Stealthing: «Δεν είμαι σίγουρη πως ήταν βιασμός, αλλά…»
Το «stealthing» είναι η πρακτική της αφαίρεσης του προφυλακτικού κατά τη συνουσία, χωρίς τη γνώση ή τη συναίνεση της γυναίκας. Και ελπίζουμε πως σε πολύ λίγο εκτός από ανήθικο, θα είναι και παράνομο.
Η Σάρα* του είπε ότι η χρήση προφυλακτικού ήταν «αδιαπραγμάτευτη» και ότι αν δεν το χρησιμοποιούσαν θα έφευγε. Και όμως, παρόλο που η νεαρή γυναίκα ήταν κάτι παραπάνω από ξεκάθαρη, αυτό δεν σταμάτησε τον παρτενέρ της, έναν άντρα με τον οποίο ήδη έβγαινε για μερικές εβδομάδες, να αφαιρέσει το προφυλακτικό κατά την διάρκεια του σεξ. Όταν η Σάρα διαμαρτυρήθηκε έλαβε την απάντηση «μην ανησυχείς, έχε μου εμπιστοσύνη» -ενώ μόλις είχε αποδείξει με την πράξη του πως ήταν κάτι παραπάνω από ανάξιος οποιασδήποτε εμπιστοσύνης. Η ίδια η Σάρα αφηγήθηκε το περιστατικό στην φεμινίστρια και δικηγόρο πολιτικών δικαιωμάτων Alexandra Brodsky και η ιστορία της συμπεριλήφθηκε στη σχετική μελέτη που επιμελήθηκε και δημοσίευσε η Brodsky το 2017 στο Columbia Journal of Gender and Law.
Η έρευνα της Brondsky ξεκινάει με μια ενδιαφέρουσα παρατήρηση από τη Ρεμπέκα, μια διδακτορική φοιτήτρια που εργάζεται στις ΗΠΑ ως τηλεφωνήτρια σε γραμμή υποστήριξης θυμάτων βιασμού. Η ίδια επισημαίνει πως δέχεται συχνά κλήσεις από αναστατωμένες φοιτήτριες που ξεκινούν την αφήγησή τους με το «δεν είμαι σίγουρη πως ήταν βιασμός, αλλά…» και στη συνέχεια περιγράφουν αυτό που ονομάζεται ως stealthing. Αυτές οι κλήσεις έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για τη Ρεμπέκα, καθώς το ίδιο είχε συμβεί και σε αυτήν, όταν ήταν μόλις στο πρώτο έτος των σπουδών της.
Σύμφωνα με την έρευνα της Kelly Cue Davis, που δημοσιεύτηκε το 2019, το 10% περίπου των ανδρών ηλικίας από 21 έως 30 παραδέχεται πως έχει αφαιρέσει κρυφά το προφυλακτικό κατά τη διάρκεια του σεξ. Αντίστοιχη έρευνα καταγράφει πως το 12% των γυναικών, της ίδιας ηλιακής ομάδας αναφέρουν πως έχουν υπάρξει θύματα stealthing.
Μια παρόμοια ιστορία έχει να διηγηθεί η Τζέμα που έκανε σεξ με έναν άντρα, οποίος αφαίρεσε το προφυλακτικό χωρίς τη γνώση ή τη συγκατάθεσή της. Η διαφορά ανάμεσα στις τρεις αυτές ιστορίες είναι πως η Τζέμα βρίσκεται σε βρετανικό έδαφος, και σύμφωνα με το βρετανικό δίκαιο το stealthing είναι βιασμός.
Τον περασμένο Απρίλιο πραγματοποιήθηκε η πρώτη αντίστοιχη καταδίκη στη Νέα Ζηλανδία. Διπλή συμβολική σημασία έχει το γεγονός ότι το θύμα ήταν σεξεργάτρια, ενώ ιδιαίτερα ελπιδοφόρα είναι η δήλωση του δικαστή πως «οι εργαζόμενες στο σεξ δεν είναι λιγότερο θύματα από οποιονδήποτε άλλο επιζώντα». Ο θύτης καταδικάστηκε σε τρία χρόνια και 9 μήνες φυλάκιση. Όπως κατήγγειλε το θύμα, ο δράστης αφαίρεσε το προφυλακτικό, το φόρεσε ξανά μετά από δική της υπόδειξη, το αφαίρεσε ξανά στα κρυφά και εκσπερμάτωσε μέσα της. Τότε η γυναίκα έτρεξε στο γραφείο του διευθυντή της και αμέσως κάλεσαν την αστυνομία.
