Για όσους θεωρούν πως η Δύση δεν χρειάζεται τον φεμινισμό
Η απαγόρευση των εκτρώσεων στις ΗΠΑ μας υπενθυμίζει ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο. Ούτε όσα θεωρούσαμε κεκτημένα, αλλά ούτε καν η πεποίθησή ότι τα σώματά μας μας ανήκουν.
«Η εξουσία για τις αποφάσεις των αμβλώσεων πρέπει να επιστραφεί στον λαό και στους εκλεγμένους εκπροσώπους του», ανέφερε μέρος της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, που επικύρωσε στις 24/6, και με ψήφους 6-3 της συντηρητικής πλειοψηφίας, τον υποστηριζόμενο από τους Ρεπουμπλικάνους νόμο του Μισισίπι που απαγορεύει την άμβλωση μετά τη 15η εβδομάδα κύησης. Πρόκειται για ανατροπή της υπόθεσης - ορόσημο του 1973, γνωστή ως Roe v Wade, που διασφάλιζε το απόλυτο δικαίωμα μιας γυναίκας να διακόψει την εγκυμοσύνη της μέσα στους πρώτους τρεις μήνες, επέβαλε περιορισμούς για το δεύτερο τρίμηνο και απαγορεύσεις στο τρίτο. Σύμφωνα με το BBC, οι μισές πολιτείες των ΗΠΑ αναμένεται να εισαγάγουν νέους περιορισμούς ή απαγορεύσεις. Το Μιζούρι έγινε η πρώτη πολιτεία της χώρας που τερματίζει εντελώς τις αμβλώσεις, ενώ ο Ρεπουμπλικανός γενικός εισαγγελέας του Τέξας, Ken Paxton, πανηγύρισε την απόφαση με τη δήλωση «εδώ η άμβλωση είναι παράνομη». Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι πλέον οι γυναίκες της Αμερικής θα έχουν νομικό καθήκον απέναντι στις εγκυμοσύνες τους, αλλά και πως η αυτοδιάθεση των σωμάτων τους, η προσωπικότητα και η αυτονομία τους τίθεται υπό προϋποθέσεις.
Όπως επισημαίνει η Jia Tolentino στο The New Yorker, στις πολιτείες όπου η άμβλωση έχει απαγορευτεί ή σύντομα θα απαγορευτεί, οποιαδήποτε παλίνδρομη κύηση μπορεί πλέον να διερευνηθεί ως έγκλημα. Ιστορικά αναζήτησης και περιήγησης κινητών τηλεφώνων και υπολογιστών, γραπτές και ηχητικές συνομιλίες, δεδομένα τοποθεσίας, οικονομικές συναλλαγές, πληροφορίες από εφαρμογές παρακολούθησης περιόδου—οι εισαγγελείς μπορούν να τα εξετάσουν όλα αυτά, εάν πιστεύουν ότι η απώλεια μιας εγκυμοσύνης μπορεί να ήταν σκόπιμη. Ακόμη και αν οι εισαγγελείς δεν αποδείξουν ότι έγινε άμβλωση, όσοι ερευνώνται θα είναι υπεύθυνοι για ο,τιδήποτε ύποπτο βρεθεί.
Ταυτόχρονα, η υποστήριξη για τις αμβλώσεις δεν ήταν ποτέ υψηλότερη , με περισσότερα από τα δύο τρίτα των Αμερικανών να τάσσονται υπέρ της διατήρησης του Roe v Wade και το πενήντα επτά τοις εκατό να επιβεβαιώνουν το δικαίωμα μιας γυναίκας στην άμβλωση για οποιονδήποτε λόγο.
Μαζικές διαδηλώσεις ξέσπασαν έξω από το δικαστήριο αλλά και σε μεγάλες και μικρότερες πόλεις των ΗΠΑ μετά την ανακοίνωση της απόφασης. Ο Μπάιντεν χαρακτήρισε την απόφαση «τραγικό λάθος» ενώ εξέφρασε την ανησυχία του ότι τα βασικά δικαιώματα, όπως ο γάμος μεταξύ ομοφυλόφιλων και η πρόσβαση στην αντισύλληψη, θα μπορούσαν πλέον να τεθούν στο στόχαστρο του δεξιού δικαστηρίου. Ταυτόχρονα, δημοκρατικές πολιτείες όπως η Καλιφόρνια, το Νέο Μεξικό και το Μίσιγκαν, έχουν ήδη ανακοινώσει τα σχέδια τους προκειμένου να κατοχυρώσουν τα δικαιώματα των αμβλώσεων, ενώ δεσμεύονται πως θα περιθάλπουν τις γυναίκες από γειτονικές πολιτείες όπου θα ισχύει η απαγόρευση.
