Ο Νικόλας έχει αυτισμό αλλά αυτό δεν του απαγορεύει να φτιάχνει τα καλύτερα σάντουιτς στην πόλη
Όσοι επισκέπτονται τον φούρνο του Νικόλα είναι σχεδόν αδύνατο να αντισταθούν στα τέλεια κομμένα και με σχεδόν μαθηματική ακρίβεια γεμισμένα μπριοσάκια από τα χέρια του. Ή στις φρεσκοψημένες μπαγκέτες με τα ολόφρεσκα υλικά που με τόση μαεστρία και φροντίδα δημιουργεί καθημερινά ο 23χρονος.
Δεν περνάνε φυσικά απαρατήρητα τα υπόλοιπα μαγειρευτά του φούρνου, Άρτος και Γεύσεις, αλλά δεν φέρουν το ειδικό βάρος των σνακ και των σάντουιτς. Αυτά είναι πιο σημαντικά γιατί τα φτιάχνει με αγάπη, μεράκι και πολλή όρεξη ο Νικόλας που ανήκει στο φάσμα του αυτισμού. Και μπορεί να ήταν στα άμεσα σχέδιά μου να τον δω και να τα πούμε από κοντά, το νέο lockdown ωστόσο, μου έκοψε τη φόρα. Μίλησα όμως με τη μητέρα του, την κυρία Πόπη Λαουτάρη, η οποία μου εξήγησε πως ο Νικόλας μπορεί να τα κάνει όλα. Αρκεί να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες.
Της ζητάω να μου συστήσει τον Νικόλα, και αυτόματα μου έρχεται στο μυαλό η πρώτη εικόνα που είδα στο Facebook: τον νεαρό άντρα που χαμογελά υπερήφανος μπροστά σε ένα βουναλάκι με φρεσκοψημένα μπριός. «Ο Νίκος μου είναι ένας όμορφος νέος άντρας 23 ετών, με καταπληκτικό χαμόγελο, απίστευτο χιούμορ και πολλά ταλέντα. Ανήκει στο φάσμα του Αυτισμού. Του αρέσει πολύ να ακούει μουσική, να βλέπει ταινίες, ο αθλητισμός …και φυσικά να φτιάχνει ωραία σνακ για το μαγαζί του» μου εξηγεί η κυρία Λαουτάρη και σκέφτομαι ότι πέρα από τα σνακ, του αρέσουν τα ίδια πράγματα που αρέσουν στους ανθρώπους της ηλικίας του. Τι μπορεί λοιπόν να κάνει και τι όχι; την ρωτάω αναφορικά με το φάσμα. «Μπορεί να κάνει οτιδήποτε του δίνει χαρά και αυτοπεποίθηση, έχει πολλές δεξιότητες και ταλέντα και πάνω σε αυτά προσπαθούμε να βασίσουμε την καθημερινότητα του ώστε να είναι ευτυχισμένος, λειτουργικός και ήρεμος. Δεν μπορεί να κάνει πράγματα που τον δυσκολεύουν όπως να συμμετέχει σε μια συζήτηση για πολύ ώρα, να κυκλοφορήσει μόνος του με τα ΜΜΜ γιατί δεν ξέρει πως να διαχειριστεί κάποιες καταστάσεις που μπορεί να του τύχουν να είναι για πολύ ώρα με πολύ κόσμο και πολύ φασαρία. Γενικά, το κομμάτι της κοινωνικοποίησης είναι αυτό που τον δυσκολεύει περισσότερο στην καθημερινότητα του» μου λέει.
Πώς ξεκίνησαν όμως όλα και γιατί η οικογένεια του Νικόλα αποφάσισε να ανοίξει έναν φούρνο, ρίχνοντας όλες της τις οικονομίες σε μια τέτοια επένδυση; «Η αρχική μας ιδέα ήταν να ανοίξουμε ένα καφέ, επειδή είχαμε ένα ιδιόκτητο κατάστημα ακριβώς κάτω από το σπίτι μας, και να πουλάμε επίσης και είδη που θα ταιριάζουν με καφέ πχ σφολιατοειδη, σάντουιτς. Έτσι ώστε μεγαλώνοντας ο Νίκος να έχει ένα δικό του εισόδημα και αν τα καταφέρναμε και μια δουλειά να απασχολείται κάτω από το σπίτι του και να μπορεί να φεύγει για να ηρεμεί όταν το έχει ανάγκη. Όταν έκλεισε τα 18 και πήγε στο ΙΠΑΠ Θεοτόκος, έδειξε πως του άρεσε να ασχολείται με τη μαγειρική. Το εργαστήριο που έφτιαχναν σάντουιτς και πρωινά για τα αλλά παιδιά ήταν η αγαπημένη του ασχολία.
Βρήκαμε λοιπόν την ασχολία που άρεσε στο Νίκο και την προσαρμόσαμε στο δικό μας μαγαζί και έτσι ο Νίκος τελειώνοντας τη φοίτηση στο Θεοτόκος βρήκε στο μαγαζί το κομμάτι που του άρεσε να κάνει.
Στην αρχή λίγη ώρα …δυο, τρία πράγματα και σιγά σιγά ανέλαβε όλο το κομμάτι της παρασκευής των σάντουιτς, τοστ και κάποιων άλλων σνακ» μου εξηγεί η μητέρα του Νικόλα.
