Τα κοστούμια του αριστουργηματικού Poor Things είναι μία ταινία από μόνα τους

Ένα ανορθόδοξο, αυθάδικο, φεμινιστικό παραμύθι, ένας παράξενος ύμνος στην ελευθερία είναι το Poor Things, η νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου που κάνει πρεμιέρα την πρώτη μέρα του 2024.

Το ελληνικό σινεφίλ κοινό είχε βέβαια την ευκαιρία να παρακολουθήσει την ταινία σε ειδικές προβολές τις προηγούμενες ημέρες ενώ το Poor Things είναι ήδη talk of the town διεθνώς μετά την νίκη του Χρυσού Λέοντα στο Φεστιβάλ Βενετίας τον περασμένο Σεπτέμβρη.

Βασισμένος στο βραβευμένο μυθιστόρημα του Alasdair Grey που κυκλοφόρησε το 1992, το Poor things αφηγείται την ιστορία της Μπέλα Μπάξτερ, που αποτελεί ένα ιδιόμορφο δημιούργημα του αρχιγιατρού Γκόντουιν Μπάξτερ. Στο αρχικό στάδιο της πλοκής μαθαίνουμε ότι στην πραγματικότητα ο γιατρός βρήκε το άψυχο σώμα μιας εγκύου που είχε μόλις αυτοκτονήσει και, προκειμένου να τη σώσει, μετεμφύτευσε τον εγκέφαλο του εμβρύου στον δικό της.

Έτσι, η Μπέλα Μπάξτερ, μια νέα, σεξουαλικά ενεργή γυναίκα με μυαλό μωρού αναπτύσσεται ταχύτατα και ενηλικιώνεται στη διάρκεια της ταινίας, ανακαλύπτοντας τον κόσμο, με τις ηδονές και τις απογοητεύσεις του, από την αρχή.

Παρ΄όλο που το βιβλίο εκτυλίσσεται στη βικτωριανή Αγγλία, το σύμπαν που δημιούργησε ο Λάνθιμος αντλεί από διαφορετικές εποχές και δημιουργεί σκηνικά που με τη βοήθεια του CGI δείχνουν απόκοσμα και εξωπραγματικά, χωρίς όμως να αλλοιώνουν εντελώς την αίσθηση της εποχής. Άλλωστε, τα αυστηρά βικτωριανά ήθη αναφέρονται αρκετές φορές στη διάρκεια της ταινίας κάνοντας ακόμη πιο γλαφυρή τη (σεξουαλική) απελευθέρωση της ηρωίδας.

Τα κοστούμια, όπως και η ίδια η ταινία, υπηρετούν πλήρως το σύμπαν της, που λειτουργεί έξω από εποχές και ενδυματολογικούς κώδικες. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι εκτίθενται σε ειδικό χώρο στο θρυλικό Barbican Theatre του Λονδίνου ως τα μέσα του Ιανουαρίου, ενώ μια αντίστοιχη έκθεση έχει προγραμματιστεί και για το Λος Άντζελες.

Η ενδυματολόγος της ταινίας Holly Waddington δημιούργησε ένα moodboard από εικόνες μαγικών πλασμάτων και ξωτικών και επέλεξε ντελικάτα, αέρινα υφάσματα που θα έδιναν στη Μπέλα την αίσθηση του αιθέριου, απόκοσμου πλάσματος.

Ο 19ος αιώνας ήταν η κεντρική αναφορά ως χρόνος της πλοκής, αλλά απουσίαζε ο κορσές -σήμα κατατεθέν της εποχής, για μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων, αλλά και οι στρώσεις υφάσματος που θα έκαναν το ντύσιμο πιο ρεαλιστικό.

