήταν κάπως περίεργη γιατί έχω μια πολύ σαφή εικόνα απ΄την την ταινία: Ατμοσφαιρική με μεγάλα τοπία, ηρεμία, βλέμματα και πλάνα, πλάνα, πλάνα. Οπότε δεν μπορούσα να φανταστώ μια θεατρική κατάσταση. Το διακύβευμα είναι πολύ έντονο και το στοιχείο του έρωτα υπάρχει παντού, σε όλες τις σκηνές, κι αυτό είναι το πιο λυπητερό. Η διαδρομή ήταν γρήγορη και μεγάλη.
»Με τον Μιχάλη (σ.σ. Μιχαήλ Ταμπακάκης) γνωριζόμαστε. Ημασταν μαζί στο “Ναυάγιο” κάτι που έπαιξε ρόλο φυσικά, μια που είναι ο παρτενέρ μου. Στην αρχή δεν είχε γίνει η διανομή. Η διανομή έγινε όταν το διαβάσαμε αλλά ήταν πασιφανές ότι εγώ θα είμαι ο Τζακ κι ο Μιχαήλ ο Ενι.
»Το έργο με δυσκολεύει στον βαθμό ότι είναι πολύ δύσκολο και απαιτεί πολύ συγκεκριμένα πράγματα. Απαιτεί ακρίβεια και θέλει ένα πολύ μεγάλο ψυχικό άνοιγμα από όλους για να βρούμε πώς λειτουργεί. Κατά τα άλλα, σαν Δημήτρης, δεν νιώθω αμήχανα ούτε άβολα.
»Ο Ρήγος (σ.σ. Κωνσταντίνος Ρήγος, ο σκηνοθέτης) μας ζήτησε να μην δούμε ξανά την ταινία. Προσπαθήσαμε να κατανοήσουμε λίγο τι διακυβεύεται στο έργο. Ο ένας ζει συνέχεια στο παρελθόν κι ο άλλος στο μέλλον. Ο ένας σκέφτεται μπροστά, οραματίζεται, κάνει εικόνες, φαντάζεται και ο άλλος θέλει μια παύλα σε όλη τη ζωή του. Αυτό με το που το ακούς κατευθείαν συνειδητοποιείς ότι εδώ πέρα έχουμε συνεχείς συγκρούσεις. Αυτό που τους ενώνει λοιπόν είναι μια κοινή εμπειρία, αυτός ο πρώτος έρωτας, το πρώτο συναίσθημα που όλοι μας έχουμε βιώσει. Απλά αυτοί το βιώνουν σε μια συνθήκη εγκληματική, σαν έγκλημα. Οπότε έχουμε έναν πρώτο έρωτα, δύο αγόρια σε ένα βουνό και επειδή είναι εγκληματικό, γίνεται ακόμα πιο μεγάλο. Το βιώνουν, προσπαθούν να αναβιώσουν αυτό το πράγμα όλη τους τη ζωή και δεν πάνε παρακάτω, κανείς δεν μπορεί να πάει παρακάτω. Ο ένας ζητάει, ο άλλος όχι, γιατί φοβάται.
»Αυτό, σε μια διάρκεια 20 χρόνων, όσο είναι το έργο, έναν άνθρωπο τον διαλύει. Φτάνεις σε ένα σημείο που λες “είδες πώς με έκανες. Όχι, εσύ πώς με έκανες”... Και εν τέλει η κοινωνία τούς έκανε. Οπότε είναι ένα κοινωνικό δράμα.
»Κι εγώ είμαι των ακραίων συναισθημάτων, δεν τα φοβάμαι. Θα το ζήσω μέχρι τέλους.
»Το ταξίδι στην Αμερική; Σκέφτηκα ότι αφού κάνουμε που κάνουμε αυτό το έργο, αφού θα παίξουμε τους καουμπόηδες, καλό θα ήταν να πάμε να δούμε πώς είναι, να το γειώσουμε λίγο. Να μη μας φαίνεται περίεργο. Οπότε πήγαμε οι δυο μας με τον Μιχαήλ αυτό το ταξίδι στην Αμερική, είδαμε, κατανοήσαμε -Ουαϊόμινγκ, Γιέλοοου Στόουν, και δύο μέρες Νέα Υόρκη στο τέλος… Και γειώθηκε όλη αυτή η κατάσταση που μας φαινόταν παραμυθένια με τους καουμπόηδες. Το κάναμε πολύ συγκεκριμένο μέσα μας και τώρα προσπαθούμε να το φέρουμε στη σκηνή. Στην Αμερική βλέπεις μια κοινωνία συντηρητική, κάτι που στην δημόσια θέα δεν φαίνεται. Βλέπεις ήσυχους κι ευγενικούς ανθρώπους με παιδιά και αναρωτιέσαι τι γίνεται μέσα τους, στον ιδιωτικό τους χώρο.
»Ναι, τον συντηρητισμό της ελληνικής κοινωνίας σίγουρα τον αντιμετωπίζω, έρχομαι αντιμέτωπος μαζί του.
»Οταν είσαι εντάξει με τη σεξουαλικότητά σου δεν θα σου φταίξει ποτέ καμία σεξουαλικότητα κανενός άλλου. Από τη στιγμή που αντιδράς με κάτι σημαίνει ότι σ΄αυτό το κάτι εντοπίζεις ένα πρόβλημα δικό σου το οποίο δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις και αντιδράς. Διότι δεν καταλαβαίνεις τι συμβαίνει.
»Θεωρώ ότι το θέμα της σεξουαλικότητας σε δονεί πολύ πιο βαθιά από ότι η σεξουαλική πράξη. Είναι ένα παιχνίδι εξουσίας».
Ο Δημήτρης Καπουράνης παίζει στα έργα «Brokback Mountain» και «Μια άλλη Θήβα» στο θέατρο Κνωσός.
