Η έκθεση «Splash! A Century of Swimming and Style» στο Design Museum εξετάζει την πολυσύνθετη ιστορία των μαγιό
Η επιμελήτρια Άμπερ Μπάτσαρτ μιλά στο Wallpaper* για την τελευταία έκθεση του Design Museum, η οποία διερευνά την πολιτισμική επίδραση των μαγιό - από το διάσημο κόκκινο ολόσωμο της Πάμελα Άντερσον στο «Baywatch» μέχρι τα μαγιό που φτιάχνονται για αθλήματα, αναψυχή ή ως fashion statement.
Από όλα τα ρούχα που υπάρχουν σε μια ντουλάπα, το μαγιό είναι ίσως το πιο φορτισμένο. Με πολλά κοινά χαρακτηριστικά με τα εσώρουχα – σε ό,τι αφορά τις αναλογίες (συνήθως μικρές) και το πόσο «κολλάνε» στο σώμα (συνήθως πολύ) - το γεγονός ότι έχει σχεδιαστεί για να φοριέται σε δημόσιους χώρους το καθιστά ακόμη πιο σημαντικό.
Το πώς οι άνθρωποι αλληλεπιδρούν με αυτούς τους χώρους, κοινωνικά και στιλιστικά, αναδεικνύεται στην έκθεση «Splash! A Century of Swimming and Style» (που διαρκεί μέχρι τις 17 Αυγούστου 2025). Η έκθεση εξετάζει το ρόλο του σχεδιασμού σε σχέση με το νερό και είναι χωρισμένη σε τρία βασικά τμήματα: την πισίνα, τη φύση (θάλασσες, ποτάμια, λίμνες), ενώ παράλληλα εξετάζονται περιοδικά, τηλεοπτικές σειρές, αφίσες ταινιών, αθλητικοί αγώνες και επιδείξεις μόδας. Η έκθεση υποστηρίζει ότι τα μαγιό είναι γεμάτα ιστορίες.
«Μπορεί να μας πει πολλά», λέει η επιμελήτρια της έκθεσης, δημοσιογράφος και ιστορικός Άμπερ Μπάτσαρτ στο κορυφαίο περιοδικό Wallpaper. «Ποια μέρη του σώματος είναι αποδεκτά να εκτίθενται σε δημόσιους χώρους, πώς έχουμε πρόσβαση σε αυτούς τους χώρους. Μία από τις μεγάλες ιστορίες είναι οι σύγχρονοι σχεδιαστές που φτιάχνουν μαγιό για σώματα για τα οποία δεν είχαν δημιουργηθεί ειδικά μαγιό πριν – γιατί αν δεν έχεις μαγιό, δεν έχεις πρόσβαση σε αυτά τα μέρη. Δεν μπορείς να πας σε μια πισίνα γυμνός.» Στο σημείο αυτό, η Μπάτσαρτ αναφέρει μάρκες όπως οι Rebirth Garments, Chromat και Beefcake Swimwear, που σχεδιάζουν με γνώμονα τα τρανς και μη δυαδικά άτομα, καθώς και κολυμβητές με αναπηρίες.
Μεγαλώνοντας κοντά στη θάλασσα (σήμερα ζει στο Μάργκεϊτ), η Μπάτσαρτ ανέκαθεν είχε μια έλξη για τα σώματα του νερού και για το πώς αυτά μπορούν να μας πουν για το στιλ, δημοσιεύοντας το βιβλίο «Nautical Chic» το 2015, το οποίο εξετάζει τη σχέση μεταξύ ναυτικού ντυσίματος και της κομψής γκαρνταρόμπας. «Ήταν πάντα ένα θέμα στη δουλειά μου», εξηγεί. «Με ενδιέφερε πάντα η ιδέα της παραλίας ως έναν στιλιστικό χώρο, από τον 18ο αιώνα, και στη συνέχεια να χάνει την κομψότητά της όταν οι άνθρωποι μπορούσαν να πάνε πιο μακριά, σε μέρη όπως η Μεσόγειος.» Οι ιδέες για την έκθεση άρχισαν να διαμορφώνονται από καιρό, λέει, ως αποτέλεσμα της ευρύτερης έρευνάς της, πριν το κλείσιμο των κέντρων αναψυχής κατά την πανδημία (και την αυξανόμενη δημοτικότητα της κολύμβησης σε κρύο νερό) να επιταχύνει το έργο.
