«Δεν έχω ξαναζήσει κάτι τέτοιο»: Η Μαρία Ναυπλιώτου μιλά για πρώτη φορά για την συμμετοχή της στο «Dau»

«Μου είχαν ζητήσει να μην μιλήσω καθόλου. Ηταν μυστικό». Για πρώτη φορά, η Μαρία Ναυπλιώτου μιλά στην BOVARY για την εμπειρία της στο «Dau»: στο σουρεαλιστικό art project που όμοιό του δεν έχει καταγραφεί ποτέ ξανά στα κινηματογραφικά χρονικά. Η ηθοποιός περιγράφει όσα έζησε τις 10 ημέρες της συμμετοχής της. Δεν θα ξεχάσει ούτε μια από αυτές.

«Πριν από μερικά χρόνια επικοινώνησαν μαζί μου από το Χάρκοβο της Ουκρανίας για να μου προτείνουν να συμμετάσχω σ΄ αυτό το μυστικό πρότζεκτ για τον «Ντάου».

Με ενημέρωσαν ότι ο «Ντάου» θα ήταν ο Θεόδωρος Κουρεντζής. Μου ανέφεραν κάποια ονόματα ανθρώπων που είχαν ήδη περάσει από αυτά τα γυρίσματα. Κατάλαβα ότι επρόκειτο για ένα τεράστιο πρότζεκτ. Οι παραγωγοί έστησαν ένα Ινστιτούτο μέσα σε ένα παλιό στάδιο ή κολυμβητήριο παλαιών προδιαγραφών, όπως είχαν φτιάξει οι σοβιετικοί για να κάνει τα πειράματά του ο Λαντάου –Ντάου.

Το πρότζεκτ ήταν χωρισμένο στην προσωπική ζωή του Ντάου και στην επαγγελματική-επιστημονική. Η δική μου συμμετοχή αφορούσε το προσωπικό κομμάτι. Εχουν περάσει τρία-τέσσερα χρόνια από τότε. Μου είχαν ζητήσει να μην μιλήσω καθόλου.

Ηταν μυστικό.

Ηταν μια σουρεαλιστική, θα έλεγα, εμπειρία. Πήγα στα γυρίσματα τα οποία γίνονταν σε ειδικές συνθήκες. Πριν ξεκινήσεις, άφηνες απ΄ έξω όλα τα προσωπικά σου αντικείμενα. Σου έδιναν μια βαλίτσα με ρούχα, ανάλογα με την εποχή στην οποία συμμετείχες. Εγώ ήμουν γύρω στο ΄56. Οσο διάστημα διαρκούσαν τα γυρίσματα έμενες εκεί μέσα χωρίς αν έχεις επαφή με τον έξω κόσμο. Υπήρχε μια ειδική υποδοχή, με ένα είδος ειδικών πρακτόρων ή αστυνομικών, και περνούσες με το ειδικό διαβατήριο που σου είχαν δώσει. Σε έβαζαν να υπογράψεις όπως συνέβαινε επί Σοβιετικής Ενωσης και έμπαινες μέσα σε αυτόν τον κόσμο.

Ενιωθα προστατευμένη γιατί ήταν ένα καλλιτεχνικό γεγονός, από το οποίο πέρασαν μεγάλες φυσιογνωμίες.

Δεν ήξερες τι θα συμβεί. Ούτε υπήρχε σενάριο. Ηξερες μόνον για ποιον ρόλο είχες επιλεγεί. Τα γυρίσματα γίνονταν σε real time. Ξεκινούσαν στις πέντε το απόγευμα και συνήθως διαρκούσαν ως τις πέντε το πρωί.

Ηταν καταπληκτικό όλο αυτό. Ενιωθα προστατευμένη γιατί ήταν ένα καλλιτεχνικό γεγονός, από το οποίο πέρασαν μεγάλες φυσιογνωμίες. Ημουν η Μαρία, η πρώην ερωμένη του Ντάου. Η συμμετοχή μου πήγε καλά.

Δεν έχω ξαναζήσει κάτι τέτοιο. Εφτανε στα όρια του πραγματικού.

Προ διετίας, με κάλεσαν στον Λονδίνο όπου και με ενημέρωσαν ότι έγινε τελικά μια ξεχωριστή ταινία με την δική μου συμμετοχή. Την παρακολούθησα, ήταν πολύ όμορφη: μία από τις 13 ταινίες του πρότζεκτ είμαι εγώ, ο Ντάου και η γυναίκα του και η μεταξύ μας σχέση.

Δεν είχα φανταστεί ότι η συμμετοχή μου θα γινόταν τελικά μια ξεχωριστή ταινία μέσα σε αυτό το art project.

Αυτή την εποχή παρουσιάζεται στη Γαλλία στο Πομπιντού, σαν ένα art installation -ίσως δύσκολο να το χαρακτηρίσεις με ακρίβεια.

Δεν υπήρχε σενάριο, αυτοσχεδιάζαμε, με βάση κάποια στοιχεία που μας έδιναν.

Δεν έχω ξαναζήσει κάτι τέτοιο. Εφτανε στα όρια του πραγματικού. Εμεινα δέκα μέρες εκεί, έζησα δέκα μέρες μέσα σ΄αυτό το Ινστιτούτο, σε συνθήκες του ΄56: από τα ρούχα και τα εσώρουχα ως το φαγητό, όλα ήταν εκείνης της εποχής, τόσο κατά την διάρκεια των γυρισμάτων όσο και τις υπόλοιπες ώρες.

Κάποια στιγμή ήθελα να φύγω, είχα μπερδευτεί… Στη δουλειά μας λέμε ότι για να παίξουμε έναν ρόλο μπαίνουμε σε μια συνθήκη. Στην περίπτωση του Dau το όριο της συνθήκης ήταν δυσδιάκριτο. Αν ήθελες να έρθεις σε επαφή με τον έξω κόσμο, ζητούσες άδεια από κάτι σαν στρατηγείο. Είχα ζητήσει να στέλνουν ένα μέιλ στον αδελφό μου για να ξέρει ότι είμαι καλά… Εμεινα δέκα μέρες περίπου. Αλλοι έμειναν δύο χρόνια. Ένα ζευγάρι παντρεύτηκε μέσα εκεί….».

Διαβάστε επίσης: Mαρία Ναυπλιώτου, πώς βρέθηκε η φωτογραφία σου στον Guardian;