Anna Weyant -Η 28χρονη ζωγράφος που αποκαλούν «millennial Μποτιτσέλι» για πρώτη φορά στην Ευρώπη

Κάποιο βράδυ του Μαϊου του 2022, η Anna Weyant έλαβε ένα μήνυμα στο κινητό της. Ένας φίλος την ενημέρωνε ότι ο πίνακάς της Summertime (2020) είχε μόλις πωληθεί στον οίκο Christie’s για ενάμιση εκατομμύριο δολάρια.

Το ποσό θα ήταν λιγότερο εντυπωσιακό αν ο πίνακας δεν είχε πωληθεί μόλις δύο χρόνια πριν για περίπου 12 χιλιάδες δολάρια και αν η Weyant δεν ήταν μόλις 27 ετών και ουσιαστικά πρωτοεμφανιζόμενη σε δημοπρασίες τέτοιου μεγέθους. Μάλιστα, η ίδια δεν πήγε καν στη δημοπρασία.

Ο προβολέας της παγκόσμιας art σκηνής είχε στραφεί στην Anna Weyant πριν τέσσερα χρόνια, όταν ο κριτικός τέχνης Jerry Saltz ανάρτησε πίνακές της που βρήκε στο Google, στο Instagram του. Η αναπάντεχη δημοσίευση «σύστησε» τη νεαρή ζωγράφο στα κοφτερά μάτια των art dealers και των ιδιοκτητών γκαλερί και οδήγησε σχεδόν νομοτελειακά στην πρώτη ατομική της έκθεση με τίτλο «Welcome to the Dollhouse», στην γκαλερί 56 Henry της Νέας Υόρκης.

Τότε, οι Νεοϋορκέζοι φιλότεχνοι στάθηκαν για πρώτη φορά μπροστά στις καμπυλωτές κοριτσίστικες φιγούρες της, με το πορσελάνινο δέρμα και το σκοτεινό βλεμμα, μπροστά σε ένα δυσοίωνο, σκοτεινό φόντο. Ήταν αυτές που της χάρισαν το παρατσούκλι «ο millennial Μποτιτσέλι» ανάμεσα στους κριτικούς τέχνης. Όλα τα έργα της πουλήθηκαν, από 2 ως 12 χιλιάδες ευρώ.

Στις 18 Οκτωβρίου, η Anna Weyant εγκαινίασε την πρώτη της solo έκθεση στην Ευρώπη (και τρίτη συνολικά), στην γκαλερί Gagosian του Παρισιού, με τίτλο «The Guitar Man». Από την πρώτη της έκθεση έχουν μεσολαβήσει μερικές σημαντικές στιγμές στην καριέρα της -ο πίνακάς της «Falling Woman», πωλήθηκε στον οίκο Sotheby's για 1,6 εκατομμύρια δολάρια, (ποσό οκταπλάσιο της υψηλής εκτίμησής του), απέκτησε λίστα αναμονής τουλάχιστον 200 ατόμων για τα έργα της με έμπειρους συλλέκτες ανάμεσα στους υποψήφιους αγοραστές και έγινε η νεότερη καλλιτέχνης που εκπροσωπεί η γκαλερί Gagosian.

Οι πίνακες της Weyant έχουν κάτι το συναρπαστικά ανοίκειο. Τα κορίτσια που ζωγραφίζει παραπέμπουν σε κούκλες, με τις οποίες η ίδια έπαιζε πολύ ως παιδί και τις αναγνωρίζει ως κορυφαία αναφορά της. Όμως η αθωότητα και παιδικότητα απουσιάζουν σχεδόν εντελώς -αντίθετα, οι πορσελάνινες μορφές της «κλείνουν το μάτι στο σκοτάδι». Στον πίνακα «Dinner», ένα κορίτσι έχει πέσει με τα μούτρα στο πιάτο του -το κολιέ της έχει πέσει από τον λαιμό της και οι ξανθιές μπούκλες της χύνονται στο τραπέζι, ενώ στο «Feted» (2020), η γυναίκα που θα έβγαινε από την τούρτα -έκπληξη, πέφτει κοιμισμένη (ή αναίσθητη) στο μπροστινό της μέρος.

