Γιατί η κεραμική θεωρείται η «γιόγκα της σύγχρονης εποχής» -Tα 3 μέρη στην Αθήνα όπου μπορείτε να μάθετε
Η κεραμική είναι μία από τις αρχαιότερες τέχνες,που συνδυάζει τη χρηστικότητα με την καλαισθησία. Σήμερα έχει γίνει η νέα μόδα, κάνοντας ακόμη και μεγάλους αστέρες του Χόλιγουντ, όπως ο Μπραντ Πιτ ή ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο, να σηκώνουν τα μανίκια και να πιάνουν τον πηλό.
Οι « New York Times» σε ένα άρθρο τους ονόμασαν την κεραμική τη «γιόγκα της σύγχρονης εποχής» και η αλήθεια είναι πως η συγκεκριμένη τέχνη έχει την ικανότητα να χαλαρώνει όσο λίγες. Είναι γεγονός ότι μία χειρωνακτική εργασία πάντα βοηθάει να αποσπάσουμε το μυαλό μας από τις έγνοιες της καθημερινότητάς, όμως η συγκεκριμένη έχει κι άλλα πλεονεκτήματα. Καταρχάς, φτιάχνεις κάτι που μπορεί να χρησιμοποιήσεις καθημερινά, όποτε νιώθεις δημιουργικός και χρήσιμος ταυτόχρονα. Δεύτερον, αυτό το αντικείμενο που θα γεννηθεί μέσα από τα χέρια μας, φέρει τη δική μας σφραγίδα, οπότε τονώνει την αυτοπεποίθησή μας, επειδή όλοι θα μας επιβραβεύσουν που καταφέραμε να κάνουμε κάτι δύσκολο. Επιπλέον, η συγκεκριμένη ασχολία μάς γυρνάει με έναν τρόπο στα παιδικά μας χρόνια, τότε που παίζαμε με πλαστελίνες, πράγμα που μας δίνει μία αίσθηση ξεγνοιασιάς.
Σύμφωνα με ένα άρθρο της « Guardian» το 2019, η συγκεκριμένη τέχνη επανεμφανίστηκε ως δημοφιλές χόμπι, προσφέροντας ένα αντίδοτο στην τεχνολογική επίθεση, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και μία βιώσιμη διέξοδο σε μία σπατάλη κοινωνία. Μην ξεχνάμε πως τα κεραμικά παράγονται με μηδενικούς ρύπους από φυσικά υλικά, τα οποία είναι βιοδιασπώμενα. Φυσικά, ένα κεραμικό δεν θα διασπαστεί γρήγορα, γι’ αυτό άλλωστε σώζονται τόσο από την αρχαιότητα, όμως σταδιακά διασπάται σε μικρότερα κομμάτια, τα οποία δεν είναι τοξικά για το περιβάλλον.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που σήμερα τα κεραμικά από εκεί που για χρόνια θεωρούνταν ένα είδος πολυτελείας άρχισαν να ξαναβρίσκουν τη θέση τους στην καθημερινότητά μας. Θα έχετε παρατηρήσει πως όλο και περισσότερα καταστήματα πουλάνε κεραμικά σκεύη σε καλές τιμές, ενώ ακόμα και μεγάλα εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας έχουν αντικαταστήσει πορσελάνες και εμαγιέ με τα κεραμικά.
Επιπλέον, μελέτες δείχνουν πως όταν κάποιος ασχολείται με την κεραμική τα επίπεδα στρες που βιώνει μειώνονται σημαντικά. Σύμφωνα με μία έρευνα, οι τρεις στους τέσσερις συμμετέχοντες αποδείχτηκε ότι είχαν λιγότερο άγχος, όταν άρχισαν να ασχολούνται με την κεραμική. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα φυσικά να παρουσιάζεται και μία σημαντική βελτίωση στη διάθεσή, οπότε θα λέγαμε ότι το συγκεκριμένο χόμπι λειτουργεί και ως ένα ολιστικό αντικαταθλιπτικό. Παράλληλα, πράγμα που πολλοί άνθρωποι δεν γνωρίζουν, ασκείται και το σώμα μας, καθώς κεραμική απαιτεί σωματική δύναμη. Γι’ αυτό χρησιμοποιείται στο πλαίσιο των συνεδρίων art therapy, ακριβώς επειδή δίνει τη δυνατότητα στον συμμετέχοντα να εκφραστεί, να λάβει αποφάσεις και ταυτόχρονα να εξασκήσει τη συγκέντρωση του και το σώμα του. Τέλος ,οι άνθρωποι που έχουν την κεραμική ως χόμπι βρίσκουν και μία δίοδο κοινωνικοποίησης, καθώς συμμετέχουν σε εργαστήρια, όπου έρχονται σε επαφή με ανθρώπους με τους οποίους μοιράζονται ένα κοινό ενδιαφέρον.