«Όταν σκεφτόμουν πώς θα προσέγγιζα τη Bella, κοίταξα τα δικά μου παιδιά. Περνάω πολύ χρόνο με παιδιά μου, και όταν είναι πολύ μικρά, αρχίζουν πολύ γρήγορα να ξεντύνονται - καταλήγουν με ρούχα να τους λείπουν και έχουν αυτό το είδος έμφυτης τάσης να είναι γυμνά. Μου άρεσε η ιδέα ότι η κυρία Prim θα ετοίμαζε την Bella τα πρωινά με μια γυναικεία φούστα και πουκάμισο, αλλά στις 10 το πρωί, η φούστα θα είχε ήδη εξαφανιστεί», σημειώνει η Waddington στο Harper’s Bazaar India.

Πράγματι, σε πολλές από τις σκηνές της ταινίας, η Μπέλα κυκλοφορεί με ένα πουκάμισο με ογκώδη βικτωριανά μανίκια και από κάτω ένα κοντό μεταξωτό σορτσάκι, εικόνα που πράγματι παραπέμπει σε ένα μικρό κορίτσι που συνδυάζει αυθόρμητα τα ρούχα της μητέρας του. Το ντυμένο -γυμνό αποτυπώνει άψογα τη διπλή ιδιότητα της ηρωίδας ως γυναίκας -παιδιού και παράλληλα δημιουργεί μια μοναδική οπτική και αισθητική εικόνα για εκείνη, ως μαγικό πλάσμα.

Όπως δηλώνει η Waddington, απόλαυσε τη συνεργασία με την Έμμα Στόουν, η οποία ήταν ιδιαίτερα τολμηρή και ανοιχτή να δοκιμάσει πράγματα και ρούχα, αρκεί να καταλάβαινε τη λογική με την οποία επιλέχθηκαν.

Μάλιστα, όπως λέει, τόσο εκείνη όσο και ο Γιώργος Λάνθιμος έδειξαν ιδιαίτερη προτίμηση στα looks με τεράστια μανίκια και έτσι αρκετά από αυτά χρησιμοποιήθηκαν στην ταινία. Τα μεγάλα μανίκια δεν τόνιζαν μόνο το απόκοσμο στοιχείο στην ηρωίδα, αλλά δημιουργούσαν και μια αίσθηση δυναμισμού, μια ποιότητα σούπερ ηρωίδας. Ωστόσο, σύμφωνα με την ενδυματολόγο, σκίζονταν συχνά στα γυρίσματα, αφού η έντονη κινησιολογία της Στόουν για τον ρόλο τραβούσε τα υφάσματα στα όριά τους.

Πάντως, τα κοστούμια δεν δημιουργήθηκαν εξ’ολοκλήρου από το μηδέν, αλλά βασίστηκαν και σε αρχειακά designer κομμάτια. Τα λευκά μποτάκια που φοράει η Bella σε αρκετές σκηνές αντηχούν τις διαστημικές συλλογές του André Courrèges από τη δεκαετία του 1960, ενώ άλλα κομμάτια ήταν εμπνευσμένα από τις δημιουργίες της Schiaparelli το 1930.

Τα κοστούμια των αντρικών χαρακτήρων ήταν, επίσης, σχεδιασμένα στη λεπτομέρεια. Η Waddington εμπνεύστηκε από τα κοστούμια του Ουίνστον Τσόρτσιλ κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο για να δημιουργήσει την γκαρνταρόμπα του Γκόντουιν Μπάξτερ, ενώ πρόσθεσε κάποια πιο πρακτικά χαρακτηριστικά όπως τσέπες για τα μολύβια του.

Από την άλλη, ο πρώτος εραστής της Μπέλα, ο τυχοδιώκτης δικηγόρος Ντάνκαν Γουέντερμπεργκ (Μαρκ Ράφαλο) είναι ντυμένος με τα χαρακτηριστικά κοστούμια ενός μεγαλοαστού του 19ου αιώνα, αλλά το γκρίζο, θλιβερό κοστούμι με το οποίο καταλήγει, μοιάζει να αντανακλά την κατάπτωση του χαρακτήρα και τη δυστυχία του.