Στην έκθεση «Splash!» υπάρχουν περίπου 200 εκθέματα (πολλά δανεισμένα από παράκτια μουσεία της Βρετανίας). Αυτά περιλαμβάνουν vintage μαγιό και αξεσουάρ για το μπάνιο, σχέδια υψηλής μόδας και κομμάτια που φορέθηκαν σε σημαντικές αθλητικές επιτυχίες, καθώς και αρχιτεκτονική, κινηματογράφο και γραφιστικό σχέδιο.
Υπάρχει ένα ζευγάρι κολύμβησης από την συλλογή S/S 2017 της Miu Miu, καθώς και ένα μεταλλικό μπλε φόρεμα με wet look από την ελληνική καταγωγής σχεδιαστριας Di Petsa (A/W 2024); μια αφίσα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1984 με το έργο του David Hockney «Swimmer, 1982» και μια αφίσα της ινδικής ταινίας του 1967 «An Evening in Paris» (αμφιλεγόμενη για την Ινδία της εποχής, με ηθοποιό που φορούσε μαγιό). Επίσης, από το περιοδικό A Young Physique υπάρχουν αφίσες που αναφέρονται στους νόμους κατά της ομοφυλοφιλίας που διαμόρφωσαν τη δεκαετία του 1960 και την εισαγωγή του «posing pouch», που χρησιμεύει και ως μαγιό.
Η έκθεση αναφέρεται και στην εξέλιξη της τεχνολογίας που έχει επηρεάσει την παραγωγή μαγιό και τις φυσικές τους δυνατότητες, δίνοντας έμφαση στην εξέλιξη της βιωσιμότητας. «Εξετάζουμε τα υλικά και την κατασκευή στην έκθεση, σκεπτόμενοι τις εξελίξεις στο μαλλί τη δεκαετία του 1920, με τη χρήση κυκλικών μηχανών πλέξης, στη συνέχεια τη συνθετική επανάσταση του μέσου 20ού αιώνα και την ανάπτυξη του νάιλον τη δεκαετία του 1930, του πολυεστέρα τη δεκαετία του 1940, και στη συνέχεια υλικά όπως το Lycra, που εξακολουθούν να κυριαρχούν στο σχεδιασμό μαγιό σήμερα», λέει η Μπάτσαρτ, η οποία συνεργάστηκε με την Tiya Dahyabhai του Design Museum. «Είναι μάλλον αδύνατο να έχουμε πλήρως βιώσιμα μαγιό, αλλά υπάρχουν εταιρείες όπως η Aquafill που δημιουργούν νήμα από ανακυκλωμένα δίχτυα αλιείας και βιομηχανικά απόβλητα. Εταιρείες όπως αυτές, προωθώντας την έρευνα στη βιωσιμότητα, ελπίζουμε να έχουν ευρύτερες επιπτώσεις και σε άλλες περιοχές της μόδας.»
Αν και τα πιο γνωστά εκθέματα περιλαμβάνουν το διάσημο κόκκινο ολόσωμο της Πάμελα Άντερσον από το «Baywatch» και το εμβληματικό Monokini του Rudi Gernreich (που αρχικά είχε σχεδιαστεί ως δήλωση για την απελευθέρωση των γυναικών από την υπερ-σεξουαλικοποίηση), η ιστορία του ονόματος «μπικίνι» είναι ίσως η πιο ενδιαφέρουσα. Το δίδυμο κομμάτι υπήρχε πάντα με κάποια μορφή, από την Χαλκολιθική εποχή, αλλά ο σύγχρονος όρος εμφανίστηκε το 1946, χάρη στον Γάλλο σχεδιαστή Λουί Ριάρ. Ονόμασε το ρούχο του από το νησί Bikini Atoll, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για τους πυρηνικούς δοκιμαστικούς εκρηκτικούς πυραύλους των Αμερικανών κατά τον 20ό αιώνα.
«Παίζει με την ιδέα ότι είναι πολύ μικρό, ατομικό σε κλίμακα και θα έχει "εκρηκτικό αντίκτυπο"», σημειώνει η Μπάτσαρτ. «Σήμερα φαίνεται πολύ άγευστο, φυσικά, αλλά επικεντρώνει την προσοχή σε αυτή τη στιγμή στις αρχές της πυρηνικής εποχής, όπου αυτές οι ιδέες διαπερνούσαν το σχεδιασμό και την ποπ κουλτούρα. Ελπίζω οι άνθρωποι να πάρουν μαζί τους μερικές από αυτές τις αναπάντεχες ιστορίες, γιατί είναι μια ιστορία σχεδίασης, αλλά υπάρχουν επίσης και πραγματικές κοινωνικές ιστορίες.»
Η έκθεση "Splash! A Century of Swimming and Style" παραμένει στο Design Museum του Λονδίνου μέχρι τις 17 Αυγούστου 2025.