Τι συμβαίνει τώρα αν νομίζετε ότι «δεν πιάνουν τα χέρια σας»; Δεν χρειάζεται να ανησυχείτε καθόλου, γιατί με την εξάσκηση, τη σωστή καθοδήγηση και τη συγκέντρωση σε αυτό που κάνετε, γρήγορα θα έχετε εντυπωσιακά αποτελέσματα, που ούτε οι ίδιοι δεν έχετε φανταστεί.
Τρία εργαστήρια στην Αθήνα όπου μπορείτε να μάθετε κεραμική
Σήμερα στην Αθήνα αλλά και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, υπάρχουν πολλοί χώροι, που παραδίδουν μαθήματα, αποκτώντας σταδιακά όλο και περισσότερο κοινό.
Ένα από τα πιο γνωστά είναι το 3some ceramics, που στεγάζεται σε έναν χώρο 180 τετραγωνικών μέτρων στο Παγκράτι, στην πλατεία Προσκόπων. Εκεί, η Βίκυ Τοπαλίδου και η Χριστίνα Παπαδοπούλου έχουν στήσει ένα ιδιαίτερο εργαστήριο, όπου θα βρείτε υπέροχα κεραμικά σκεύη, ενώ ταυτόχρονα διοργανώνουν και εργαστήρια για να σας μυήσουν στα μυστικά της τέχνης. Ο χώρος του εργαστηρίου λειτουργεί περισσότερο ως open studio και τα μαθήματα που γίνονται έχουν αυτή τη λογική. Eδώ ο καθένας δουλεύει με τον δικό του ρυθμό, αλλά πάντα υπάρχει κάποιος για να τον βοηθήσει, να του δείξει τρόπους τεχνικές και να τον συμβουλεύσει. Η ολοκλήρωση του αντικειμένου το οποίο είναι και το τελευταίο στάδιο στην κεραμική δεν αποτελεί αυτοσκοπό.
«Το μάθημα για μας είναι ένας ελεύθερος πειραματισμός με βοήθεια. Δεν υπάρχει δηλαδή συγκεκριμένη κατεύθυνση. Ερχονται άνθρωποι όλων των επιπέδων όσον αφορά στην κεραμική. Μπορεί κάποιος μάλιστα να έρθει ανά πάσα στιγμή μέσα στη χρονιά, αρκεί να υπάρχει θέση. Η αλήθεια είναι πως περισσότεροι συμμετέχοντες είναι γυναίκες. Δεν ξέρω ίσως έχει περάσει κοινωνικά ότι οι άντρες δεν επιτρέπεται να έχουν κάποιο χόμπι, εκτός από τη γυμναστική, αλλά τα τελευταία χρόνια παρακολουθούμε μία αύξηση στον αριθμό των ανδρών που έρχονται στα μαθήματά μας.
Εμείς τώρα στο μάθημα δείχνουμε τις βασικές τεχνικές και ο καθένας φτιάχνει πράγματα με τη βοήθειά μας. Όποιος έρθει πάντως μέσα σε αυτό το τρίωρο που διαρκεί το μάθημα κάτι θα κάνει σίγουρα. Ο τροχός είναι το πιο απαιτητικό τεχνικό κομμάτι και τα μαθήματα είναι πολύ συγκεκριμένα, οπότε κάνουμε ειδικά workshop. Ο κάθε μαθητής φτιάχνει το αντικείμενο του, το αφήνει και στεγνώνει και στη συνέχεια κάνει το φινίρισμα (σφουγγάρισμα ,ξύσιμο, διακόσμηση κτλ). Όταν στεγνώσει το υλικό, γίνεται το ψήσιμο, αλλά και μετά μπορούν να γίνονται μερικές επεμβάσεις», εξηγεί η Βίκυ.
