Επίσκεψη στον ιατρό: Γιατί τα παιδιά φοβούνται και πώς μπορούμε να τα βοηθήσουμε;
Όταν έρχεται το προγραμματισμένο μας ραντεβού με την παιδίατρο, πολλές φορές αναρωτιέμαι αν θα τους πω την αλήθεια ή όχι.
Φυσικά, το σωστό είναι τα παιδιά να μαθαίνουν πάντα την αλήθεια για ό,τι συμβαίνει και δεν πρέπει να τους λέμε ποτέ ψέματα, όμως πραγματικά τώρα που είναι τριών χρονών και έχουμε κατακτήσει την επικοινωνία, κάποιες φορές η γκρίνια τους είναι αδιανόητη.
Ναι, στα παιδιά λέμε την αλήθεια. Τα ενημερώνουμε ότι πρέπει να πάμε στον γιατρό, ότι θα πρέπει να μας κάνει εμβόλιο, να τοποθετήσει το ξυλάκι στη γλώσσα και να μας ακροαστεί και αντιμετωπίζουμε με υπομονή την όποια αντίδρασή τους.
Γιατί όμως τα παιδιά φοβούνται τόσο πολύ τον γιατρό; Γιατί στο άκουσμα τους δακρύζουν για ένα τσίμπημα από εμβόλιο και μάλιστα ξεπερνούν αυτό το φόβο σε μεγάλη ηλικία;
Η Τζωρτζίνα Σιδερίδου, ειδική παιδαγωγός λύνει την απορία που έχει κάθε μαμά, κάθε μπαμπάς και φυσικά δίνει τις συμβουλές της.
Όλα τα παιδιά έχουν αναπτύξει έναν φόβο σχετικά με τη λέξη γιατρός. Ακόμα και στο άκουσμά μέσα σε μία συζήτηση, μπορεί να πανικοβληθούν και να ρωτάνε επίμονα αν θα είναι αυτοί οι επισκέπτες.
Αυτό έχει να κάνει κυρίως στην πρώτη παιδική ηλικία και τις αναμνήσεις από τη διαδικασία εξέτασης. Το ξυλάκι στο λαιμό ή το εμβόλιο, είναι κινήσεις που αρχικά τους προκαλούν ενόχληση, ενώ ο ίδιος ο ιατρός αποτελεί ξένο πρόσωπο για τα ίδια και φυσικά δεν μπορούν να ανεχτούν τον οποιοδήποτε σωματικό πόνο ή την οποιαδήποτε απλή ενόχληση, το ίδιο, όπως θα την ανεχόντουσαν από τους γονείς για παράδειγμα.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε τα παιδιά να προετοιμαστούν για την επίσκεψη στο γιατρό;
Εάν μιλάμε για μία επίσκεψη εμβολιασμού που έχει προγραμματιστεί σε συγκεκριμένη ημερομηνία, ενημερώνουμε το παιδί ότι εκείνη την ημέρα έχουμε να πάμε στον γιατρό. Τα παραμύθια και οι ιστορίες είναι πάντα βοηθητικές και ηρεμούν το παιδικό μυαλό. Μπορούμε λοιπόν να μπούμε στον δικό τους κόσμο για λίγο και με τρόπο παιδικό, να τους εξηγήσουμε ότι φτιάχνουμε στρατιωτάκια που μπορούν να μας κρατήσουν δυνατούς για να μπορούμε να πάμε στις δραστηριότητές μας χωρίς να νιώσουμε άρρωστοι και να κάτσουμε στο κρεβάτι.
Εάν μιλάμε για μία επίσκεψη ανάγκης γιατί το παιδί είναι άρρωστο τότε εξηγούμε στο παιδί ότι αυτή τη στιγμή η ενόχληση που νιώθεις στο λαιμό, στην μυτούλα ή στον πυρετό θα φύγουν όταν πάμε να ρωτήσουμε τον γιατρό τι πρέπει να κάνουμε. Το καθησυχάζουμε και του επιβεβαιώνουμε ότι πρόκειται για μία ανώδυνη επίσκεψη, κερδίζοντας έτσι την εμπιστοσύνη του. Έτσι, σε επισκέψεις που δεν αφορούν το «δύσκολο» κομμάτι του εμβολίου, τα παιδιά είναι πιο ήρεμα και εξοικειώνονται περισσότερο με τον ιατρό αλλά και το περιβάλλον του ιατρείου.
