Γιατί το 1994 ήταν η πιο κομψή χρονιά όλων των εποχών
Κάποιες χρονιές απλά «το έχουν», μια υπεραφθονία πολιτιστικού πλούτου που αντηχεί σε όλα τα χρόνια, ή και δεκαετίες, που ακολουθούν. Καθώς, λοιπόν, το 2024 μπαίνει σε δράση κάνουμε ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο και ειδικότερα στο 1994 και εξηγούμε γιατί έχει χαρακτηριστεί ως μια από τις πιο εμβληματικές και ηχηρές χρονιές της μόδας.
Μερικές μόνο από τις αξέχαστες στιγμές στιλ που γιορτάζουν φέτος την 30ή επέτειό τους; Η unisex καμπάνια CK One με τον φακό του Steven Meisel (θυμηθείτε τη στάση της Kate Moss με τα σταυρωτά χέρια, την ανδρόγυνη σύνθεση), η οποία άλλαξε τη διαφήμιση. Το άνοιγμα του «Τopshop» στο Oxford Circus (RIP), που συμβόλιζε τη δύναμη και τη μεγαλοπρέπεια της High Street στην άνοδό της. Και πιθανότατα το πιο διάσημο showstopper στο κόκκινο χαλί όλων των εποχών, δηλαδή την Elizabeth Hurley που αναδύθηκε σαν Αφροδίτη του 20ου αιώνα με ένα Versace φόρεμα με χρυσές παραμάνες στην πρεμιέρα του Four Weddings.
Φέτος τον Μάιο συμπληρώνονται 30 χρόνια από τότε που ο κόσμος είδε για πρώτη φορά το εμβληματικό «Μαύρο Versace φόρεμα της Elizabeth Hurley», όπως έχει πλέον ονομαστεί (όχι μόνο στη σελίδα του στη Wikipedia)... Και, ναι, υπάρχει διαφωνία ότι το φόρεμα έχει «καπελώσει» την ταινία.
Πέρα από τις ενδυματολογικές ιδιαιτερότητες εκείνης της μαγικής χρονιάς, αξίζει να αναρωτηθούμε γιατί η διάθεση και η αισθητική της δεκαετίας του '90 γενικότερα εξακολουθούν να ασκούν γοητεία σε εμάς. Συχνά, όταν κοιτάζουμε τις συλλογές από τις πασαρέλες των ανερχόμενων σχεδιαστών, είναι σαν να βλέπουμε όλες εκείνες τις αναφορές στα 90s που είναι λες και έχουν καρφιτσώθει σε έναν φανελοπίνακα (τα Supermodels με τα λευκά πουκάμισα και τα "no-pants", το grunge chic των Kurt και Courtney, η Uma Thurman στο Pulp Fiction).
Υπήρχε επίσης μια αίσθηση της μόδας που επαναπροσδιοριζόταν τη δεκαετία του '90, μετά τις υπερβολές του bling της δεκαετίας του '80, η οποία σίγουρα βρίσκει ανταπόκριση στις σημερινές μετα-πανδημικές, συνειδητοποιημένες ευαισθησίες. Όμως δεν ήταν μόνο τα λευκά φούτερ, τα κρύσταλλα και η χαρούμενη αίσθηση: η δεκαετία του '90 είχε και τη σκοτεινή της πλευρά, ιδίως όσο προχωρούσε η δεκαετία, όταν τα αδυνατισμένα μοντέλα και η μισογύνικη και δυσάρεστη σεξουαλική έκφραση ήταν κάτι φυσιολογικό.
Βέβαια, το 1994 συνέβη και κάτι άλλο πολύ σημαντικό: ο Τιμ Μπέρνερς Λι εγκαινίασε το διαδίκτυο. Παρόλο που αυτό δεν σήμαινε ότι όλοι μας κοιτάζαμε φωτογραφίες από τα highlights της Τζένιφερ Άνιστον στο πρωινό μας. Το 1994, τα smartphones δεν υπήρχαν, το Google δεν είχε ακόμη εφευρεθεί και λίγοι από εμάς ήξεραν πώς να χρησιμοποιούν το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.
Σήμερα πνιγόμαστε σε μια πληθώρα εικόνων. Και ίσως αυτός να είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο αποζητούμε τη σαφήνεια, το ξεχωριστό στιλ και την ξεχωριστή στιγμή του 1994- τη χρονιά κατά την οποία ο κόσμος - και η εμπειρία μας από αυτόν - βρισκόταν στο μεταίχμιο του να αλλάξει για πάντα.
Η Νταϊάνα έκανε την εμφάνιση με το φόρεμα της «εκδίκησης»
Στις 29 Ιουνίου 1994, πριν από 30 χρόνια, η Νταϊάνα, πριγκίπισσα της Ουαλίας, φόρεσε ένα μαύρο κοκτέιλ φόρεμα για να παραβρεθεί στο ετήσιο event του Vanity Fair για την Serpentine Gallery στο Hyde Park του Λονδίνου. Δεν ήταν, όμως, ένα τυχαίο φόρεμα.
Την προηγούμενη νύχτα, ο πρίγκιπας Κάρολος σε μια πολύ αναμενόμενη τηλεοπτική συνέντευξη, αποκάλυψε ότι την απάτησε.
Τότε ήταν που την επόμενη ημέρα η Πριγκίπισσα Νταϊάνα φόρεσε το iconic μαύρο φόρεμα που αποκάλυπτε τους ώμους γράφοντας ιστορία με αυτή της την εμφάνιση.
