Ζέτα Δούκα: «Ηθελα να κάνω κακό στον εαυτό μου. Δεν τον αγαπούσα»
Η ηθοποιός και πρόεδρος του Κέντρου «Ανάσα», που υποστηρίζει τους πάσχοντες από διατροφικές διαταραχές, μιλάει για τους ρόλους της ζωής της και εξηγεί πως αποφάσισε να βοηθήσει τον εαυτό της και τους γύρω της...
«Ημουν ανορεξική και μου φαινόταν. Ξεκίνησα στα 15 και ξεμπέρδεψα με την αρρώστια μου στα 26. Δύο χρόνια ήμουν σοβαρά. Τα υπόλοιπα χρόνια ήμουν βουλιμική. Η βουλιμία είναι πιο ύπουλη, γιατί ενώ έχεις το σωστό βάρος, αυτό διατηρείται με λάθος τρόπους και πάντα μπορείς να πας στην ανορεξία ή την υπερφαγία. Από εκεί και πέρα τα χρόνια που ήμουν φοιτήτρια, δεν μου φαινόταν. Είχα εξάρσεις και υφέσεις. Δεν ήμουν συνέχεια σοβαρά άρρωστη. Αλλοτε το καταπολεμούσα κι άλλοτε όχι. Δεν υπήρξε όμως κανείς να μου υποδείξει θεραπεία. Μόνη μου τα κατάφερα.
Στα 17 μου πήγα με τη μητέρα μου στον γυναικολόγο γιατί μου κόπηκε η περίοδος επειδή δεν έτρωγα. Κανείς δεν μου είπε ότι έχω ανορεξία. Μου είπαν να τρώω λίγο παραπάνω κι ότι έτσι θα μου έρθει πάλι η περίοδος. Μου έδωσαν αντισυλληπτικά που είναι αντένδειξη για την πορεία της νόσου.
«Ακόμα και τώρα οι γυναικολόγοι είναι οι πρώτοι γιατροί που βλέπουν ανορεξικές γυναίκες, γιατί η διακοπή του κύκλου είναι το πρώτο στάδιο της ασθένειας. Ο οργανισμός δεν μπορεί να συνεχίσει. Στους άνδρες παρουσιάζεται με μια εμμονή με το σώμα. Αρχίζουν και παίρνουν σκευάσματα, ιδιαίτερα στα γυμναστήρια, με στόχο να εξαφανιστεί το λίπος από το σώμα τους.
Εκείνα τα χρόνια ήξερα ότι κάνω κάτι πολύ κακό στον εαυτό μου αλλά βρήκα το κουράγιο να το αντιμετωπίσω. Η ενασχόλησή μου με το θέατρο με βοήθησε πολύ να βρω κάποια κομμάτια του εαυτού μου που μου έλειψαν. Και να φύγω από αυτή την ιστορία. Είχα μια λατρεία με τη σκηνή, ήμουν χορεύτρια ως τα 22 μου. Οταν σταμάτησα να χορεύω και βρέθηκα στην φυσιοθεραπεία, την οποία και είχα σπουδάσει, συνειδητοποίησα ότι μου έλειπε το κομμάτι της ενασχόλησης με την τέχνη. Στο θέατρο βρήκα αυτό που μου έλειπε. Και βέβαια με βοήθησε να βρω τον εαυτό μου και να ξεπεράσω κάποια προβλήματα.
Ολα αυτά με έχουν κάνει μια μάνα που φροντίζει να μαθαίνει περισσότερο, έναν άνθρωπο ανήσυχο κι αυτό προσπαθώ να μεταφέρω στο παιδί μου. Είμαι άνθρωπος που φιλοσοφώ τη ζωή μου όλο και πιο πολύ. Αυτή τη γνώση προσπαθώ να δώσω στην κόρη μου, κι αυτή η γνώση δεν τελειώνει. Το θέατρο μπορεί να είναι πάντα κάτι καινούργιο, κάτι που μηδενίζεται, αλλά δεν πας χωρίς όπλα...
«Ούτε υπερκτιμώ ούτε υποτιμώ την εμφάνισή μου. Την κουβαλώ, την τιμώ, τη νοιώθω αλλά δεν θέλω να με χαρακτηρίζει ως μεμονωμένο γεγονός. Είναι και η ομορφιά ένα κομμάτι του χαρακτήρα και της προσωπικότητάς μας. Το κλειδί για όλα είναι η αυτογνωσία. Αλλά είναι και χρονοβόρα και πολύ δύσκολη. Μπαίνεις σε μονοπάτια που δεν ξέρεις αν θα μπορέσεις να ακολουθήσεις. Εννοείται πως πέρασα χρόνια που δεν αγαπούσα τον εαυτό μου. Οταν ήμουν άρρωστη δεν αγαπούσα τον εαυτό μου, δεν τον εκτιμούσα, ήθελα να του κάνω κακό. Ολοι οι άνθρωποι περνάμε τέτοιες φάσεις. Απλώς είναι καλό να τα εντοπίζουμε, να έχουμε βοήθεια και να τα θεραπεύουμε εγκαίρως.
