Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ: Η ταχύτερη γυναίκα όλων των εποχών
Η Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ, η Φλο Τζο, όπως όλοι την αποκαλούσαν, η μεγάλη αθλήτρια των ΗΠΑ, έζησε έντονα, κάνοντας τη διαφορά, όπως πάντα ήθελε, και έφυγε νωρίς -μόλις τα 39 της χρόνια- γράφοντας τη δική της χρυσή σελίδα στην Ιστορία του στίβου, αφού το ρεκόρ της παρέμεινε ακατάρριπτο για 32 χρόνια.
Πέρα όμως από τις αθλητικές τις επιδόσεις, η Φλο Τζο ξεχώρισε για το μοναδικό της στυλ, και μάλιστα σε μία που εποχή που οι αθλήτριες ήταν σχεδόν υποχρεωμένες να αφήνουν τη γυναικεία τους ταυτότητα στα αποδυτήρια. Εκείνη όμως όχι απλώς αγνόησε αυτόν τον άγραφο κανόνα, αλλά λάνσαρε νέες τάσεις, επηρεάζοντας τις συναδέλφους της και τη μόδα γενικότερα.
Η ζωή και το τραγικό τέλος της Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ
Η Φλόρενς Ντελόρεζ Γκρίφιθ γεννήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 1959 στο Λος Άντζελες, σε μια πολύτεκνη οικογένεια με 11 παιδιά, εκ των οποίων εκείνη ήταν το έβδομο. Η μητέρα της ήταν μοδίστρα κι έτσι η Φλο από μικρή έμαθε να ράβει φουστάνια για τις κούκλες της, ενώ παράλληλα έτρεχε σαν τον άνεμο. Στα πέντε της βάλθηκε να ξεπεράσει σε ταχύτητα έναν λαγό, τον οποίο κατάφερε και να πιάσει.
Όταν ήταν τεσσάρων χρόνων, η μητέρα της εγκατέλειψε τον πατέρα της και μετακόμισε από το βόρειο στο νότιο Λος Άντζελες με τα παιδιά της. Η Φλο Τζο, ατίθαση από μικρή, ήθελε πάντα να βγαίνει πρώτη σε όλους τους αγώνες, είτε όταν έτρεχε με τους φίλους της, είτε όταν έκανε με τα αδέρφια και τους γείτονες διαγωνισμούς ισορροπίας. Προσπάθησε δε να εκπαιδεύσει ποντίκια και μια φορά προσπάθησε να μπει σε εμπορικό κέντρο με ένα φίδι στο λαιμό της. Παράλληλα, διοργάνωνε με τα αδέρφια της «μίνι» επιδείξεις μόδας με ρούχα της μητέρας της, κι όταν πήγε στο Λύκειο σχεδίασε τη δική της συλλογή με φόρμες, πείθοντας τις συμμαθήτριες της να τις φοράνε κάτω από τα σορτς, για να έχουν, όπως τους έλεγε, περισσότερο στυλ.
Ήταν 7 χρόνων, όταν για πρώτη φορά η Φλόρενς βρέθηκε σε στίβο. Στους σχολικούς αγώνες σημειώνει ρεκόρ στο τρέξιμο και στο μήκος, ενώ μετά από την αποφοίτησή της βοήθησε το πανεπιστήμιο California State Northridge να κερδίσει το εθνικό πρωτάθλημα. Αναγκάστηκε όμως να εγκαταλείψει τις σπουδές της λόγω οικονομικών προβλημάτων και άρχισε να εργάζεται ως τηλεφωνήτρια σε τράπεζα.
Το 1980 επιστρέφει στο UCLA και ξαναβρίσκει τον προπονητή της, τον Μπομπ Κέρσι. Στο κολέγιο αρχίζει να δείχνειτο εύρος των ικανοτήτων της, σημειώνοντας αξιοπρόσεκτες επιδόσεις -22.39 στα 200μ σε ηλικία 23 ετών, 40.59 στα 400μ στα 24. Έτσι, κατάφερε να πάρει μέρος στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 1983.
Τελειώνει τις σπουδές της και το 1984 συμμετέχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες, όπου θα κερδίσει το ασημένιο μετάλλιο στα 200μ. Το 1985, η ΦλοΤζο θα αναγκαστεί να εργαστεί ξανά για τα προς το ζην, οπότε πιάνει δουλειά σε μια τράπεζα. Το βράδυ, για έξτρα εισόδημα, περιποιούταν τα νύχια και τα μαλλιά των φιλενάδων της, κάνοντας τους μανικιούρ καιράστα.
