Λίζα Σωτίλη: Η Ελληνίδα Μούσα του Ντε Κίρικο -Κοσμοπολίτισσα, καλλονή, σπουδαία καλλιτέχνις
Η Λίζα Σωτίλη γεννήθηκε στην Αθήνα από μια ηρωική οικογένεια. Ο παππούς της Ναπολέων Σωτίλης ήταν Στρατηγός και διοικητής της 7ης Μεραρχίας που απελευθέρωσε την πόλη των Σερρών στις 28 Ιουνίου του 1913.
Η Λίζα αγαπά τις Τέχνες. Κάνει κλασσικές σπουδές στην Ελλάδα, για να αποφοιτήσει αργότερα από την Ακαδημία Καλών Τεχνών της Μπρέρα, στο Μιλάνο της Ιταλίας.
Νέα, όμορφη, ταλαντούχα. Στα 18 της γίνεται ήδη γνωστή στους κύκλους των φιλότεχνων και διανοούμενων στην Ευρώπη, από το διεθνές ντεμπούτο της στο Μουσείο του Βερολίνου. Εκεί ο καθηγητής Jannasch την χαρακτήρισε, «enfant prodige» (παιδί-θαύμα). Στην ίδια εκδήλωση η Λίζα θα συναντήσει και τον παγκοσμίου φήμης συλλέκτη ειδών τέχνης Αλέξανδρο Ιόλα. Ο Ιόλας θα την συστήσει στην αφρόκρεμα των εικαστικών καλλιτεχνών της δεκαετίας του 1960. Οι τομείς του ενδιαφέροντός της εκτείνονταν από την Ζωγραφική, την Γλυπτική, την Αγιογραφία μέχρι και το κόσμημα όπου διαπρέπει σαν πρωτοπόρος του ελληνικού εικαστικού κοσμήματος. Το έργο της θα βρεθεί πολύ γρήγορα σε κορυφαίες αίθουσες τέχνης στη Νέα Υόρκη, στο Λος Άντζελες, στο Παρίσι, στη Μαδρίτη, στην Αθήνα και στη Ρώμη. Γνωρίζεται με τον Άντι Γουόρχολ, τον Ρενέ Μαγκρίτ τον Νταλί και τον Ντε Κίρικο (Οι δύο τελευταίοι μάλιστα αγοράζουν τα κοσμήματά της για να τα δωρίσουν στις συζύγους τους).
Η Λίζα Σωτίλη κερδίζει συνεχώς εθνικές και διεθνείς εκθέσεις, αποσπώντας σημαντικά βραβεία, όπως το San Fedeb, το Romazzoti, το Sizzara, το χρυσό μετάλλιο της Ακαδημίας Carraro, βραβεία Gallarate, το Κύπελλο Προέδρου της Δημοκρατίας κ.α.
Για τα έργα της, της αφιερώνουν γραπτά ο Raffaele de Grada(1960) και ο Franco Russoli(1961). Γράφουν εγκωμιαστικά σχόλια γι’ αυτή διάσημες προσωπικότητες, όπως ο Guttuso (1960), Morlotti (1965) και ο Quasimodo (1967).
Η Λίζα Σωτίλη θα γίνει και η νέα βοηθός του Τζόρτζιο Ντε Κίρικο στα μεγάλα γλυπτά που του είχε παραγγείλει ο Αλέξανδρος Ιόλας.
Ήταν η μόνη που εμπιστευόταν ο Ντε Κίρικο για να κάνει ρετούς στα έργα του, λίγο πριν από το χυτήριο. Για πολλά χρόνια δουλεύει μαζί με τον καλλιτέχνη στα χυτήρια Bonvicini της Βερόνα. Αυτός είναι και ο λόγος που η χήρα του Ντε Κίρικο τής εμπιστεύθηκε το έργο συντήρησης των πρωτότυπων έργων του που προορίζονται για τα Μουσεία. Διαθέτει σήμερα σημαντικό μέρος από τα γλυπτά του μεγάλου Δασκάλου.
Τα κοσμήματα της Λίζας Σωτίλη
Διάσημες γυναίκες της παγκόσμιας ελίτ, στρέφουν την προσοχή τους στη Λίζα και τα εκπληκτικά κοσμήματά της. Οι δημιουργίες της είναι μοναδικές, μαξιμαλιστικές.
Eπιστήθια κολιέ, σκουλαρίκια που καλύπτουν όλο το αυτί και μεγάλα δαχτυλίδια από χρυσά ελάσματα,.
