Oι ψυχολογικές πλάνες του «Αφήστε με να Ζήσω» και ο μανδύας του «υπέρ της ζωής»

Πολύ ντόρος γίνεται σήμερα σχετικά με το κίνημα «Αφήστε με να ζήσω» το οποίο υποστηρίζεται από 19 Ορθόδοξα Χριστιανικά Σωματεία Αθηνών και την «Ανωτάτη Συνομοσπονδία Πολυτέκνων Ελλάδος» (ΑΣΠΕ).

Οι φορείς αυτοί αυτοπροσδιορίζονται ως «υπέρ της ζωής». Για να περάσει τα μηνύματα της, η Χριστιανορθόδοξη αυτή πρωτοβουλία χρησιμοποιεί κάποια κόλπα και εργαλειοποιεί την δυνατότητα των ανθρώπων να νιώθουν, να αισθάνονται, να πονάνε.

Βίαια αλλαγή του αφηγήματος: Η επιλογή των λέξεων «Αφήστε με να ζήσω» και «Αγέννητο παιδί»

Καταρχήν, γρήγορα παρατηρείται μια προπαγανδιστικά λανθασμένη αναφορά του εμβρύου σαν παιδί. Η αλλαγή αυτή δεν είναι καθόλου αμελητέα και στρώνει το έδαφος για τον επαναπροσδιορισμό της πραγματικότητας που δεν είναι άλλη από την «διακοπή κύησης» σε «δολοφονία/θάνατος παιδιού». Το να διακόπτεται μια κύηση είναι ένα σχετικά ουδέτερο ιατρικό γεγονός χωρίς σαφείς προεκτάσεις για το άτομο το οποίο λαμβάνει αυτήν την απόφαση.

Το να «δολοφονείται/θανατώνεται» ένα παιδί, όμως, ακούγεται σαν ένα ανήθικο και απάνθρωπο έγκλημα με σαφείς προεκτάσεις για το ποιόν του ατόμου που εκτελεί στην «δολοφονία». Η βίαια αυτή αλλαγή του αφηγήματος των αμβλώσεων/εκτρώσεων σαφώς αποτελεί μια προσπάθεια συναισθηματικής ενεργοποίησης/φόρτισης της παραλήπτριας του μηνύματος η οποία ιδανικά θα νιώσει μια σειρά από αρνητικά συναισθήματα όπως τύψεις, ενοχές, στεναχώρια, φόβο. Και επειδή μια φυσιολογική τάση της βίωσης των αρνητικών συναισθημάτων είναι η δράση για να σταματήσουμε να αισθανόμαστε έτσι σκοπός της οργάνωσης είναι η συμμαχία με τον σκοπό τους. Μια πιο σοβαρή στάση θα είχε τον τίτλο «Μην διακόπτετε τις κυήσεις σας» αλλά αυτό δεν ακούγεται και πολύ πιασάρικο.

Βίαια αλλαγή του αφηγήματος: Η επιλογή του Α’ ενικού

Η επιλογή του Α’ Ενικού εξανθρωπίζει το έμβρυο δίνοντας του φωνή και αυτονομία, δύο χαρακτηριστικά τα οποία επιστημονικά μιλώντας ένα έμβρυο… δεν έχει. Ξανά, σκοπός είναι η συναισθηματική φόρτιση της παραλήπτριας η οποία φυσιολογικώς θα κάνει εικόνα ένα παιδί μικρής ή μεγαλύτερης ηλικίας να της ζητάει ίσως και να την παρακαλάει να το αφήσει να ζήσει. Υποθετικά μιλώντας, μια πιο σοβαρή στάση θα είχε τίτλο «Αφήστε τα να ζήσουν» χωρίς να ξεχνάμε φυσικά την προβληματική των λέξεων αυτών που αναφέραμε πιο πάνω.

Βίαια αλλαγή του αφηγήματος: Η επιλογή της προστακτικής

Ούτε η προστακτική είναι τυχαία καθώς το υποτιθέμενο «παιδί» δηλαδή το έμβρυο προστάζει τον κόσμο να κάνει κάτι. Ακούγεται σαν κραυγή βοήθειας και έχει ξανά σκοπό την συναισθηματική ενεργοποίηση του ατόμου το οποίο ιδανικά θα νιώσει μια σειρά από αρνητικά συναισθήματα καθώς ένα παιδί ζητάει ή μάλλον απαιτεί την βοήθεια του και θα θέλει να κάνει κάτι για να σταματήσει να αισθάνεται έτσι. Ανάλογα το φύλο του παραλήπτη του μηνύματος υπάρχουν και διαφορετικές δράσεις.

Βίαια αλλαγή του αφηγήματος: Οι γραφιστικές επιλογές

Το logo της οργάνωσης αλλά και η αφίσα που διαφημίζει το κίνημα στις στάσεις του Μετρό συμπεριλαμβάνουν ένα υπερμέγεθες έμβρυο το οποίο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα ενός εμβρύου π.χ 14 εβδομάδων που είναι ένα όριο για ασφαλή διακοπή κύησης καθώς το έμβρυο τότε είναι περίπου 8,7 εκατοστά. Η υπερμεγέθυνση του εμβρύου πιθανότατα αποσκοπεί στην εγκαθίδρυση των παραπάνω σκοπών και την περαιτέρω μεταστροφή του δημόσιου λόγου από τα έμβρυα στα παιδιά.

