Η Πολίνα Έλλις κλείνει όλη την αρχαιοελληνική κομψότητα σε μικρά, ντελικάτα αριστουργήματα
Η Πολίνα Έλλις κλείνει 10 χρόνια στον χώρο της σχεδίασης κοσμημάτων και το γιορτάζει με τον καλύτερο τρόπο -με μια υπέροχη συλλογή που κλείνει μέσα της τη διαχρονικότητα και την απίστευτη κομψότητα που χαρακτηρίζει τη δουλειά της. Η ίδια είναι εμφανώς επηρεασμένη από την πορεία της ως αρχαιολόγος -έναν τομέα που λατρεύει- και από την αρχαιοελληνική αισθητική, η οποία διέπει κάθε της κομψοτέχνημα.
10 χρόνια Polina Ellis. Τι κρατάτε από αυτήν τη δεκαετία; 10 χρόνια δημιουργικά, με χαρές και δυσκολίες. Αυτό που κρατάω είναι η συνειδητοποίηση ότι, όταν πραγματικά συνδεόμαστε με το παρελθόν μας και με τον εαυτό μας, τότε το μέλλον μας τα φέρνει όλα όπως πρέπει. Νιώθω ευτυχής που είχα συντροφιά αυτά τα 10 χρόνια το πάθος μου, τη δουλειά μου, τον εσωτερικό μου στόχο, που με οδήγησε σε σχέσεις βαθιές, με ουσία. Κρατάω επίσης ότι αυτά τα περίεργα χρόνια, και έχοντας ξεκινήσει μέσα στην κρίση, η «ψυχή» των δημιουργιών μου «ενδυνάμωσε», έδωσε ίσως και λίγη τροφή για σκέψη ή έμπνευση. Αυτό εμένα μου φτάνει. Χρόνο με τον χρόνο, με υπομονή, πειθαρχία και προσήλωση νιώθω ότι κάτι χτίσαμε.
Πείτε μου δύο λόγια για τη νέα, επετειακή συλλογή σας. Η επετειακή μου συλλογή είναι μια «σύνοψη» όλης μου της δουλειάς. Η Enosis εκφράζει την ουσία της φιλοσοφίας που ενυπάρχει απαρχής στα κοσμήματά μου. Στον πυρήνα όλων των δημιουργιών μου, σχεδιάζοντας πάντα με τη δύναμη της απέριττης γραμμής, υπάρχει έντονο το στοιχείο της σύνδεσης. Τόσο στην πρώτη μου συλλογή, Αntithesis, όσο και στις επόμενες, Tethrippon, Minotavros κ.λπ., η δύναμη της ένωσης εξυμνείται πάντα. Η απόλυτη αρμονία προκύπτει είτε μέσω της αντιθετικής συμμετρίας -βλ. Antithesis- είτε μέσω της ένωσης των δύο καταπληκτικών κεφαλών αλόγων από το Τέθριππόν του Μουσείου Ακροπόλεως που είναι αντικριστά -βλ. Tethrippon- είτε μέσω της σύνδεσης μεταξύ των δυο ισχυρότατων μινωικών συμβόλων δύναμης και αναγέννησης -ταύρος και ιερό κέρας καθοσιώσεως- της συλλογής Minotavros. Το όλον προκύπτει από την Ένωση, η οποία αφορά τόσο στην ένωση με τους γύρω μας, με τις ρίζες μας, τις παραδόσεις μας, όσο και την ένωση με την ψυχή μας.
Πώς έγινε η στροφή από την αρχαιολογία στο κόσμημα; Το κόσμημα το είχα πάντα μέσα μου. Πάντα σχεδίαζα ή αγόραζα βιβλία για το κόσμημα και θαύμαζα τις δημιουργίες άλλων. Η αλήθεια είναι ότι η αρχαιολογία μου έδωσε την ώθηση, γιατί μέσα από τις εμπειρίες μου και τα σπάνια ευρήματα που αντίκρυζα ή σχεδίαζα, με έκαναν υποσυνείδητα να επιθυμώ να γίνω κι εγώ ένας από αυτούς τους δημιουργούς. Επίσης, η διαπίστωση ότι οι νεκροί φέραν στον τάφο τους τα κοσμήματά τους με συγκλόνιζε. Συνειδητοποιούσα πάντα τη δύναμη του κοσμήματος και ως σύμβολο. Και η διαχρονικότητα του χρυσού, ενός ευγενούς μετάλλου που η ίδια η γη φέρνει στην επιφάνεια, είναι κάτι που με έκανε να ασχοληθώ κυρίως με το χρυσό κόσμημα.