Παρ’ όλα αυτά συνεχίζει τις προπονήσεις και στο παγκόσμιο του 1987 κερδίζει το ασημένιο στα 200μ. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς θα παντρευτεί τον χρυσό ολυμπιονίκη του τριπλούν Αλ Τζόινερ, που έγινε και προπονητής της. Έκτοτε, αρχίζει «η χρυσή εποχή της».
Για τον Τζόινερ, η Φλο ήταν η γυναίκα της ζώης του. «Προσπαθούσα να την εμψυχώνω με όποιον τρόπο μπορούσα», θα έλεγε αργότερα. «Της έδινα να διαβάζει βιβλία, που θα ενίσχυαν ακόμη περισσότερο την αυτοπεποίθησή της και θα της έδιναν κίνητρο να συνεχίσει την προσπάθειά της. Μέχρι και το σύνθημα «ΧΡΥΣΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ!» έγραψα στους τοίχους του σπιτιού μας».
Την επόμενη χρονιά, οι προσπάθειες του ζευγαριού απέδωσαν και η Φλο Τζο θα κάνει θραύση στις δοκιμές της Ιντιανάπολις με επίδοση 10.49 στα 100μ, αν και ο ευνοϊκός άνεμος της στέρησε το παγκόσμιο ρεκόρ. Την επόμενη μέρα όμως σημειώνει 10.61 και κερδίζει με το σπαθί της τη συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ.
Στην Κορεά, το άστρο της Φλο Τζο έλαμψε. Στις 25 Σεπτεμβρίου 1988 θα κερδίσει το χρυσό μετάλλιο στα 100μ. και μάλιστα αβίαστα, αφού στα μισά της διαδρομής χαμογελούσε. Τέσσερις μέρες αργότερα καθηλώνει το παγκόσμιο κοινό: στον τελικό των 200μ τερματίζει πρώτη με επίδοση 21.34! Κερδίζει παράλληλα άλλα δύο μετάλλια (χρυσό, ασημένιο) στα αγωνίσματα των 4Χ100 και 4Χ400 και πλέον γίνεται αδιαφιλονίκητα η πιο γρήγορη γυναίκα στον κόσμο.
Τέσσερις μήνες μετά, η απόφασή της να αποχωρήσει από τον στίβο έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Την ίδια περίοδο ανακοινώνονται αυστηρά ντόπινγκ κοντρόλ για όλους τους αθλητές και πολλοί ισχυρίζονται ότι στην ουσία η Φλο Τζο το έβαλε στα πόδια για να διασώσει τον θρύλο της. Το αδύνατο λιγνό κορίτσι έχει μεταμορφωθεί σε μια γεροδεμένη γυνίκα, οπότε πολλοί αναρωτήθηκαν γι'αυτή την αλλαγή, αλλά και για ποιο λόγο στο απόγειο της καριέρας της, επέλεξε να σταματήσει.
Η ίδια πάντως δεν φαινόταν απελπισμένη. Αφήνοντας της πίσω της τα κουλουάρ, ασχολήθηκε με την υποκριτική, τη συγγραφή, εκδίδοντας ποίηση, παιδικά βιβλία και ρομαντικά μυθιστορήματα), και στράφηκε στη δεύτερη μεγάλη της αγάπη: τη μόδα. Δημιούργησε τη δική της σειρά ρούχων και καλλυντικών και τέλος ανέλαβε καθήκοντα προέδρου στο Συμβούλιο Φυσικής Κατάστασης των Η.Π.Α. Στις 15 Νοεμβρίου 1990 θα γεννήσει την κόρη της, τη Μέρι Ρουθ Τζόινερ, που ασχολείται με το τραγούδι.
Η Φλόρενς, θέλοντας να αντικρούσει τις φήμες που οργιάζαν, προσκαλεί τους αρμόδιους να την υποβάλλουν κάθε εβδομάδα σε ντόπινγκ κοντρόλ. Τον ίδιο χρόνο, ο Ντάρελ Ρόμπινσον -αθλητής των 400μ.- ισχυρίστηκε σε συνέντευξη του στο γερμανικό περιοδικό «Stern», ότι η Φλο Τζο τον είχε πληρώσει με το ποσό των 2.000 δολαρίων για να της χορηγήσει ένα φιαλίδιο 10 c.c. με αυξητική ορμόνη. Εκείνη τότε τον αποκάλεσε « παθολογικό ψεύτη και παράφρονα», όμως το σούσουρο δεν έλεγε να κοπάσει, αν κι οι ισχυρισμοί του Ρόμπινσον δεν αποδείχτηκαν ποτέ.
Το 1996, η Φλο Τζο με τη βοήθεια του Τζόινερ σχεδίαζε να επιστρέψει στην αγωνιστική δράση, όμως,κάποιοι τραυματισμοί δεν της επέστρεψαν να υλοποιήσει τα σχέδιά της. Τον ίδιο χρόνο υπέστη και την πρώτη σοβαρή επιληπτική κρίση κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού της με αεροπλάνο.
