Γιάννης Φέρτης: «Δεν είχα φανταστεί ότι θα κάνω τρεις γάμους»

Ο Γιάννης Φέρτης ξεχωρίζει: με την όψη του, με τη φωνή του, με τη διαχρονικότητα του, με την ηρεμία που εκπέμπει. Ξεχωρίζει και με τους τρεις γάμους του, με τους έρωτες τους, με τις ερμηνείες και τις συνεργασίες του.

Γεννημένος τον Απρίλιο του '38, παραμένει ένας από τους πιο γοητευτικούς άνδρες γύρω μας. Ίσως γιατί ενώ δειχνει σίγουρος για τις επιλογές του, αμφιβάλλει και αναρωτιέται διαρκώς. Το φετινό καλοκαίρι ερμήνευσε τον Φέρη, τον πατέρα του Αδμητου, στην «Αλκηστη» του Ευριπίδη.

«Ο πατέρας μου κι η μάνα μου αμφιβάλλω αν είχαν τελειώσει το δημοτικό. Στα δεκατρία του, ο πατέρας μου ήρθε στην Αθήνα και δούλεψε στην Κεντρική Αγορά, χασάπης. Μετά άνοιξε το δικό του χασάπικο, «Τα πέντε αδέλφια». Είχα δουλέψει κι εγώ λίγο εκεί. Θυμάμαι πως έλεγα στη μάνα μου «ή χασάπης θα γίνω, ή ηθοποιός». Ακόμα και στο χασάπικο λειτουργούσα θεατρικά. Φορούσα την άσπρη πόδια, άνοιγα το ψυγείο με τα κρέατα, λέρωνα τα χέρια μου με αίμα, λέρωνα και τη ποδιά μου, για να έχει κι αυτή αίμα...

Περνούσα απο το Θέατρο Τέχνης, έβλεπα τις φωτογραφίες, χάζευα. Μια φορά, με την ποδιά του χασάπη κι ένα μοσχαρίσιο μπούτι, πέρασα από το θέατρο και μετά πήγα στο εστιατόριο εκεί δίπλα, το Ιντεάλ. Ήμουν ψωνισμένος με το Τέχνης και το Εθνικό. Ο μεγαλύτερος αδελφός μου με πήγε την πρώτη φορά στο θέατρο, στο Ακροπόλ. Είδα τη Συνοδινού και τον Ηλιόπουλο. Εντυπωσιάστηκα. Μετά άρχισα να πηγαίνω και μόνος μου. Στα 16 μου το αποφάσισα. Το ήξεραν και οι καθηγητές μου στο σχολείο. Με απασχολούσε πώς θα το πάρουν οι γονείς μου. Μάζευα τα προγράμματα, διάβαζα τις κριτικές και τις κολλούσα πάνω στο πρόγραμμα. Θυμάμαι ότι μια εφημερίδα έγραφε ότι το Τέχνης δεν έχει λεφτά και σκεφτόμουν ότι αν είχα, θα τους έδινα... Πήγα στο Τέχνης, έδωσα εξετάσεις, πέρασα. Ο Κουν μας έβγαλε από το δεύτερο έτος στο θέατρο. Έπαιξα με τη Μελίνα. Είχα τύχη, θα είχα και προσόντα.

Πήγαινα και αγόραζα θεατρικά έργα, διάβαζα ρόλους και τους απήγγελνα.

Αν ξαναγεννιόμουν, πάλι, ηθοποιός θα γινόμουν, εκατό τοις εκατό ηθοποιός...

Το πατρικό μου ήταν στους πρόποδες του Λυκαβηττού. Ανέβαινα λοιπόν στον Λυκαβηττό και έκανα απαγγελία τους ρόλους. Κυρίως τον Άμλετ, στον μονόλογο του «Να ζει κανείς ή να μην ζει».

Με αυτό το απόσπασμα έδωσα και εξετάσεις στο Τέχνης, μαζί με ένα ποίημα του Καβάφη και καλεί ακόμα. Πολύ αργότερα έπαιξα τον ρόλο. Μου είπαν ότι ήμουν καλός. Αναρωτιόμουν αν θα ήταν καλύτερα να μην τον είχα παίξει. Τον είχα σαν όνειρο. Και σκεφτόμουν πόσα πράγματα θα μπορούσα να κάνω καλύτερα. Κι αυτό το σκέφτομαι σε όλους τους ρόλους που έχω παίξει.

Αμφιβάλλω, αναρωτιέμαι. Αλλά ομολογώ, ότι πέρασα πολύ καλά στο θέατρο. Αν ξαναγεννιόμουν, πάλι, ηθοποιός θα γινόμουν, εκατό τοις εκατό ηθοποιός...

