Anora: Στις κινηματογραφικές πρεμιέρες της εβδομάδας ο φετινός Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ Καννών

Αυτή την εβδομάδα, ο φετινός Χρυσός Φοίνικας του Φεστιβάλ Καννών, η τελευταία εμφάνιση του Τομ Χάρντι ως «Venom», δυο ιδιαίτερα ντοκιμαντέρ κι ένας Κιμ Κι Ντουκ από τα παλιά έρχονται στις σκοτεινές αίθουσες.

Anora

Σκηνοθεσία: Σον Μπέικερ

Παίζουν: Μίκι Μάντισον, Μαρκ Εϊντελστάιν, Γιούρι Μπόρισοβ, Κάρεν Καραγκούλιαν, Λίντσεϊ Νόρμινγκτον, Άιβι Γουόλκ, Λούνα Σοφία Μιράντα, Αλένα Γκούβεριτς.

Περίληψη: Μία νεαρή σεξεργάτρια από το Μπρούκλιν αρπάζει την ευκαιρία να ζήσει το παραμύθι της Σταχτοπούτας, όταν συναντά και παντρεύεται αυθόρμητα τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη. Τα νέα μαθαίνονται στη Ρωσία και το παραμύθι της απειλείται, καθώς οι γονείς του καταφθάνουν στη Νέα Υόρκη για να ακυρώσουν τον γάμο.

Η ταινία του Σον Μπέικερ, που κέρδισε φέτος τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες, είναι μια ενήλικη εκδοχή της «Σταχτοπούτας».

Η Άνι, όπως είναι το κανονικό όνομα της Ανόρα, δουλεύει ως στρίπερ σε ένα μεγάλο κλαμπ στη Νέα Υόρκη. Ανώνυμη έξω από αυτό, εργάζεται σκληρά, με την ενέργεια ενός παιδιού για να διατηρήσει ισχυρή τη φήμη της μέσα σε αυτό. Ένα βράδυ το αφεντικό θα ζητήσει μια κοπέλα για να ικανοποιήσει τις ορέξεις ενός πλούσιου νεαρού γόνου από τη Ρωσία. Και η Άνι θα είναι η τυχερή. Ο νεαρός Ιβάν θα της πρτοτείνει να συναντηθούν και ιδιωτικά στην έπαυλη των γονιών του και γρήγορα θα την πληρώσει για να μείνει μαζί του για μια τρελή εβδομάδα απολαύσεων, καταχρήσεων, σεξ, video games, που θα καταλήξει σε μια εκδρομή στο Λας Βέγκας και σε έναν γάμο με δαχτυλίδι πολλών καρατίων. Όταν όμως οι γονείς του Ιβάν μάθουν τα νέα, καταφτάνουν στη νέα Υόρκη για να βάλουν σε τάξη τα πράγματα. Οι μπράβοι της μητέρας του Ιβάν, ένας ιερέας και δυο Ρώσοι μικρογκάνγκστερ αναλαμβάνουν να ακυρώσουν αυτό τον γάμο.

Ο Σον Μπέικερ («Tangerine», «The Florida Project»), ο «πάπας του ανεξαρτήτου αμερικανικού σινεμά», στηρίζεται στα παραμύθια. Οι ήρωές του είναι παιδιά που ζουν στο περιθώριο, κάνουν μεγαλεπήβολα όνειρα, αλλά βιώνουν τελικά έναν ρεαλιστικό παγκόσμιο εφιάλτη. Αυτό συμβαίνει και με την Ανόρα από το Ουζμπεκιστάν, που στον αντίποδα της «Pretty Woman» εκμεταλλεύεται στο έπακρο την παρορμητικότητα και την αφέλεια του νεαρότερου από εκείνη ολιγάρχη για να ζήσει το δικό της «American dream». Και το καταφέρνει ως ένα βαθμό, αφού τα πρώτα σαράντα πέντε λεπτά της ταινίας εκτυλίσσονται ως μια αντισυμβατική rom com, που δεν της λείπει ο κυνισμός, ούτε όμως και το τρυφερό βλέμμα του Μπέικερ απέναντι στους ήρωές του, που παλεύουν με τα προσωπικά και κοινωνικά τους αδιέξοδα.