Η ίδια σκοτεινή και μυστηριώδης ποιότητα διατρέχει και τους πίνακές της με την νεκρή φύση. Στον πίνακα «Dinner» (2020), ένα καλάθι γεμάτο με αβγά δίνει μια αίσθηση πληρότητας και αρμονίας, ώσπου να παρατηρήσει κανείς ότι πλαισιώνεται από ένα πιάτο με δύο ψάρια, το ένα εκ των οποίων μοιάζει να θέλει να «δαγκώσει» τον θεατή, αλλά και ένα καρβέλι ψωμί στο οποίο είναι μπηγμένο ένα μαχαίρι.

«Δουλεύω πάντα βράδυ και πάντα μόνη μου», δηλώνει η Weyant, μένει ακόμα σε ένα σχετικά μικρό διαμέρισμα, που χρησιμοποιεί και ως το στούντιο, στο Upper West Side της Νέας Υόρκης.

Η πορεία της Anna Weyant χαρακτηρίζεται από πολλούς σαν παραμύθι -ένα παραμύθι, πάντως, του οποίου η πρωταγωνίστρια σπουδάζει στο Rhode Island School of Design, ένα από τα πιο prestigious πανεπιστήμια για ζωγράφους και εικαστικούς στην Αμερική. Μεγαλωμένη στο Κάλγκαρι του Καναδά από γονείς νομικούς, η Weyant ασχολήθηκε με τη ζωγραφική σχεδόν κατά τύχη, όταν πήρε την κατεύθυνση τέχνης στο πρώτο έτος των σπουδών της. Το RISD ήταν το πιο κοντινό πανεπιστήμιο στη Νέα Υόρκη που τη δέχτηκε, και όταν αποφοίτησε, αποφάσισε να περάσει μερικούς μήνες ζωγραφίζοντας στην Ακαδημία Τέχνης της Κίνας στο Hangzhou. Στην παραμονή της εκεί οφείλει την έμπνευση για τη χρωματική παλέτα που κυριαρχεί στους πίνακές της, καθώς το «σέπια» τοπίο την επηρέασε.

Επιστρέφοντας στη Νέα Υόρκη την άνοιξη του 2018, η ιστορία της Weyant ανεβάζει ρυθμούς. Αρχίζει να εργάζεται ως βοηθός της ζωγράφου Cynthia Talmadge, η οποία πιστεύει σε εκείνη, αναρτά πίνακές της στο δικό της Instagram και τη γνωρίζει στη δική της έμπορο τέχνης και ιδιοκτήτρια της γκαλερί 56 Henry, Ellie Rines. Συμμετέχει με έργα της σε κάποιες συλλογικές εκθέσεις, αλλά το πράγμα δεν απογειώνεται ως το καλοκαίρι του 2019, όταν η Weyant πουλά κάποιους πίνακές της για 400 δολάρια, εκθέτοντάς τους σε μια πετσέτα στην έκθεση τέχνης των Hamptons, το παραθαλάσσιο θέρετρο όπου διαθέτει εξοχικά η αφρόκρεμα των Νεοϋορκέζων.

Είναι το ίδιο καλοκαίρι που ο Saltz θα ποστάρει πίνακές της στο Instagram, ενώ λίγο αργότερα, κάποιος θα δείξει τους πίνακές της στον 78χρονο Larry Gagosian, ιδρυτή του ομώνυμου παγκοσμίου δικτύου γκαλερί και έναν από τους ισχυρότερους άντρες στον χώρο της τέχνης. Εκείνος θα ξεχωρίσει το έργο της, θα επισκεφθεί την έκθεσή της στην γκαλερί Blum & Poe και θα αγοράσει τον πίνακα «Head». Επίσης, θα καλέσει την Weyant σε δείπνο, στο σπίτι του στο Beverly Hills και έκτοτε η σχέση τους θα αποτελέσει το θέμα σκανδαλοθηρικών δημοσιευμάτων αλλά και μερικών απαράδεκτων, υπονομευτικών για την τέχνη της, τίτλων. Στον υπότιτλο εκτενούς άρθρου της Wall Street Journal, διαβάζουμε: «Η Anna Weyant, η νέα σταρ της τέχνης που θυμίζει millennial Μποτιτσέλι, ανακαλύφθηκε στο Instagram. Επίσης, βγαίνει με τον έμπορο τέχνης, Larry Gagosian».

