«Τα κόκκινα φορέματα»: Ένα project κατά της βίας των γυναικών
Στον κήπο του Touchstones Museum of Art and History, κοντά στο Δημαρχείο της πόλης Νέλσον στον Καναδά,κόκκινα φορέματα κρέμονται από τα δέντρα κι ανεμίζουν υπενθυμίζοντας στους περαστικούς τις τραγικές ιστορίες αυτόχθονων γυναικών στις ΗΠΑ, οι οποίες δολοφονήθηκαν ή εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς.
Αυτά τα φορέματα θα παραμείνουν εκεί μέχρι τις 2 Μαΐου και είναι μέρος του καλλιτεχνικού project της Jaime Black, με τίτλο «The REDress Project», το οποίο θέλει να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη σε σχέση με την έμφυλη βία και κυρίως να μην αφήσει τις χιλιάδες ιστορίες γυναικών που χάθηκαν άδικα να ξεχαστούν.
Τα κόκκινα φορέματα της J Black είναι διαφορετικά: άλλα μακριά, άλλα παιδικά, άλλα επίσημα κι άλλα φθαρμένα, όλα όμως θέλουν να δώσουν φωνή στα χιλιάδες θύματα του συστημικού ρατσισμού. Μάλιστα ταξιδεύουν από μέρος σε μέρος, πάντα τοποθετούνται σε δρόμους υψηλής κυκλοφορίας, ώστε να τα βλέπουν όσο περισσότεροι γίνεται.
Σήμερα στη Βόρεια Αμερική, το θέμα των αγνοούμενων και δολοφονημένων αυτόχθονων γυναίων –γνωστές ως MMIW (Missing and murdered Indigenous women)- ένα ακρωνύμιο που δημιουργήθηκε από την ιθαγενή δημοσιογράφο Sheila North Wilson το 2012 – είναι μείζονος σημασίας, καθώς σύμφωνα με έρευνα του Urban Indian Health Institute, η ανθρωποκτονία είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των ιθαγενών γυναικών ηλικίας 10 έως 24 ετών. Επιπλέον, οι αυτόχθονες γυναίκες, πέφτουν θύματα δολοφονίας 10 φορές πάνω από τον εθνικό μέσο όρο, σύμφωνα με το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Κι όμως παρόλα αυτά οι περιπτώσεις τους δεν λαμβάνουν την προσοχή που τους αξίζει.
Αντίστοιχα και στον Καναδά, σχετική έρευνα αποδεικνύει ότι αυτόχθονες γυναίκες είναι επτά φορές πιο πιθανό να δολοφονηθούν από κατά συρροή δολοφόνους από τις μη αυτόχθονες.
Το συγκεκριμένο έργο, προς έκπληξη της δημιουργού του, εξελίχθηκε σε κοινωνικό κίνημα. Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ Ντε Χάλαντ – η πρώτη αυτόχθων γυναίκα σε αυτή τη θέση – ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας νέας ομάδας, που θα διερευνά περιπτώσεις αγνοουμένων και δολοφονηθέντων ιθαγενών της Αμερικής.
Η Black εμπνεύστηκε το έργο της από μια διαδήλωση που είχε δει στην Μπογκοτά, το 2010, από τις οικογένειες των δολοφονημένων και αγνοουμένων γυναικών. Όλοι τους φορούσαν κόκκινα ρούχα.
Η ίδια παρουσίασε για πρώτη φορά το έργο REDress στο Πανεπιστήμιο του Γουίνιπεγκ το 2011 και έκτοτε τα κόκκινα φορέματά της – όλα δωρεές από ιθαγενείς και μη γυναίκες – ταξίδεψαν σε πολλές πόλεις της Βόρειας Αμερικής.
«Κατέληξα να έχω 300 φορέματα από όλο τον Καναδά από τον πρώτο χρόνο που ξεκίνησα το project», λέει η Black. «Ο κόσμος ήταν πραγματικά πρόθυμος για να δείξουν την υποστήριξή τους στις οικογένειες των θυμάτων» υπογραμμίζει σύμφωνα με σχετικό άρθρο της αμερικανικής Vogue.
Το κόκκινο χρώμα είναι ένα σύμβολο: θυμού, αίματος αλλά και αγάπης, κυρίως, αλλά η Black το επέλεξε γιατί τραβάει την προσοχή. Άλλωστε ο στόχος είναι ακριβώς στο να στρέψει την προσοχή του κοινού σε αυτό το θέμα.
Και φαίνεται πως έκανε τη σωστή επιλογή: σήμερα το κόκκινο χρώμα έχει γίνει σύμβολο για το MMIW σε όλη τη Βόρεια Αμερική γενικά, ενώ στον Καναδά, η 5η Μαΐου έχει καθιερωθεί ως η Ημέρα του Κόκκινου, με ανθρώπους από κάθε κοινωνικό και οικονομικό υπόβαθρο να ντύνονται με το συγκεκριμένο χρώμα, προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο στο ζήτημα των δολοφονιών και τις εξαφανίσεις αυτόχθονων γυναικών της Αμερικής. Eπίσης, οι αυτόχθονες σχεδιαστές μόδας των ΗΠΑ έχουν επίσης αρχίσει να χρησιμοποιούν το κόκκινο στις συλλογές τους για να τιμήσουν το MMIW.
Η Black χαρακτηρίζει σουρεαλιστική την εξέλιξη του REDress Project την τελευταία δεκαετία.
«Όσο περισσότερη δουλειά κάνουμε, τόσο περισσότερη συνειδητοποίηση υπάρχει», υπογραμμίζει, ενώ προσθέτει ότι τα κόκκινα φορέματα μπορεί να είναι «ό, τι χρειαζόμαστε», είτε έχουμε προσωπική σχέση μαζί τους είτε όχι.
«Εάν μια οικογένεια χρειάζεται ένα μέρος για να έρθει και να συνδεθεί με το αγαπημένο τους πρόσωπο, το φόρεμα μπορεί να το κάνει για αυτούς. Αν πρέπει να ενημερωθούμε, αυτά τα φορέματα γίνονται μια αποτελεσματική πηγή ευαισθητοποίησης. Τα φορέματα λένε πάντα μια διαφορετική ιστορία».