Τα τμήματα γίνονται καθημερινά από Δευτέρα μέχρι Τετάρτη απογευματινές ώρες και το κόστος είναι 100 ευρώ ανά μήνα.
Πού: 3some ceramics Αμύντα 13, Παγκράτι, τηλέφωνο 6944586167
Iliana Creative Ground
Η Ηλιάνα Λαζαρίδου έχει δημιουργήσει το «Iliana Creative Ground», έναν ανατρεπτικό χώρο, που στόχο έχει μέσα από ένα σύγχρονο εργαστήριο κεραμικής δημιουργίας να μπορέσει να δώσει ένα νέο ύφος την τέχνη και να την κρατήσει ζωντανή μέσα από το ενδιαφέρον της νέας γενιάς και όχι μόνο.
«Σπούδασα πολιτικός μηχανικός, αλλά πάντα ήθελα να κάνω πράγματα για τα χέρια μου. Έτσι ξεκίνησε και η ιδέα της κεραμικής, στην αρχή σαν χόμπι, επειδή μου το πρότειναν κάτι φίλες μου. Κατάλαβα ότι αυτό με ηρεμεί και ήθελα να κάνω αυτή τη δουλειά για να δείξω και σε άλλους ότι μέσα από την κεραμική μπορείς να βρεις μία ισορροπία. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που αρκετοί ψυχολόγοι τη συνιστούν. Με την κεραμική, έρχεσαι σε επαφή με ένα γήινο υλικό κι αυτό σε ηρεμεί. Γι’ αυτό και εμείς κατά τη διάρκεια του μαθήματος, όλοι μαζί μουσική ηρεμούμε και ταυτόχρονα ερχόμαστε σε επαφή με ανθρώπους με τους οποίους αποκτούμε κοινή γλώσσα», λέει η Ιλιάνα.
Εδώ υπάρχουν τμήματα για παιδιά, τα οποία γίνονται κάθε Παρασκευή απόγευμα και Σάββατο πρωί και κοστίζουν 50 ευρώ συν την εγγραφή, ενώ τα τμήματα των ενηλίκων γίνονται Τρίτη και Πέμπτη απόγευμα και Σάββατο πρωί, είναι δίωρα και κοστίζουν 130 ευρώ χωρίς ΦΠΑ.
«Στα παιδιά να δείχνουν αρκετά βίντεο για να καταλάβουν την κεραμική ανά τον κόσμο. Ακολουθούμε τις γιορτές και παίρνουμε θεματολογίας από εκεί. Ό,τι κατασκευάζουν, το βάζουμε στο φούρνο, το ζωγραφίζουν και το παίρνουν μαζί τους στο σπίτι τους. Στους ενήλικες κάνουμε πηλοπλαστική, χωρίς τεχνικά μέσα. Μαθαίνουμε δηλαδή διάφορες τεχνικές και από την καθεμία φτιάχνουμε σίγουρα ένα αντικείμενο.Τώρα, αν κάποιος θέλει να ασχοληθεί με τον τροχό, αυτό γίνεται σε ιδιαίτερο μάθημα. Στο εργαστήριό μας έχουμε όλα τα εργαλεία και τα υλικά, οπότε δεν χρειάζεται να αγοράσει κάποιος κάτι, το μόνο που χρειάζεται είναι καλή διάθεση. Όσοι θεωρούν ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι με τα χέρια τους είναι για μένα ένα μεγάλο στοίχημα. Αν κάποιος δεν σου δείξει το υλικό και δεν έρθεις σε επαφή μαζί του, πώς μπορείς να δημιουργήσεις; Για μένα λοιπόν είναι μία πρόκληση να μου πεις “δεν πιάνουν τα χέρια μου”. Δεν θα ξεχάσω μια μαθήτρια, που όταν της είπα ότι θα κάνουμε γλυπτό,είχε πολύ μεγάλη άρνηση. Όταν όμως έφτιαξε το πρώτο της, από κει και πέρα έκανε μόνο γλυπτά», μας λέει η Ιλιάνα.