Όταν ξεκίνησα και βγήκα στο θέατρο, δεν δεχόμουν μύγα στο σπαθί μου. Αν αξίζω, έλεγα, να προχωρήσω. Στα είκοσί μου, ήμουν στον Χορό, στους «Όρνιθες» του Κουν, με το Θέατρο Τέχνης. Γνώρισα τον Χατζιδάκι. Ήμασταν μαζί με τον Γιώργο τον Μιχαλακόπουλο και τον Διαγόρα τον Χρονόπουλο ένα βράδυ.

Μας είπε: «Μου έχετε κάνει κάνει εντύπωση. Δεν μοιάζετε με τους άλλους». Έκανα έξι-επτά χρόνια παρέα με τον Χατζιδάκι. «Είσαι εντάξει παιδί», μου είχε πει.

Έκανα έξι-επτά χρόνια παρέα με τον Χατζιδάκι. «Είσαι εντάξει παιδί», μου είχε πει.

Η εμφάνισή μου; Τι να πω. Έτσι είμαι. Πολλοί μου το λένε. Θυμάμαι όταν παίζαμε μαζί με τον Γιάννη Βόγλη στον «Οιδίποδα επί Κολωνώ», εκείνος έκανε τον Οιδίποδα κι εγώ τον Αγγελιαφόρο. «Είναι δυνατόν να σε περνάω μόνο έξι μήνες;», μου έλεγε και μου ξανάλεγε.

Είναι κληρονομικό, τα γονίδιά, και όχι αποτέλεσμα καλής ζωής. Ποια καλή ζωή; Κάπνιζα εξήντα τσιγάρα τη μέρα, ξενυχτούσα, νεότερος, έμενα ξύπνιος ως τις οκτώ-εννιά το πρωί για να δω το ξημέρωμα. Κι ας ήμουν αφοσιωμένος στο θέατρο. Έκανα παράλληλα και τη ζωή μου, πράγματα που μου έκαναν κέφι. Κάποιες φορές πηγαίναμε για πόκα μετά την παράσταση και παίζαμε μέχρι την άλλη μέρα, που είχαμε διπλή παράσταση. Κι ας μην το επέτρεπε φυσικά ο Κουν... Ήμουν βέβαια σχεδόν παιδί τότε.

Δεν έχω κυνηγήσει τίποτα στο θέατρο. Μετά από την εποχή που με την Ξενια κάναμε παραγωγές, σταμάτησαν και οι πρωτοβουλίες. Ήταν δύσκολα χρόνια, είχαμε την αγωνία με τα οικονομικά. Έβγαζα ,βέβαια,χρήματα από τις διαφημίσεις. Στη συνέχεια, δεχόμουν και δέχομαι προτάσεις. Και ομολογώ ότι είχα πάντα προτάσεις. Διάλεγα ό,τι μου έκανε πιο πολύ κέφι... Και τώρα το ίδιο κάνω. Δεν προτείνω έργα, δεν έχω απωθημένα.

Όπου να ´ναι μπορεί και να σταματήσω να παίζω. Τρακ έχω πάντα. Και τώρα έχω τρακ. Και τώρα όταν μου προτείνουν έναν ρόλο τους λέω ότι δεν μαθαίνω εύκολα τα λόγια μου, ότι καθυστερώ, μήπως και θέλουν να πάρουν έναν νεότερο από μένα. Τα λέω όλα αμέσως, να ξέρουν....

Ομολογώ ότι δεν είχα φανταστεί πως θα κάνω τρεις γάμους. Όταν γνωριστήκαμε με την Ξένια και παντρευτήκαμε πίστευα ότι θα είμαστε μαζί...

Αργότερα, όταν ήμουν μαζί με τη Μαρίνα ένιωσα ότι ήθελε να παντρευτούμε κι έτσι έγινε (σ.σ με την ηθοποιό Μαρίνα Ψάλτη είναι τώρα μαζί. Ο δεύτερος γάμος του ήταν με τη Μιμή Ντενίση). Κάποια στιγμή πίστευα ότι θα κάνω παιδιά, μετά δεν έτυχε».

"Αλκηστη" το καλοκαίρι - "Ήρωες" τον χειμώνα

«Ξέρω την Κατερίνα Ευαγγελάτου από μικρό κοριτσάκι. Με τον Σπύρο (σ.σ. τον σκηνοθέτη Σπύρο Ευαγγελάτο) είχα κάνει επτά έργα, το ένα σε δική μου παραγωγή. Όταν μου πρότεινε η Κατερίνα τον ρόλο, διάβασα το έργο και μου άρεσε πολύ η σκηνή του Φέρη, που υποδυόμαι, με τον γιο του, τον Αδμητο. Δέχθηκα και μπήκα στον θίασο, ίσος προς ίσον. Πάντα έτσι κάνω. Ήθελα να ψάξω τον ρόλο και να προσπαθήσω, όπως κάνω πάντα, να πάρω πράγματα από τον σκηνοθέτη. Ανήκω στους ηθοποιούς που ακούνε. Θυμάμαι μια φορά, παλιότερα, μια ταξιθέατρια, ήρθε και μου είπε, "σε εκείνο το σημείο, γιατί κάνετε έτσι;".

