O μισογύνης Andrew Tate και η μάστιγα της αντιδραστικής προβοκάτσιας
Συνήθως ξενερώνω όταν ακούω γραφικές, μοιρολατρικές εκφράσεις για την «κατάντια της σημερινής γενιάς» και το «ανέλπιδο μέλλον».
Στον αγώνα για ένα καλύτερο αύριο δεν χωράει κοινωνική ηττοπάθεια -οφείλουμε να πιστεύουμε στην πρόοδο και να ελπίζουμε στη δύναμη της εξέλιξης. Ωστόσο, ομολογώ πως όταν είδα τα βίντεο από την πορεία συμπαράστασης υπέρ του Andrew Tate, με έπιασε όσο να ‘ναι μία απελπισία.
Ο Tate έγινε παγκοσμίως γνωστός ως ένας μισογύνης influencer ευρείας αποδοχής που «έχτισε» το κοινό του με μία ρητορική μίσους, τοξικής ματσίλας και συνωμοσιολογικής παράνοιας. Πρόσφατα, ο ίδιος και ο αδελφός του συνελήφθησαν στη Ρουμανία με τις κατηγορίες του βιασμού, της μαστροπείας, και της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, με τους ανά τον κόσμο fans του να σπεύδουν προς υπεράσπισή του. Πριν δύο μέρες μάλιστα, νεαροί Έλληνες θαυμαστές του πραγματοποίησαν διαδήλωση κατά της προφυλάκισης του Andrew Tate στην πλατεία Συντάγματος.
Η εικόνα ήταν θλιβερή. Στα βίντεο βλέπεις καμιά 200ρια πιτσιρίκια -ζήτημα να 'χουν κλείσει τα 15- να κραδαίνουν φωτογραφίες ενός στυγνού εγκληματία φωνάζοντας με στόμφο «Free Top G». Ρισκάροντας να ακουστώ αφελής, θα πω ότι αρνούμαι να πιστέψω πως αυτά τα έφηβα αγόρια που φωνάζουν online συνθήματα γελώντας και βιντεοσκοπώντας τους εαυτούς τους έχουν συναίσθηση του τι πραγματικά υποστηρίζουν.
Αμφιβάλλω αν ξέρουν τι είναι ο μισογυνισμός, τι πάει να πει τοξική αρρενωπότητα και τι εστί η μαστροπεία -ή έστω αν έχουν το γνωστικό υπόβαθρο και την κοινωνική συνείδηση να αντιληφθούν τη βαρύτητα τους. Και χωρίς καμία πρόθεση να υπονομεύσω την σοβαρότητα της κατάστασης, πιστεύω πως αν αυτά τα παιδιά εξετίθεντο σε σωστά ερεθίσματα, ενδεχομένως να μετουσίωναν την εφηβική τους αγανάκτηση σε έναν ωφέλιμο κοινωνικό αγώνα. Αν όχι όλοι, έστω κάποιοι.
Tα βίντεο από την διαδήλωση στο Σύνταγμα:
Βλέποντας τα παραπάνω βίντεο ένιωσα λοιπόν μια απελπισία. Με εξοργίζει η σκέψη πως ένας αθυρόστομος μισογύνης με σύνδρομο Μεσσία κατάφερε να εμφυσήσει τοξικές νοοτροπίες σε ένα μάτσο πιτσιρικάδες δελεάζοντας τους με υποσχέσεις για «γυναίκες, αμάξια και λεφτά». Αγανακτώ σκεπτόμενη πως ένας τόσο απεχθής τύπος έχει αυτή τη δύναμη και πως μέσα στα echo chambers και το πολωτικό κλίμα των social media, αυτός και οι δογματικοί του ακόλουθοι έχουν την ευκαιρία να ενισχύσουν τη σφαίρα επιρροής τους.
Προσωπικά, πιστεύω πως δεν υπάρχει κάποια ενοποιητική ιδεολογία πίσω από την ρητορική του Αndrew Tate -πουλάει απλώς πιασάρικη, αντιδραστική προβοκάτσια. Επί της ουσίας ο contrarian influencer δεν απέχει πολύ από από έναν ακροδεξιό, λαϊκιστή ηγέτη. Πρόκειται για έναν προνομιούχο άνδρα που επωφελείται από το κοινωνικό κατεστημένο όλη του τη ζωή, αλλά καταφέρνει εντούτοις να μοστράρει τον εαυτό του ως έναν ακούραστο πολέμιο του status quo και αντικαθεστωτικό «free thinker». Kαι όπως κάθε συμφεροντολόγος λαοπλάνος, πλασάρει την αντιδραστικότητά του ως κριτική σκέψη και διαστρεβλώνει την έννοια της ελευθερίας και της αλήθειας προκειμένου να κερδίσει ακολούθους και να εξαργυρώσει το μίσος του.