Σκέφτομαι ότι ο Νικόλας είναι από τους τυχερούς, αφού έχει μια οικογένεια που μπορεί να τον στηρίζει και να τον ενθαρρύνει. Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι με αυτισμό την ίδια τύχη. Βλέπετε ο αυτισμός είναι μια κρυμμένη αναπηρία. Ρωτάω την κυρία Λαουτάρη ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αυτισμό και οι οικογένειες τους σήμερα «Δεν ξέρω αν είναι το μεγαλύτερο, πάντως είναι ακριβώς το ίδιο -και αυτό είναι ακόμα πιο ανησυχητικό- με πριν 20 χρόνια που ξεκινούσαμε εμείς σαν νέοι τότε γονείς που μεγαλώναμε ένα παιδί με αυτισμο…και ακούγαμε από τους γονείς που είχαν ήδη παιδιά στο φάσμα και ήταν στην εφηβεία τους.
Το πρόβλημα λοιπόν αυτό συνεχίζει να είναι η επαγγελματική αποκατάσταση των ατόμων με αυτισμό, με υψηλή λειτουργικότητα ή ήπια νοητική υστέρηση, οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν αλλά δυστυχώς δεν υπάρχουν θέσεις, παρά μόνο αυτές που δημιουργούμε εμείς οι γονείς με ιδιωτική πάντα πρωτοβουλία και με δικά μας έξοδα.
Εκτός από την επαγγελματική απασχόληση είναι και η καθημερινότητα των παιδιών μας, η κοινωνική τους ζωή και η αντιμετώπιση τους σε μια ελληνική κοινωνία ανεκπαίδευτη στην αόρατη αναπηρία.
Οι διαταραχές αυτιστικού φάσματος μπορούν συνήθως να διαγνωστούν με αξιοπιστία από την ηλικία των 3, αν και η πρόσφατη έρευνα πάει την ηλικία διάγνωσης προς τα κάτω στην ηλικία των 6 μηνών. Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει ούτε πρόληψη για τον αυτισμό, ούτε πλήρως αποτελεσματικές θεραπευτικές αγωγές, ούτε και κάποια θεραπεία. Οι έρευνες ωστόσο δείχνουν, ότι η πρώιμη παρέμβαση σε ένα κατάλληλο εκπαιδευτικό σκηνικό για τουλάχιστον δύο χρόνια στην προσχολική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές βελτιώσεις για αρκετά νεαρά παιδιά με κάποια διαταραχή του αυτιστικού φάσματος.
Κυρία Λαουτάρη, πώς είναι να είστε μητέρα ενός Ατόμου με αυτισμό; Πως είναι η ζωή σας; τη ρωτάω σκεπτόμενη όλα τα παραπάνω «Το να είσαι μητέρα γενικότερα είναι ένας ρόλος πολύ δύσκολος που για μένα χρειάζεται εκπαίδευση είτε μεγαλώνεις «τυπικά» παιδιά, είτε παιδιά με κάποια αναπηρία.
Επειδή ο αυτισμός είναι μια συνεχής εκπαίδευση για το ίδιο το άτομο, αυτό συνεπάγεται και συνεχή εκπαίδευση για τους γονείς του και την οικογένεια του.
Η ζωή μου δεν μπορεί να μην έχει επίκεντρο τον Νίκο, την καθημερινή του φροντίδα, την στήριξή μας όπου την χρειάζεται …την μέριμνα να δημιουργώ ένα ασφαλές περιβάλλον για αυτόν που δεν θα του προκαλέσει άγχος και σύγχυση για να μπορεί να περνάει τη μέρα του όσο το δυνατόν πιο ευχάριστα για εκείνον και κατά επέκταση και για μένα».
Και η ελληνική κοινωνία που είναι ανεκπαίδευτη στις αόρατες αναπηρίες όπως είναι ο αυτισμός; ρωτάω την κυρία Λαουτάρη «Και…ποσω μάλλον να κατανοεί τις συνθήκες στις οποίες ζει ένας αυτιστικός. Από την εμπειρία που μου δίνουν τα 23 χρόνια που ζω με τον αυτισμό, εκτός από τα άτομα της ειδικής αγωγής που είναι εκπαιδευμένα στο να αναγνωρίζουν τις δυσκολίες των αυτιστικών, δεν έχω συναντήσει ακόμα κάποιον που να αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες ενός ατόμου με αυτισμό» μου λέει και βλέπω πόσο άμεση είναι η ανάγκη να εκπαιδευτούμε, να μάθουμε, να μπούμε στον κόπο να ενδιαφερθούμε για όσα συμβαίνουν γύρω μας. Λίγο πριν την αποχαιρετήσω τη ρωτάω τι είναι αυτό που την τρομάζει περισσότερο. Μου απαντά ότι είναι η σκέψη του πώς θα είναι η ζωή του Νίκου όταν χάσει την ομπρέλα προστασίας που έχει αυτή τη στιγμή «πώς θα ζει, ποιος θα τον φροντίζει πώς θα είναι η ψυχή του, οι σκέψεις του, η συμπεριφορά του».
Και το όνειρο σας; Ποιο είναι; τη ρωτάω για να πάρω μια απάντηση που αντικατοπτρίζει τη σκληρή αλήθεια του να είσαι γονέας ενός ατόμου με αυτισμό «Η αλήθεια είναι πως …σταμάτησα να ονειρεύομαι το βράδυ που πήρα στα χέρια μου τη διάγνωση. Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή με στοιχεία αυτισμού … Όποτε δεν μιλάω πλέον για όνειρα …
Τελευταία ούτε καν βραχυπροθεσμα σχέδια δεν μπορώ να κάνω γιατί κάθε μέρα η ζωή μας αλλάζει. Το μόνο που κάνω είναι να ζω την κάθε μέρα όσο καλύτερα μπορώ για το Νίκο και για μένα …».
Νικόλας Άρτος και Γεύσεις - Γρηγορίου Λαμπράκη 32, Νίκαια
2177077788 και 6970624572 (Για delivery και Takeaway)