Όταν όμως φτάνουμε στο «ζήσαν αυτοί καλά», ο Μπέικερ μάς επιφυλάσσει μια θεότρελη συνέχεια. Τότε, καταφθάνει η πλούσια οικογένεια του Ιβάν, το ύφος αλλάζει και η «ενήλικη Σταχτοπούτα» του Αμερικανού δημιουργού παίρνει μια κωμική τροπή, με άφθονα γκανγκς, όπου και οι «κακοί» της υπόθεσης παραμένουν τα κατατρεγμένα παιδιά ενός συστήματος, που τους οδηγεί στα άκρα.

Αν και άνισο σε σημεία το εγχείρημα του Μπέικερ, παραμένει μια αφοπλιστικά ρεαλιστική αποτύπωση όσων βρίσκονται στο περιθώριο του «αμερικανικού ονείρου», οδηγώντας μας σε ένα λυτρωτικό φινάλε, σχεδόν απελευθερωτικό. Στα συν και η ερμηνεία της εξαιρετικής Μάικι Μάντισον, γνωστής από το τηλεοπτικό «Better Things» και τον μικρό της ρόλο στο «Κάποτε στο Χόλιγουντ» του Ταραντίνο, που θεωρείται από τα φαβορί για τις οσκαρικές υποψηφιότητες.

Venom: Η Τελευταία Πράξη (Venom: The Last Dance)

Σκηνοθεσία: Κέλι Μάρσελ

Παίζουν: Τομ Χάρντι, Τσιουιτέλ Ετζιοφόρ, Τζούνο Τεμπλ, Ρις Ίφανς, Πέγκι Λου, Στίβεν Γρέιχαμ

Περίληψη: Ο ρεπόρτερ Έντι Μπροκ και ο εξωγήινος συμβιωτής του είναι κυνηγημένοι από δυνάμεις, που προέρχονται από τους δύο κόσμους τους, με τον κλοιό να σφίγγει ασφυκτικά γύρω τους.

O Tομ Χάρντι επιστρέφει στον ρόλο του Venom για την τελευταία ταινία της τριλογίας, αναλαμβάνοντας και χρέη συνσεναριογράφου.

Σε αυτό το sequel, όλοι καταδιώκουν τον ρεπόρτερ Έντι Μπροκ και τον συμβιωτή του Venom. Με τον κλοιό να σφίγγει ασφυκτικά γύρω του, το δίδυμο βρίσκεται ενάντια σε δύο κόσμους ταυτόχρονα και αναγκάζεται να πάρει μια μοιραία απόφαση, που θα σηματοδοτήσει την τελευταία πράξη της σχέσης τους.

Η σεναριογράφος των δύο προηγούμενων φιλμ για τον πιο περίπλοκο από τους χαρακτήρες της Marvel Κέλι Μάρσελ («Πενήντα Αποχρώσεις του Γκρι») κάθεται στην καρέκλα του σκηνοθέτη και ακολουθεί πιστά τη συνταγή: βρώμικο χιούμορ, σκηνές δράσης, εφετζίδικο θέαμα και χαβαλές, μόνο που προσθέτει μικρές πινελιές μιας πιο ενήλικης αντιμετώπισης των καταστάσεων, αφού αυτή τη φορά το δίδυμο Έντι-Venom έρχεται αντιμέτωπο με μερικά σοβαρά διλλήματα.

