Χαρακτηριστικά που ενδέχεται να υποδηλώνουν αυτισμό και πώς να λάβετε διάγνωση
Περισσότεροι ενήλικες από ποτέ αναζητούν αλήθειες σχετικά με το φάσμα του αυτισμού.
Η επιχειρηματίας Νάτασα Νέλσον πάντα ήξερε ότι ήταν διαφορετική. Η 35χρονη από το Στόουν Μάουντεν της Τζόρτζια δυσκολευόταν να ακολουθήσει τα κοινωνικά πρότυπα.
Βρισκόταν σε δύσκολη θέση με τις μικρές συζητήσεις και δεν καταλάβαινε γιατί οι άνθρωποι έκαναν πράγματα όπως το να στρώνουν το κρεβάτι.
Διαγνώστηκε με αυτισμό το 2023, αμέσως μετά την διάγνωση και της μικρότερης κόρης της.
Τώρα, η Νέλσον ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αναζητήσουν διάγνωση αν και οι ίδιοι πιστεύουν ή έχουν αμφιβολίες ότι μπορεί να βρίσκονται στο αυτιστικό φάσμα.
«Αν η ζωή σας πάντα φαίνεται χαοτική, αν δεν νιώθετε άνετα ή ότι πραγματικά προοδεύετε, αν απλά επιβιώνετε και περνάτε από το ένα στο άλλο, τι έχετε να χάσετε;», είπε η Νέλσον.
Τα κοινά σημάδια του αυτισμού περιλαμβάνουν δυσκολία στην κοινωνική επικοινωνία και εμμονή με συγκεκριμένες ρουτίνες ή θέματα. Η Νέλσον λέει στο Independent: «οι άνθρωποι έχουν γίνει το ειδικό μου ενδιαφέρον τώρα» και μπορεί να περάσουν απαρατήρητα στην παιδική ηλικία.
Ωστόσο, η απόκτηση διάγνωσης αυτισμού αργότερα στη ζωή μπορεί να είναι δαπανηρή και δύσκολη λόγω έλλειψης επαγγελματιών υγείας που είναι εκπαιδευμένοι να εργάζονται ειδικά με ενήλικες.
Τι είναι ο αυτισμός και πότε συνήθως διαγιγνώσκεται;
Η διαταραχή του αυτιστικού φάσματος είναι μια σειρά από διανοητικές, γλωσσικές και κοινωνικές δυσκολίες, όπως η αυστηρή τήρηση ρουτίνων, η ύπαρξη σταθερών ή εμμονικών ενδιαφερόντων και η δυσκολία να διατηρήσει κάποιος την επαφή με τα μάτια ή να κατανοήσει τη μη λεκτική επικοινωνία. Ο αυτισμός συνήθως διαγιγνώσκεται στην παιδική ηλικία και η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά να γίνεται εξέταση σε όλα τα παιδιά από την ηλικία των 18 μηνών.
Γιατί όλο και περισσότεροι ενήλικες διαγιγνώσκονται με αυτισμό;
Περισσότεροι ενήλικες αναζητούν την αλήθεια για τη νευροδιαφορετικότητα τους τα τελευταία δέκα χρόνια, συχνά αφού τα παιδιά τους διαγιγνώσκονται ή αφού είδαν αναρτήσεις στα social media. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι στο JAMA Network Open έδειξε αύξηση 452% στις διαγνώσεις αυτισμού σε ενήλικες ηλικίας 26 έως 34 ετών από το 2011 έως το 2022.
Ορισμένα χαρακτηριστικά του αυτισμού μπορεί να μην γίνονται αντιληπτά μέχρι την ενηλικίωση, όταν εμφανίζονται νέες κοινωνικές απαιτήσεις. Επίσης, κάποιοι μπορεί να έχουν μάθει να κρύβουν ορισμένες συμπεριφορές, κάτι που αποκαλείται «μάσκα».
«Οι ενήλικες έχουν μάθει να αντισταθμίζουν με την πάροδο του χρόνου», λέει η Γουίτνεϊ Ένσε, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Σαν Φρανσίσκο, η οποία εργάζεται με αυτιστικούς ενήλικες. «Μπορεί να έχουν μάθει ότι 'δεν μπορώ να το δείξω αυτό δημόσια, οπότε το κάνω ιδιωτικά'.»
