Τζάκι Σέιν: Η τρανς τραγουδίστρια της soul από τα 60s που άφησε ανεξίτηλο το στίγμα της
Η Τζάκι Σέιν γεννήθηκε 15 Μαΐου του 1940, με καταγωγή από το Νάσβιλ του Τενεσί.
Tο άστρο της, της επιφύλασσε μια λαμπρή καριέρα στη μουσική βιομηχανία. Μια καριέρα για την οποία όλοι θα μιλούν. Για μια φωνή που θα χαράξει από τη δεκαετία του ‘50 -μέχρι και σήμερα- μια ιστορία επαναστατική.
Διακρίθηκε στην τοπική μουσική σκηνή του Τορόντο, του Οντάριο και του Καναδά τη δεκαετία του 1960 με τις σπουδαίες εμφανίσεις της. Το ταλέντο της ήταν αδιαμφισβήτητο. Ένα «μέταλλο» μοναδικό που έμελλε να στιγματίσει, τόσο τη soul, όσο και την R&B μουσική σκηνή του Τορόντο, της Αμερική και ολόκληρου του πλανήτη.
Μιλάμε για μια πρωτοπόρο transgenderκαλλιτέχνιδα που με τη στάση ζωής της άλλαξε, όχι μόνο την R&B μουσική βιομηχανία, αλλά και ολόκληρο τον κόσμο.
Η μητέρα της, η μεγαλύτερη υποστηρίκτρια της
Την εποχή εκείνη και συγκεκριμένα στο Νάσβιλ του Τενεσί η ζωή ήταν ανυπόφορη και επικίνδυνη, αν ήσουν μαύρος, πόσο μάλλον αν ήσουν ένα μαύρο έφηβο τρανς κορίτσι που φορούσε μακιγιάζ στο σχολείο. Η μητέρα της Σέιν, Τζέσι, ήταν η μεγαλύτερή της υποστηρίκτρια. «Δεν έχεις για τίποτα να κλάψεις ή να ντρέπεσαι. Είσαι υπέροχη» είπε κάποτε στην κόρη της, με την ελπίδα ότι δεν θα νιώσει ποτέ πως δεν την αγαπούσαν.
Αφού άντεξε τα κακεντρεχή σχόλια, βίωσε το ρατσισμό και ένιωσε την απανθρωπιά στο πετσί της, η Σέιν τράπηκε σε φυγή με την ευλογία της μητέρας της το 1959.
Τα ρατσιστικά σχόλια ωστόσο δεν σταμάτησαν με αυτήν της τη φυγή από το Νάσβιλ αφού στον Καναδά τα βλέμματα πάλι έπεσαν επάνω της, παρόλα αυτά εκεί ένιωσε για πρώτη φορά σπίτι της.
Η ταυτότητα που καμιά φυλλάδα δεν τόλμησε να ξεστομίσει
Καθ' όλη τη διάρκεια της καριέρας της και για πολλά χρόνια μετά, η Σέιν προσφωνούνταν από την πλειοψηφία των ενημερωτικών μέσων ως «άντρας, ο οποίος εμφανιζόταν με ρούχα που υποδήλωναν έντονα τη θηλυκότητά του», με ορισμένα Μέσα μάλιστα να τη χαρακτηρίζουν λανθασμένα ως drag queen.
Μέχρι και την ηλικία των 20 ετών η Σέιν συστηνόταν ως άνδρας και όλα θα αλλάξουν μαγικά για εκείνη όταν θα ενταχθεί στους Frank Motley & Ηis Motley Crew.
Φυλλάδες της εποχής προσπάθησαν να «πιαστούν» από τις δηλώσεις της ίδιας για το θέμα της ταυτότητας φύλου της, αλλά η ίδια δεν έδινε κάποια ξεκάθαρη απάντηση. Η ταυτότητά της ως τρανς γυναίκα δεν επιβεβαιώθηκε μέχρι που ο μουσικός δημοσιογράφος Έλιο Γιαννάτσι της πήρε συνέντευξη για το The Globe and Mail το 2017.
Η συμβολή της στη μουσική
Η Σέιν από μικρή είχε επαφή με τη μουσική. Σε ηλικία μόλις οκτώ ετών μπήκε στην εκκλησιαστική χορωδία ενώ όταν ήταν έφηβη, τραγουδούσε με γκόσπελ γκρουπ του Νάσβιλ. Έπαιζε στο ραδιόφωνο με το πρώτο της τρίο ως ντράμερ και τραγουδίστρια.
