«Κλεοπάτρα»: Άγνωστες ιστορίες από τα γυρίσματα της εμβληματικής ταινίας με την Ελίζαμπεθ Τέιλορ
Ο μύθος της Κλεοπάτρας, της θρυλικής βασίλισσας της Αιγύπτου, και φυσικά η τραγική της ιστορία και ο μεγάλος της έρωτας με τον Μάρκο Αντώνιο απασχόλησε την κινηματογραφική βιομηχανία από το 1917, όταν την ερμήνευσε για πρώτη φορά το μεγάλο αστέρι του βωβού σινεμά και το πρώτο σύμβολο του σεξ Θέντα Μπάρα. Το 1934 ο Σέσιλ Μπ. Ντεμίλ μεταφέρει και πάλι στη μεγάλη οθόνη την ιστορία της, αυτή τη φορά με την Κλοντέτ Κόρμπετ στον ομώνυμο ρόλο.
Είκοσι χρόνια μετά είχε την ιδέα να προτείνει στην Fox μια καινούργια εκδοχή, που δεν θα κόστιζε πολλά χρήματα. Ο ελληνικής καταγωγής πρόεδρος της εταιρείας Σπύρος Σκούρας με προτροπή του βετεράνου παραγωγού Γουόλτερ Γουάνγκερ, που τον έπεισε ότι το όλο εγχείρημα δεν θα του στοιχίσει πάνω από 2 εκατομμύρια δολάρια, αποφάσισε να αναλάβει το ρίσκο. Ο Γουάνγκερ ήθελε οπωσδήποτε για πρωταγωνίστρια την Ελίζαμπεθ Τέιλορ, η οποία όμως ήταν μπελάς εξαιτίας της προσωπικής ζωής της. Η μεγάλη σταρ εκείνη την εποχή είχε παντρευτεί τον Έντι Φίσερ, τον οποίο είχε χωρίσει από την Ντέμπι Ρέινολντς, πράγμα που δεν άρεσε στο συντηρητικό κοινό της Αμερικής.
Παρόλα αυτά, ο Γουάνγκερ κατάφερε να επιβάλλει την άποψή του και η Λιζ υπέγραψε ένα αστρονομικό για την εποχή συμβόλαιο, που όριζε την αμοιβή της στο ένα εκατομμύριο δολάρια, γεγονός που την καθιστούσε την πιο ακριβοπληρωμένη ηθοποιό.
Τη σκηνοθεσία ανέλαβε ο Ρούμπεν Μαμούλιαν και τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο στα στούντιο της Ρinewood στην Αγγλία. Ο μουντός βρετανικός καιρός όμως έφερε πονοκεφάλους στην Τέιλορ, η οποία από την τρίτη κιόλας μέρα κλείστηκε στο σπίτι της. Ο Φίσερ τότε έναντι αδρής αμοιβής -150 χιλιάδες δολάρια- κλήθηκε στη Γηραιά Αλβιόνα για να τη στηρίξει ψυχολογικά, χωρίς επιτυχία. Τον Νοέμβριο ακόμα η μεγάλη ντίβα παρέμενε εκτός σετ, με τους υπεύθυνους της παραγωγής και τον Μαμούλιαν να έχουν γυρίσει μόνο δέκα λεπτά, πράγμα που είχε κοστίσει στην εταιρεία 7 εκατομμύρια δολάρια.
Επιπλέον, η Τέιλορ είχε ζητήσει να αλλάξει το σενάριο, όμως η απαίτηση της καθυστερούσε να γίνει δεκτή, με αποτέλεσμα ο Μαμούλιαν να υποβάλλει την παραίτησή του. Ο Σκούρας, βλέποντας πως ο προϋπολογισμός είχε ξεφύγει, αποφάσισε να ζητήσει τη βοήθεια του έμπειρου Τζόζεφ Μάνκιεβιτς, ο οποίος είχε ξανασυνεργαστεί με την Τέιλορ στο «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι». Εκείνος με τη σειρά του ζήτησε τρία εκατομμύρια για να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές στο σενάριο, το οποίο θεωρούσε μια κακόγουστη σαπουνόπερα, και να στρώσει την παραγωγή.
Εν τω μεταξύ οι δυο συμπρωταγωνιστές της σταρ, ο Πίτερ Φιντς και ο Στίβεν Μπόιντ, αποχώρησαν, γιατί είχαν άλλες υποχρεώσεις, οπότε τους ρόλους του Μάρκου Αντώνιου και του Ιούλιου Καίσαρα, ανέλαβαν ο Ρίτσαρντ Μπάρντον και ο Ρεξ Χάρισον αντίστοιχα. Και πάλι όμως η κακή κατάσταση της υγείας της Τέιλορ, η οποία έπαθε πνευμονία και έπεσε σε κώμα, καθυστέρησαν την έναρξη των γυρισμάτων. Αφού τελικά ανάρρωσε, η Fox αποφάσισε να μεταφέρει τα γυρίσματα στα στούντιο της Τσινετσιτά στην ηλιόλουστη Ρώμη, προκειμένου η πρωταγωνίστρια να μπορέσει να δουλέψει απερίσπαστη.