Πράγματι, η Weyant είναι η νεότερη καλλιτέχνης που εκπροσωπείται από την Gagosian, αλλά η συνεργασία τους προέκυψε όταν οι προηγούμενοι εκπρόσωποί της στην γκαλερί Blum & Poe, αγόρασαν σε χαμηλή τιμή κάποιους από τους πίνακές της, απέκλεισαν τους συλλέκτες από αυτούς και στη συνέχεια έδωσαν τον ένα σε δημοπρασία (κάτι που παραδοσιακά αποφεύγεται). Έτσι, ήρθαν σε ρήξη και εκείνη στράφηκε στην Gagosian, που φιλοξένησε την πολυσυζητημένη έκθεσή της στη Νέα Υόρκη, «Baby, it ain’t over til it’s over».

Στο εξαιρετικό podcast τέχνης με τίτλο The great women artists, η επιμελήτρια και συγγραφέας τέχνης Katy Hessel παρατηρεί ότι οι πίνακες της Weyant διακρίνονται από ένα «midnightness», δηλαδή μοιάζουν να εκτυλίσσονται ή να αποτυπώνουν τα μεσάνυχτα, το σκοτάδι και την ηρεμία της βαθιάς νύχτας. «Μου αρέσει η σιωπή», λέει. «Πετυχαίνουμε τις γυναίκες αυτές στην αμήχανη σιωπή που έπεται ενός γεγονότος -μετά το δείπνο, μετά τη συζήτηση». Εκτός από αυτό, τους πίνακές της διατρέχει και ένα σαρκαστικό χιούμορ, μια αναζωογονητική ειρωνεία. «Αγαπώ τα παιδικά βιβλία και τα παραμύθια που κρύβουν κάποιο πονηρό αστείο που οι ενήλικες θα καταλάβουν και τα παιδιά όχι», λέει. Είναι αυτή η υπαινικτικότητα που δίνει στους πίνακες μια σκανταλιάρικη χροιά, που φωτίζει το σκοτάδι.

Στις 18 Οκτωβρίου, σχεδόν ένα χρόνο μετά την τελευταία της έκθεση, η Anna Weyant έκανε τα πρώτα της εγκαίνια στην Ευρώπη, στην γκαλερί Gagosian του Παρισιού.

Στους πίνακες της έκθεσης με τίτλο «The Guitar Man», (το όνομα προέρχεται από ένα τραγούδι του soft rock συγκροτήματος Bread από το Λος Άντζελες) η Weyant συνδυάζει την σκοτεινή μυστηριώδη αύρα των προηγούμενων έργων της με αναφορές σε ορόσημα της αμερικανικής ποπ κουλτούρας, όπως τα The Addams Family, Clue, Looney Tunes και Playboy.

Η θεματική του κουκλόσπιτου εντοπίζεται και εδώ, με το δυσοίωνο Exterior (2023) να παραπέμπει στο εμβληματικό σπίτι της οικογένειας Bates από την ταινία Psycho του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Αλλά και οι υπόλοιποι πίνακες -πρόκειται για μια σχετικά μικρή έκθεση -διακρίνονται από το ίδιο μαύρο χιούμορ, την ειρωνία αλλά και την επηρεασμένη από το μπαρόκ chiaroscuro τεχνική της.

Στα εγκαίνια της έκθεσης, η 28χρονη Weyant χαμογελούσε αινιγματικά μέσα στην μίνι ροζ Prada φούστα της, ενώ ακολούθησε prive δείπνο προς τιμήν της. Έχοντας φτάσει ήδη στο momentum που κάθε νέος καλλιτέχνης θα ονειρευόταν, η ίδια έχει μπροστά της έναν δρόμο γεμάτο συναρπαστικές πιθανότητες. Κι ενώ πολλά γράφονται για εκείνη, υπάρχει κάτι που (σχεδόν) κανείς δεν μοιάζει να αμφισβητεί: το ολόφρεσκο, ορμητικό ταλέντο της.