Οχι δεν είναι ασυμβίβαστοι οι πολλοί ρόλοι για μια γυναίκα. Απλώς πρέπει να αποδεχτείς το γεγονός ότι δεν θα γίνουν τα πράγματα όπως τα έκανες. Δεν θα γίνουν ούτε στον ίδιο χρόνο ούτε, ίσως, το ίδιο καλά. Νομίζω ότι η τελειομανία είναι ο χειρότερος εχθρός για μια εργαζόμενη νέα μητέρα. Πρέπει να δώσεις προτεραιότητα στα σημαντικά που είναι σαφώς το παιδί και έπειτα ό,τι κάθε γυναίκα έχει ανάγκη για τον εαυτό της. Είναι πολύ σημαντικό να δίνεις λίγο χρόνο μέσα στη μέρα σου σε πράγματα που θέλεις. Για άλλες είναι η γυμναστική, για άλλες η δουλειά, κάποια ωραία συνήθεια που έχεις. Αλλά πρέπει να δίνεις χώρο και χρόνο στον εαυτό σου».
«Στην Ανάσα πηγαίνω σταθερά μία φορά την εβδομάδα και κάνουμε διοικητικό συμβούλιο μια φορά τον μήνα. Εχω δρομολογήσει τα πράγματα έτσι ώστε, με τους κατάλληλους ανθρώπους στις κατάλληλες θέσεις, να τηρείται το πρόγραμμα που έχω καθιερώσει. Αλλωστε από την αρχή την Ανάσα την κάνω αφιλοκερδώς. Είναι μια απαιτητική ιστορία και ως νόμιμος εκπρόσωπός της πρέπει να παρακολουθώ την πορεία του Κέντρου, το οποίο χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από το υπουργείο Υγείας από την αρχή. Πολλές φορές τα έχω βρει μπαστούνια και έχω σκεφτεί να τα παρατήσω και να το δώσω κάπου αλλού. Αλλά τελικά δεν το κάνω.
Φέτος η Ανάσα κλείνει μια δεκαετία λειτουργίας. Είναι σημαντικό να υπάρχει ένα τέτοιο κέντρο που μπορεί να δώσει στηρίξει και να συμβουλεύσει εκείνους που έχουν προβλήματα που σχετίζονται με διατροφικές διαταραχές και συγκεκριμένα ανορεξία, βουλιμία, υπερφαγία».
«Η μίμηση προτύπων που έχουν να κάνουν με την εμμονή στο ωραίο σώμα δεν κάνει καλό, αλλά στις δικές μας περιπτώσεις αυτό λειτουργεί ως αφορμή. Δεν είναι η αιτία. Στην εμφάνιση της ανορεξίας ή των άλλων διατροφικών παθήσεων τα βαθύτερα αίτια βρίσκονται σε δύσβατα μονοπάτια κι έχουν να κάνουν με την οικογενειακή και κοινωνική κατάσταση, είναι υπαρξιακά μπορεί και κληρονομικά. Προφανώς και πρέπει να μειωθεί ή και να εκλείψει η εμμονή με το ωραίο σώμα. Αλλά κανένας δεν ακολουθεί τον δρόμο της αρρώστιας αυτής επειδή θέλει να μιμηθεί ένα μοντέλο. Οι ρίζες μπορεί να βρίσκονται ακόμα και στη βρεφική ηλικία.
Συνηθισμένη ηλικία έναρξης αυτών των νόσων είναι η εφηβεία. Κάποτε λέγαμε ότι είναι στα 14-15 ενώ τώρα μπορεί να είναι ακόμα και 11 ή 12. Είχαμε πρόσφατα στην Ανάσα το περιστατικό μιας εντεκάχρονης η οποία έπασχε από ανορεξία τρία χρόνια πριν έρθει σε μας. Είναι πολύ σύνηθες, γύρω στα 18 με 20, να θορυβούνται, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν μπορεί α συμβεί αργότερα. Και πρέπει να τονίσω ότι δεν είναι μόνον γυναικείο, είναι και ανδρικό πρόβλημα. Είναι απαραίτητη η συνεργασία της οικογένειας, γι΄αυτό και εμείς έχουμε και τμήματα με σχετική μέριμνα. Το πρόσφατο τραγικό περιστατικό (σ.σ. ο θάνατος της Νανάς Καραγιάννη), ας γίνει η αφορμή να σωθούν πολύ περισσότερες ζωές».
