Τα μανίκια ως έργο τέχνης -Η πρωτότυπη έκθεση «Statement Sleeves» εξερευνά τα διαφορετικά στιλ τους ανά τους αιώνες

Ακόμη και όσοι μίσησαν το Poor Things λάτρεψαν τα κοστούμια του.

Η ταλαντούχα (και υποψήφια για Όσκαρ) Holly Waddington δημιούργησε την μοναδική γκαρνταρόμπα που θα μπορούσε να ντύσει την Μπέλα Μπάξτερ -μια συλλογή από ντελικάτα, αέρινα υφάσματα, και βικτωριανού τύπου μεγάλα μανίκια που έδιναν την αίσθηση του αιθέριου, απόκοσμου πλάσματος.

Τόσο η Έμμα Στόουν όσο και ο Γιώργος Λάνθιμος έδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση στα looks με τεράστια μανίκια τα οποία δεν τόνιζαν μόνο το απόκοσμο στοιχείο στην ηρωίδα, αλλά δημιουργούσαν και μια αίσθηση δυναμισμού, μια ποιότητα σούπερ ηρωίδας.

Ωστόσο, σύμφωνα με την ενδυματολόγο, σκίζονταν συχνά στα γυρίσματα, αφού η έντονη κινησιολογία της Στόουν για τον ρόλο τραβούσε τα υφάσματα στα όριά τους!

Αλλά η κινηματογραφική Μπέλα Μπάξτερ δεν ήταν η μόνη που χόρεψε χαρούμενη ανεμίζοντας τα μανίκια της -αντίθετα είναι μάλλον ασφαλές να πούμε ότι διανύουμε μια πολύ δυνατή χρονιά για τα μανίκια στη μόδα.

Είδαμε statement sleeves στα show των Stella McCartney, Balenciaga, Louis Vuitton και Khaite, στο περασμένο Met Gala τα μανίκια της Kendall Jenner έφταναν μέχρι το πάτωμα ενώ το φόρεμα της Φλόρενς Πιου στα Όσκαρ ήταν all about the sleeves.

Αυτήν ακριβώς τη (διαχρονική) τάση αναδεικνύει και η έκθεση Statement Sleeves, την οποία επιμελήθηκε η Colleen Hill, επιμελήτρια του τμήματος ενδυμασίας και αξεσουάρ, στο μουσείο του Fashion Institute of Technology.

Η έκθεση που έκανε πρεμιέρα 24 Ιανουαρίου, παρουσιάζει σχεδόν 80 κομμάτια μόδας από τη μόνιμη συλλογή του FIT - η πλειοψηφία των οποίων εκτίθεται για πρώτη φορά - και περιλαμβάνει έργα των διάσημων σχεδιαστών όπως οι Balenciaga, Tom Ford, Schiaparelli και Vivienne Westwood.

Τα ρούχα οργανωμένα θεματικά ή με βάση τη συμπληρωματική αισθητική και όχι με βάση τη χρονολογία. Η έκθεση αναδεικνύει πώς τα μανίκια χρησιμεύουν ως ζωτικός τρόπος αυτοέκφρασης που αντανακλά τις χειρονομίες και τις κινήσεις, αναδεικνύει την ικανότητά τους να υποδεικνύουν συγκεκριμένες εποχές της μόδας και τις σχετικές τάσεις τους και διακηρύσσει τον ρόλο τους ως σηματοδότες της κατάστασης, του γούστου και της προσωπικότητας.

Η εισαγωγική ενότητα, Θεμελιώδεις μορφές, παρέχει μια επισκόπηση των κοινών σχημάτων μανικιών, όπως η καμπάνα, ο επίσκοπος και το ράγκλαν. Το καθένα είναι κατασκευασμένο από μαύρο ύφασμα, επιτρέποντας στους επισκέπτες να επικεντρωθούν στο σχήμα του μανικιού. Μια μπλούζα από μεταξωτό φαγιέλ αποτελεί παράδειγμα του στυλ «leg-of-mutton» που ήταν στη μόδα το 1890 -ένα τεράστιο, φουσκωτό μανίκι που στενεύει από τον αγκώνα μέχρι τον καρπό- ενώ μια ανδρική ρόμπα από τη δεκαετία του 1920, κατασκευασμένη από λωρίδες μεταξιού και βελούδου, διαθέτει μανίκια εμπνευσμένα από το κιμονό. Αυτά τα παραδείγματα αποτελούν τη βάση για τα πιο φαντασμαγορικά μανίκια που παρουσιάζονται στο υπόλοιπο τμήμα της έκθεσης, πολλά από τα οποία βασίζονται σε ή αποτελούν παραλλαγές αυτών των βασικών σχημάτων.

