«Ελληνίδα Σκλάβα» -Το γλυπτό του 19ου αιώνα που σκανδάλισε τους Αμερικανούς με την γύμνια του

Τα γυμνά αγάλματα και γλυπτά κυριάρχησαν στην αρχαία ελληνική ιστορία.

Σήμερα εκτίθενται σε πολλά μουσεία τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, γοητεύοντας τους επισκέπτες και τους λάτρεις της ιστορίας.

Ωστόσο, στις ΗΠΑ δεν φαίνεται να ισχύει κάτι τέτοιο όπως στην Ευρώπη.

Το πρώτο γυμνό γλυπτό μιας γυναίκας είδε το αμερικανικό κοινό πολλές χιλιάδες χρόνια μετά. Απεικονίζει μια Ελληνίδα σκλάβα, γυμνή, δεμένη με αλυσίδες.

Ονομάζεται «Greek Slave» και είναι του Αμερικανού γλύπτη Hiram Powers. Φιλοτεχνήθηκε το 1843 στη Φλωρεντία από πηλό.

Σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο Τέχνης Smithsonian στην Ουάσινγκτον.

Μια νέα έκθεση, όμως, ήρθε να φέρει πάλι στο φως της δημοσιότητας αυτό το ιστορικό έργο τέχνης. Το «Measured Perfection: Greek Slave» εξερευνά την καλλιτεχνική διαδικασία πίσω από το πιο δημοφιλές και αμφιλεγόμενο γλυπτό του 19ου αιώνα.

Ο ίδιος ο Hiram Powers δημιούργησε ρέπλικες της «Ελληνίδας Σκλάβας» σε μάρμαρο λόγω της επιτυχίας του ενώ στην Αμερική έγινε ακούσια σύμβολο της κατάργησης της δουλείας.

«Αναφέρεται σε πολλαπλές εποχές της σκλαβιάς και σε λίγο καιρό αυτό το έργο τέχνης αναγνωρίστηκε από τους καταργητές και απευθύνθηκε στην παγκόσμια σκλαβιά», αναφέρει η Karen Lemmey, curator του γλυπτού και οργανώτρια της έκθεσης.

«Ακόμη και σήμερα, το ανθρώπινο trafficking καλά κρατεί. Γυναίκες και παιδιά βρίσκονται στο μέσο αυτής της κρίσης. Το άγαλμα παίρνει νέο νόημα όσο ο καιρός περνά».

Η έκθεση που ξεκίνησε το 2015, δεν περιλαμβάνει ένα μόνο ολοκληρωμένο έργο, αλλά μια γκαλερί του 19ου αιώνα με θραύσματα από γλυπτά, καλούπια γύψου, εργαλεία από το στούντιο του Αμερικανού γλύπτη στην Φλωρεντία. Τα έργα συνοδεύονται από 3D εκτύπωση της «Ελληνίδας Σκλάβας», μέσω του Προγράμματος Ψηφιοποίησης του Smithsonian.

Οι ακτίνες που χρησιμοποιήθηκαν για την ανάλυση του έργου του Powers αποκάλυψαν ότι χρησιμοποιήθηκε άνθρωπος για μοντέλο, κάτι που έμοιαζε παράνομο σαν απιστία τον 19ο αιώνα.

Για το μουσείο, η σάρωση του έργου είναι σημαντική για την διατήρησή του αλλά και την κατανόηση της ιδέας πίσω από το νεοκλασσικό γλυπτό.

Ο Powers απέφυγε να αναφερθεί ευθέως στην Αμερικανική δουλεία και προτίμησε να απευθυνθεί στην Ελληνική Επανάσταση αλλά και στην ιστορία της σκλαβιάς στην Αρχαία Ελλάδα.

Η σκανδαλώδης φύση του έργου ήταν αυτή που το έκανε διάσημο. Η γυμνή φιγούρα δεν ήταν τόσο συνηθισμένη πλέον όσο στην αρχαιότητα.

Έγινε δεκτό με ανάμεικτα συναισθήματα. Το ότι όμως απεικόνιζε μια Χριστιανή με σταυρό, να έχει ξεγυμνωθεί από τους Τούρκους απαγωγείς της και να είναι προς πώληση, συγκίνησε τον κόσμο.

O ίδιος ο καλλιτέχνης πατένταρε στο έργο του φτιάχνοντας αντίγραφα με το ένα να βρίσκεται στο Μουσείο της Βοστώνης.