Toponimio: Μια αρχιτέκτονας εξερευνά τα πιο ιδιαίτερα τοπωνύμια της Ελλάδας μέσα από ένα μίνιμαλ Instagram account
Σε κανένα άλλο μέρος του κόσμου δεν μπορείς να ταξιδέψεις από το Αρκούδι στο Ξυλοκερατίδι μέσα σε δευτερόλεπτα, παρά στο Instagram account με όνομα Toponimio.
Αυτό το προφίλ-όαση στον οπτικό μαξιμαλισμό της πλατφόρμας μηδενίζει τις αποστάσεις ανάμεσα σε μέρη της Ελλάδας που επιλέγονται με μοναδικό κριτήριο το όνομά τους.
Ίσως να σκεφτόταν κανείς ότι ένα τέτοιο εγχείρημα θα ταίριαζε καλύτερα σε έναν διαδικτυακό χώρο όπου το προβάδισμα δεν έχει η εικόνα αλλά το κείμενο, αλλά αυτή η ετερότητά του το κάνει ακόμη πιο γοητευτικό -screenshots από Google maps σε γαλάζιο και λευκό.
Η Δάφνη Ρήγα, που εμπνεύστηκε το account δεν είναι τοπογράφος, λαογράφος ή ιστορικός. Είναι αρχιτεκτόνισσα, ζει μόνιμα στο Μιλάνο και διοχέτευσε τον έξτρα ελεύθερο χρόνο της καραντίνας σε κάτι δημιουργικό.
«Το Toponimio είναι ένα πρότζεκτ που είχα στο μυαλό μου τον τελευταίο χρόνο, το οποίο όμως αναπτύχθηκε και σχηματίστηκε μέσα στην καραντίνα. Η ιδέα προϋπήρχε προ κωρονοϊού, ήξερα ήδη τι ακριβώς θέλω να κάνω. Μια μέρα μπήκα στο google maps και άρχισα να ψάχνω τοπωνύμια και να τα σημειώνω. Εξεπλάγην με το πόσα πολλά τοπωνύμια βρήκα μέσα σε ελάχιστο χρόνο, και αυτό μου έδωσε την ώθηση να βάλω μπρος τη σελίδα».
Πώς ακριβώς αναζητάς όμως τις τοποθεσίες αν δεν γνωρίζεις ήδη το όνομα τους; «Ξεκίνησα αναζητώντας τοποθεσίες τυχαία στον χάρτη: ξεκινώντας, για παράδειγμα από τα περίχωρα της Δράμας. Μέσα σε λίγες μέρες είχα ήδη βρει γύρω στα 100 τοπωνύμια, μέσα από τις virtual βόλτες μου στο google maps. Ταυτόχρονα, αν μου ερχόταν κάποια αστεία λέξη στο μυαλό, την έβαζα στο maps, με την ελπίδα ότι υπάρχει αντίστοιχο τοπωνύμιο (το οποίο λειτούργησε εξίσου ως μέθοδος). Έχοντας πλέον συγκεντρώσει πάνω από 400 τοπωνύμια, περνάω μια φάση που ψάχνω λιγότερο. Πάντως, κάθε φορά που μπαίνω στο maps για άλλο λόγο, κάνω μια μικρή βόλτα για να δω αν θα βρω κάτι ενδιαφέρον».
Το Toponimio απέκτησε κάτι λιγότερο από 1000 followers σε δύο μήνες λειτουργίας, κάποιοι από τους οποίους στέλνουν στη Δάφνη τοπωνύμια που ανακαλύπτουν οι ίδιοι. Το καλύτερο; Έχει και ξένο κοινό!
Γιατί αποφάσισες να κρατήσεις το προφίλ τόσο μίνιμαλ; «Προέκυψε φυσικά, καθώς γενικότερα προτιμώ την ξεκάθαρη και απλή απεικόνιση, ίσως λόγω αρχιτεκτονικής. Ταυτόχρονα, αποφάσισα ότι ο σκοπός της σελίδας είναι απλώς να παρουσιάσει τοπωνύμια που είναι ενδιαφέροντα γλωσσικά, και που πιθανώς η πλειονότητα των Ελλήνων δεν γνωρίζει. Αναρωτήθηκα αν θα άξιζε να κάνω μια μικρή έρευνα για κάθε τοπωνύμιο, δηλαδή να παρουσιάσω από που προέρχεται το όνομα και να δώσω κάποια στοιχεία για το μέρος. Ωστόσο, επειδή δεν ήθελα το Toponimio να γίνει άλλη μια ταξιδιωτική σελίδα που επαναλαμβάνει τις ίδιες πληροφορίες, αποφάσισα να κρατήσω το περιεχόμενο πιο συγκεκριμένο και απλό.»
Πάντως η Δάφνη, που έχει ζήσει στο Παρίσι και πηγαινοερχόταν τον τελευταίο χρόνο μεταξύ Μιλάνου και Αθήνας, έχει επισκεφθεί μέχρι στιγμής μόνο την Πρέζα από τη σελίδα της, τη βραχονησίδα που βρίσκεται ανάμεσα στην Πάρο και την Αντίπαρο. «Έχω μεγαλύτερη αδυναμία όμως στα τοπωνύμια που παραπέμπουν μεταφορικά σε αισχρολογήματα (όπως το Ξυλοκερατίδι, ο Κερατόκαμπος) ή που ταυτίζονται με λέξεις της αργκό (όπως το Σκάλωμα, η Γραμμένη).
Αναζητάς τοπωνύμια άλλων χωρών; Θα μπορούσες να ανοίξεις τη σελίδα και προς αυτή την κατεύθυνση; «Έχω ψάξει τοπωνύμια στις γλώσσες που μιλάω, δηλαδή αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά, αλλά πιστεύω ότι για να καταλάβει κάποιος τα τοπωνύμια μιας χώρας, πρέπει ως ένα βαθμό να καταλαβαίνει και την γλώσσα. Προς το παρόν επικεντρώνομαι στα ελληνικά τοπωνύμια, έχουν μαζευτεί γύρω στα 400! Αν κορεστούν, θα μπορούσε να εξελιχθεί με διάφορους τρόπους -για παράδειγμα παρουσιάζοντας τοποθεσίες που έχουν αναρτηθεί από χρήστες της εφαρμογής και που ουσιαστικά αποτελούν σύγχρονα τοπωνύμια (όπως π.χ. το “αγαπημένο σποτ τροχαίας”, που υπάρχει στα highlights της σελίδας). Αντίστοιχα, πιστεύω ότι θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να αναζητηθούν τοπωνύμια εκτός Ελλάδας που ηχητικά αντιστοιχούν σε ελληνικές λέξεις. Μια άλλη ιδέα, που προέρχεται από έναν follower, θα ήταν να αναρωτηθούμε πως ονομάζονται οι κάτοικοι κάθε τοπωνυμίου – μια διαδικασία κατά τη διάρκεια της οποίας αποκλείεται να μην γελάσει κάποιος: για παράδειγμα, πώς λέγονται οι κάτοικοι του Καλού Παιδιού;».
Καλή ερώτηση.