Όσκαρ 2021: Μια συνολική αποτίμηση της χθεσινής απονομής των βραβείων
Η 93η τελετή των Βραβείων Όσκαρ ολοκληρώθηκε σε μια αξιομνημόνευτη βραδιά που επιμελήθηκαν οι Στίβεν Σόντερμπεργκ, Τζέσι Κόλινς και Στέισι Σερ.
Μια ειδικά σχεδιασμένη σκηνή στήθηκε στο σιδηροδρομικό σταθμό Union στο Λος Άντζελες, όπου παρευρέθηκαν οι περσινοί οσκαρικοί νικητές σε ρόλο παρουσιαστών, ενώ το κοινό απαρτίστηκε από τους φετινούς υποψηφίους. Οι καλεσμένοι όταν οι κάμερες τραβούσαν δεν φορούσαν μάσκες, τους είχε ζητηθεί όμως να τις βάζουν στα διαλείμματα και όταν έπαιζαν τα αφιερωματικά βίντεο. Όσοι δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν στις ΗΠΑ, συνδέθηκαν δορυφορικά με το Λος Άντζελες, εκπέμποντας από το Λονδίνο μέχρι τη Σεούλ. Για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, η τελετή δεν είχε κεντρικό παρουσιαστή, αλλά βασίστηκε σε μια ομάδα λαμπερών προσώπων μεταξύ των οποίων οι Χάρισον Φορντ, Μπραντ Πιτ, Χοακίν Φοίνιξ, Ριζ Γουίδερσπουν, Ρενέ Ζελβέγκερ, ενώ δεν υπήρξε ούτε η παραδοσιακή ορχήστρα, αφού τη θέση της πήρε ο Questlove (των The Roots) σε ρόλο DJ.
Δεν έλειψαν και φέτος πάντως οι εκπλήξεις και ανατροπές, δίνοντας ένα μεγάλο προβάδισμα στους Ασιάτες, όχι μόνο όμως και στους μαύρους υποψήφιους που παρά το κίνημα για μη Λευκά Όσκαρ δεν δικαιώθηκαν. Εκτός λοιπόν από τον Ντάνιελ Καλούγια που κέρδισε το Όσκαρ Β' Ανδρικού ρόλου για το «Judas and the Black Messiah» του Σάκα Κινγκ, την H.E.R που απέσπασε το Όσκαρ Τραγουδιού για την ίδια ταινία, τους στυλίστες του «Ma Rainey's Black Bottom» του Τζορτζ Σι Γουλφ (Μία Νιλ και Τζαμίκα Γουίλσον) που έγιναν οι πρώτοι μαύροι που κερδίζουν το Όσκαρ Μακιγιάζ και Μαλλιών στην ιστορία του θεσμού, και τον Τέιλερ Πέρι που κέρδισε το Ανθρωπιστικό τιμητικό βραβείο, τα Όσκαρ δεν ταυτίστηκαν με τα αιτήματα του #ΒlackliveMatters.
Αν συνυπολογίσουμε και τον περσινό θρίαμβο των «Παράσιτων», βλέπουμε ότι το σινεμά επενδύει στις ασιατικές δυνάμεις και φυσικά στο τεράστιο κοινό τους, γεγονός που σηματοδοτεί μια αλλαγή στη πορεία της κινηματογραφικής βιομηχανίας. Αυτό που από εδώ και πέρα θα έχει ενδιαφέρον είναι να δούμε αν ο ασιατικός κινηματογράφος θα διατηρήσει την πολιτισμική του ταυτότητα και ιδιαιτερότητά του, ή αν τελικά το ισχυρό μέχρι σήμερα Χόλιγουντ θα καταφέρει να ενσωματώσει στη δική του αισθητική το δυναμικό του.
Σε αντίθεση με τη περσινή χρονιά που οι λόγοι των νικητών είχαν πολιτική χροιά και σε μεγάλο βαθμό είχαν βάλει στο στόχαστρο την πολιτική του Τραμπ, φέτος τα πράγματα ήταν πιο ήρεμα. Φαίνεται ότι στο Χόλιγουντ τα πνεύματα έχουν καταλαγιάσει, μάλιστα η ΜακΝτόρμαντ υπογράμμισε ως θετικό το γεγονός πως η απονομή έχει πολλές και διαφορετικές φωνές. Αυτό βέβαια είναι εν μέρει αλήθεια, αφού για μια ακόμη φορά οι λευκοί επικράτησαν αριθμητικά, οπότε η προσδοκία για μια πιο δίκαιη μεταχείριση των υποψηφίων, δεν μπορούμε να πούμε ότι επαληθεύτηκε.