Ο Δρ Iffath A Hoskins, πρόεδρος του Αμερικανικού Κολλεγίου Μαιευτήρων και Γυναικολόγων, δήλωσε: «Η σημερινή απόφαση είναι ένα άμεσο πλήγμα για τη σωματική αυτονομία, την αναπαραγωγική υγεία, την ασφάλεια των ασθενών και την ισότητα στην υγεία στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ο Λόρενς Γκόστιν, διευθυντής του Ινστιτούτου O’Neill για το Εθνικό και Παγκόσμιο Δίκαιο Υγείας του Πανεπιστημίου του Τζορτζτάουν, σχολίασε ότι η απόφαση του Δικαστηρίου είναι «η μεγαλύτερη ανατροπή των δικαιωμάτων των γυναικών στην αμερικανική ιστορία».
Οι περισσότεροι τίτλοι ειδήσεων κάνουν αναφορά σε μια Αμερική που γυρνάει τον χρόνο 50 χρόνια πίσω. Στην πραγματικότητα, κανένας νομοθέτης δεν μπορεί να βάλει μια κοινωνία στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, ούτε να στερήσει από τις γυναίκες τα κεκτημένα της επιστήμης.
Θέλουμε να πιστεύουμε πως εποχή των αυτοσχέδιων και τραγικά επικίνδυνων αμβλώσεων με κρεμάστρες ανήκει στο παρελθόν. Στη διάθεσή μας έχουμε πλέον τη μιφεπριστόνη και τη μισοπροστόλη, τα χάπια δηλαδή της άμβλωσης, που θεωρούνται από 95-98% αποτελεσματικά σε περιπτώσεις εγκυμοσύνης έως και έντεκα εβδομάδων -οι οποίες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 90% όλων των αμβλώσεων στις ΗΠΑ.
Ήδη, περισσότερες από τις μισές αμβλώσεις στη χώρας γίνονται με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή φαρμακευτικά. Και μπορεί σε δεκαεννέα πολιτείες των ΗΠΑ να απαγορεύεται στους γιατρούς να παρέχουν αμβλώσεις μέσω τηλεϊατρικής, οι γυναίκες όμως μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από γιατρούς σε άλλες πολιτείες ή ακόμα και στο εξωτερικό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Rebecca Gomperts, η οποία ηγείται της Aid Access, μια οργάνωση με έδρα την Αυστρία που παρέχει από το 2005 χάπια για την άμβλωση σε γυναίκες σε όλο τον κόσμο. Όταν τέθηκε σε ισχύ το περασμένο φθινόπωρο ο νόμος του Τέξας που απαγόρευε την άμβλωση μετά από έξι εβδομάδες, η Gomperts άρχισε να διαθέτει χάπια «εκ των προτέρων», ώστε οι γυναίκες να τα έχουν ήδη στην κατοχή τους, χωρίς καν να είναι έγκυες, σε περίπτωση που τα χρειαστούν στο μέλλον. Είναι μια πρακτική που όπως είπε σε πρόσφατη συνέντευξή της ελπίζει πως θα την ακολουθήσουν και οι γιατροί των ΗΠΑ -να αρχίσουν δηλαδή να γράφουν συνταγές για απολύτως νόμιμα φάρμακα (η μισοπροστόλη χρησιμοποιείται μέχρι και για την αντιμετώπιση του έλκους στομάχου) ως μέσο αποφυγής των περιοριστικών νόμων για τις αμβλώσεις.
Πρόκειται πραγματικά για μια εξωπραγματική συζήτηση για την Αμερική, τόσο εξωπραγματική και δυσοίωνη όσο μας φάνταζε κάποτε η εκλογή του Τραμπ. Και ακόμα και αν νομίζαμε πως το μόνο που μας έχει μείνει είναι ένα επιφανειακό σφουγγάρισμα για να απαλλαγούμε από τα βρώμικα απόνερα αυτής της τραγικής επιλογής του αμερικανικού λαού, με θλίψη μας διαπιστώνουμε πως ακόμα απειλούν να μας πνίξουν. Ταυτόχρονα πρόκειται για την πιο γλαφυρή απάντηση σε όσους μας κοιτάνε υποτιμητικά και μας λένε πως «δεν υπάρχει λόγος για φεμινισμό στη Δύση», αλλά και σε όσους έχουν «μπουχτίσει πια με το me too». Είναι όμως και μια σκληρή συνειδητοποίηση για εμάς τις ίδιες, που καμιά φορά ξεχνιόμαστε, χαμογελάμε και λέμε μεταξύ μας «να είδες, έλα, κάτι κερδίσαμε, κάτι γίνεται, οι κόρες μας θα ζήσουν σε έναν καλύτερο κόσμο». Όσο και αν μας θλίβει πρέπει να παραδεχτούμε πως αυτή τελικά είναι μια υπόσχεση που δεν μπορούμε να την δώσουμε. Μας μένει μόνο ο όρκος πως θα προσπαθήσουμε.