Πού: Ceramics Iliana, Θέτιδος & Αίαντος 1, Βριλήσσια, 210 8029699, 6932251591
Openstudio Athens
To Openstudio Athens του Χάρη Πανουσόπουλου στον Χολαργό διοργανώνει ολιγοήμερα σεμινάρια αλλά και μηνιαία μαθήματα για αρχάριους και προχωρημένους κάθε Τετάρτη, Παρασκευή και Σάββατο. Το κόστος των μηνιαίων μαθημάτων είναι στα 130 ευρώ (4 μαθήματα/μήνα) και 220 ευρώ (8 μαθήματα/μήνα). Οι συνδρομητές έχουν έκπτωση στην συλλογή έργων κεραμικής του Open Studio Athens καθώς και στη χρήση των καμινιών σε κομμάτια, που φέρνουν εκτός εργαστηρίου.
Το μάθημα διαρκεί τρεις ώρες την εβδομάδα, αλλά αν κάποιοι θέλουν μπορούν να κάνουν και δύο φορές με έκπτωση. «Τα μαθήματά μας είναι προσανατολισμένα στην εκμάθηση τεχνικών πάντα σε σχέση με το προσωπικό αριθμό του κάθε μαθητή. Δεν περνάμε δηλαδή επιφανειακά τις τεχνικές, αλλά επιμένουμε στον καθένα χωριστά, ώστε να κατακτήσει ο καθένας την τεχνική σε ικανοποιητικό βαθμό. Η κατανόηση της λειτουργίας του υλικού και των σταδίων απαιτούν ιδιαίτερη αφοσίωση και συγκέντρωση», λέει ο Χάρης.
Οι μαθητές εδώ θα παράξουν χρηστικά ή διακοσμητικά αντικείμενα, ενώ θα έχουν την ευκαιρία να τα διακοσμήσουν και να τα ζωγραφίσουν με ειδικά χρώματα ή άλλα υλικά της κεραμικής, όπως οξείδια και μπαντανάδες. Στη συνέχεια, θα προχωρήσουν στα επόμενα στάδια, που περιλαμβάνουν τα ψησίματα και την εφυάλωση των έργων τους.
«Δοκιμάζουμε και τροχό, αλλά επειδή είναι πιο δύσκολη τεχνική και δεν ταιριάζει σε όλους το κάνουμε σε ξεχωριστά workshop. Tο κάθε αντικείμενο xχρειάζεται περίπου τρεις ώρες να φτιαχτεί. Μετά ακολουθούν τα επόμενα στάδια, το ψήσιμο δηλαδή και το γυάλωμα. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να κάνουν και πέντε μαθήματα για να ολοκληρώσουν το αντικείμενό τους, αν είναι πιο περίτεχνο. Ναι, δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι καλλιτεχνική προπαίδεια, όμως παρόλα αυτά μέσα από τα μαθήματα μαθαίνουν τον πηλό και εξελίσσονται. Το θέμα είναι να σου αρέσει η διαδικασία. Η κεραμική είναι μία διέξοδος και πολλοί την επιλέγουν για να ξεφύγουν από τη ρουτίνα της καθημερινότητας και την καθιστική ζωή. Επίσης, το αίσθημα ότι φτιάχνεις κάτι με τα χέρια σου μπορεί να σου δημιουργήσει ικανοποίηση και πληρότητα».
Εναλλακτικά, αν δεν έχετε πολύ χρόνο, ή απλώς θέλετε να δοκιμάσετε, μπορείτε να πάρετε μέρος στο workshop «κούπα», που γίνεται σε δυο συναντήσεις και κοστίζει πένητα ευρώ. Στο πρώτο μάθημα θα ασχοληθείτε με την κατασκευή μίας κεραμικής κούπας και θα τη ζωγραφίσετε, ενώ στο δεύτεροo θα περάσετε στο στεγνό της στάδιο. Οι κούπες που θα παραλάβετε, όταν ολοκληρωθούν όλα τους τα στάδια θα είναι πλέον χρηστικές για να συνοδεύσουν την καθημερινή σας απόλαυση του καφέ.
«Ξέρετε, η κεραμική κάνει πάντα κύκλους. Στη δεκαετία του ‘70 και του ΄80, για παράδειγμα, τα κεραμικά θεωρούνταν κάτι σχεδόν ημιπολύτιμο. Αυτό με την κρίση άλλαξε και τώρα κεραμική αρχίζει πάλι να ξανά ανεβαίνει μέσα από αυτή τη μορφή πια», συμπληρώνει ο Χάρης.
Πού: Openstudio Athens, Χολαργός, Αθήνα.