Με προβλημάτισε. Το σκέφτηκα και το άλλαξα... Στον Φέρη σκεφτόμουν τι θα έκανα εγώ αν είχα παιδί. Δεν ξέρω, πιθανόν και να έλεγα το ναι, παίρνοντας τη θέση του γιου μου στον θάνατο, με το σκεπτικό ότι την έχω ζήσει τη ζωή μου. Την ίδια στιγμή, όμως, καταλαβαίνω και την αντίδρασή του, που θέλει να ζήσει. Γιατί είναι και λίγο φασίστας ο γιος του και στην παράστασή μας παίζεται και σαν φασίστας. Είμαι υπέρ της νεότητας, χωρίς να έχω λαγνεία με τη νεότητα.

Πάντα υπήρχαν και υπάρχουν καλοί και μέτριοι. Σήμερα οι ηθοποιοί είναι πιο μορφωμένοι, πιο καλλιεργημένοι, κάνουν τις ασκήσεις τους, είναι αφοσιωμένοι. Δεν μπορώ αυτούς που λένε ότι «άλλο εμείς». Ποιο εμείς δηλαδή; Φυσικά και να σεβόμαστε τους μεγάλους, κι εγώ το ίδιο έκανα και κάνω πάντα.

Πριν κατεβούμε στην Επίδαυρο, είχα την αίσθηση ότι πάμε για μια πολύ καλή παράσταση και τους είπα να προσέξουμε να μην την αδικήσουμε. Τον χειμώνα, μου πρότεινε η Μαριάννα Τόλη, που έχει το θέατρο Βασιλάκου, να παίξω στους "Ήρωες": Ενα γαλλικό έργο που μετέφρασε στα αγγλικά ο Τομ Στόπαρντ και στα ελληνικά η Τόλη. Εχει παρουσιαστεί εκτός από το Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη και στη Ρωσία και άλλου, με επιτυχία. Θα είμαι μαζί με τον Δημήτρη Πιατά και τον Ιεροκλή Μιχαηλίδη, σε σκηνοθεσία του Νίκιτα Μιλιβόγιεβιτς. Και είμαι ενθουσιασμένος.

Τρεις πρώην στρατιωτικοί, κλεισμένοι σε κάποιο νοσοκομείο, αναπολούν τις παλιές δόξες και καταστρώνουν σχέδια για να το σκάσουν».

"Αλκηστις" του Ευριπίδη απο το Εθνικό Θέατρο

Μετάφραση: Κώστας Τοπούζης

Σκηνοθεσία – Επεξεργασία μετάφρασης: Κατερίνα Ευαγγελάτου

Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη

Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα

Κίνηση: Πατρίσια Απέργη

Μουσική: Γιώργος Πούλιος

Φωτισμοί: Σίμος Σαρκετζής

Μουσική διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου

Παίζουν: Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Δημήτρης Παπανικολάου, Κίττυ Παϊταζόγλου, Γιάννης Φέρτης, Κώστας Βασαρδάνης, Σωτήρης Τσακομίδης, Ερρίκος Μηλιάρης.
Χορός: Κωνσταντίνος Βουδούρης, Κωνσταντίνος Γεωργαλής, Γιώργος Ζυγούρης, Στάθης Κόικας, Μιχάλης Μιχαλακίδης, Αντώνης Μιχαλόπουλος, Γιώργος Νούσης, Χρήστος Ξυραφάκης, Στέλιος Παυλόπουλος, Δημόκριτος Σηφάκης, Περικλής Σκορδίλης, Αλέξανδρος Σταυρόπουλος, Μιχαήλ Ταμπακάκης, Βαλάντης Φράγκος. Συμμετέχουν πέντε μουσικοί επί σκηνής

Παραστάσεις:

23 Αυγούστου, Ρέθυμνο​, Θέατρο Ερωφίλη​
26 Αυγούστου, Χανιά​, Θέατρο Ανατολικής Τάφρου​
6 Σεπτεμβρίου, Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσο​υς
11 Σεπτεμβρίου, Ελευσίνα, Παλαιό Ελαιουργείο​
18 Σεπτεμβρίου, Βύρωνας, Θέατρο Βράχων