Δύο χρόνια αργότερα, οι κρίσεις αυξήθηκαν, μέχρι που στις 21 Σεπτεμβρίου 1998, άφησε την τελευταία της πνοή σε ηλικία 39 ετών. Σύμφωνα με την ιατροδικαστική εξέταση, η Γκρίφιθ Τζόινερ πέθανε από ασφυξία, που «προκλήθηκε μετά από επιληπτική κρίση στη διάρκεια του ύπνου της». Η οικογένειά της μάλιστα υποστήριξε πως έπασχε εκ γενετής από σπηλαιώδες αιμαγγείωμα του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου, μια σπάνια πάθηση που προσβάλει το 0,25 % του πληθυσμού. Οι φήμες όμως για υπερβολική χρήση αναβολικών, που την οδήγησαν στο τραγικό της τέλος, δεν έλεγαν να ησυχάσουν.
Το αξεπέραστο στιλ της Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ
Πολύ πριν τα μακριά νύχια γίνουν της μόδας από τις Αφροαμερικανές celebrities,η Φλο Τζο εμφανίστηκε με περιποιημένο μανικιούρ δεκαπέντε εκατοστών στον αγωνιστικό χώρο. Τα νύχια της ήταν φυσικά και επέλεγε να τα βαφεί με έντονα χρώματα, ή να τα διακοσμεί με περίεργα σχέδια και στρασάκια. Το αγαπημένο της μανικιούρ ήταν η αμερικανική σημαία και τα φλούο χρώματα, που ήταν trendy τη δεκεατία του '90.
Επίσης, ενώ οι περισσότερες αθλήτριες πιάνουν τα μαλλιά τους σε αλογοουρές, εκείνη τα άφηνε ελεύθερα, ή δοκίμαζε περίτεχνες κομμώσεις. Επιπλέον, φορούσε πολλά κοσμήματα, πράγμα που στη συνέχεια έγινε σχεδόν κανόνας στον στίβο. «Ντύσου καλά για να αισθάνεσαι όμορφα. Να αισθάνεσαι όμορφα για να είσαι καλά και να είσαι καλά για να τρέχεις γρήγορα»: αυτό ήταν το μόνο της, που ενέπνευσε πολλές αθλήτριες αργότερα, οι οποίες ακολούθησαν το παράδειγμά της.
Πηγαίνοντας κόντρα στις αντιλήψεις της εποχής, η Φλο Τζο φορούσε ολόσωμες φόρμες που κάλυπταν το ένα πόδι (τα διάσημα «one leggers»), ή φορούσε ξεχωριστά το σλιπ- συχνά με αιχμηρά ντεσέν, όπως animal print, κεραυνούς και γεωμετρικά σχέδια. Τέλος, δεν παρέλειπε ποτέ να μαγικιάρεται, ενώ συμπλήρωνε την εντυπωσιακή της εμφάνιση με παγιέτες, χρυσόσκονη και γκλίτερ. Οι εχθροί της βέβαια έσπευσαν να την κατηγορήσουν και γι’ αυτό, λέγοντας ότι το έντονο βάψιμό γινόταν κατ’ ανάγκη, καθώς έπρεπε να κρύψει τις έντονες αλλοιώσεις από τα στεροειδή, που υποτίθεται πως κατανάλωνε. Εκείνη όμως έλεγε πως «αν δεν ντυθώ έτσι, αισθάνομαι πως μοιάζω με αγόρι», βγάζοντας γλώσσα σε στερεότυπα, που ήθελαν τις αθλήτριες να έχουν αντρικό στυλ.
Μια από τις πιο εμβληματικές εμφανίσεις της Φλο Τζο έγινε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1987 στη Ρώμη, όπου φόρεσε μια στολή πατινάζ με κουκούλα, ενώ ανεξίτηλη στη μνήμη του κοινού παραμένει και η ολόσωμη φόρμα με κορμό και μπατζάκια από άσπρη δαντέλλα.
Όταν αποσύρθηκε από τον αθλητισμό, η Φλο Τζο άρχισε να σχεδιάζει αθλητικά ρούχα. Είχε μάλιστα επιμεληθεί εμφανίσεις της ομάδας μπάσκετ Indiana Pacers. «Το συμβατικό δεν είναι για μένα. Μου αρέσουν τα πράγματα που είναι μοναδικά, που "λένε” Flo. Μου αρέσει να είμαι διαφορετική», συνήθιζε να λέει και όντως στη σύντομη ζωή της αυτό κατάφερε να είναι.