Μια πρώτη ματιά στο σπίτι του Αλέκου Φασιανού που έγινε Μουσείο -Ενα δείγμα μοντερνισμού γεμάτο πίνακες

Το είχαμε βάλει σκοπό στο πλαίσιο του Open Ηouse Athens, που πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο, να επισκεφτούμε το Μουσείο Aλέκου Φασιανού, για το οποίο έχουμε ακούσει τόσο πολλά.

Το πατρικό σπίτι του Ελληνα ζωγράφου στο Μεταξουργείο, ανοίγει τις πόρτες του επίσημα στις 26 Απριλίου για το κοινό, έχει ήδη, όμως, ξεκινήσει τη λειτουργία του με δημιουργικές προτάσεις που απευθύνονται σε μαθητές και έδωσε μια πρώτη γεύση στο πλαίσιο του Open House Αthens.

Τη ξενάγηση, για καλή μας τύχη, έκανε η κόρη του Aλέκου Φασιανού, Βικτώρια, που είναι η πρόεδρος του νέου μουσείου και αισθάνεται ιδιαίτερα χαρούμενη που το όραμα του σπουδαίου ζωγράφου έγινε πραγματικότητα.

Η οικογένεια του Αλέκου Φασιανού, λοιπόν, εγκαταστάθηκε τη δεκαετία του '30 σε ένα όμορφο νεοκλασικό στην οδό Νεοφύτου Μεταξά 15, στο Μεταξουργείο επειδή ο παππούς του ήταν ιερέας στη γειτονική εκκλησία του Αγίου Παύλου. Από τον μουσικό πατέρα του και τη φιλόλογο μητέρα του o Αλέκος Φασιανός ήρθε γρήγορα σε επαφή με τις τέχνες και τα γράμματα ενώ ερεθίσματα από την παλιά του γειτονιά και γενικότερα την πόλη βλέπουμε να ενσωματώνονται καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας του στα έργα του.

"Όλη η οικογένεια σύσσωμη ήρθε εδώ να μείνει. To σπίτι αυτό ήταν κάποτε ένα νεοκλασικό με κεραμοσκεπή και μια εσωτερική αυλή με κόκκινα πλακάκια. Eδώ μεγάλωσε από τη φιλόλογο μητέρα του και τον μουσικό πατέρα του, έμαθε να παίζει βιολί, παρατηρούσε τους περαστικούς, όλους αυτούς που στη συνέχεια έγιναν ήρωες στα έργα του", περιγράφει η Βικτώρια Φασιανού στο Bovary.

Κάποια στιγμή στη δεκαετία του 1960, όταν έγινε ιδιαίτερα δημοφιλές το φαινόμενο της αντιπαροχής, η μητέρα του αποφάσισε να δώσει το οικόπεδο με αντάλλαγμα μια πολυκατοικία, αυτό που ήθελαν όλοι. "Και χτίζεται ένα μικρό "έκτρωμα" το οποίο μόλις το είδε ο Aλέκος Φασιανός, που εκείνη την περίοδο ετοίμαζε μια έκθεση στο Παρίσι στη γκαλερί του Ιόλα, στεναχωρήθηκε πολύ. Έτσι, ζήτησε από τον φίλο του, τον αρχιτέκτονα Kυριάκο Κρόκο, να αναδιαμορφώσουν την πολυκατοικία και να την κάνουν έτσι ώστε να ταιριάζει με την αισθητική τους".

Eνα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα για τον Kρόκο γιατί υπήρχαν ήδη τα θεμέλια και φοβήθηκε κατά πόσο θα τον εκφράζει το τελικό αποτέλεσμα. Τελικά οι δυο φίλοι συνεργάστηκαν για την αναδημιουργία της αθηναϊκής πολυκατοικίας με τις εργασίες να ολοκληρώνονται το 1995 και το αποτέλεσμα ένα δείγμα μοντερνισμού, εναρμονισμένο διακριτικά στον οικιστικό ιστό.

Ωστόσο, παρότι οι εργασίες ολοκληρώθηκαν εδώ και πολλά χρόνια, ο Aλέκος Φασιανός δεν το άνοιξε ποτέ αφήνοντας το task, όπως χαρακτηριστικά έλεγε, για τους "ιστορικούς του μέλλοντος".

Η Βικτώρια Φασιανού εξηγεί "Το κτίριο από πάνω μέχρι κάτω είναι όλο χειροποίητο και όλοι οι όροφοι είναι επιμελημένοι από τον Φασιανό. Υπάρχει έντονη χρήση του μπετόν, που γενικά το θεωρούσαν ένα ευτελές υλικό, αλλά ο Κρόκος και ο Φασιανός πίστευαν ότι όλα τα υλικά είναι ωραία αρκεί να χρησιμοποιούνται με τον σωστό τρόπο. Χτυπητό μπετόν, εμφανές, λείο, μωσαϊκό δάπεδο terrazzo, τοιχογραφίες, πόμολα, είναι κάποια μόνο από τα χαρακτηριστικά".

Το σπίτι που έγινε μουσείο επιφυλάσσει και μια έκπληξη! Σε ένα από τα δωμάτια στον κάτω όροφο περνούσαν κάποια καλώδια της ΔΕΗ και μπήκε ένας σωλήνας. Στον Aλέκο Φασιανό όμως δεν άρεσε αυτή η ατέλεια και έτσι σκέφτηκε να προσθέσει έναν δράκο να προσέχει στην αποθήκη τα έργα του! Είναι μια ωραία λεπτομέρεια που σαφώς δεν περνάει απαρατήρητη.

Ο Αλέκος Φασιανός δεν ήταν ασφαλώς ένας συνηθισμένος άντρας και τη δύναμη της προσωπικότητάς του τη νιώθει κανείς μέσα στο σπίτι του: οργανωμένο, με επιβλητική σκάλα, με τελετουργικά δωμάτια, εργαστήρια, ατελιέ όπως ήταν η καθημερινότητα του.

Σήμερα το πατρικό του Aλέκου Φασιανού είναι ένας σύγχρονος χώρος πολιτισμού, ένα οίκημα που από μόνο του είναι ένα μουσείο του εαυτού του, καθώς είναι γεμάτο πίνακες, έπιπλα και αντικείμενα του ζωγράφου μέσα σε μια ατμόσφαιρα υποβλητική. Ο ζωντανός μύθος του είναι ιδιαίτερα διδακτικός και το μουσείο του μια όαση πολιτισμού και σκέψης. Και ένα πρότυπο ιδιωτικής πρωτοβουλίας.

Περιηγηθείτε μέσα στο Μουσείο του Aλέκου Φασιανού:

Το αρχιτεκτονικό τού ύφος και ο ρυθμός του απεικονίζουν τις αισθητικές και φιλοσοφικές αρχές που διέπουν το έργο του Αλέκου Φασιανού, καθιστώντας το ένα από τα λίγα μουσεία στα οποία η συνεργασία μεταξύ αρχιτέκτονα και καλλιτέχνη ενισχύει τον διάλογο μεταξύ των έργων και του χώρου που τα περιβάλλει.

Με διεπιστημονική προσέγγιση, το μουσείο διοργανώνει περιοδικές εκθέσεις, συζητήσεις και ακαδημαϊκές δραστηριότητες σε συνεργασία με άλλα ιδρύματα και οργανισμούς καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα.  

Πού: Mουσείο Αλέκου Φασιανού, Νεοφύτου Μεταξά 15, Αθήνα