Η γέννηση της Birkin bag -Ποια είναι η ιστορία της πιο πολύτιμης τσάντας παγκοσμίως

Η Birkin, συνώνυμο της απόλυτης και για πολλούς άπιαστης αίγλης γεννήθηκε πολύ ταπεινά μέσα από ένα σκίτσο πάνω σ’ένα χάρτινο σακουλάκι για τη ναυτία, σε μία πτήση της Air France προς Λονδίνο το 1981.

Η ηθοποιός και γνωστό style icon των ‘60s, Jane Birkin βρέθηκε κατόπιν μιας απροσδόκητης αναβάθμισης της θέσης της να κάθεται δίπλα στον Γενικό Διευθυντή του Οίκου Hermès, Jean-Louise Dumas. Οι φήμες πολλές. Ανάμεσά σε αυτές, ότι δύο μέρες πριν ο νέος της σύζυγος Jacques Doillon είχε καταλάθος ή και πολύ εσκεμμένα καταστρέψει το χαρακτηριστικό πλεκτό καλάθι που η Birkin συνήθιζε να κρατά αντί μιας συμβατικής τσάντας χειρός.

Όταν, λοιπόν, η αδυναμία της προσωρινής, υπερφορτωμένης τσάντας που κρατούσε, είχε ως αποτέλεσμα να κυλήσει στο πάτωμα η ατζέντα Hermès της, τότε o ισχυρότερος άνδρας του Οίκου της είπε: «Χρειάζεστε μια τσάντα με τσέπες». «Πείτε τα στην Hermès», του είπε εκείνη μαζεύοντας βιαστικά το διασκορπισμένο περιεχόμενο της. Κι εκείνος, πολύ εμφατικά της απάντησε: «Εγώ είμαι η Hermès». ‘Έτσι, ξεκίνησαν από κοινού να αναζητούν ένα νέο σχέδιο.

Ζητούμενο; Μια πραγματικά πρακτική τσάντα με το ιδανικό μέγεθος. Λίγο μεγαλύτερη από την Kelly και σαφώς μικρότερη από τη βαλίτσα Haut à Courroies, αγαπημένη αποσκευή του πρώην συζύγου της και αμφιλεγόμενου καλλιτέχνη Serge Gainsbourg. Μία ευρύχωρη ορθογώνια βάση 35 εκατοστών με φύλλο κλεισίματος ή αλλιώς «πτερύγιο» στο πάνω μέρος της, δύο ανθεκτικές χειρολαβές, κούμπωμα με συνοδευτικό λουκέτο και κλειδί, αλλά και μικρά στηρίγματα «clou» στη βάση της, ήταν το αποτέλεσμα της συνεργασίας τους. Έναν μήνα μετά η ηθοποιός κλήθηκε να δει το πρώτο προσχέδιο σε χαρτόνι και το λάτρεψε, δέχοντας με ενθουσιασμό να της δανείσει το όνομά της. Το πρώτο της λανσάρισμα της έγινε λίγα χρόνια μετά, το 1984.

Σήμερα, η σχέση της ηθοποιού με το δημιούργημά της έχει περάσει δια πυρός και σιδήρου. Το 2015 προέκυψε μια μακρά περίοδος έντασης, κατά την οποία, η Birkin ζήτησε να αφαιρεθεί το όνομά της από το εμβληματικό σχέδιο, μετά από καταγγελίες για μη βιώσιμες πρακτικές και προμήθεια δέρματος κροκόδειλου του Οίκου από φάρμα στο Τέξας, υπεύθυνη για βασανισμό ζώων. Η συμφιλίωση ήρθε μετά από ενδελεχή έρευνα και εξαγορά μετοχών της Hermès από την Μ.Κ.Ο, PETA, υπεύθυνη για την ηθική μεταχείριση των ζώων, έτσι ώστε να έχει πάντα μια θέση στο τραπέζι των αποφάσεων.

