Γιατί τα μοντέλα όταν κάνουν πασαρέλα φαίνονται τόσο ιδιότροπα και σοβαρά;
Φορούν τα πιο όμορφα και ακριβά ρούχα του κόσμου, αλλά τα πρόσωπά τους είναι πάντα σοβαρά, με μια αυστηρότητα. Αλήθεια, γιατί τα μοντέλα στην πασαρέλα φαίνονται πάντα ανέκφραστα;
Πίσω από αυτή την τακτική φαίνεται πως υπάρχει λόγος και είναι σοβαρός.
Γιατί τα μοντέλα στην πασαρέλα δεν χαμογελούν ποτέ
«Ποτέ μην ξεχνάτε ότι είναι τα ρούχα που κοιτάζουν και όχι εσάς», σημειώνει η Victoire Macon Dauxerre, πρώην μοντέλο της Celine και του Alexander McQueen, στο βιβλίο της, «Never Thin Enough», και μάλιστα διηγείται πώς την προειδοποίησαν να «μην χαμογελάσει ποτέ, μα ποτέ».
Δεν είναι, όμως, μόνο τα ρούχα. Αυτή η περιφρόνηση προέρχεται και από μια «αριστοκρατική κουλτούρα» όπου τα βασιλικά πορτρέτα με αυτό το βλέμμα υποδήλωναν ότι το άτομο ανήκε σε μια τάξη ανώτερη από τον κοινό θνητό.
Ένα ανώτερο σύμπλεγμα, αν θέλετε. Αυτό το υπεροπτικό βλέμμα, με τα γεμάτα αυτοπεποίθηση μάτια, τη σφιγμένη ακαμψία των χειλιών και τη στάση «είμαι ανώτερός σου» αποτελούσε το «πακέτο» που περιφρονούσε το να χαμογελάς και να συνομιλείς ανοιχτά με τους ανθρώπους. Μάλιστα, θεωρήθηκε ως μέσο για να είναι κανείς μέλος της ευρωπαϊκής «ανώτερης τάξης» που ήταν πολιτισμένη. Ο έλεγχος των συναισθημάτων ήταν επίσης κάτι που προσπαθούσαν να μεταδώσουν με την προσπάθειά τους να δείχνουν αδιάφοροι και άνετοι στα κοσμικά events.
Επιστρέφοντας στα μοντέλα της πασαρέλας, η μόδα για το ανέκφραστο πρόσωπο είναι στην πραγματικότητα πολύ πρόσφατη. Με μια έρευνα στο Διαδίκτυο διαπιστώσαμε πως χρονολογείται από την άνοδο των Ιαπώνων σχεδιαστών Yohji Yamamoto και Commes des Garcon στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Αυτή ήταν επίσης η περίοδος των supermodels Cindy Crawford, Imam και Elle Macpherson, που είχαν σε μεγάλο βαθμό τη δική τους προσωπικότητα και ήταν μια αντίδραση απέναντι σε αυτή την κουλτούρα.
Αντιθέτως, στη δεκαετία του 1960, όταν οι συλλογές παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά ως επιδείξεις, τα μοντέλα συχνά χαμογελούσαν, γελούσαν ή και χόρευαν με μουσική. Η Mary Quant μάλιστα, στην οποία αποδίδεται η πρωτοπορία της μίνι φούστας της δεκαετίας του '60, ήταν από τις πρώτες που υιοθέτησαν τις χαρούμενες εκφράσεις και στην πραγματικότητα έδινε οδηγίες στα μοντέλα της να χαμογελούν όταν παρουσίαζαν τα σχέδιά της.
Στo ίδιο κλίμα ήταν όχι μία, αλλά πέντε πανέμορφες γυναίκες: Linda Evangelista, Naomi Campbell, Cindy Crawford, Claudia Schiffer και Christy Turlington. Αυτές οι σούπερ γυναίκες δεν έγιναν σταρ από τη μια μέρα στην άλλη. Η Dr. Sonya Abrego, ιστορικός του design και επίκουρη καθηγήτρια στο Parsons The New School της Νέας Υόρκης, ορίζει τη δεκαετία του '80 ως «μια επιτάχυνση αυτού που ήδη συνέβαινε».
Τα μοντέλα έγιναν pop icon (με αντίστοιχες αμοιβές) μέσω της απαράμιλλης έκθεσης σε περιοδικά, μουσικά βίντεο, πασαρέλες, διαφημίσεις και διαφημιστικές πινακίδες. Εκεί που τα ρούχα ήταν το πιο σημαντικό πράγμα στην πασαρέλα, αυτό άλλαξε εξαιτίας των μοντέλων. Οι γεμάτες χαρά πασαρέλες κορυφώθηκαν στο φθινοπωρινό σόου του Versace το 1991, όταν η Evangelista, η Campbell, η Crawford και η Turlington έκλεισαν την παρουσίαση ενώνοντας τα χέρια τους και τραγουδώντας το "Freedom!" του George Michael, αναπαριστώντας το εμβληματικό μουσικό του βίντεο επί σκηνής.
Ωστόσο αυτό δεν κράτησε πολύ και τα πράγματα άλλαξαν. Παρόλο που δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη στιγμή κατά την οποία το χαρούμενο βλέμμα τέθηκε εκτός νόμου, οι νέοι σχεδιαστές και η άνοδος του «grunge» και του «heroin chic» με την Kate Moss στο τιμόνι, οδήγησαν τελικά στο στόμφο του μοντέλου που όλοι γνωρίζουμε.
