Πώς οι ρόλοι που αναλαμβάνατε ως παιδί επηρεάζουν την ερωτική σας ζωή
Όλοι φέρνουμε κάτι μαζί μας στις ενήλικες σχέσεις- μια εσωτερική αποσκευή γεμάτη εμπειρίες, συνήθειες και «μαθήματα» από τα παιδικά μας χρόνια. Κάποια απ’ αυτά είναι πολύτιμα, όπως η ανθεκτικότητα, η τρυφερότητα, η ικανότητα να φροντίζουμε. Άλλα, όμως, είναι μηχανισμοί άμυνας που μας βοήθησαν να αντεπεξέλθουμε σε δύσκολες συνθήκες, και τώρα μας μπλοκάρουν στην ερωτική μας ζωή.
Ό,τι κάποτε ήταν σωτήριο, σήμερα μπορεί να στέκεται εμπόδιο στη βαθιά σύνδεση, στην οικειότητα και στην αληθινή επικοινωνία. Κι αν έχεις βρεθεί να αναρωτιέσαι γιατί επαναλαμβάνεις τα ίδια μοτίβα στις σχέσεις σου, ίσως η απάντηση να κρύβεται σε εκείνο το κομμάτι σου που έμαθε πώς να προστατεύεται – αλλά όχι απαραίτητα πώς να αγαπά ελεύθερα, σημειώνει ο ψυχολόγος Mark Travers.
Πώς επηρεάζουν την ερωτική σας ζωή οι ρόλοι που αναλάβατε ως παιδί
Μερικοί από τους πιο κοινούς τρόπους με τους οποίους το παρελθόν συνεχίζει να «μιλάει» μέσα στις σχέσεις μας είναι οι παρακάτω.
1. Ο Ειρηνοποιός – Όταν έμαθες να αποφεύγεις τη σύγκρουση για να νιώθεις ασφαλής
Μεγάλωσες σε περιβάλλον όπου κάθε διαφωνία ισοδυναμούσε με φωνές ή απομάκρυνση; Τότε ίσως έμαθες να «καταπίνεις» τα συναισθήματά σου. Σαν παιδί, ήταν η μόνη επιλογή για να διατηρείς την ηρεμία. Σαν ενήλικας, όμως, αυτή η στρατηγική συχνά καταλήγει σε συναισθηματική αποστασιοποίηση – κι αυτό δεν περνά απαρατήρητο από τον σύντροφό σου.
Η καταπίεση των συναισθημάτων δεν εξαφανίζει τη σύγκρουση. Την κάνει απλώς αόρατη – και πιο επικίνδυνη. Η λύση δεν είναι η αποφυγή, αλλά η παρουσία. Ξεκίνα με μικρές δηλώσεις συναισθημάτων: «Αυτό με έκανε να νιώσω...», «Δυσκολεύομαι να το εκφράσω, αλλά νιώθω...».
Η οικειότητα χτίζεται μέσα από τη φροντίδα στη σύγκρουση – όχι την απουσία της.
2. Ο Υπερ-παραγωγικός – Όταν η αγάπη έπρεπε να «κερδίζεται»
Αν ένιωθες ότι η αξία σου μετρούσε με βάση τις επιδόσεις, τις καλές συμπεριφορές ή το πόσο «βολικός» ήσουν, ίσως σήμερα γίνεσαι ο «διαχειριστής» της σχέσης: τρέχεις για όλα, φροντίζεις τους πάντες – και μένεις εσύ πίσω.
Το μοτίβο είναι γνώριμο: «Αν δεν κάνω εγώ κάτι, δεν θα γίνει». Πίσω του, όμως, κρύβεται μια βαθιά ανασφάλεια: «Αν πάψω να δίνω, θα με αφήσουν;».
Η ισορροπία έρχεται όταν μάθεις να λαμβάνεις, όχι μόνο να δίνεις. Η φροντίδα δεν είναι μονόδρομος. Ρώτα τον εαυτό σου: «Αυτό το κάνω από αγάπη ή από φόβο;»
Και δοκίμασε να πεις «όχι» χωρίς να νιώθεις ενοχές. Το αξίζεις.
3. Ο Υπερ-επιφυλακτικός – Όταν η πρόβλεψη ήταν ο μόνος τρόπος να έχεις τον έλεγχο
Έζησες σε σπίτι που ένιωθες απειλή; Ίσως έμαθες να παρατηρείς τα πάντα – μια αλλαγή στον τόνο, ένα βλέμμα, μια σιωπή. Το μυαλό σου έγινε ραντάρ.
Σήμερα, μπορεί να ερμηνεύεις τη σιωπή του άλλου ως απόρριψη. Ένα «όλα καλά» μπορεί να σε γεμίζει άγχος. Κι εκεί ξεκινούν οι ερωτήσεις, οι κατηγορίες, η απόσυρση.
Αυτό το μοτίβο είναι εξαντλητικό. Για σένα και για τον σύντροφό σου. Ξεκίνα να το «ξεκλειδώνεις με μια απλή τεχνική: σταμάτα να υποθέτεις, ξεκίνα να ρωτάς.
«Σε νιώθω λίγο απόμακρο σήμερα – είναι κάτι που σε απασχολεί;»
4. Ο Απόλυτα Ανεξάρτητος – Όταν το να βασίζεσαι στους άλλους ένιωθες επικίνδυνο
Αν μεγάλωσες πιστεύοντας πως «κανείς δεν θα είναι εκεί όταν το χρειαστώ», είναι λογικό να έχεις υψώσει τείχη. Η ανεξαρτησία έγινε τρόπος επιβίωσης. Και ίσως σήμερα δυσκολεύεσαι να ανοιχτείς, να ζητήσεις στήριξη, ακόμα και να καταλάβεις τι πραγματικά νιώθεις.
Δεν είσαι «ψυχρός». Δεν είσαι «απόμακρος». Είσαι κάποιος που έμαθε να μην περιμένει τίποτα – για να μη πληγωθεί ξανά.
Αλλά τώρα, έχεις επιλογή. Η ευαλωτότητα δεν σημαίνει αδυναμία. Σημαίνει εμπιστοσύνη. Και κάθε φορά που μοιράζεσαι κάτι – έστω και μικρό – σπάς ένα παλιό μοτίβο και δημιουργείς κάτι καινούργιο.
«Δεν μου είναι εύκολο να μιλάω γι’ αυτό, αλλά θέλω να προσπαθήσω».
Αυτό από μόνο του είναι μια πράξη αγάπης.
