Jackfruit: Το φρούτο που υποκαθιστά το κρέας και το ψάρι
Οι vegan σεφ το λατρεύουν, γιατί θεωρείται το πλέον αποτελεσματικό υποκατάστατο πρωτεΐνης.
Το Jackfruit (Artocarpus heterophyllus), που ονομάζεται και «φρούτο του φτωχού» ή «αρτοκαρπός» μπορεί εύκολα να αντικαταστήσει το κρέας- και δη το χοιρινό- ή το ψάρι. Η λέξη jackfruit προέρχεται από την πορτογαλική «jaca», η οποία με τη σειρά της προέρχεται από τον όρο «chakka» της Μαλαϊκής γλώσσας. Ο βοτανολόγος όμως Ralph Randles Stewart ισχυρίστηκε πως ο καρπός πήρε το όνομά του από τον William Jack, έναν Σκωτσέζο συνάδελφό του, που εργάστηκε για την εταιρεία East India στη Βεγγάλη, τη Σουμάτρα και τη Μαλαισία.
Το jackfruit είναι πράσινο, έχει σχήμα οβάλ και συναντάται κυρίως στην Ινδία, την Τζαμάικα και τη Νότια Αμερική.
Ο καρπός του είναι πλούσιος σε πρωτεΐνες, συγκεκριμένα περιέχει 2,8 γραμμάρια ανά φλιτζάνι, δηλαδή περίπου το 5% των προβλεπόμενων πρωτεϊνών που πρέπει να παίρνετε ανά ημέρα. Επίσης περιέχει ασβέστιο, θειαμίνη, βιταμίνη Α, υδατάνθρακες καθώς και φυτικές ίνες, ενώ ενδείκνυται και για δίαιτα αφού τα 100 γραμμάρια περιέχουν μόλις 95 θερμίδες.
Η γεύση του είναι θυμίζει έναν περίεργο συνδυασμό από, ανανά, μάνγκο και μπανάνες. Στα μέρη που ευδοκιμεί, συχνά χρησιμοποιείται και για θεραπευτικούς λόγους, κυρίως σε άτομα που πάσχουν από υπέρταση, διαβήτη, διάρροια, φυματίωση και κίρρωση του ήπατος.
Συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εντέρου και λόγω του καλίου που περιέχει, αλλά και στη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης επειδή περιέχει και βιταμίνη C, μπορεί να βοηθήσει σε δερματικά προβλήματα, αλλά και στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Να σημειώσουμε τέλος ότι έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη. Σε περίπτωση όμως αλλεργίας καλό είναι να αποφεύγεται, γιατί μπορεί να προκαλέσει φαγούρα στο στόμα ή πρηξίματα στη στοματική κοιλότητα.
Το Jackfruit χρησιμοποιείται συνήθως στην κουζίνα της Νότιας και της Νοτιοανατολικής Ασίας. Θεωρείται ο εθνικός καρπός του Μπαγκλαντές και της Σρι Λάνκα, αλλά και των ινδικών κρατών της Κεράλα και του Ταμίλ Ναντού. Διατίθεται σε κονσέρβες ή κατεψυγμένη μορφή.
Σε ένα μόνο δέντρο, που φτάνει να ζυγίζει έως και 45 κιλά, μπορεί να φυτρώσουν μέχρι και 200 καρποί. Ο κάθε καρπός μπορεί να φτάσει ως τα 50 κιλά, γι’ αυτό πολλοί ερευνητές πιστεύουν πως θα μπορούσε να συμβάλλει στην καταπολέμηση της έλλειψης τροφίμων στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Στις ΗΠΑ πάντως θεωρείται η νέα μεγάλη τάση των vegan.
Στην πραγματικότητα, το μεγάλο προσόν του είναι η ποικιλία των τρόπων που μπορεί να χρησιμοποιηθεί. Αν αποφασίσετε να το μαγειρέψετε εσείς, καλύτερα να χρησιμοποιήσετε γάντια επειδή είναι εξαιρετικά κολλώδες. Οι σπόροι του μπορούν να καταναλωθούν είτε βρασμένοι είτε ψητοί είτε αλεσμένοι σε αλεύρι. Η σάρκα του, που έχει ένα πορτοκαλί-κίτρινο χρώμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί από παγωτά και μαρμελάδες, μέχρι σούπες. Επίσης μπορεί να καταναλωθεί και ωμό, σε μια φρουτοσαλάτα για παράδειγμα, ενώ στην Αμερική συνηθίζουν να το ψήνουν σε στιλ μπάρμπεκιου και να το τρώνε μαζί με μπαχαρικά. Τρώγεται και ώριμο, αλλά και άγουρο, οπότε θυμίζει περισσότερο πατάτα.
Όπως καταλαβαίνετε επειδή είναι εξωτικό φρούτο, μπορεί να είναι να δυσκολευτείτε να το βρείτε σε παντοπωλεία φρέσκο. Ωστόσο, συχνά διατίθεται σε κονσέρβες, που θα βρείτε συνήθως σε σουπερμάρκετ ασιατικών τροφίμων. Άλλωστε αφού κοπεί από το δέντρο, αντέχει από μία ως δύο εβδομάδες, οπότε ο καλύτερος τρόπος για να συντηρηθεί είναι η αποξήρανση και η κονσερβοποίηση.