Φωτογραφία: Shutterstock/ Γραφίστικο: Χρίστος Δημητρίου

Η πρόταση εγκεφαλικά νεκρές γυναίκες να χρησιμοποιούνται σαν παρένθετες μητέρες

Δεν είναι λίγες οι γυναίκες που καταφέρνουν να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί με την πολύτιμη βοήθεια μιας παρένθετης μητέρας. Η νέα πρόταση της Anna Smajdor όμως, όχι μόνο προβληματίζει, αλλά μας γεμίζει ερωτήματα για τη θέση και την αντίληψη του τι εστί γυναίκα.

Η παρένθετη μητρότητα είναι ένα «θαύμα» και όσες αποφασίζουν να υποβάλουν το σώμα τους σε μια τέτοια διαδικασία για να βοηθήσουν κάποια άλλη γυναίκα να ξεκινήσει μια οικογένεια είναι κάτι παραπάνω από αξιέπαινη, παρόλα αυτά, μια πρόσφατη πρόταση όσον αφορά στις εγκεφαλικά νεκρές γυναίκες και τη «χρησιμότητά» τους στην αναπαραγωγή διχάζει.

Μέσα από τη μελέτη της καθηγήτριας του Κολομβιανού Ιατρικού Κολλεγίου, Anna Smajdor, η οποία δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Θεωρητική Ιατρική και Βιοηθική, προτείνεται τα σώματα των κλινικά νεκρών γυναικών να χρησιμοποιούνται για τεκνοποίηση. «Τι γίνεται με όλα αυτά τα εγκεφαλικά νεκρά σώματα γυναικών στα κρεβάτια των νοσοκομείων; Γιατί να πάνε χαμένες οι μήτρες τους;» διερωτάται στο άρθρο. «Γνωρίζουμε ήδη ότι μία εγκυμοσύνη μπορεί να επιτευχθεί σε εγκεφαλικά νεκρές γυναίκες. Δεν υπάρχει προφανής ιατρικός λόγος για τον οποίο η έναρξη τέτοιων κυήσεων δεν θα ήταν δυνατή» αναφέρει η ίδια.

Όπως ήταν αναμενόμενο, η έκθεσή της έκανε τον γύρο του κόσμου, με πολλούς δικαιολογημένα να εξοργίζονται με την πρόταση, δεδομένου ότι οι εγκεφαλικά νεκρές γυναίκες δεν είναι σε θέση να δώσουν τη συγκατάθεσή τους. Το άρθρο της Smajdor αναφέρεται πάντως και στη συναίνεση, υποστηρίζοντας ότι η δωρεά κύησης ολόκληρου του σώματος (WBGD) -όπως την αποκαλεί- θα μπορούσε να ρυθμιστεί με τον ίδιο τρόπο που ρυθμίζεται η δωρεά οργάνων.

Φωτογραφία: AP Images

Στόχος της επιστήμονα, όπως υποστηρίζει, είναι μακροπρόθεσμα (πάντα με τη συγκατάθεση των γυναικών -όπως στις περιπτώσεις των δωρητών οργάνων) να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο όσον αφορά στις γυναίκες που επιθυμούν να κάνουν δικά τους παιδιά. Προς το παρόν, όμως, η πρόταση να χρησιμοποιείται το σώμα μιας εγκεφαλικά νεκρής γυναίκας ως παρένθετη μητέρα μοιάζει με σενάριο δυστοπικής ταινίας, post-apocalyptic -μοιάζει αρκετά τρομακτική. Μας κάνει να σκεφτόμαστε ακόμη πιο έντονα τη θέση μιας γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία, στην εποχή της ισότητας και της ελευθερίας.

Παρόλα αυτά, όπως αναφέρει η συντάκτρια του Glamour Magazine, Anya Meyerowitz, σε σχετικό της άρθρο, η πρόταση οι εγκεφαλικά νεκρές γυναίκες να χρησιμοποιούνται ως παρένθετες μητέρες εξακολουθεί να αποτελεί ένδειξη ότι τα σώματα των γυναικών θεωρούνται, από πολλές απόψεις, ως δοχεία -είτε συναινούν είτε όχι. Εκείνη ξεκαθαρίζει ότι, εν έτη 2023, όπου η άμβλωση δεν αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα των γυναικών σε πολλές χώρες, φαίνεται ότι γυναίκες συνεχίζουν να αντιμετωπίζονται ως «εργαλεία» αναπαραγωγής.

Συνεχίζει, λέγοντας, ότι, ιστορικά, από θρησκευτικής έως ιατρικής απόψεως, οι γυναίκες παρομοιάζονταν ως «σκεύος», ενώ στη σύγχρονη κοινωνία, η αντίληψη αυτή φαίνεται να είναι βαθιά χαραγμένη στο υποσυνείδητό μας, με την πρόσφατη νομοθεσία κατά των αμβλώσεων που ψηφίστηκε στις ΗΠΑ να μας υπενθυμίζει πως, εμείς οι γυναίκες, δεν έχουμε πλήρη αυτονομία στο σώμα μας.

Φωτογραφία: AP Images

Όπως ανέφερε μια user στο Twitter, η πρόταση της Anna Smajdor βλέπει το σώμα μιας εγκεφαλικής νεκρής γυναίκας σαν «πανσιόν», απλά για να «φιλοξενήσει» ένα έμβρυο για εννιά μήνες, και μόλις εκτελέσει το «καθήκον» του, μπορεί να φύγει από τη ζωή. Τα γυναικεία σώματα παρομοιάζονται ως μηχανές αναπαραγωγής.