Τα σκηνικά φυσικά έπρεπε να ξαναφτιαχτούν, ενώ ταυτόχρονα άρχισε κι ένα όργιο σπατάλης, υποτίθεται για προσωπικές δαπάνες της Τέιλορ, που η ίδια αργότερα διέψευσε κατηγορηματικά. Ο Σκούρας όμως υποχρεώθηκε να πουλήσει μια έκταση στο Λος Άντ,ζελες προκειμένου να πληρώσει τα έξοδα.
Η αρχική ιδέα ήταν να γυριστούν δύο ταινίες (Κλεοπάτρα και Ιούλιος Καίσαρ, Κλεοπάτρα και Μάρκος Αντώνιος) όμως αυτή η σκέψη γρήγορα μπήκε στο συρτάρι και τα δύο σενάρια ενοποιήθηκαν, μιας και το μπάτζετ είχε κυριολεκτικά εκτοξευτεί. Όλα κυλούσαν πολύ δύσκολα στο σετ, όταν τα μέλη του συνεργείου άρχισαν να παρατηρούν πως ανάμεσα στην Τέιλορ και στον Μπάρντον υπήρχε ένας διάχυτος ερωτισμός. Οι φήμες κυκλοφόρησαν σε χρόνο ρεκόρ και χιλιάδες ρεπόρτερ μαζεύονταν καθημερινά έξω από τα στούντιο για να απαθανατίσουν το παράνομο ζευγάρι.
Η Λιζ με ειλικρίνεια εξομολογήθηκε στον Φίσερ τα συναισθήματά της κι εκείνος με τη σειρά του μόνο που δεν ήρθε στα χέρια με τον αντίζηλό του, ενώ η Εκκλησία σοκαρισμένη για ακόμα μια φορά από τις ατασθαλίες της ηθοποιού, απειλούσε να βάλει τέλος στην παραγωγή. Τα γυρίσματα διακόπηκαν για άλλη μια φορά και ο Σκούρας βρέθηκε και πάλι να πληρώνει υπέρογκα ποσά σε αποζημιώσεις, ενώ ο Μανκίεβιτς ήταν ο μόνος κερδισμένος, αφού βρήκε τον χρόνο να κάνει τις διορθώσεις που ήθελε.
Μετά κόπων και βασάνων, η «Κλεοπάτρα» ολοκληρώθηκε και η Τέιλορ με τον Μπράντον έγιναν ένα από τα πλέον θρυλικά ζευγάρια του Χόλιγουντ. Εκείνη άλλαξε ως Βασίλισσα της Αιγύπτου εξήντα πέντε διαφορετικά φορέματα, εκ των οποίων το χρυσό έμεινε στην Ιστορία και κέρδισε ένα Όσκαρ. Επίσης θρυλικά έγιναν και τα βραχιόλια με τα φίδια που σχεδίασε αποκλειστικά για εκείνη ο οίκος Bulgari, τα οποία πλέον θεωρούνται διαχρονικά κομμάτια.
Οι ιστορίες δε από το σετ είναι πολλές και ενίοτε ξεκαρδιστικές. Για παράδειγμα, μία από τις πιο απαιτητικές σκηνές της ταινίας, όπου η Κλεοπάτρα υποτίθεται ότι φτάνει στη Ρώμη, πράγμα για το οποίο χρειάστηκαν χιλιάδες κομπάρσοι, έπρεπε να ξαναγυριστεί, επειδή ένας από αυτούς έτρωγε την ώρα της λήψης παγωτό! Επίσης, η κυβέρνηση της Αιγύπτου δεν δέχτηκε να ολοκληρωθούν τα γυρίσματα στη χώρα, επειδή η Τέιλορ είχε εβραϊκή καταγωγή.
Με όλα αυτά, ο Σκούρας βρέθηκε χρεωμένος με το ποσό των 44 εκατομμυρίων δολαρίων, που σε σημερινά χρήματα αντιστοιχούν περίπου σε 350 εκατομμύρια δολάρια, οπότε μιλάμε πραγματικά για την πιο ακριβή παραγωγή που έγινε ποτέ. Η εταιρεία δε, εξαιτίας της αναγκάστηκε να κηρύξει χρεοκοπία για μερικούς μήνες και να απολύσει περίπου 2000 εργαζόμενους.
Τελικά, η ταινία έκανε πρεμιέρα στον κινηματογράφο Ριβόλι της Νέας Υόρκης στις 12 Ιουνίου 1963. Η ανταπόκριση από τους κριτικούς και το κοινό σε γενικές γραμμές ήταν θετική. Μάλιστα, το 1963 ήταν η παραγωγή με τα υψηλότερα κέρδη ύψους, 57,7 εκατομμυρίων δολαρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον Καναδά, και μια από τις ταινίες με τα υψηλότερα κέρδη της δεκαετίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Επίσης, έλαβε εννέα υποψηφιότητες στα βραβεία Όσκαρ, (συμπεριλαμβανομένου αυτού της Καλύτερης Ταινίας), κερδίζοντας τέσσερα βραβεία: Καλύτερης Καλλιτεχνικής Σκηνοθεσίας (Έγχρωμο), Καλύτερης Φωτογραφίας, Καλύτερων Οπτικών Εφέ και Καλύτερου Σχεδιασμού Κοστουμιών.
