Trangender, Transexual, Queer -Το λεξικό του σεξουαλικού προσανατολισμού όπως το εξηγεί ο Θάνος Ασκητής

Από τις «Μεταμορφώσεις» του Οβίδιου όπου ο Τειρεσίας γίνεται γυναίκα για «επτά φθινόπωρα» και μετά επιστρέφει στην ανδρική του υπόσταση αφού έχει επιτεθεί σε δύο φίδια ως την Βιρτζίνια Γουλφ με τον «Ορλάντο» της (ο νεαρός ιππότης ξυπνά μια μέρα στην γυναικεία του εκδοχή), η παγκόσμια λογοτεχνία ασχολείται διαχρονικά με τα ζητήματα φύλου και γενετικής ταυτότητας. Αλλωστε και η τέχνη από την ζωή εμπνέεται.

Η αμφισβήτηση, ωστόσο, του δυαδικού μοντέλου, ως βάση της κοινωνίας, επέστρεψε δυναμικά τον 21ο αιώνα. Τα ανθρωπιστικά κινήματα, οι πάσης φύσεως απελευθερώσεις, συνεποικουρούμενες από το διαδίκτυο και την έξαρση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, έχουν συμβάλει καθοριστικά στην διαμόρφωση μιας νέας πραγματικότητας. Υπαρκτής που διεκδικεί τον χώρο της. Μαζί φέρνει ένα νέο λεξιλόγιο, μια νέα ορολογία, προσθέτοντας πλάι στο «Ο» και το «Η», το ουδέτερο «ΤΟ».

«Στις κοινωνίες, κατά περιόδους και κατά ιστορικές φάσεις, παρατηρούνται κινήματα έξαρσης γύρω από την ανθρωπολογική μας υπόσταση», επισημαίνει ο δρ Θάνος Ασκητής, νευρολόγος - ψυχίατρος, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας: «Τα τελευταία χρόνια, ο εκμοντερνισμός της προσωπικής ζωής, τα δικαιώματα της ατομικής ελευθερίας και η διαφυλικότητα που τέθηκε σε αμφισβήτηση, οδήγησαν σε προβληματισμό γύρω από το πρότυπο της υγιούς σχέσης.

Το ΄90 πολλές μορφές σεξουαλικής αντίληψης γύρω από την σεξουαλικότητα και την κοινωνική συμπεριφορά, δηλαδή την ταυτότητα του φύλου, έφεραν και στην επιστημονική κοινότητα και στην κοινωνία, ερωτηματικά, αν τα φύλα είναι όντως δύο ή αν έχουν το δικαίωμα να διαμορφώσουν αποκλίσεις ή παρεκκλίσεις συμπεριφορών που να θεωρούνται αποδεκτές και υγιείς.

Αυτό καλλιεργήθηκε και από τις νομικές διαστάσεις που έλαβε το θέμα, καθώς πολλά κράτη άρχισαν νομικά να αναγνωρίζουν, πέραν της ομοφυλοφιλίας, και αποκλίσεις του χαρακτηριστικού του φύλου, που τώρα το λέμε γένος (gender dysphoria) ως μια συμπεριφορά που δεν έχει διαταραχή. Αρα η απελευθέρωση των φύλων αρχίζει να δημιουργεί ένα κοινωνικό φαινόμενο που ευνοεί και τα οικονομικά κριτήρια της κοινωνίας, και εννοώ τα ασφαλιστικά.

Με την βιολογική μας υπόσταση τα φύλα είναι δύο, το αρσενικό και το θηλυκό κι αυτό δεν αλλάζει. Αλλάζει όμως η κοινωνιολογική συμπεριφορά, που έχει νομικές, οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις».

Το «νέο» αλφαβητάρι

Sex (σεξ): Προκύπτει από την ανατομία και αναγνωρίζεται από την γέννηση. Καθορίζεται και από τα χρωμοσώματα, τις ορμόνες ή τους μηχανισμούς αναπαραγωγής.

Gender (Γένος): Οι ρόλοι και οι συμπεριφορές που η κοινωνία θεωρεί ότι συνδέονται με το φύλο, αρσενικό ή θηλυκό. Η ταυτότητα του γένους καθορίζεται από την βαθιά σύνδεση του ατόμου με το γένος του.

ΛΟΑΤΚΙ: Ολοι όσοι ενώθηκαν πίσω από το στερεότυπο ότι τα δύο φύλα είναι οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού και είπαν “όχι, δεν είναι έτσι. Είμαστε κι εμείς”. Κι αυτό έχει πάρει θεολογικές, κοινωνικές και νομικές διαστάσεις. Εκφράζουν την άποψη ότι ο άνθρωπος δεν πρέπει να εντοπίζεται και να εγκλωβίζεται σε ένα στερεότυπο φύλο που του δίνει η κοινωνία από το μαιευτήριο αλλά ότι υπάρχουν και άλλες μορφές φύλων, τις οποίες και είμαστε υποχρεωμένοι να δεχτούμε.