Τώρα σε ορισμένες κατηγορίες οι προβλέψεις επιβεβαιώθηκαν, με το «Nomadland» να κερδίζει το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και η Κλόι Ζάο αυτό της Σκηνοθεσίας. Έτσι, έγινε η πρώτη γυναίκα Ασιάτης (και η δεύτερη γυναίκα, μετά την Κάθριν Μπίγκελοου το 2009) που παραλαμβάνει στα χέρια της στο Χρυσό Αγαλματάκι. Στον ευχαριστήριο λόγο της ανέφερε πως μεγάλωσε με την ιδέα ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να γίνει σκηνοθέτις, στέλνοντας ένα μήνυμα για τη γυναικεία χειραφέτηση και την ισότητα των δυο φύλων. Με πάνω από πενήντα βραβεύσεις στο ενεργητικό της για το ποιητικό της αριστούργημα, που κινείται ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και τη μυθοπλασία, η Ζάο μαζί με την Εμεράλντ Φενέλ του «The Promising woman» απέδειξαν ότι οι γυναίκες δημιουργοί έχουν τη δική τους φωνή, που μπορεί πλέον να ακουστεί.
Από τις ανατροπές της βραδιάς ήταν ότι για πρώτη φορά στην ιστορία, το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας δεν δόθηκε τελευταίο, όπως συνηθίζεται. Αυτό συνέβη γιατί οι παραγωγοί θεωρώντας πως ο αδικοχαμένος Τσάντγουικ Μπόουζμαν θα ήταν ο νικητής στην κατηγορία Α΄ Ανδρικού Ρόλου είχαν ετοιμάσει ένα συγκινητικό αφιέρωμα, για το κλείσιμο της βραδιάς. Η Ακαδημία όμως έδωσε τελικά το Χρυσό Αγαλματάκι στον σερ Άντονι Χόπκινς για τη συγκλονιστική ερμηνεία του στο «The Father». Ο Χόπκινς δεν ήταν στην απονομή, αλλά στο σπίτι του στην Ουαλία, από όπου σήμερα έστειλε ένα ευχαριστήριο βίντεο στο οποίο δεν παρέλειψε να αναφερθεί στον Μπόουζμαν. Η απουσία πάντως δυσκόλεψε την κατάσταση, οπότε ο Χοακίν Φοίνιξ αναγκάστηκε να παραλάβει το βραβείο αντ’ αυτού, το tribute στον Μπόουζμαν δεν έπαιξε και η βραδιά έκλεισε κάπως βιαστικά και αμήχανα.
Τι συνέβη κι ενώ όλα τα προγνωστικά έδειχναν νικητή τον «Μαύρο Πανθήρα» που ήδη είχε επικρατήσει στις Χρυσές Σφαίρες και στα Sag, τελικά το βραβείο πήγε στον σερ Άντονι Χόπκινς, που πρόσθεσε ακόμα ένα αγαλματάκι στη συλλογή του τριάντα χρόνια μετά από το πρώτο για την « Σιωπή των αμνών»; Η αλήθεια είναι ότι ενώ ο Μπόουζμαν ήταν για όλους αδιαφιλονίκητο φαβορί, τον τελευταίο καιρό τα ΜΜΕ είχαν αρχίσει να μιλούν για τη μεγάλη υποκριτική στιγμή του Χόπκινς, που δεν είχε εκτιμηθεί όπως έπρεπε. Γιατί κακά τα ψέματα το ρεσιτάλ του στον ρόλο ενός ηλικιωμένου που πάσχει από άνοια δεν είναι μόνο η καλύτερη ερμηνεία της σεζόν, αλλά και μία από τις πιο σημαντικές που έχουν γίνει ποτέ. Οπότε η Ακαδημία μάλλον αποφάσισε να επανορθώσει την αδικία, χαρίζοντας του τη νίκη.
Βέβαια οι θαυμαστές του Μπόουζμαν διαμαρτύρονται στα social media γι' αυτή την ανατροπή, αλλά καλλιτεχνικά μιλώντας δεν έχουν δίκιο. Στα 83 του χρόνια πλέον, ο Χόπκινς που εξεπλάγη με τη βράβευσή του, είναι ο γηραιότερος άνδρας ηθοποιός που κερδίζει Όσκαρ, αφήνοντας πίσω τον μέχρι σήμερα κάτοχο του ρεκόρ, τον Κρίστοφερ Πλάμερ που ήταν 82 ετών όταν κέρδισε το Όσκαρ Β' Ανδρικού Ρόλου το 2011 για το «Beginners».
Το «The Father» του Φλοριάν Ζελέρ επεφύλασσε ακόμα μια έκπληξη, αφού απέσπασε το Όσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου, ενώ μέχρι πρότινος αδιαφιλονίκητο φαβορί και στην εν λόγω κατηγορία ήταν η Κλόι Ζάο που έκανε τη διασκευή του «Nomadland». Η τύχη όμως πάντα ευνοεί τους πρωτάρηδες στα Όσκαρ και έτσι ο Γάλλος θεατρικός συγγραφέας στο κινηματογραφικό του ντεμπούτο, μαζί με συν σεναριογράφο του Κριστοφερ Χάμπτον, ο οποίος είχε κερδίσει το Όσκαρ της κατηγορίας το 1990 με τις «Επικίνδυνες Σχέσεις» του Στίβεν Φρίαρς, έκανε την ανατροπή. Η πρωτοεμφανιζόμενη Φενέλ από την πλευρά της έγινε η πρώτη γυναίκα που βρίσκεται υποψήφια και κερδίζει Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου για το βιτριολικό ντεμπούτο της «Promising Young Woman».