Παρόλα αυτά, είναι έντονη η επιρροή της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας στις δημιουργίες σας. Πώς καταφέρνετε να εξισορροπείτε τόσο αριστοτεχνικά την αρχαιοελληνική με τη σύγχρονη αισθητική; Νομίζω αυτό είναι το DNA μου. Οι εμπειρίες μου ως αρχαιολόγος δημιούργησαν στο υποσυνείδητό μου φόρμες και αξίες που βγαίνουν αυθόρμητα στα σχέδια μου. Με συγκινούσε πάντα η ανασκαφή, η πειθαρχία που χρειαζόταν, η επαφή με το χώμα, που είναι ό,τι πιο ουσιαστικό, καθώς και η ένταση που νιώθαμε στην ψυχή μας σε αυτή την σύνδεση με προηγούμενες ζωές. Εγώ επέλεξα τη δωρική αισθητική, την οποία αποδίδω και σχεδιαστικά. Πιστεύω ότι η αφαίρεση είναι ο μόνος τρόπος για να συνοψίσει κάποιος την πληθώρα πληροφοριών. Έτσι όλος αυτός ο πλούτος εκφράζεται μόνο μέσω της απέριττης γραμμής, η οποία τελικά και είναι διαχρονική, σύγχρονη και κατανοητή από όλο τον κόσμο.
Τι θυμάστε πιο έντονα από τα χρόνια σας ως αρχαιολόγος; Τα χρόνια ως αρχαιολόγος δεν τα θυμάμαι μόνο, τα νιώθω, τα κουβαλάω μέσα μου. Ήταν τόσο σπουδαίο και σπάνιο να είσαι δίπλα στον αείμνηστο Γιάννη Σακελλαράκη, νονό και θείο μου αλλά και στην αγαπημένη μου θεία Έφη Σακελλαράκη. Δεν υπάρχει λεπτό που να μην ανασύρονται χιλιάδες εικόνες από τις στιγμές εκείνες.
Θυμάμαι την ομάδα να ανασκάπτει αντικρίζοντας τη θάλασσα από το ιερό κορυφής του Αγίου Γεωργίου στο Βουνό στα Κύθηρα, όπου η γη ξέβραζε ειδώλια κυκλαδικά. Στην Κρήτη, στον Ψηλορείτη, στο σπήλαιο του Ιδαίου Άντρου, στο βουνό ψηλά, να ατενίζεις με δέος τον ουρανό γνωρίζοντας ότι σε αυτό το σπήλαιο κάθε χρόνο γεννιόταν και πέθαινε ο Δίας. Θυμάμαι το μινωικό παλάτι των Αρχανών -που από τα 11 μου χρόνια συμμετείχα κάθε χρόνο στις ανασκαφές και έφτασα να είμαι ένα μπόι με το πιθάρι.
Άπειρες οι εικόνες, συγκλονιστικές στιγμές και εμπειρίες. Θα μπορούσα να μιλάω ώρες. Ακόμη και οι βραδινές συνεστιάσεις μετά από σκληρή εργασία, με μουσική και τραγούδια, στην ταράτσα του σπιτιού της ανασκαφής που ήταν πάνω από το μινωικό παλάτι έχουν μείνει ανεξίτηλες στην μνήμη μου. Νιώθω ευλογημένη που τα έζησα όλα αυτά.
Ακολουθείτε τις τάσεις; Νομίζω πως όχι. Δεν επηρεάζομαι καθόλου από τις τάσεις. Βλέποντας τώρα τα βραχιόλια της συλλογής μου «Enosis» και το πρώτο βραχιόλι που είχα φτιάξει από τη συλλογή μου «Antithesis» νιώθω ότι, μετά από 10 χρόνια τελικά έχω κρατήσει το ίδιο ύφος ακριβώς.
Τι καθιστά ένα κόσμημα «τέλειο»; Η «ψυχή» του. Όταν το σχέδιο έχει γίνει με πάθος και πραγματική έμπνευση, όταν ο τεχνίτης που το επεξεργάζεται το δουλεύει με αγάπη, δεξιοτεχνία και υπομονή, στο τέλος έχει μέσα του τη φιλοσοφία του δημιουργού που γίνεται κατανοητή από αυτόν που το επιλέγει. Τότε, το κόσμημα είναι «τέλειο».