Transexual (Τρανσέξουαλ): Εκείνος ο οποίος δυσφορεί με το φύλο του και θέλει να το αλλάξει. Ενα αγόρι ή ένα κορίτσι που από μικρή, ενδεχομένως ηλικία, δυσφορεί με το φαινότυπο, δηλαδή με τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του φύλου αλλά και με την κοινωνική παραδοχή του -που εκφράζεται, για παράδειγμα μέσα από τα παιχνίδια που επιλέγει. Εχει να κάνει με βιολογικούς και ψυχολογικούς παράγοντες. Δεν αποδέχεται τα γεννητικά του όργανα, τα ρούχα του και θέλει να εγχειριστεί.

Transgender (Τραστζέντερ): Μια ενδιάμεση μορφή του τρανσέξουαλ που θέλει να διατηρεί τα γεννητικά του όργανα. Σήμερα υπάρχουν άνδρες που παίρνουν ορμόνες, έχουν στήθος, μακριά μαλλιά, αισθάνονται και φαίνονται γυναίκες αλλά δεν κάνουν χειρουργική επέμβαση -έχουν όρχεις και πέος. Είναι μερικό τρανς ο τραντζέντερ, δηλαδή σε μερική μεταφορά, όπου οτιδήποτε αλλοιώνει το γένος, το διαφοροποιεί προς το άλλο φύλο ή προς ένα ενδιάμεσο φύλο...

Queer (Κουίρ): Ούτε άνδρας ούτε γυναίκα. Είναι «Το», ουδέτερο. Δεν εστιάζει στα γεννητικά του όργανα, τα οποία μπορεί να είναι είτε αρσενικά είτε θηλυκά. Εστιάζει στην εμφάνισή του. Δεν αισθάνεται ούτε άνδρας ούτε γυναίκα. Είναι εκείνοι που έχουν αλλοιώσει τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά και δημιουργούν το το αίσθημα ότι δεν ανήκουν σε κανένα φύλο. Εχουν σεξουαλικές ορμές προς πάσα κατεύθυνση.

«Αυτές είναι περιπτώσεις όπου αναγνωρίζεται ένα βαθύ ψυχολογικό πρόβλημα, τονίζει ο Θάνος Ασκητής. «Κι ακόμα παραπάνω θα έλεγα ότι υπάρχει μια κοινωνία που είναι περισσότερο ψυχοπαθητική. Η κοινωνία έχει φύγει από τα στερεότυπα που είχε και τις παραδοσιακές δομές της, καθώς τα τελευταία 30-40 χρόνια τα δύο φύλα ήρθαν σε μια σύγχυση κοινωνικών προτύπων -η γυναίκα αντέγραψε τον άνδρα, ο άνδρας μαλθακοποιήθηκε και ο γάμος άρχισε να εκφυλίζεται και να χάνει την δυναμική του. Οι στερεότυποι ρόλοι έχουν αλλάξει: Ο άνδρας σφουγγαρίζει ενώ η γυναίκα εργάζεται στο κομπιούτερ. Από το ίδιο το σπίτι διαφοροποιείται η στερεοτυπία των φύλων».

Travesti (Τραβεστί): Ο άντρας που θέλει να ντύνεται γυναίκα, που δεν θέλει να αλλάξει το φύλο του, αλλά υποδύεται τον ρόλο της γυναίκας. Ωστόσο όταν κυκλοφορεί έξω ή κάνει πορνεία ο ομοφυλόφιλος τραβεστί διώκεται ποινικά με βάση τον ηθικό κώδικα, γιατί δεν επιτρέπεται εφόσον προκαλεί την σεξουαλικότητα. Μπορεί να το κάνει ιδιωτικώς. Εδώ περιλαμβάνεται και η λεγόμενη Φετιχιστική παρενδυσία: Κάποιος που ερεθίζεται σεξουαλικά όταν φοράει ρούχα του άλλου φύλου.

Λεσβίες: Είναι οι γυναίκες με φαινότυπο άνδρα που δεν συνευρίσκονται ποτέ με άνδρα

Ομοφυλόφιλοι, άνδρες και γυναίκες: Υπάρχουν γυναίκες που είναι θηλυκές γκέι γυναίκες. Αυτές στη ζωή τους καταλήγουν με άνδρα, αφού έχουν περάσει από λεσβιακή σχέση μετά από συναισθηματική απώλεια και έλλειψη οικογενειακής φροντίδας, κυρίως από τη μάνα. Ο γκέι άνδρας, στρέιτ γκέι, μόνον με άνδρες ή ο μπάισεξουαλ, και με άνδρες και με γυναίκες.

Asexual: 2-3% του πληθυσμού της γης. Είναι εκείνοι που δεν ενδιαφέρονται για το σεξ, δεν έχουν καμία σεξουαλική επιθυμία. Παντρεύονται κάνουν ένα παιδί και μετά, το πιθανότερο, χωρίζουν.

Pansexual: Υπερσεξουαλικότητα. Παλιά την λέγαμε sexomania ή νυμφομανία. Τώρα έχουμε εγκαταλείψει αυτούς τους όρους. Είναι τα άτομα που αναζητούν σεξουαλικές επαφές χωρίς κορεσμό, που έχουν εμμονή με το σεξ και δεν ικανοποιούνται εύκολα. Οι ίδιοι, ωστόσο δεν το αναγνωρίζουν ως πρόβλημα.