Τα κοσμήματα που σχεδιάζει φορούν η βασίλισσα Μαρία Χoσέ της Σαβοϊας, η πριγκίπισσα Μπεατρίς της Σαβοϊας, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ, η Κλαούντια Καρντινάλε, η Ανί Ζιραρντό, ο Ρολάντ Πετί, Έλληνες εφοπλιστές μεγιστάνες της Coca Cola και της Pepsi Cola και άλλες προσωπικότητες.
Η Φωτεινή Σιδερά στο έργο της «Συμβολή στη Μελέτη του Σύγχρονου Ελληνικού Κοσμήματος» γράφει για τα κοσμήματα της Λίζας Σωτίλη:
«Τα κοσμήματα άρχισε να τα δημιουργεί για προσωπική της χρήση και ανάγκη. Τα θεωρεί τα πιο αντιπροσωπευτικά της έργα, γιατί σ’ αυτά συνδυάζει τις κατάλληλες επιλογές σχημάτων, όγκων και υφής των ημιπολύτιμων και πολύτιμων ορυκτών λίθων, με τα μέταλλα που τους αγκαλιάζουν.
Σχεδιάζει τα κοσμήματα διότι της αρέσει να εξωτερικεύει αυτά που έχει σαν όραμα στο μυαλό της. Κατόπιν περνά στο στάδιο της κατασκευής συναρμολογώντας και μεταβάλλοντάς τα, ανάλογα με το πρόσωπο που πρόκειται να τα φορέσει. Η ίδια προσδιορίζει μέσα στην ίδια την κατασκευή τους, τον τρόπο και τη θέση που τα κοσμήματά της μπορούν να φοριούνται, ώστε να φανερώνουν το διάλογο ανάμεσα στο ανθρώπινο σώμα και στο έργο, σαν το σώμα να αποτελεί μέρος αναπόσπαστο του έργου, το οποίο μοιάζει να προέρχεται, όπως και η ανθρώπινη ύπαρξη, από τη φύση...
Τα κοσμήματά της είναι πάντα μεγάλων διαστάσεων, σε σημείο που επιτρέπουν στο ανθρώπινο σώμα να ντυθεί ολόκληρο μ’ αυτά, αντικαθιστώντας πλήρως τα ρούχα...
Θέλει τα κοσμήματα να είναι εύκαμπτα, ώστε να μπορούν να κινούνται, να ακολουθούν την κίνηση του σώματος, όχι μόνο την εξωτερική, αλλά και γενικά την ψυχοσύνθεση του ατόμου, που εκπέμπει οπωσδήποτε κάποια έκφραση.
Καθώς κινούνται φορεμένα πάνω στο σώμα, φανερώνουν διαφορετικές κάθε φορά λάμψεις, ανάλογα με τους τόνους του φωτός και της σκιάς, των διαφανειών και των αντανακλάσεων, σαν να πρόκειται για έναν δονούμενο οργανισμό...
Η έννοια που περισσότερο την απασχολεί και κυριαρχεί στο έργο της, είναι αυτή της μεταμόρφωσης. Όλα κινούνται και υφίστανται αλλαγές, που ίσως με το μάτι δεν αντιλαμβανόμαστε. Τίποτε δε μένει ακίνητο, το κάθε τι εξελίσσεται, αναπτύσσεται, ακολουθεί τη δική του πορεία, με μέγα παράδειγμα τον κύκλο της ζωής».
Τα επιτεύγματα της Λίζας Σωτίλη
Η Ελληνίδα καλλιτέχνις έχει περατώσει και ένα γιγαντιαίο έργο, τη κεντρική πύλη των έξι μέτρων του Καθεδρικού Ναού του Αμμάν, κατά παραγγελία του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Διόδωρου.
Τα επιτεύγματα της Λίζας Σωτίλη περιλαμβάνουν και ένα αποκλειστικό συμβόλαιο με τον οίκο Cartier, στη δεκαετία του '70, για το σχεδιασμό και την εκτέλεση των πλαισίων για τα ρολόγια του.
Τα γλυπτά, τα έργα ζωγραφικής, τα κοσμήματα, τα έπιπλα και τα αξεσουάρ σπιτιού της καλλιτέχνιδος, εκτίθενται σε μουσεία καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές σε όλο τον κόσμο. Ανάμεσά τους, το Museo Galleria del Premio Suzzara, το MAGA, το Museo Arte Gallarate, το Alexander Museum Palace..και πολλά άλλα.