Το πρόβλημα του σεναρίου, στο οποίο έχει βάλει το χέρι του και ο Τομ Χάρντι, είναι ότι ξεχνάει όλους τους υπόλοιπους χαρακτήρες και εστιάζει αποκλειστικά στον Έντι και τον εξωγήινο συμβιωτή του, για έναν «τελευταίο  χορό», όπως υπόσχεται και ο πρωτότυπος τίτλος. Δυστυχώς όμως, ο μαρβελικός ήρωας δεν βρίσκει τελικά την ταινία που του αξίζει, παρόλο που ο Χάρντι παραμένει απολαυστικά βιτριολικός. Μάλιστα σε δηλώσεις του έχει αφήσει έναν υπαινιγμό ότι θα επιστρέψει στο σύμπαν της εταιρείας, ίσως με διαφορετική περιβολή, εκτός τελικά αν ο Venom δεν έχει ολοκληρώσει ακόμα τη διαδρομή του.

Παίζονται ακόμα:

Δαχομέη  (Dahomey)

Σκηνοθεσία: Ματί Ντιόπ

Περίληψη: Το ταξίδι της επιστροφής 26 θησαυρών της Δαχομέη από τη Γαλλία στο Μπενίν.

Αντι-αποικιοκρατικό ντοκιμαντέρ της Ματί Ντιόπ, βραβευμένο με Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο, που είναι και η επίσημη πρόταση της Σενεγάλης για το Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας.

Στις 9 Νοεμβρίου 2021, 26 βασιλικοί θησαυροί από τη Δαχομέη ετοιμάζονται να φύγουν από το Παρίσι για να επαναπατριστούν στον τόπο προέλευσης τους, στο σημερινό Μπενίν. Μαζί με χιλιάδες άλλα, αυτά τα έργα λεηλατήθηκαν κατά τη διάρκεια της εισβολής του γαλλικού αποικιοκρατικού στρατού το 1892. Ένα από τα αγάλματα αφηγείται το χρονικό της αρπαγής και το δέος της επιστροφής σε έναν νέο κόσμο. Στο Πανεπιστήμιο του Μπενίν, οι φοιτητές συζητούν και αντιπαρατίθενται γύρω από τη σημασία της χειρονομίας, ανασύροντας σκοτεινές μνήμες της  αποικιοκρατίας.

Μια ιστορία που μοιάζει να επαναλαμβάνεται σε διάφορες περιοχές του κόσμου και που για τη χώρα μας μοιάζει παραπάνω από γνώριμη, καθώς η αρπαγή των Μαρμάρων του Παρθενώνα συνιστά μια ανεπούλωτη ανοιχτή πληγή σε διαρκή εκκρεμότητα. Τι συνιστούν τα κλεμμένα αγάλματα για ένα λαό, για τους ανθρώπους του Μπενίν, αν όχι ένα κομμάτι από την ίδια τους την ύπαρξη;

Με αναφορές στους μεγάλους Αλέν Ρενέ και Κρις Μαρκέρ, η Ματί Ντιόπ μιλά για τα δικά της «Μάρμαρα» και δημιουργεί ένα συγκλονιστικό δοκίμιο πάνω στη μνήμη, την ιστορία και τη λεηλασία τους από την πολιτισμένη Δύση. Την ίδια στιγμή, υπογράφει ένα μανιφέστο πίστης σε μια γενιά ανθρώπων, που καλούνται να χτίσουν έναν νέο κόσμο και να ανακαλύψουν μια νέα γλώσσα, όπως αυτό το sui generis κινηματογραφικό υβρίδιο, ένα μοναδικό μείγμα ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, όπου η ποίηση και η διαλεκτική συναντούν τη μαγεία και το σινεμά του φανταστικού.

Σαμσάρα (Samsara)

Σκηνοθεσία: Λόϊς Πατίνιο

Παίζουν: Αμίντ Κεομάνι, Τούμορ Σιόνγκ

Περίληψη: Σε έναν βουδιστικό ναό στο Λάος, δεκάδες νεαροί μοναχοί μαθητεύουν δίπλα σε σοφούς δασκάλους. Ένας από αυτούς διασχίζει κάθε μέρα το ποτάμι για να διαβάσει ένα κείμενο σε μια γυναίκα-ψυχοπομπό. Όταν έρχεται η σειρά της να πεθάνει, το πνεύμα της θα πάρει τον δρόμο για τη μετεμψύχωση.

Το υπερβατικό ντοκιμαντέρ του Λόϊς Πατίνιο είναι μια οπτική ποιητική εξερεύνηση της ζωής, του θανάτου και της κυκλικής φύσης της ύπαρξης, που βραβεύτηκε με το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής τμήματος Encounters στο Φεστιβάλ Βερολίνου (2023).

Το πρώτο μέρος του «Samsara» λαμβάνει χώρα στο Λάος σε ένα βουδιστικό μοναστήρι, όπου νεαροί μοναχοί διαλογίζονται για τη ζωή και τον θάνατο. Μέσα από τον διαλογισμό τους, προσκαλούν τους θεατές να ασχοληθούν με τα ορατά και αόρατα στοιχεία της ζωής, υπονοώντας ακόμη και ότι θα μπορούσε κανείς να απολαύσει την ταινία με κλειστά μάτια. Οι νεαροί μαθητεύουν δίπλα σε σοφούς μοναχούς. Ένας από αυτούς διασχίζει κάθε μέρα το ποτάμι για να διαβάσει αποσπάσματα από το Θιβετιανό Βιβλίο των Νεκρών σε μια γυναίκα. Όταν θα έρθει η σειρά της να πεθάνει, το πνεύμα της θα πάρει τον δρόμο για τη μετεμψύχωση.

Στη συνέχεια, μεταφερόμαστε στη Ζανζιβάρη, στην Τανζανία, και η γαλήνια πνευματικότητα των μοναχών του Λάος αντιπαρατίθεται με τις ζωντανές αφρικανικές πολιτιστικές πρακτικές. Το δεύτερο μισό του ντοκιμαντέρ εστιάζει σε μια πιο αισθητηριακή εμπειρία, παρατηρώντας τελετουργίες της καθημερινής ζωής μίας οικογένειας, που ζει στην ακτή.

«Σαμσάρα» σημαίνει μία διαδοχή μετενσαρκώσεων στις οποίες πρέπει να υποβληθεί ένα αισθανόμενο ον, μέχρις ότου να καθαριστούν όλα τα αρνητικά καρμικά του αποτυπώματα και να επιτύχει την κατάσταση της Νιρβάνα. Σύμφωνα με αυτή δηλαδή, τα έμβια όντα δεν ζουν μόνο μια φορά.

Η ταινία, μία μίξη ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας με ερασιτέχνες ηθοποιούς, εξετάζει θέματα συνέχειας, μεταμόρφωσης και της αλληλοσύνδεσης όλων των όντων. Με ελάχιστο διάλογο, δημιουργεί μια απρόσμενη αφήγηση που αφήνει πολλά μέτωπα, ανοιχτά για ερμηνεία, βασιζόμενη κυρίως στις εικόνες και τον ήχο, συνδέοντας δύο εντελώς διαφορετικές κουλτούρες μέσω της βουδιστικής έννοιας της μετενσάρκωσης. Από το Λάος στη Ζανζιβάρη και από τις εικόνες στην απουσία τους –μιας που η ταινία σού ζητά κάποια στιγμή να κλείσεις τα μάτια–, ο θεατής καλείται να αφεθεί στη γαλήνη και στην πνευματικότητα, σε μια διαδρομή, που αποκαλύπτει νοητικές, αισθητικές και κινηματογραφικές απολαύσεις και δοκιμάζει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε το σινεμά.