Αλήθεια, πόσο υπέρ της ζωής είναι το κίνημα «Αφήστε με να ζήσω;»

Πόσο υπέρ της ζωής των 12 γυναικών που έχασαν την ζωή τους το 2019 από πρώην ή νυν συντρόφους ή συγγενείς τους είναι το κίνημα; Πόσο υπέρ της ζωής των ατόμων που μεγαλώνουν σε ένα βίαιο και κακοποιητικό περιβάλλον είναι το κίνημα; Πόσο υπέρ της ζωής των παιδιών που μεγαλώνουν σε ορφανοτροφεία και θα μπορούσαν να μεγαλώνουν με ομόφυλα ζευγάρια είναι το κίνημα; Πόσο υπέρ της ζωής των ασυνόδευτων προσφυγόπουλων είναι το κίνημα; Πόσο υπέρ της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία είναι το κίνημα; Αν είναι, δεν έχουμε δει κάτι σχετικό.

Το κίνημα λοιπόν δεν είναι υπέρ της ζωής γενικά καθώς υπάρχουν πλείστα ζητήματα ζωής και ποιότητας ζωής στην Ελλάδα με τα οποία δεν ασχολούνται και δεν επενδύουν καθόλου πόρους. Το κίνημα «Αφήστε με να ζήσω» αφορά άτομα με ένα συγκεκριμένο σύστημα αξιών σύμφωνα με το οποίο η διακοπή κύησης είναι κάτι ανήθικο και απαράδεκτο. Αυτή είναι η προσωπική τους θέση και αυτό θα ήταν σεβαστό αν δεν αισθάνονταν ότι είναι τόσο σωστοί που έχουν το δικαίωμα να προσπαθούν να επηρεάσουν τις πεποιθήσεις άλλων ατόμων μέσα από την προπαγανδιστική πρόκληση αρνητικών συναισθημάτων. Τα συναισθήματα αποτελούν έναν εύκολο στόχο μιας και ένα άτομο το οποίο διακατέχεται από ένα συναίσθημα είναι λιγότερο πιθανό να ασχοληθεί με τη λογική και συμπεριφερθεί με έναν ορθολογικό τρόπο όπως είναι για παράδειγμα η κριτική αμφισβήτηση των στατιστικών που βλέπει και η αναζήτηση επιστημονικά τεκμηριωμένων πληροφοριών σχετικά με το θέμα.

Υπέρ των αμβλώσεων; Όχι.

Δεν υφίσταται τέτοιο πράγμα. Κάποιος/α που εναντιώνεται σε τέτοιες ρητορικές είναι υπέρ της επιλογής των γυναικών να κάνουν ό,τι θέλουν με τα σώματα τους και όχι υπέρ των αμβλώσεων. Η εκούσια και επιθυμητή εγκυμοσύνη είναι ένα πολύ ευχάριστο γεγονός για μια γυναίκα και μόνο έτσι έχει νόημα ένα διάστημα 9 μηνών. Η γυναίκα έχει το δικαίωμα να επιλέγει και κανένας και καμία δεν πρέπει να αισθάνεται άνετα να προσπαθεί να της επιβάλλει το δικό του/της «σωστό». Είμαστε υπέρ της ζωής και της ποιότητας ζωής της μητέρας που θα αποφασίσει να κυοφορήσει ένα ή περισσότερα παιδιά.

Μερικά λόγια για τη σύνδεση της διακοπής κυήσεων με την ψυχική υγεία

• Αφενός, η διακοπή κύησης δεν αποτελεί ένα γεγονός που αρκεί από μόνο του για να προκαλέσει κάποιο πρόβλημα. Οι γυναίκες οι οποίες αντιμετωπίζουν ψυχοκοινωνικές δυσκολίες μετά την διακοπή έχουν άλλες δυσκολίες στην ζωή τους οποίες συνδυαστικά με την διακοπή έχουν αρνητικές επιπτώσεις (APA, 2008).
• Γυναίκες οι οποίες τους αρνήθηκε η διακοπή είναι πιο πιθανό να εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα άγχους, μικρότερη ικανοποίηση ζωής και χαμηλότερη αυτοεκτίμηση σε σχέση με γυναίκες που τους επετράπη (APA, 2008).
• Παιδιά από μη επιθυμητές εγκυμοσύνες είναι πιο πιθανό να έχουν μια σειρά από μακροχρόνιες δυσκολίες (Ganatra et al., 2017
• Υπάρχει δυνατή σχέση μεταξύ ανεπιθύμητων εγκυμοσύνων και ενδοοικογενειακής βίας με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την μητέρα και το παιδί (Roberts et al., 2014)
• Γυναίκες που τους αρνείται διακοπή κύησης έχουν 4 φορές περισσότερες πιθανότητες να ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας και 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να είναι άνεργες (Foster, 2018)

Κείμενο του Νίκου Νακόπουλου / Ψυχολόγος MSc, Ψυχοθεραπευτής CBT

www.psychologist-nakopoulos.com



ΠΗΓΕΣ:

1. American Psychological Association (2008). Report of the APA Task Force on Mental Health and Abortion (https://www.apa.org/pi/women/programs/abortion/mental-health.pdfω)
2. Ganatra B, et al. (2017) Global, regional, and subregional classification of abortions by safety, 2010–14: estimates from a Bayesian hierarchical model. Lancet, 390: 2372–81.
3. Roberts, SC, Biggs, MA, Chibber, KS, Gould, H, Rocca, CH, & Foster, DG. (2014). Risk of violence from the man involved in the pregnancy after receiving or being denied an abortion. BMC Medicine , 12:144. doi: 10.1186/s12916-014-0144-z.
4. Foster D, Biggs M, Ralph L, Gerdts C, Roberts S, Glymour M. Socioeconomic Outcomes of Women Who Receive and Women Who Are Denied Wanted Abortions in the United States. American Journal of Public Health. 2018;108(3):407-413.