Υπάρχει επίσης επικαλυπτόμενα συμπτώματα μεταξύ διαταραχών όπως η ΔΕΠΥ και η ΟΚΔ που μπορεί να δυσκολεύουν τη διάγνωση του αυτισμού, λόγω των δυσκολιών στην κατανόηση μη λεκτικών κοινωνικών ενδείξεων ή εκτελεστικών λειτουργιών όπως η διάρκεια προσοχής, η εργασία της μνήμης και η επίλυση προβλημάτων.
Ποια είναι τα συμπτώματα του αυτισμού στους ενήλικες;
Τα συμπτώματα εκδηλώνονται διαφορετικά για τον καθένα και πολλά από τα χαρακτηριστικά είναι κοινά για ανθρώπους με αυτισμό, όπως η απόλαυση ρουτινών ή η απόλαυση να ψάχνουν σε βάθος πληροφορίες για κάποιο θέμα.
Ωστόσο, για να πληρούν τον διαγνωστικό ορισμό του αυτισμού, τα συμπτώματα πρέπει να προκαλούν σημαντική δυσκολία στη λειτουργικότητα, αναφέρει ο Δρ Άρθουρ Γουέστοβερ, ψυχίατρος με εξειδίκευση στον αυτισμό στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, Southwestern Medical Center.
«Είμαστε ανθρώπινα όντα γενικά. Μας αρέσουν οι ρουτίνες... το να έχουμε λίγη ευχαρίστηση και να νιώθουμε καλύτερα με τις ρουτίνες δεν σημαίνει ότι είμαστε αυτιστικοί», λέει ο Γουέστοβερ. «Πηγαίνει λίγο πιο βαθιά από αυτό.»
Ο 34χρονος Ράσελ Λίμαν ζει με τη διάγνωση του αυτισμού του για περισσότερα από 20 χρόνια. Ο ίδιος έχει ρουτίνες που περιγράφει ως άνετες, αλλά και ταυτόχρονα αγχωτικές. «Το να τρώω το ίδιο φαγητό και να αγοράζω τα ίδια ψώνια», λέει, «με γεμίζει άνεση. Αλλά αν παραλείψω να πάω στο γυμναστήριο για μία ώρα και μισή κάθε μέρα, νιώθω κατακλυσμένος από συναισθήματα κατάθλιψης και αποτυχίας».
Πώς λειτουργεί η διάγνωση;
Αν και υπάρχουν διάφορα εργαλεία διαδικτυακής εξέτασης, ο αυτισμός είναι μια σύνθετη διάγνωση, οπότε οι ειδικοί προτείνουν να μιλήσετε με τον γιατρό σας για παραπομπή σε ψυχίατρο.
Ο ψυχίατρος μπορεί να θελήσει να πάρει συνέντευξη από άτομα που ήταν παρόντα στην παιδική σας ηλικία, όπως συγγενείς και φίλους, οι οποίοι μπορούν να καταθέσουν ότι τα συμπτώματα υπήρχαν από τότε.
Κάποιοι ψυχίατροι ενδέχεται να σας παραπέμψουν σε ψυχολόγο, ο οποίος μπορεί να σας υποβάλει σε διαγνωστικό τεστ για τον αυτισμό ή να χρησιμοποιήσει τη δική του κλινική κρίση. Δεν υπάρχει ούτε αξονική τομογραφία ούτε εξέταση αίματος για τον αυτισμό.
Η διάγνωση αυτισμού σε ενήλικες μπορεί να είναι δαπανηρή και να πάρει κάποιο χρόνο. Ο Γουέστοβερ ανέφερε ότι υπάρχει μεγάλη έλλειψη ειδικών που εργάζονται με αυτιστικούς ενήλικες. Η διάγνωση της Νέλσον χρειάστηκε τρία χρόνια και πλήρωσε πάνω από 3.000 δολάρια από την τσέπη της.
Η Ένσε προτείνει επίσης να κάνετε μερικές ερωτήσεις στον εαυτό σας όταν σκέφτεστε να κάνετε μια επαγγελματική διάγνωση και να γνωρίζετε ότι μπορεί να αντιμετωπίσετε λίστα αναμονής: «Τι με οδηγεί σε αυτή τη διαδικασία για να σκεφτώ ότι χρειάζομαι μια επαγγελματική διάγνωση; Χρειάζομαι πρόσβαση σε υπηρεσίες; Υπάρχουν υπηρεσίες που δεν είναι διαθέσιμες σε εμένα;».