Η ίδια, πάντως, σε συνέντευξή της δήλωσε χαριτολογώντας ότι φοβάται πως στον επικήδειό της θα μείνει στην ιστορία ως απλά αυτή που έχει το ίδιο όνομα με την τσάντα! Ίσως γι’ αυτό να μην διστάζει κάθε φορά που παίρνει στα χέρια της μια καινούρια Birkin, αφού όταν παλιώσουν τις δωρίζει για φιλανθρωπικούς σκοπούς, να την χτυπά και να την πετά στο πάτωμα, για να «στρώσει» το δέρμα. Γνωστή για το ανεπιτήδευτο μποέμ στιλ της, δεν διστάζει να δίνει κάτι από το προσωπικό της ύφος στην ποζάτη πολυτελή τσάντα, κρεμώντας επάνω της έθνικ χαϊμαλιά, χάντρες και αυτοκόλλητα με κοινωνικά μηνύματα.

Η άνοδος της Birkin Bag στην κορυφή των αξεσουάρ-φετίχ.

Μέχρι και το 1989 η ύπαρξη της Birkin κυλούσε αθόρυβα, ενώ στη Vogue είχε εμφανιστεί μόνο σε μια πληρωμένη καταχώρηση από τον Οίκο. Η σταδιακή της άνοδος στην κορυφή των ειδών πολυτελείας άρχισε στα ‘90s τότε που ξεπήδησε και ο όρος “it bag” ενώ στην κατασκευή του μύθου της συνέβαλλαν και δημοφιλή t.v shows της ποπ κουλτούρας. «Δεν είναι απλώς μια τσάντα, είναι η Birkin», είναι μια χαρακτηριστική ατάκα, που ακούγεται το 2001 στο Sex & the City, τη σειρά που απενοχοποίησε τον ελεύθερο ερωτισμό αλλά και τη μανία με το shopping.

Η λογική της waiting list, με απρόβλεπτα κριτήρια, πέραν της αυτονόητης ικανότητας για επιδεικτική σπατάλη, την έκανε ακόμα πιο περιζήτητη. Σήμερα αυτή η έννοια έχει αντικατασταθεί από την πιο φιλική «wish-list». Απλά βάζεις στη λίστα των επιθυμιών σου, την τσάντα-holy grail και ελπίζεις για το καλύτερο. Για τους πολύ ξεχωριστούς της πελάτες έχει επινοηθεί και η δυνατότητα της ειδικής παραγγελίας, επιλέγοντας κάθε λογής εκκεντρικούς συνδυασμούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Kim Kardashian που φέρει ταυτόχρονα στη συλλογή της Birkin, φιλοτεχνημένη από τον καλλιτέχνη George Condo αλλά και μία γεμάτη ζωγραφιές από τη νηπιακή ηλικία της πρωτότοκης κόρης της.

Ο οίκος Hermès, δεν έχει αποκαλύψει ποτέ τον ακριβή αριθμό Birkin, που παράγονται ετησίως, ενώ και οι εκπρόσωποι των μπουτίκ που ρυθμίζουν τις παραγγελίες, αυστηρά δύο φορές κάθε χρόνο, δεν μπορούν να είναι σίγουροι για το ποιο μοντέλο θα έχουν στα χέρια τους. Μέρος του καλά συντηρημένου μυστηρίου της…

Ο λόγος της υπέρογκης αξίας της; Η χειροποίητη κατασκευή της, διατηρεί ακόμη την τεχνική των ραφών μιας παραδοσιακής σέλας αλόγου, αφού ιστορικά ο Οίκος ξεκίνησε με τον σχεδιασμό μόνιππων και ιπποσκευών. Οι τσάντες κατασκευάζονται σε 52 εγκεκριμένα σημεία στο Παρίσι από μία συγκεκριμένη ομάδα 180 με 250 τεχνιτών. Συνολικά, χρειάζονται 2 με 6 χρόνια εκπαίδευσης προτού ένας μαθητευόμενος εισέλθει στα άδυτα των εργαστηρίων του Οίκου Hermès και 12 με 18 ώρες το λιγότερο στα έμπειρα, χέρια ενός αφιερωμένου artisan, για να συναρμολογηθεί μια Birkin.

