Σοφία Γιαννακά: «Και ένας, και δύο, και χίλιοι Κιμούληδες»
Τι ζούμε αυτές τις ημέρες… Μάθαμε πράγματα φρικτά και συγκλονιστικά για ανθρώπους που θεωρούσαμε πανίσχυρους και σπουδαίους στον αθλητισμό ή στο θέατρο!
Γράφει η Σοφία Γιαννακά
Δυστυχώς, δεν είναι μόνο αυτοί. Όλοι, ανεξαιρέτως, έχουμε ακούσει ή υποστεί κάτι αντίστοιχο σε όλους τους χώρους -της πολιτικής, της εκκλησίας, του αθλητισμού, του θεάματος, της εκπαίδευσης, της δημοσιογραφίας, του συνδικαλισμού, του δημοσίου, της οικογένειας, της εργασίας.
Δεν είναι ένας, δεν είναι δύο, οι άθλιοι και νταήδες. Και είναι αναρίθμητοι, επίσης, οι άνδρες και οι γυναίκες που έχουν υποστεί εξευτελισμούς (βία λεκτική, σεξουαλική, ψυχολογική ή κάθε άλλης μορφής) και δεν βρήκαν ακόμη το κουράγιο να βάλουν τους βιαστές ή μεγαλομανείς σατράπηδες στη θέση τους.
3-4 χρόνια μετά το ξέσπασμα του κινήματος #metoo στις ΗΠΑ και παγκοσμίως, γνωστοί και επώνυμοι Έλληνες δεν περίμεναν ότι μια μέρα θα αποκαλυφθούν. Κι εμείς δεν περιμέναμε ότι όχι μόνο δεν είναι σε θέση να απαντήσουν με ταπεινότητα και ενσυναίσθηση, αλλά, ότι, αντίθετα, θα επιτίθονταν με ειρωνείες και με μηνύσεις στα θύματά τους!
Γυναίκες, επώνυμες, βρήκαν το θάρρος να σπάσουν την ομερτά. Απειλήθηκαν, ταπεινώθηκαν, προσπάθησαν για χρόνια να το διαχειριστούν ή και να το κρύψουν, αλλά βρήκαν το κουράγιο να μιλήσουν και να καταγγείλουν. Στη Γαλλία, που τα στόματα έχουν ανοίξει από καιρό, ακόμα και η συντομογραφία της καταγγελίας λέει πολλά, με την οργή και την ωμότητά της: #balancetonporc -Κατάδωσε κι εσύ το γουρούνι σου.
Σκέφτομαι πόσους αιώνες σιωπής πέρασαν οι γυναίκες πριν φτάσουμε σε αυτό το σημείο. Γυναίκες που υπέστησαν τα πάνδεινα στο οικογενειακό και κοινωνικό τους περιβάλλον, όπου τις αντιμετώπιζαν ως αντικείμενο, θήραμα, ζώο. Αλλά και όταν βγήκαν στην ανδροκρατούμενη αγορά εργασίας, πόσο επώδυνα οι γυναίκες έμαθαν να αποσιωπούν την βία και την παρενόχληση, ώστε να διατηρήσουν τη θέση τους, να επιβιώσουν οικονομικά ή να κάνουν καριέρα.
Σήμερα που οι φωνές απελευθερώθηκαν, πάλι βρίσκονται πολλοί να επικρίνουν: «Μα τώρα το θυμήθηκαν;» «Έγινε μόδα τύπου Μπεκατώρου»! Μόδα; Όταν κάποιοι περιγράφουν, με τόση συναισθηματική φόρτιση, την κατάχρηση εξουσίας που άφησε ανεξίτηλα σημάδια στο σώμα και στην ψυχή τους, τότε σίγουρα δεν μιλάνε για ένα ύψωμα φωνής, μια ένταση στη δουλειά, ένα αθώο σεξουαλικό πείραγμα. Μιλάνε για μεθοδική εξόντωση, που σημαδεύει τον ψυχισμό, την αυτοεκτίμηση, την ψυχική υγεία.
Είναι σοκαριστικό (αλλά όχι πρωτοφανές) όσοι το παίζουν του πνεύματος και της κουλτούρας να αποκαλύπτεται ότι βρίζουν τους συνεργάτες, χειροδικούν ή ταπεινώνουν. Και δεν χωράει εδώ η δικαιολογία «Ήταν κάθαρμα, αλλά είχε ταλέντο». Δεν υπάρχουν ταλέντα στην κατάχρηση εξουσίας, ταπείνωση, μισογυνισμό, χειραγώγηση, εκμετάλλευση, τοξικότητα, ψυχική βία.
Η Σώτη Τριανταφύλλου έκανε, πρόσφατα, μια αποκαλυπτική παρατήρηση, μιλώντας στο Bovary.gr για την παρενόχληση εις βάρος των γυναικών: «Το πρόβλημα, σ’ εμάς στην Ελλάδα, είναι ότι η Ελληνίδα μάνα δεν ανατρέφει άνδρες που σέβονται τις γυναίκες και τον εαυτό τους· έχουμε σοβαρό πρόβλημα φυλετικών ταυτοτήτων. Καθώς προερχόμαστε από τα βάθη του οθωμανικού πολιτισμού χρειαζόμαστε χρόνο και προσπάθεια για να αποκτήσουμε σχέσεις σεβασμού μεταξύ των φύλων και σεβασμού γενικά».
Υστερόγραφο1: Ξαναδιαβάζοντας την παρατήρηση της Σώτης Τριανταφύλλου, το μυαλό μου πήγε στην Γενική Γραμματέα Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, την οποία τοποθέτησε πρόσφατα ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην κυβέρνηση, Μαρία Συρεγγέλα, με πτυχία, ευρωπαϊκές περγαμηνές και προϋπηρεσία στα θέματα. Έπαθε αφωνία; Ποια είναι η γνώμη της για όσα δραματικά αποκαλύπτονται στην ελληνική κοινωνία;
Υστερόγραφο2: Το να συνδέουμε με τον πολιτικό του χώρο τον κάθε βιαστή, τραμπούκο και νταή που εκμεταλλεύεται τη θέση του για να κακοποιήσει, είναι ανόητο. Το να κάνει ο πολιτικός του χώρος «γαργάρα» το ζήτημα ή να τον στηρίζει, λόγω «συντροφικότητας» και αριστεροσύνης, είναι αποκρουστικό.