Το «Opening Statements» αποτελεί παράδειγμα για το πώς ορισμένες δεκαετίες έχουν δείξει μια ιδιαίτερη προτίμηση στα περίτεχνα μανίκια. Τα τεράστια, φουσκωτά μανίκια που καθόρισαν τα φορέματα της δεκαετίας του 1890 ήταν εμπνευσμένα από τα στιλ της δεκαετίας του 1830.

Στη δεκαετία του 1930, οι σχεδιαστές έδειξαν προτίμηση στα μανίκια πολλών τύπων - όσο πιο περίπλοκα, τόσο το καλύτερο. Η χλιδή και η υπερβολή της μόδας της δεκαετίας του 1980 εκφράζονταν συχνά με υπερμεγέθη μανίκια από πολυτελή υφάσματα, ενώ τα σημερινά μανίκια είναι παιχνιδιάρικα και μοντέρνα. Ένα φόρεμα του 1980 της Madame Grès με υπερμεγέθη, ντραπέ μανίκια παρουσιάζεται μαζί με ένα ανοιξιάτικο φόρεμα του 2022 του LaQuan Smith, το οποίο συνδυάζει έξυπνα το ντραπέ και το φουσκωτό μανίκι για να δημιουργήσει μια απόλυτα σύγχρονη σιλουέτα.

Η έκθεση συνεχίζεται με την ενότητα «Puffs and Folds». Αυτή η ενότητα περιλαμβάνει ένα καφέ μεταξωτό βραδινό σύνολο της δεκαετίας του 1920 της σχεδιάστριας Sally Milgrim με ίσια μανίκια που γίνονται φουσκωτά από κόκκινο ύφασμα με μοτίβο πάνω από τον αγκώνα. Αυτό το σχέδιο περνάει σε μια σειρά από ρούχα στα οποία το ύφασμα διπλώνεται και ντραπάρεται για να δημιουργήσει καινοτόμα νέα σχήματα, όπως ένα μεταξωτό φόρεμα από ταμπάο μετάξι της Isabel Toledo, στο οποίο η πλάτη με κάπα ξεδιπλώνεται κομψά σε καμπύλα μανίκια με πέταλα.

Οι πιέτες και τα βολάν προσφέρουν επιπλέον δυνατότητες για εντυπωσιακά μανίκια. Ένα μπλε βελούδινο παλτό της δεκαετίας του 1920 -πιθανότατα παριζιάνικο στιλ που πωλούνταν στη Νέα Υόρκη από τις Mae και Hattie Green- διαθέτει μανίκια που συγκεντρώνονται σε φαρδιά μπατζάκια και προεξέχουν δραματικά κάτω από έναν φαρδύ γιακά.

Το μαύρο μίνι φόρεμα του Rudi Gernreich από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 περιλαμβάνει πλούσια μανίκια φτιαγμένα από σειρές βολάν σε αντίθεση με το κατάλευκο μαλλί. Αν και είναι απόλυτα μοντέρνο στην εμφάνιση, τα μανίκια του προέρχονται από σχέδια των μέσων του 19ου αιώνα. Η δημιουργία του Gernreich παρουσιάζεται μαζί με μια λευκή βαμβακερή μπλούζα με βολάν, μανίκια σε σχήμα καμπάνας του Hubert de Givenchy από το 1952. Πρόκειται για μια εκδοχή της διάσημης μπλούζας "Bettina" του μόδιστρου, που πήρε το όνομά της από ένα από τα αγαπημένα του μοντέλα, την Bettina Graziani.