Η γνωριμία της με τον Λιτλ Ρίτσαρντ των The Upsetters, στάθηκε η αφορμή να φουντώσει το πάθος της για τη μουσική. Ηχογραφούσε ντραμς για αμέτρητους καλλιτέχνες και όλα αυτά πριν ακόμη ενηλικιωθεί.
Άρχισε να εμφανίζεται τοπικά τη δεκαετία του 1950 φορώντας περούκες, μακιγιάζ και κοσμήματα. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘50, συμμετείχε σε ένα ταξιδιωτικό καρναβάλι και έφτασε στην Κορνουάλη του Οντάριο το 1959, όπου -σύμφωνα με δηλώσεις της- ένιωσε ελεύθερη για πρώτη φορά.
Το 1960, θα μετακομίσει στο Μόντρεαλ του Κεμπέκ, όπου και ο σαξοφωνίστας Χέρμπερτ Γουίτακερ την προσκαλεί να παρακολουθήσει το δημοφιλές συγκρότημα Frank Motley & Motley Crew. Σύντομα έγινε η βασική τραγουδίστρια του συγκροτήματος και στα τέλη του 1961 μετακόμισε στο Τορόντο.
Από το ‘62 και έπειτα δοκίμασε τη μουσική της solo καριέρα. Ένα τραγούδι, με το οποίο συστήθηκε στο κοινό -εκτός μπάντας- ήταν το Any Other Way. Το κομμάτι αυτό έμελλε να γίνει η μεγαλύτερη επιτυχία της Τζάκι Σέιν. Έφτασε στο Top 10 hit του Τορόντο το 1962 και μπήκε στα charts του Καναδά το 1967.
Η Τζάκι Σέιν χαρακτηρίστηκε και θεωρείται μέχρι και σήμερα πρωτοπόρος τρανς καλλιτέχνιδα και μάλιστα το όνομά της είναι συνυφασμένο με ό,τι ονομάζεται Toronto Sound.
Το άδοξο και ξαφνικό τέλος
Μια κόντρα μεταξύ του Φράνκ Μότλει και της Σέιν οδήγησε σε καταστροφικά αποτελέσματα. Η Σέιν και το συγκρότημα, Hitchhikers, έδιωξαν τον Μότλει από το συγκρότημα το 1970, αλλά η Τζάκι Σέιν συμφώνησε να παίξει μαζί του άλλη μια φορά.
Ο Μότλει ξεκίνησε να σαμποτάρει τις συναυλίες του συγκροτήματος και να γίνεται επιθετικός. Οι εντάσεις κορυφώθηκαν με την Τζάκι να βγαίνει εκτός εαυτού. Αυτή ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Επέστρεψε στη γενέτειρά της για να φροντίσει τη άρρωστη μητέρα της το 1971, εγκαταλείποντας ξαφνικά τις μουσικές σκηνές.
Έμεινε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας για δεκαετίες παρόλα αυτά οι ερμηνείες της έμειναν για πάντα χαραγμένες στο χρόνο.
Το 2017 προτάθηκε για βραβείο Grammy όταν η Numero Group μάζεψε σε μια διπλή συλλογή τις καναδικές της ηχογραφήσεις, με εκτενή περιγραφή και σπάνιο φωτογραφικό υλικό. Το 2019 το άλμπουμ με τις ζωντανές εμφανίσεις της προτάθηκε για βραβείο Grammy Καλύτερου Ιστορικού Άλμπουμ.
Η Τζάκι Σέιν έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 78 ετών. Βρέθηκε νεκρή στο σπίτι της στο Νάσβιλν το 2019.
Για τους queer και τους τρανς ανθρώπους στο πέρας των δεκαετιών, η ζωή και η κληρονομιά της Σέιν είναι μια υπενθύμιση ότι έχουμε χρέος προς τους ίδιους μας τους εαυτούς να ζούμε όπως θέλουμε, όπως νιώθουμε. Να εκφραζόμαστε ελεύθερα και να φωνάζουμε δυνατά όλα εκείνα όσα πρεσβεύουμε.