Θεωρείτε ότι το ευρύ κοινό γνωρίζει πόση δουλειά «κρύβεται» πίσω από ένα και μόνο κόσμημα; Δυστυχώς, δεν το γνωρίζει. Έχουν βγει τόσα φτηνά τυποποιημένα κοσμήματα, που τελικά ο κόσμος δεν συνειδητοποιεί πολλές φορές τον κόπο και τις ώρες που χρειάζεται η δημιουργία ενός κοσμήματος.
Ποια είναι η αγαπημένη σας στιγμή στη διαδικασία της δημιουργίας; Φυσικά η ώρα που συλλαμβάνω τη νέα μου ιδέα και κάνω τα πρώτα σχέδια. Η μία γραμμή φέρνει την άλλη και νέες ιδέες ξεπηδάνε. Τέλος, νιώθω απέραντη ικανοποίηση την ημέρα που μετά από δουλειά εβδομάδων ίσως και μηνών, βγαίνουν τα πρώτα κοσμήματα και τα βλέπω. Η στιγμή εκείνη που συνειδητοποιώ ότι ανταποκρίνονται στη φιλοσοφία μου, είναι υπέροχη. Είμαι ερωτευμένη με τη δουλειά μου.
Μπορείτε να χαρακτηρίσετε τη σχεδιαστική φιλοσοφία σας σε μια μόνο πρόταση; Ο μεγαλύτερος πλούτος είναι να βλέπει κανείς την ουσία, τη δύναμη του απέριττου.
Συνεχίζει να είναι η Ελλάδα πρόσφορο έδαφος για έναν δημιουργό; Η αλήθεια είναι ότι είναι δύσκολες εποχές και το κόστος παραγωγής είναι ψηλό. Με την κρίση, δε, η κατάσταση χειροτερεύει. Το κόσμημα είναι «ακριβό» πάθος. Βέβαια μιλώντας γενικότερα για δημιουργούς, η Ελλάδα είναι ένας ευλογημένος τόπος. Όταν νιώσεις την ουσία της, βιώσεις τη γη, τον ουρανό και την θάλασσα, θέλεις να δημιουργήσεις.
Ποια γυναίκα θεωρείται είδωλο του στιλ και θα θέλατε πολύ να τη δείτε να φορά τις δημιουργίες σας; Τις γυναίκες εκείνες που εκπέμπουν αυτοπεποίθηση και η δύναμη τους τις ωθεί να ακολουθήσουν το δρόμο που οι ίδιες έχουν επιλέξει.
Ποια είναι τα τρία κοσμήματα που πρέπει οπωσδήποτε να έχει μια γυναίκα στη κοσμηματοθήκη της; Ένα κρεμαστό που να το φοράει κάθε μέρα, ένα δαχτυλίδι που θα το θαυμάζει η ίδια όταν κάνει τις δουλειές της και ένα ζευγάρι σκουλαρίκια για να δίνουν λάμψη στο πρόσωπό της όταν την κοιτάζουν. Και τα τρία χρυσά, λόγω της θετικής ενέργειας και της διαχρονικότητάς του ευγενούς αυτού μετάλλου.
Σε 10 χρόνια από τώρα, τι ελπίζετε να έχετε καταφέρει; Ελπίζω να έχω καταφέρει να περάσουν τα μηνύματα που μεταφέρουν τα σχέδια μου σε περισσότερους ανθρώπους και κυρίως να γίνεται κατανοητή η αξία αυτών των μικρών έργων τέχνης, όχι η υλική αλλά η πραγματική που αγγίζει την «ψυχή μας». Αυτό είναι και το tagline μας «worn on the soul».
Τι θα ήταν αν ήταν κόσμημα...
- Η γυναίκα: δύο σκουλαρίκια χρυσά με διαμάντια
- Η Ελλάδα: Ένας δωρικός κίονας
- Ο έρωτας: θα ήταν ένα κρεμαστό, ή ένα δαχτυλίδι από την συλλογή ΕΝΩΣΙΣ
- Η νοσταλγία: μια σφαίρα κούφια
- Ο χρόνος: μια ίσια μακριά γραμμή να κρέμεται από τον λαιμό