Πλέον, η πολιτεία της Καλιφόρνιας έχει πολλές πιθανότητες να ανοίξει τον δρόμο στη νομοθεσία των ΗΠΑ και να καταστήσει το stealthing παράνομο. Αντίστοιχα νομοσχέδια εξετάζονται στο Ουισκόνσιν και τη Νέα Υόρκη. Όσον αφορά την Καλιφόρνια το νομοσχέδιο που εισήγαγε η βουλευτής της Δημοκρατικής Συνέλευσης Κριστίνα Γκαρσία έχει περάσει από τους νομοθέτες και περιμένει μια υπογραφή από τον κυβερνήτη Gavin Newsom. Εάν πράγματι τεθεί σε ισχύ τα θύματα θα έχουν την δυνατότητα να μηνύσουν τους άνδρες που αφαίρεσαν το προφυλακτικό χωρίς τη συναίνεσή τους και να ζητήσουν και χρηματική αποζημίωση. Καθώς θα πρόκειται για αστικό αδίκημα και όχι για έγκλημα οι δράστες δεν θα κινδυνεύουν με την πιθανότητα ποινής φυλάκισης.
Αντίστοιχα στη Βρετανία, σύμφωνα με το BBC, έχει πραγματοποιηθεί μόλις μια επιτυχημένη δίωξη, και αυτή έγινε το 2019. Ενδεικτική είναι άλλωστε η εξέλιξη που είχε η ιστορία της Τζέμα, που, όπως δηλώνει, μόλις κατάλαβε τι είχε γίνει σοκαρίστηκε και πήρε το χάπι της επόμενης μέρας. Τον επόμενο μήνα διαπίστωσε πως έχει μείνει έγκυος. Κατήγγειλε το συμβάν στην αστυνομία, η υπόθεση όμως δεν προχώρησε. Της είπαν πως μίλησαν στον θύτη. «Ήταν ο λόγος μου ενάντια στον δικό του και αυτός αρνήθηκε τα πάντα» λέει η ίδια. Η Τζέμα αποφάσισε να τερματίσει την εγκυμοσύνη της, αν και ήταν μια πολύ δύσκολη απόφαση για αυτήν, καθώς «ήθελα ένα μωρό, αλλά ήξερα πως αυτές δεν ήταν οι κατάλληλες συνθήκες».
Στη μελέτη της Brodsky, τα θύματα του stealthing δήλωσαν πως, όχι μόνο ανησυχούν για τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα και την εγκυμοσύνη, αλλά ένιωσαν και το αίσθημα της παραβίασης. Και αν το αίσθημα της παραβίασης αφορά μόνο τις γυναίκες, το ενδεχόμενο των ΣΜΝ και της εγκυμοσύνης θα έπρεπε θεωρητικά να αφορά και τους άντρες που ασκούν αυτήν την πρακτική.
Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία της Ρεβέκκας που όπως είπε στην Brondsky ο δράστης αρνήθηκε να συνεισφέρει οικονομικά στα αντισυλληπτικά έκτακτης ανάγκης που ήθελε να αγοράσει η νεαρή γυναίκα. «Τίποτα από αυτά δεν τον ανησυχούσε. (…) Η πιθανή εγκυμοσύνη μου, τα πιθανά ΣΜΝ. Αυτά επιβάρυναν εμένα, όχι αυτόν». Αντιθέτως, η Ρεβέκκα είχε πολύ καλό λόγο να ανησυχεί: μια έρευνα του 2019 σχετικά με το stealthing ανέφερε ότι οι άνδρες–θύτες είχαν πολλές περισσότερες πιθανότητες να μολυνθούν από ΣΜΝ (29,5%, ενώ ο υπόλοιπος ανδρικός πληθυσμός βρίσκεται στο 15,1%), αλλά και να προκαλέσουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη (46,7% έναντι 25,8%).
Σύμφωνα δε με την έρευνα της Kelly Cue Davis, όπως δημοσιεύτηκε το 2019, οι άντρες που ασκούν το stealthing είναι πιο εχθρικοί απέναντι στις γυναίκες. Το ίδιο υποστηρίζει και η μελέτη της Brodsky (2017): εξετάζοντας online κοινότητες όπου οι συμμετέχοντες είναι άντρες που καυχιούνται για την πρακτική του stealthing, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μη συναινετική αφαίρεση προφυλακτικού από ετεροφυλόφιλους άνδρες έχει ως κίνητρο την μισογυνιστική περιφρόνηση.
Ας ελπίσουμε λοιπόν ότι η αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου θα διαδοθεί και σε άλλα μέρη του πλανήτη, φτάνοντας κάποια στιγμή και στη χώρα μας. Και μπορεί να υπάρχουν πολλές συζητήσεις σχετικά με το πώς τελικά μπορεί να αποδειχθεί ότι πράγματι δεν υπήρξε συναίνεση, η αφετηρία της σκέψης μας, όμως, οφείλει να είναι διαφορετική: Οτιδήποτε θίγει την αξιοπρέπεια, την αυτοδιάθεση και τα σώματα μας οφείλουμε ως κοινωνία να το καταδικάζουμε τόσο στην θεωρία, όσο και στην πράξη.
*Τα ονόματα των γυναικών που συμμετείχαν στις έρευνες έχουν αλλαχθεί.