Εκφράζοντας ειδεχθείς απόψεις με τον αέρα αυθεντίας, ο Tate έχει καταφέρει να «χτίσει» το brand ενός επιτυχημένου life coach για επίδοξα alpha males, διαμορφώνοντας ένα cult προφίλ με φανατικούς ακολούθους σε όλο τον κόσμο. Απευθύνεται σε άνδρες που δυσκολεύονται να ορίσουν οι ίδιοι τον ανδρισμό τους και λυμαίνεται την αβεβαιότητα και τη σύγχυσή τους προσφέροντάς τους έναν οδηγό αυτοβοήθειας που βασίζεται σε τοξικές αντιλήψεις και ψευδο-ψυχολογικές διαπιστώσεις. Προσφέρει στους οπαδούς του την αίσθηση του «ανήκειν» σε μία ελίτ ομάδα «γνήσιων αρσενικών» ενώνοντας τους ενάντια στον «κοινό εχθρό» -τους προοδευτικούς, τις γυναίκες, την LGBTQ+ κοινότητα, τα beta males, το Matrix...
Το γεγονός ότι ο Andrew Tate είναι ένας ακόμη δημοφιλής δημαγωγός δεν αναιρεί φυσικά την επικινδυνότητά του, ούτε συνεπάγεται πως το fanbase του αποτελείται αποκλειστικά από ποδηγετημένους εφήβους που περνούν κρίση ταυτότητας. Σαφώς και οι ακραίες απόψεις του βρίσκουν υποστηρικτές σε ριζοσπάστες φανατικούς, πικραμένους incels και αθεράπευτα αλαζόνες άνδρες. Στους εγωκεντρικούς «contrarians for the sake of contrarianism» που βλέπουν τον εαυτό τους και τους ομοϊδεάτες τους ως τους εκλεκτούς εναπομείναντες «free thinkers», τους λίγους που δεν έχουν υποστεί πλύση εγκεφάλου από τις προοδευτικές δυνάμεις, τους τολμηρούς που επιλέγουν το «κόκκινο χάπι» (βλ. Matrix). Το γνωστό, διαχρονικά ανυπόφορο «μισώ ό,τι είναι mainstream άρα είμαι cool και εξυπνότερος απ’ όλους».
Κοινωνική μόρφωση και σεξουαλική διαπαιδαγώγηση
Η «εφηβική» διαδήλωση στην Ερμού υπέρ του Andrew Tate εγείρει το εξής ερώτημα: Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε τη μεταβίβαση αναχρονιστικών αντιλήψεων από γενιά σε γενιά; Και η απάντηση είναι πάντα η ίδια: με το ισχυρότερο όπλο που έχουμε απέναντι σε πάσης φύσεως κοινωνική παθογένεια -την παιδεία.
Ας μην εθελοτυφλούμε -οι έφηβοι θα συνεχίσουν να εκτίθενται σε επιβλαβή πρότυπα και τοξικές νοοτροπίες, είτε στο διαδίκτυο, είτε στο σπίτι, είτε σε οποιοδήποτε άλλο κοινωνικό πλαίσιο. Αντί να εστιάζουμε λοιπόν σε ετεροχρονισμένα μέτρα αναχαίτισης του μισογυνισμού, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως η ουσιαστική διαπαιδαγώγηση είναι το πιο αξιόπιστο, προνοητικό μέτρο πρόληψης. Κύριος στόχος μας πρέπει να είναι η υγιής κοινωνικοποίηση των παιδιών στα πρώιμα στάδια της ανάπτυξης τους, και η ανάδειξη ενός νέου μοντέλου ανδρισμού που παρεκκλίνει από την παγιωμένη μάτσο κουλτούρα.
Είναι προφανές πως η ανάγκη για την εισαγωγή της υποχρεωτικής σεξουαλικής αγωγής στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση είναι πλέον επιτακτική. Εξάλλου, ο ρόλος του σχολείου στην εποχή του overstimulation και της αφιλτράριστης πληροφορίας είναι σημαντικότερος από ποτέ. Το εκπαιδευτικό σύστημα οφείλει να γαλουχεί πολίτες με κοινωνική συνείδηση και ενσυναίσθηση, εφοπλίζοντας τους εφήβους με τα κατάλληλα εφόδια ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν την τοξική, ηγεμονική αρρενωπότητα ως απειλή για την κοινωνία. Να προτρέπει τα νέα παιδιά να επεξεργάζονται τον κόσμο γύρω τους μέσα από μία ευαίσθητη και κριτική ματιά προκειμένου να μην είναι επιρρεπείς στον μιμητισμό παραβατικών συμπεριφορών.