Μάλιστα, έρευνα έδειξε ότι θεωρείται πιο ασφαλής επένδυση ακόμα κι από ράβδους χρυσού, αφού η αξία της αυξάνεται σταθερά κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 14.2%! Στην απλή της έκδοση κυμαίνεται στα 10.000 δολάρια. Βέβαια, το σπανιότατο περίφημο μοντέλο της «Himalaya Birkin» από λευκό δέρμα κροκοδείλου του Νείλου, έσπασε κάθε ρεκόρ για τα δεδομένα των δημοπρασιών, υπερβαίνοντας το 2022 τα 450.000 δολάρια.

Οι καλλιτέχνες λατρεύουν να την χρησιμοποιούν ως σημείο αναφοράς ή να την ψέγουν ως σύμβολο της καταναλωτικής κουλτούρας, αποδυναμώνοντάς την. Το 2014, ο Jeff Koons δημιούργησε γλυπτά που κρατούσαν την εμβληματική Birkin, ενώ το 2014 η κόρη του Clint Eastwood, Fransesca έβαλε φωτιά σε μια Birkin με τον φωτογράφο φίλο της Tyler Shields, για να αποκαλύψουν σε δεύτερο χρόνο ότι δεν ήταν αυθεντική, μετά το παγκόσμιο σοκ της κοινής γνώμης!

Trivia για τον σχεδιασμό της Birkin

• Υπάρχουν περίπου 30 τύποι δέρματος, που η Hermès επιλέγει ανάμεσά τους για τον σχεδιασμό μιας τσάντας Birkin.
• Το δέρμα Togo από την Τογκολέζικη δημοκρατία της Αφρικής, που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά το 1997, είναι το πιο διαδεδομένο. Είναι ένα εύκαμπτο, ματ δέρμα, από μόσχους θηλυκού γένους. με ακανόνιστη υφή κόκκων, ανθεκτικό στη χάραξη και τη φθορά, που γίνεται πιο λαμπερό και απαλό με την πάροδο του χρόνου.
• Ακολουθεί το Clemence, επίσης από δέρμα μόσχων αρσενικού γένους αυτή τη φορά, με ανάλογη ανθεκτικότητα και μεγαλύτερο πάχος. Το ανάγλυφο δέρμα Epsom περνά τις πιο σκληροπυρηνικές δοκιμασίες χρήσης, είναι ιδανικό για τις έντονες αποχρώσεις, δεν χάνει εύκολα το σχήμα του και έχει μεγαλύτερη αντοχή στο νερό, όπως και το Fjord. Τα swift και bpx αποτελούν τις πιο απαλές επιλογές δέρματος που φέρουν πάνω τους εύκολα την πατίνα του χρόνου, ενώ το evercolor με τη σατινέ του λάμψη είναι μια σταθερή επιλογή για μια παλέτα διαχρονικών χρωματισμών.
• Τα πιο σπάνια και ιδιαίτερα δέρματα που χρησιμοποιούνται σε ματ ή γυαλιστερό φινίρισμα είναι από στρουθοκάμηλο, αλιγάτορα, σαύρες Salvator Varanus Ασίας ή Αφρικής, κροκόδειλο του Νείλου ή κροκόδειλο Porosus του αλμυρού νερού.
• Η Birkin που ξεκίνησε από το μέγεθος των 35 εκατοστών, πλέον διατίθεται και σε 25, 30 και 40 εκατοστά, ενώ η λιλιπούτεια των 20 εκατοστών είναι η συλλεκτική Faubourg που αποτελεί φόρο τιμής στο ιστορικό κατάστημα του Οίκου στην οδό Faubourg Saint-Honoré στο Παρίσι, με το ιδιαίτερο σχέδιο των τριών αψιδωτών παραθύρων.
• Το κλασικό της σχέδιο είναι το Retourne με τις ραφές στο εσωτερικό της, ενώ το Sellier φέρει αντίστροφα τις ραφές στην εξωτερική του πλευρά.
• Τα μεταλλικά της στοιχεία είναι συνήθως κατασκευασμένα από χρυσό 18 καρατίων ή παλλάδιο, ενώ οι ακριβοθώρητες Diamond Birkins έχουν επίστρωση από λευκόχρυσο και διαμάντια.