Είδαμε την καταιγιστική «Καρένινα» στο θέατρο «Θησείον» -Ένα τανγκό για τρεις που καθηλώνει
Της Ελεάνας Κολοβού
Η «Καρένινα» ανεβαίνει στη σκηνή του θεάτρου «Θησείον» και μας συνταράσσει: το κορυφαίο ψυχογράφημα της γυναικείας ψυχής του Τολστόι απογειώνεται από μια καθηλωτική Δέσποινα Κούρτη, έναν χειμαρρώδη Αργύρη Ξάφη και έναν συγκινητικό Δημήτρη Γεωργιάδη σε μια παράσταση που θα θυμόμαστε για καιρό.
Δύο νεαρά κορίτσια ανεβάζουν insta story με τις μάσκες που μόλις μας μοίρασαν, «για το πάρτυ που θα ακολουθήσει», όπως μας είπαν συνομωτικά. Ένας κύριος κρατάει το βιβλίο του Τολστόι και το ξεφυλλίζει ανέμελα. Όλο και περισσότεροι θεατές γεμίζουν το φουαγιέ, σχεδόν ασφυκτικά. Τίποτα δεν μπορεί να μας προετοιμάσει γι’αυτό που θα βιώσουμε στα 100 λεπτά που θα ακολουθήσουν.
Η Καρένινα των 1.200 σελίδων έγινε θεατρικό 100 λεπτών
Οι χίλιες διακόσιες σελίδες του αριστουργήματος του Λέοντος Τολστόι μεταπλάστηκαν σε ένα «τανγκό για τρεις»: Η Άννα, ο Αλεξέι Καρένιν και ο Αλεξέι Βρόνσκι καταδύονται στο κενό που έχει κόψει την υπερυψωμένη σκηνή στα δύο. Χωρίς να το αντιληφθούμε, μπαίνουν από εκεί και στις πιο εσωτερικές, σκοτεινές μας σκέψεις- το δικό τους ασυνείδητο, συναντιέται με το δικό μας, όσο εκείνοι έρπουν, παραπατούν.
Η προδομένη καρδιά του Αλεξέι Καρένιν χτυπά και στο δικό μας στήθος, η ορμητικότητα του Αλεξέι Βρόνσκι λίγο ακόμα θέλει για να μας σηκώσει και να ανέβουμε στη σκηνή μαζί του. Και η Άννα; Η Άννα είναι όλες εμείς. Ακολουθεί την καρδιά της, σπαράζει για το παιδί που αποχωρίζεται με τη βία, ματαιώνεται.
Κουβαλάει σαν κόμπο στο λαιμό την γυναικεία καταπίεση ανά τους αιώνες, στηλιτεύει τα πατριαρχικά «δύο μέτρα και δύο σταθμά»- μας δίνει το έναυσμα να σκεφτούμε: για μας σήμερα τι έχει αλλάξει, άραγε; Η Δέσποινα Κούρτη, εύθραυστη σαν κλαράκι, λυγίζει, πέφτει και σηκώνεται, ξανά και ξανά, σε μια ερμηνεία που μας δεν μας αφήνει λεπτό να πάρουμε τα μάτια μας από πάνω της.
Είτε ως Λέβιν, είτε ως Καρένιν, ο Αργύρης Ξάφης, με λιτά εκφραστικά μέσα, δίνει τον ρυθμό στην παράσταση- ο ίδιος άλλωστε επιμελήθηκε- τον άθλο- και της θεατρικής μεταγραφής των χιλιάδων σελίδων μυθιστορήματος, σε παράσταση που δεν αγγίζει ούτε τις δύο ώρες.
Ο Αργύρης Ξάφης βάζει τη γούνα του
Αναμφίβολα, η «χρυσή» στιγμή του χαρισματικού Αργύρη Ξάφη δεν είναι άλλη από εκείνη που, ως Αλεξέι Καρένιν, βάζει τη γούνα του και σαν άλλος τενόρος ερμηνεύει μια άρια- διασυρμό της Άννας που τον εγκατέλειψε για έναν άλλο άνδρα.
Ως στιλιστική εξτραβαγκάντζα που σκορπάει γκλίτερ σε ένα γυμνό σκηνικό και στους απέριττα ντυμένους υπόλοιπους ήρωες, μας προσφέρει μια ανάσα γέλιου, όση ακριβώς είχαμε ανάγκη για να σηκώσουμε το φορτίο μιας ιστορίας βουτηγμένης στο πάθος, την κοινωνική υποκρισία και την γυναικεία καταρράκωση.
Στην interactive στιγμή της παράστασης- που επίσης δρα αποσυμπιεστικά- εκείνης του πάρτυ, μας ζητείται εντέλει να φορέσουμε τις μάσκες μας, και έτσι, θέσει incognito πια, κάποιοι από μας να γράψουμε σε ένα χαρτάκι τι σημαίνει για μας γυναίκα. Ένα σποράκι σκέψης.
Στο αγαπημένο θέατρο «Θησείον», σκηνή που έχει ταυτιστεί με τον Μιχαήλ Μαρμαρινό, το δίδυμο Αργύρη Ξάφη- Ιώς Βουλγαράκη- ομάδα «Πυρ»- ανέλαβε από πέρυσι το στοίχημα της καλλιτεχνικής διεύθυνσης. Το αποτέλεσμα τους έχει δικαιώσει απόλυτα. Η Βουλγαράκη σκηνοθετεί στην «Καρένινα» με ματιά διεισδυτική και άκρως σημερινή ένα κείμενο 150 ετών και υπογράφει μαζί με τον Ξάφη και την καλοστημένη δραματουργία της παράστασης.
Μιλά για τις γυναικτονίες η «Άννα Καρένινα»;
Το τραγικό τέλος της ιστορίας γνωστό- και όχι, δεν θα δούμε επί σκηνής ένα τρένο να σφυρίζει και να πατάει την τσακισμένη Άννα. Θα αντικρίσουμε, όμως, μια φορτισμένη Δέσποινα Κούρτη να βγαίνει από τον ρόλο- τους ρόλους- που ερμήνευε ως εκείνη τη στιγμή και να μας απευθύνεται, κοιτάζοντάς μας, έναν προς έναν, στα μάτια: η επιλογή για την αναφορά στις γυναικοκτονίες σήκωσε το κοινό από τις θέσεις του για να την χειροκροτήσουν και να την επευφημήσουν.
Και υπογράμμισε με ακόμη περισσότερη έμφαση τον διττό συμβολισμό που φέρει η Άννα: εκείνον του θριάμβου του φεμινισμού και της τραγικότητας του μισογυνισμού. Αυτή η παράσταση τα κλείνει μοναδικά μέσα της και τα δυο.
info
«Καρένινα»
Ως 12 Ιανουαρίου
θέατρο «Θησείον», Τουρναβίτου 7, Ψυρρή- τηλ.: 2103255444
Εισιτήρια: 16-18 ευρώ