Η ενότητα «Διακόσμηση και στολισμός» περιλαμβάνει εντυπωσιακά στιλ, όπως ένα φόρεμα υψηλής ραπτικής του φθινοπώρου 1968 του Marc Bohan για τον Dior, με μανίκια πυκνά κεντημένα με φτερά, πούλιες και χάντρες. Δύο άψογα ραμμένα κοστούμια - ένα από τον Adrian από τις αρχές της δεκαετίας του 1950 και ένα από την ανοιξιάτικη συλλογή έτοιμων ενδυμάτων του Yves Saint Laurent το 1992 - δείχνουν πώς τα συμβατικά σχέδια μπορούν να γίνουν εντυπωσιακά όταν κοσμούνται με ένα ογκώδες μανίκι.

Η λειτουργικότητα και η προσαρμοστικότητα των μανικιών διερευνάται σε μια ενότητα σχετικά με την απόδοση και τον σκοπό. Ένα παλτό των τελών του 19ου αιώνα, κατασκευασμένο από μαύρο μπροκάρ και στολισμένο με φτερά μαραμπού, γνωστό ως ντόλμαν, σχεδιάστηκε για να εφαρμόζει στον κορμό και να εκτείνεται πάνω από τη μοντέρνα φούστα με μπούστο. Η κατασκευή του θα περιόριζε σημαντικά την κίνηση των χεριών.

Αντίθετα, η σύγχρονη σχεδιάστρια Lucy Jones εστιάζει στην ευκολία στη χρήση, δημιουργώντας ειδικά διαμορφωμένα και αποσπώμενα μανίκια που προορίζονται για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων και άτομα με διαφορετικές ικανότητες. Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνεται επίσης το παλαιότερο ένδυμα της έκθεσης, έναν κορσέ από το 1770. Κατασκευασμένο από μπλε μετάξι, διαθέτει αποσπώμενα μανίκια που στερεώνονται στο σώμα του ενδύματος με κορδέλες. Αυτό το σπάνιο σχέδιο πιθανότατα φοριόταν ως οικιακή ενδυμασία.

Η ενότητα που είναι αφιερωμένη στα διάφανα και διαιρούμενα μανίκια ξεκινά με ένα φόρεμα από κρεμ μεταξωτό σατέν, περίπου από το 1830. Τα κοντά, φουσκωτά μανίκια του περιβάλλονται από πλήρη μανίκια από διάφανο σιφόν. Αν και διαφανή, τα μανίκια θα προσέθεταν ένα στρώμα σεμνότητας στο σύνολο και είναι πιθανό να αφαιρούνταν για πιο επίσημες βραδινές εκδηλώσεις. Ένα ανοιξιάτικο σύνολο του 2011 από πορτοκαλί και φούξια μετάξι, σχεδιασμένο από τον Marc Jacobs για τη Louis Vuitton, διαθέτει ολόσωμα μανίκια που χωρίζονται κατά μήκος του βραχίονα και συγκεντρώνονται σε μανσέτα στον καρπό, επιτρέποντάς τους να ξεδιπλώνονται καθώς η γυναίκα που το φορά κινείται.

Η τελευταία ενότητα της έκθεσης, «Asymmetrical and Mismatched», περιλαμβάνει μια επιλογή από ιδιαίτερα παιχνιδιάρικα σχέδια. Οι πολύχρωμες δημιουργίες του Stephen Burrows περιλάμβαναν συχνά μανίκια με αντιθέσεις, όπως ένα φόρεμα από ριγέ ύφασμα jersey σε τρεις χρωματικές αποχρώσεις: μία για το σώμα και άλλη μία για καθένα από τα μανίκια. Για τη φθινοπωρινή συλλογή του 1990, ο Christian Francis Roth σχεδίασε σύνολα εμπνευσμένα από κουτιά μαρκαδόρων. Ένα γυναικείο κοστούμι διαθέτει ένα μανίκι από πράσινο μαλλί στολισμένο με τη λέξη "Rothola", η οποία είχε σκοπό να μοιάζει με το χάρτινο περιτύλιγμα ενός μαρκαδόρου.

Η έκθεση «Statement Sleeves» θα διαρκέσει ως τις 25 Αυγούστου 2024.