Η κατηγορία Α’ Γυναικείου Ρόλου ήταν και αυτή που είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον, καθώς εδώ και μέρες θεωρούταν ότι η μάχη θα δοθεί στα σημεία. Τελικά η Κάρεϊ Μάλιγκαν από το «Promising Young Woman» και η Βαϊόλα Ντέιβις από το «Ma Rainey's Black Bottom», δεν μπόρεσαν να επικρατήσουν της Φράνσις ΜακΝτόρμαντ που κέρδισε το τρίτο της Όσκαρ ( το πρώτο ήταν για το «Fargo» το 1996 και το δεύτερο για τις «Οι Τρεις Πινακίδες Έξω από το Έμπινγκ, στο Μιζούρι» το 2017), ισοφαρίζοντας το ρεκόρ της Μέριλ Στριπ αλλά και του Ντάνιελ Ντέι Λιούις. Βέβαια η ΜακΝτόρμαντ παρέλαβε και Όσκαρ ως παραγωγό, οπότε από σήμερα έχει τέσσερα Χρυσά Αγαλματάκια στη βιβλιοθήκη της, όσα δηλαδή και η Κάθριν Χέπμπορν, απλώς δεν είναι όλα ερμηνευτικά.
Ανατροπές είχαμε και στην κατηγορία για το Πρωτότυπο τραγούδι που πήγε τελικά στο «Fight For You» από το «Judas and the Black Messiah».
Από τα σίγουρα στοιχήματα ήταν η νίκη της 74χρονης Γιου-Τζουνγκ Γιουν, που επιβεβαίωσε τα προγνωστικά και κέρδισε το Β' Γυναικείου ρόλου για το «Minari». Η «Μέριλ Στριπ της Ασίας», όπως την αποκαλούν, έγινε η πρώτη Κορεάτης ηθοποιός που κερδίζει Όσκαρ στην ιστορία του θεσμού και η δεύτερη Ασιάτισσα μετά την Μιγιόσι Ουμέκι, που βραβεύτηκε το 1958 για την ταινία «Sayonara». Έτσι για όγδοη φορά η Γκλεν Γκλόουζ έχασε την ευκαιρία να φωτογραφηθεί με το Χρυσό Αγαλματάκι, όμως η Γιουν, που συγχώρησε όσους δεν μπορούν να προφέρουν σωστά το όνομά της, στον λόγο της την τίμησε, λέγοντας ότι απλώς υπήρξε πιο τυχερή. Ταυτόχρονα ευχαρίστησε τους δύο γιους της, σημείωσε ότι η καριέρα της χτίστηκε αργά -αργά και δεν παρέλειψε να φλερτάρει με τον Μπραντ Πιτ, που από τις κουίντες της έστειλε το πιο γοητευτικό του χαμόγελο.
Το ασπρόμαυρο «Mank» του Ντέιβιντ Φίντσερ, που είχε συγκεντρώσει τις περισσότερες υποψηφιότητες-δέκα στο σύνολο- κέρδισε τελικά δύο βραβεία, ένα περισσότερο από τον «Πολίτη Κέιν» που εκείνη τη χρονιά είχε πάρει μόνο Όσκαρ Σεναρίου, το οποίο μοιράστηκαν ο Χένρι Μανκίεβιτς με τον Όρσον Γουέλς. Ίσως με αυτή την ποσοτική αναλογία η Ακαδημία θέλησε να αποκαταστήσει μια από τις μεγαλύτερες αδικίες που έγιναν ποτέ στην ιστορία του θεσμού. Ο Έρικ Μέσερσμιντ, πρωτάρης κι αυτός στα βραβεία, κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Φωτογραφίας, ενώ η ταινία απέσπασε και το βραβείο σχεδιασμού παραγωγής.
Από τους χαμένους της βραδιάς που έφυγαν με άδεια χέρια ήταν η «Η Δίκη των 7 του Σικάγου» του Άαρον Σόρκιν -τουλάχιστον αυτός έχει λόγους να χαίρεται αφού στη προσωπική του ζωή είναι πλέον ζευγάρι με την πανέμορφη Πολίνα Πορίσκοβα- αλλά και το «One Night in Miami» της Ρεγκίνα Κινγκ.
Ένα από τα πλέον αναμενόμενα Όσκαρ ήταν εκείνο της διεθνούς ταινίας που απονεμήθηκε στον Τόμας Βίντερμπεργκ για το «Άσπρο Πάτο». Ο Δανός σκηνοθέτης στη πιο συγκινητική στιγμή της βραδιάς αφιέρωσε το βραβείο στην κόρη του, που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων, αναφέροντας πως είχε διαβάσει το σενάριο και του είχε στείλει μήνυμα πως το είχε λατρέψει.
Τέλος, το «Soul» (Πιτ Ντόκτερ & Κεμπ Πάουερς) όπως όλοι περίμεναν, αναδείχτηκε το καλύτερο animation και το «My Octopus Teacher» επικράτησε ως το καλύτερο ντοκιμαντέρ.