Το «φόρεμα της εκδίκησης» (Revenge Dress) όπως ονομάστηκε αργότερα, ήταν δημιουργία της Ελληνίδας σχεδιάστριας Christina Stambolian.Πρόκειται για ένα μικρό μαύρο μεταξωτό φόρεμα, με αισθησιακό άνοιγμα στους ώμους και λεπτομέρειες από σιφόν. Η Νταϊάνα το φόρεσε με ένα εκπληκτικό τσόκερ από πέρλες στον λαιμό και μαύρες γόβες στιλέτο και άφησε όλη την Βρετανία άφωνη με την εμφάνιση της.
Ο bodycon μινιμαλισμός της Τίνα Τέρνερ
Η Turner ενσάρκωσε τον λιτό αισθησιασμό της εποχής στο εξώφυλλο του Herb Ritts για το άλμπουμ Greatest Hits του 1994 (το ίδιο και η θρυλική bodycon σκηνική της γκαρνταρόμπα).
Το απογυμνωμένο στιλ, η ακτινοβόλα αυτοπεποίθηση και ο χαλαρός μοντερνισμός της Turner, φορώντας ένα απλό λευκό μπλουζάκι και τζιν, εδώ αποτυπωμένο από τον φωτογράφο της δεκαετίας του '90 Herb Ritts, δεν παλιώνει ποτέ.
Στο αποκορύφωμα της καριέρας της, τα μίνι φορέματα με παγιέτες που καθόριζαν το πρώτο μέρος είχαν αντικατασταθεί από αθλητικές σιλουέτες και μια ανέμελη στάση.
Ο Helmut Lang σχεδίασε τη συλλογή της δεκαετίας
Helmut Lang AW94. Ψάξτε το στο Google. Και δεν είναι δύσκολο να φανταστείτε ότι αυτή η συλλογή θα ξεπουλούσε σε δευτερόλεπτα, αν έπεφτε σήμερα στα εισερχόμενά σας.
Ιδανική για όλες τις ηλικίες και τα φύλα, με διαφανές layering και μια διακριτική διάθεση ανατρεπτικής σεξουαλικότητας, αυτό συχνά χαρακτηρίζεται ως ένα από τα σπουδαιότερα runway shows όλων των εποχών.
Η «Ρέιτσελ» άφησε εποχή
Η κωμική σειρά των 90s ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1994 και καμία συζήτηση για τον διαρκή αντίκτυπο του στιλ στα μέσα της δεκαετίας του '90 δεν θα ήταν πλήρης χωρίς την αναφορά στο κούρεμα Rachel της Jennifer Aniston, που δημιούργησε ο μακροχρόνιος κομμωτής και φίλος της Chris McMillan.
Η Hurley και ο Versace έδειξαν στον κόσμο πώς μπορείς να κάνει τη διαφορά στο κόκκινο χαλί
Ήταν, το «πρώτο λανσάρισμα» της Elizabeth Hurley- και η στιγμή στο κόκκινο χαλί που ίσως δεν έχει ξεπεραστεί ποτέ. Ήταν η βραδιά που μια άγνωστη, η Hurley, τότε φίλη του Hugh Grant (ο ίδιος ελάχιστα διάσημος), χρειαζόταν ένα φόρεμα για την πρεμιέρα της ταινίας Four Weddings and A Funeral, μιας ταινίας που κανείς δεν περίμενε πραγματικά ότι θα έκανε θραύση.
Η ιστορία λέει ότι οι εταιρείες μόδας δεν ενδιαφέρονταν καθόλου να δανείσουν τίποτα στην Hurley. Ωστόσο, αποδείχθηκε ότι το φόρεμα με τη παραμάνα «μαράζωνε» σε μια λευκή πλαστική σακούλα σε ένα γραφείο δημοσίων σχέσεων του Λονδίνου - και ο Versace ήταν πρόθυμος να το δανείσει.
«Κανείς δεν μπορούσε πραγματικά να φανταστεί μια τέτοια εκπληκτική αντίδραση ή ότι η Liz θα έκλεβε τα φώτα της δημοσιότητας από όλους τους άλλους», σχολίασε η Donatella Versace στο περιοδικό In-Style πολλά χρόνια αργότερα. «Τότε ήταν που αρχίσαμε να συνειδητοποιούμε τη δύναμη του κόκκινου χαλιού και των διασημοτήτων».
Η καμπάνια «Hello Boys» που τρέλανε
Αντικείμενο αστικών μύθων (κατηγορήθηκε για απόσπαση της προσοχής των οδηγών στο τιμόνι!), η αξέχαστη διαφήμιση Wonderbra, γυρισμένη από την Ellen von Unwerth και με πρωταγωνίστρια την Eva Herzigova, ανέβασε τις συνολικές πωλήσεις σουτιέν κατά 370% το 1994.
Η διαφήμιση του CK One μας έδειξε πώς θα ήταν το μέλλον
Η διαφήμιση για το Unisex CK One του Calvin Klein επαναπροσδιόρισε τους κανόνες της διαφήμισης αρωμάτων και δεν θα μπορούσε να δείχνει πιο μοντέρνα αν γυριζόταν σήμερα.
Ο θρυλικός δημιουργός Fabian Baron σχεδίασε το χαρακτηριστικό μπουκάλι σε σχήμα φιάλης και σκηνοθέτησε την καμπάνια για το unisex άρωμα CK One του Calvin Klein.
Η διαφήμιση που προέκυψε αποτύπωσε έναν απόλυτα σύγχρονο αισθησιασμό και πλουραλισμό, ο οποίος είναι τόσο επίκαιρος το 2024 όσο και την ημέρα της σύλληψής του.