Σοφία Νικολαΐδου: «Ο καρκίνος στο δικό μου στήθος: Έξι σκέψεις και μία ιστορία, έξι χρόνια μετά»
Ζητήσαμε από τη συγγραφέα Σοφία Νικολαΐδου να μας πει κάποιες σκέψεις της, με αφορμή τον μήνα πρόληψης και αφύπνισης για τον καρκίνο του στήθους.
Δεν υπάρχουν ασθένειες, υπάρχουν ασθενείς, έλεγε ο αρχαίος ημών Ιπποκράτης. Που θα πει ότι κάθε σώμα (και η ψυχή, κάθε ψυχή) βιώνει διαφορετικά την ασθένεια. Σήμερα λοιπόν θα σας μιλήσω για τον δικό μου καρκίνο. Για όσα σκέφτομαι τώρα, που πέρασε η μεγάλη φουρτούνα, έξι χρόνια μετά τη μαστεκτομή και τη χημειοθεραπεία.
- Ποτέ δε θα ξανακοιμηθώ ήσυχη. Πάντα θα ανησυχώ, όταν θα πλησιάζουν οι προγραμματισμένες εξετάσεις. Κάθε φορά θα πεταρίζει η καρδιά μου, όταν στον υπέρηχο θα σοβαρεύει το πρόσωπο του γιατρού. Δε θα είμαι ποτέ πια ανέμελη. Αυτό όμως έχει και την θετική του πλευρά, μια φωνή μες στο κεφάλι μου που ψιθυρίζει: μέρα που περνάει δεν ξαναπερνάει. Έτσι λοιπόν, όταν παίρνουν οι φίλες τηλέφωνο και προτείνουν εκδρομή ή βόλτα, δεν το σκέφτομαι δεύτερη φορά.
- Εξακολουθώ να βρίσκομαι υπό φαρμακευτική αγωγή. Αυτό έχει κάποιες μικροεπιπτώσεις (μια αστάθεια και τρέμουλο στα χέρια το πρωί, οστεοπενία και άλλα τινά). Από τη μια δυσανασχετώ (μα πότε θα τελειώσει όλο αυτό!), από την άλλη όμως ξέρω πως κάτι δίνεις κάτι παίρνεις σ’ αυτή τη ζωή. Μικρές παρενέργειες για μεγάλη προστασία. Θέλω να το ρισκάρω; Όχι βέβαια.
- Τον πρώτο καιρό που είχα βγει από το βαθύ λαγούμι της χημειοθεραπείας, η ζωή μου φαινόταν υπέροχη, ο ήλιος πιο λαμπερός και όλα τα μικρά προβλήματα της καθημερινότητας απλώς βλακείες. Αυτή η αίσθηση αμβλύνθηκε με τα χρόνια. Με πήρε μπάλα η ζωή. Κάθε φορά, όμως, που γίνομαι μπαρούτι, κάθε φορά που πάω να στενοχωρηθώ λίγο παραπάνω, μια φωνή μέσα μου ρωτάει αν αξίζει τον κόπο. Η αρρώστια σου δίνει ένα μέτρο. Ζωή, θάνατος. Ακόμη κι αν το ξεχνάς, όταν ζορίζουν τα πράγματα, πάντα θυμάσαι τι έχει τελικά σημασία.
- Πιστεύω πως κάποιες αποφάσεις που πήρα αργότερα (άλλαξα δουλειά, έκανα νέους φίλους μαζί με τους παλιούς) ξεκίνησαν από την βαθιά αίσθηση της ζωής που μου χάρισε η αρρώστια. Κάνω πιο εύκολα πράγματα για τον εαυτό μου. Φροντίζω τα μικρά μέσα στη μέρα. Ίσως γιατί τώρα πια έμαθα πως τα μικρά πράγματα είναι στ’ αλήθεια μεγάλα.
- Η περιπέτεια που έζησα μου χάρισε πολλά κιλά κατανόησης απέναντι στους άλλους. Ο καρκίνος με έκανε πιο συμπονετικό και πιο χαρούμενο άνθρωπο (Κι εδώ κάποιος θα ρωτήσει: χρειάζεται το πάθημα για το μάθημα; Τι κρίμα που οι άνθρωποι σπανίως μαθαίνουμε διαφορετικά).
- Πάντα πρόσεχα τις λέξεις μου. Προσπαθούσα να μην τις ξοδεύω, να μην τις φορτώνω με ψευτιές και καμώματα. Ένα παραπάνω τώρα, που θέλω να κολλάνε πάνω στα πράγματα. Όχι να λένε, αλλά να είναι. Γιατί τα λόγια είναι πράξεις. Κι αυτό σου το μαθαίνει η ζωή, όχι η λογοτεχνία.
Και μια ιστορία, έτσι για να ευθυμήσουμε. Έχω, όπως πολλοί από εμάς, άυλη συνταγογράφηση. Έλα όμως που ελέγχω με το κινητό μου την άυλη συνταγογράφηση όλης της οικογένειας και μου έρχονται για όλους οι ειδοποιήσεις στο κινητό. Μέσα Σεπτεμβρίου λοιπόν κουδουνίζει το σήμα της ενημέρωσης και με ειδοποιεί ότι ήρθε η ώρα για την τρίτη δόση του εμβολιασμού. Μόλις είχε ανακοινωθεί η αναμνηστική δόση για τις ευπαθείς ομάδες. Θα είναι για τη Μαιρούλα, σκέφτομαι (η πεθερά μου, η Μαίρη, είναι ενενήντα δύο ετών με ΧΑΠ). Τσεκάρω. Όχι, δεν ήταν για την Μαιρούλα. Θα είναι για την μαμά, ξανασκέφτομαι (η μαμά μου είναι ογδόντα έξι ετών, με αρκετά θέματα υγείας που την ταλαιπωρούν). Όχι, δεν ήταν ούτε για τη μαμά. Θα είναι για τον Σάκη, η τρίτη σκέψη μου. Ο άντρας μου είναι λίγα χρόνια μεγαλύτερος κι έχει κι αυτός τα δικά του. Ούτε για τον Σάκη ήταν. Τελευταία και καταϊδρωμένη έλεγξα τη δική μου θυρίδα στο emvolio.gr. Οποία έκπληξις! Για μένα χτυπούσε το καμπανάκι. Γελούσα στο δωμάτιο μόνη μου. Έξι χρόνια πέρασαν. Με εντόπισαν ως ευπαθή ομάδα από τα φάρμακα. Ακόμη και εγώ το είχα ξεχάσει!
Να είμαστε καλά και να προσέχουμε, κορίτσια μου.
Να κάνουμε τις εξετάσεις μας.
Να ακούμε τους καλούς γιατρούς. Σώζουν ζωές.
Η Σοφία Νικολαΐδου έχει γράψει το «Καλά και σήμερα. Το χρονικό του καρκίνου στο δικό μου στήθος», για το οποίο τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Βιβλίου που Προάγει τον Διάλογο σε Ευαίσθητα Κοινωνικά Θέματα. Το νέο της βιβλίο «Vor. Πέρα από τον νόμο» θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο του 2021 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.