Στην πρώτη παιδική ηλικία αρκετά βοηθητικό είναι να αγοράσουμε στο παιδί παιδικά ιατρικά εργαλεία και να το βάλουμε στη θέση του γιατρού. Με άλλα λόγια να παίξουμε μαζί του ένα παιχνίδι ρόλων, όπου ο ασθενής θα είναι ο γονέας και ο γιατρός το παιδί. Πολλές φορές μπορούμε να το βάλουμε να εξετάσει και τα παιχνίδια του έτσι θα του εξηγήσουμε τα ιατρικά εργαλεία αλλά και σε τι βοηθάει το καθένα. Παράδειγμα, τοποθετούμε το ξυλάκι να δούμε αν ο λαιμός μας είναι καλά από το παγωτό που φάγαμε.
Με αυτό τον τρόπο δίνουμε στο παιδί να καταλάβει, ότι ο ιατρός είναι ένας άνθρωπος που μας βοηθάει να χαιρόμαστε τη ζωή και το παιχνίδι, αφού μας φροντίζει έτσι ώστε να παραμένουμε υγιείς.
Εξίσου σημαντικό είναι και φράσεις που μπορεί άθελα μας να λέμε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, «πρόσεχε μη σε τρέχουμε στο γιατρό!» και άλλου είδους παρόμοιες εκφράσεις έχουν στοιχειοθετηθεί στη μνήμη του παιδιού ως απειλή. Είναι λάθος το παιδί να φοβάται να κάνει κάτι, γιατί υπάρχει η απειλή ότι θα πάει στο γιατρό. Με αυτό τον τρόπο εντείνεται η φοβία του ως προς το γιατρό, ενώ δυσκολεύεται ακόμα περισσότερο να καταλάβει το βασικό νόημα, ότι ο ιατρός μας βοηθάει να παραμένουμε υγιείς. Το παιδί δεν πρέπει να εστιάζει ή να συνδέσει τον πόνο που μπορεί να αισθάνεται ή μπορεί να νιώσει στο ιατρείο, με τον ιατρό, αλλά στην περίθαλψη που θα του προσφερθεί.
Επιπλέον, ο γονέας δεν χρειάζεται να υπόσχεται στο παιδί του ότι εάν κάτσει καλά στο γιατρό μετά θα έχει κάποια επιβράβευση, όπως κάποιο γλυκό ή παιχνίδι, γιατί με αυτόν τον τρόπο δεν κατανοεί την αξία της επίσκεψης στον ιατρό. Αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις μετέπειτα στην ενήλικη ζωή του και να είναι ακόμα και αιτία να μην πηγαίνει στον ιατρό, όποτε απαιτείται.
Τέλος, συνήθως στα παιδιατρικά ιατρεία στην αναμονή υπάρχουν παιχνίδια ή παιδικά βιβλία, καλό θα ήταν κατά τη διάρκεια της αναμονής οι γονείς να αξιοποιήσουν το χρόνο αυτό και να δημιουργήσουν ένα ευχάριστο κλίμα στο παιδί. Έτσι το παιδί θα συνδέσει το ιατρείο με μία ευχάριστη ατμόσφαιρα και σίγουρα θα το θυμάται στις επόμενες επισκέψεις.
H Σιδερίδου Γεωργία, είναι ειδική παιδαγωγός και έχει σπουδάσει στο University of East London με μεταπτυχιακό στο τμήμα special education and teaching. Δουλεύει στον τομέα της ειδικής αγωγής από το 2015 μέχρι σήμερα. Έχει δουλέψει σε δομές σχολείων, ιδιωτικά κέντρα ειδικής αγωγής και κατ οίκον υπηρεσίες ειδικής διαπαιδαγώγησης. Ασχολείται με την άτυπη και τυπική αξιολόγηση παιδιών καθώς και με το πρόγραμμα παρέμβασης τους.
Email επικοινωνίας: tzosid77@hotmail.com