Πώς να Σώσετε έναν Μάγο (Koshchey. Pokhititel Nevest / How to Save the Immortal)

Σκηνοθεσία: Ρόμαν Αρτέμιεφ

Με τις φωνές των (στα ελληνικά): Κώστα Αποστολίδη, Τάσο Νταπαντά, Μυρτώς Ναούμ, Κώστα Τερζάκς, Δημήτρη Μπαμπανιώτη

Περίληψη: Ο αιώνια νέος και πάντα κομψός Ξεροκόκαλος ο Αθάνατος προσπαθεί να βρει το ταίρι του εδώ και τριακόσια χρόνια. Θα τα καταφέρει άραγε;

Ρωσικό animation, που έρχεται στο σωστό timing για να γιορτάσουμε το Halloween.

Ο αιώνια νέος -και πάντα κομψός-Ξεροκόκαλος ο Αθάνατος προσπαθεί να βρει το ταίρι του εδώ και τριακόσια χρόνια. Άλλοτε εκφοβίζει τις πριγκίπισσες κι άλλοτε τις μεταμορφώνει σε βατράχια, αλλά τίποτα από όλα αυτά δεν έχει κάνει το φλερτ του αποτελεσματικότερο. Από την άλλη, η πανέμορφη Μπάρμπαρα η Γενναία πολεμάει στην αρένα επίδοξους μνηστήρες, που την επιθυμούν είτε για την ομορφιά της, είτε για την πλούσια κληρονομιά της. Όταν η Μπάρμπαρα αρχίζει να κινδυνεύει, ο βασιλιάς Φακής βάζει στόχο να την παντρευτεί με αθέμιτα μέσα. Έτσι, επιστρατεύει τον Ξεροκόκαλο για να εκτελέσει το πανούργο σχέδιό του. Μόνο που ο βασιλιάς Φακής δεν υπολόγισε πως ο έρωτας μπορεί να ζωντανέψει την ψυχρή καρδιά του Ξεροκόκαλου.

Επαναπροβολή:

Birdcage Inn (Palandaemun)

Σκηνοθεσία: Κιμ Κι-Ντουκ

Παίζουν: Αν Τζάε-μο, Λι Τζι-έουν, Λι Χιε-έουν

Περίληψη: Μια νεαρή σεξεργάτρια μετακομίζει σε ένα πανδοχείο για δουλειά, το οποίο λειτουργεί ένα ζευγάρι με δύο παιδιά. Η σχέση τους περιπλέκεται ραγδαία, όταν ένα βίαιο γεγονός διαταράσσει τις ισορροπίες μεταξύ τους.

Η τρίτη ταινία του Κιμ Κι-Ντουκ από το 1998 προβάλλεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

Η Γι-Να, μία νεαρή εργαζόμενη του σεξ, φτάνει σε μια υποβαθμισμένη παραλιακή πόλη. Η διαμονή της σε ένα ξενοδοχείο/οίκο ανοχής έχει μια μεταμορφωτική επίδραση τόσο σε αυτήν όσο και στην οικογένεια, που την φιλοξενεί. Η κόρη της οικογένειας, αρχικά εχθρική απέναντί της και απειλούμενη από τη σεξουαλικότητά της, σταδιακά δένεται μαζί της. Στο τέλος, και οι δύο βρίσκουν η μία στο πρόσωπο της άλλης, την αδερφή που λαχταρούσαν.

Ο κόσμος του Κιμ Κι-Ντουκ είναι σκληρός και ζοφερός, με τη Γι-Να να γίνεται συνεχώς αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους γύρω της για τις σεξουαλικές και οικονομικές τους ανάγκες. Όμως υπάρχουν στιγμές ομορφιάς και ελπίδας, συχνά συμβολικές: η θάλασσα ως τόπος ελευθερίας και απόδρασης, μια μεγάλη σκουριασμένη κατασκευή που προέρχεται από τον ωκεανό, ένα χρυσόψαρο κλεισμένο σε μια πλαστική σακούλα απελευθερώνεται στα κύματα. Αντιπαραθέσεις, συνεπείς σε όλη την ταινία, που αποτυπώνουν τον ανθρώπινο πόνο και την θλίψη με μια σχεδόν πνευματική υπέρβαση.