«Να αρχίσουμε να φανταζόμαστε έναν κόσμο με άντρες που λειτουργούν διαφορετικά» - Η γυναίκα στην Ελλάδα του σήμερα

Σήμερα, 25 Νοεμβρίου, είναι η παγκόσμια ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών.

Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, συμμετέχοντας στην διεθνή ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών, διοργάνωσε μια διαδικτυακή συζήτηση για την πατριαρχία, τον σεξισμό και την έμφυλη βία στην ελληνική κοινωνία.

Με αφορμή τις υποθέσεις της Ελένης Τοπαλούδη, της Σούζαν Ήτον και του/της Ζακ/Zackie (Ζακ Κωστόπουλου), η Στέγη προσκάλεσε 8 γυναίκες, με ετερόκλητες καταβολές και εμπειρίες, να συζητήσουν για τα βιώματά τους ως γυναίκες, μητέρες, σύντροφοι και επαγγελματίες.

Μία μαιευτήρας-γυναικολόγος, διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, μία δημοσιογράφος–σεναριογράφος, μία δικηγόρος, μία κοινωνιολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, μία τρανς σεξεργάτρια, η υπεύθυνη επικοινωνίας του κέντρου Διοτίμα και μία δημόσια υπάλληλος, αφηγούνται ιστορίες που πρέπει να ακουστούν.

Οι συμμετέχουσες μοιράζονται καθημερινές εμπειρίες σεξισμού, ενώ μιλούν για τα έμφυλα στερεότυπα με τα οποία μεγάλωσαν και συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν στην προσωπική και επαγγελματική τους ζωή. Ανακαλούν μνήμες περιστατικών έμφυλης βίας, όπως βιώθηκαν από τις ίδιες, και παράλληλα προσεγγίζουν το αποτύπωμα της κακοποίησης στη συλλογική συνείδηση, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη θεσμική αντιμετώπιση που συχνά επανατραυματίζει τα θύματα έμφυλης βίας.

Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στην Ελλάδα του σήμερα; Πώς πληγώνει η πατριαρχία τις ζωές μας; Πώς βιώνουμε το σεξισμό και τα έμφυλα στερεότυπα; Η καθημερινότητα, τα βιώματα και οι σκέψεις 8 γυναικών, σε μια συζήτηση που επιθυμεί να συμβάλει σε μια βαθιά πολιτισμική αλλαγή. Η συζήτηση αναδεικνύει το αβάσταχτο φορτίο του victim blaming και της κουλτούρας του βιασμού που χαρακτηρίζει την ελληνική κοινωνία.

Δεν αρκεί μια Παγκόσμια Ημέρα, δεν αρκεί μια επέτειος για να θυμόμαστε ότι οι γυναίκες είναι πολλές φορές θύματα μιας πατερναλιστικής κοινωνίας όπου τον πρώτο λόγο έχουν οι άνδρες.

Από το συγκλονιστικό κίνημα στην Πολωνία, για το δικαίωμα στην άμβλωση, μέχρι τις τεράστιες διαδηλώσεις για τις γυναικοκτονίες στη Λατινική Αμερική και το παγκόσμιο κίνημα #Metoo, γυναίκες σε όλο τον πλανήτη διεκδικούν μια ζωή χωρίς βία, φόβο και καταπίεση. Το ίδιο και στην Ελλάδα, όπου τα περιστατικά της έμφυλης βίας κάθε άλλο παρά μειώνονται.

Τα έμφυλα στερεότυπα, ο σεξισμός, οι τοξικές αρρενωπότητες, το victim blaming και η κουλτούρα του βιασμού γίνονται αισθητά καθημερινά μέσα από την ευρύτερη κανονικοποίησή τους, αλλά και την ανοχή της κοινωνίας, των media και των θεσμών. Αυτή τη φορά όμως, 8 γυναίκες μιλούν ανοιχτά για όλα όσα η κοινωνία δυσκολεύεται να ακούσει.

«Να αρχίζουμε να φανταζόμαστε έναν κόσμο με άντρες που λειτουργούν διαφορετικά. Οχι με γυναίκες που πρέπει διαρκώς να παίρνουν την ευθύνη γι΄ αυτά που πράττουν οι άντρες» τονίζει η Βάλια Τσιριγώτη, κοινωνιολόγος-ψυχοθεραπεύτρια.

«Από παιδί μαθαίνουμε ότι τα αγόρια είναι ικανά για θέσεις ευθύνης, τα αγόρια είναι ικανά για να ηγηθούν, τα κορίτσια θα πρέπει να περιοριστούν σε πιο βοηθητικούς ρόλους, όπως τον ρόλο της μητέρας, της συζύγου, της νοικοκυράς, σε επαγγέλματα κατά κύριο λόγος φροντίδας και αγωγής. Αυτά τα στερεότυπα επαναλαμβάνονται και παρουσιάζονται με έναν τρόπο φυσικά. Δηλαδή νιώθουμε με έναν τρόπο ότι αυτή είναι η φύση μας με αποτέλεσμα αυτά τα έμφυλα στερεότυπα να αναπαράγουν τον σεξισμό, τις διακρίσεις και την έμφυλη βία σε πολλές περιπτώσεις» σημειώνει η Νατάσα Κεφαλληνού, υπεύθυνη επικοινωνίας του κέντρου Διοτίμα.

«Υπάρχει μια εσωτερικευμένη αίσθηση του φόβου. Πάντα προσέχεις λίγο το τι θα φορέσεις, γιατί λες οκ να μην είναι πολύ προκλητικό γιατί μετά κάπως θα φανεί. Ακόμα κι αν το έχεις ξεπεράσει αυτό και λες ότι είναι δικαίωμά μου να φοράω ό,τι θέλω, ξέρεις ότι θα αντιμετωπίσεις σχόλια και ψίθυρους που θα σε φέρουν σε μια αμηχανία» σχολίαζει η Μαρία Λούκα, δημοσιογράφος και σεναριογράφος.

Συμμετέχουν:
Ήβη Καϊσερλή: Τρανς γυναίκα, σεξεργάτρια
Νατάσα Κεφαλληνού: Υπεύθυνη Επικοινωνίας, Κέντρο Διοτίμα
Γιάννα Κουκά: Δημόσιος υπάλληλος
Ευτυχία Λεοντίδου: Μαιευτήρ- Γυναικολόγος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
Μαρία Λούκα: Δημοσιογράφος – σεναριογράφος
Κλειώ Παπαπαντολέων: Δικηγόρος
Βάλια Τσιριγώτη: Κοινωνιολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Συντονισμός συζήτησης:
Στεύη Κίτσου: Δικηγόρος, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου