Σταύρος Σιόλας: «Ένα τραγούδι είναι καλό, όταν κρύβει μια αλήθεια, που υπάρχει η ανάγκη να ειπωθεί»
Μουσικός και ερμηνευτής, με σπουδές στο Θέατρο Τέχνης -Κάρολος Κουν, ο Σταύρος Σιόλας φέτος γιορτάζει 21 χρόνια στη μουσική και αποφάσισε να το γιορτάσει με ένα πρόγραμμα, που στην ουσία είναι μία αναδρομή στη μέχρι τώρα πορεία του.
Παράλληλα,ασχολείται με τη σύνθεση μουσικής για το θέατρο -ακούσαμε φέτος τραγούδια του στην παράσταση «Αθήνας Παναγούλη, Επιτάφιος», που σκηνοθέτησε ο δάσκαλος του Κωστής Καπελώνη με τη Μάνια Παπαδημητρίου-, ενώ ετοιμάζει τον καινούργιο του δίσκο. Εμείς μιλήσαμε μαζί του για όλα όσα τον επηρέασαν, τον καθόρισαν και διαμόρφωσαν ην ιδιαίτερη καλλιτεχνική του ταυτότητα.
Η σχέση όλων μας με τη μουσική ξεκινάει στην παιδική μας ηλικία όταν μια μελώδια μάς κάνει να σταματήσουμε να κλαίμε, ή να αρχίσουμε να κουνιόμαστε ρυθμικά. Και είναι μια σχέση που κρατάει για πάντα! Μερικοί άνθρωποι, όπως εγώ, δεν αρκούμαστε στη γοητεία που μας ασκεί η μουσική, αλλά θέλουμε να ξεκλειδώσουμε το μυστικό της, να ανακαλύψουμε τον μηχανισμό μέσα από τον οποίο μας συγκινεί, για να μπορέσουμε αυτή την ίδια συγκίνηση να την προκαλέσουμε και σε άλλους. Έτσι, άρχισα να τραγουδάω μανιωδώς, να εξερευνώ τη φωνή μου και την τέχνη του τραγουδιού και να σιγοψιθυρίζω, πειραματιζόμενος με μελωδίες που ήταν δικές μου. Ζήτησα από τους γονείς μου, θυμάμαι, ένα αρμόνιο και εκεί έγραψα το πρώτο μου τραγούδι, που προοριζόταν για την επέτειο του Πολυτεχνείου στο σχολείο. Το πρώτο τραγούδι λοιπόν που τραγούδησα μπροστά σε κοινό ήταν σε δικούς στίχους και μουσική, μπροστά στους συμμαθητές και τους δασκάλους μου, χωρίς συνοδεία οργάνου... Ήταν μια τρομακτική όσο και μαγική εμπειρία. Απ’ την πρώτη στιγμή κατάλαβα ότι τραγουδάμε για τους λίγους, που θα εκτιμήσουν αυτό που κάνουμε και θα συγκινηθούν και αυτό είναι αρκετό.
Όταν τελείωσα το σχολείο, αποφάσισα να ασχοληθώ με το θέατρο. Σπούδασα δυο χρόνια στη σχολή του Βασίλη Διαμαντόπουλου και τρία χρόνια στο θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν. Ποτέ όμως δεν εγκατέλειψα την αγάπη μου για τη μουσική. Έτσι, στις πρώτες μου παραστάσεις μετά από τη σχολή έπαιζα, τραγουδούσα, ενώ είχα κάνει και τη σύνθεση στις περισσότερες από αυτές. Αυτό που κρατώ από την πορεία μου στο θέατρο είναι η δύναμη της αλήθειας πάνω στη σκηνή. Έμαθα να διαχωρίζω την έννοια της ερμηνείας από τους θεατρινισμούς και την πόζα και να επικοινωνώ μόνο τα αληθινά συναισθήματα, που μου προκαλούν τα τραγούδια την ώρα που τα ερμηνεύω.
Ενώ με τη μουσική έχω μια ιδιαίτερη ευκολία, με τον στίχο παιδεύομαι πολύ και ποτέ δεν μένω απολύτως ικανοποιημένος με το αποτέλεσμα. Γι' αυτό προτιμώ να έχω έτοιμο ένα υλικό, που με εμπνέει να το μελοποιήσω. Έτσι, είμαι πολύ πιο παραγωγικός! Υπήρξαν φορές βέβαια τα τελευταία χρόνια που ήθελα να πω κάτι συγκεκριμένο και με τον δικό μου τρόπο. Κάπως έτσι προέκυψαν η «Βόλτα» και η «Προσμονή» σε στίχους δικούς μου.
Το 2002 κυκλοφόρησε ο πρώτος μου δίσκος «Μια ήσυχη μέρα» στην τότε δισκογραφική εταιρία Virgin, τέσσερα χρόνια πριν γίνω ευρύτερα γνωστός από το Φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης με το κομμάτι «της Άρνης το νερό». Το 2022 συμπληρώθηκαν 20 χρόνια σε αυτό τον χώρο. Αποφάσισα να στήσω μια παράσταση επετειακού χαρακτήρα και να φτιάξω ένα πρόγραμμα από σχεδόν μόνο δικά μου τραγούδια, από τα πιο γνωστά μέχρι τα πιο άγνωστα, και να έχω καλεσμένους τραγουδιστές που ερμήνευσαν κάποια από αυτά. Η βαθύτερη μου ανάγκη ήταν να βγάλω βόλτα τα λιγότερο γνωστά τραγούδια μου, τα «παραπονεμένα» μου, σαν ένα χρέος προς αυτά, αλλά και προς τους ανθρώπους που μου τα ζητάνε όλα αυτά τα χρόνια και δεν τα είχα στο πρόγραμμα.
Με εμπνέει ένας στίχος που έχει μια ιδιαιτερότητα, ένα εύρημα που με ιντριγκάρει και μια πρωτοτυπία στη γραφή του. Άλλες φορές η έμπνευση έρχεται από είναι ένα θεατρικό έργο, μια ταινία, ή απλώς από μια εσωτερική μου ανάγκη να μιλήσω για κάτι που δεν έχει ειπωθεί, με τον τρόπο που θα ήθελα να το ακούσω.
Υπάρχουν δυο βασικοί πυλώνες στη μουσική μου αντίληψη και έκφραση ο λυρισμός και η παράδοση. Τον πρώτο τον άντλησα κυρίως από τον Μάνο Χατζιδάκι και την κλασική μουσική και τον δεύτερο από την ελληνική παραδοσιακή μουσική, αλλά και συνθέτες που την ενσωμάτωσαν στο έργο τους, όπως ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Νίκος Ξυδάκης κ.α. Ένας τρίτος σημαντικός παράγοντας που με έχει επηρεάσει μου είναι η διεθνής εναλλακτική, αλλά και mainstream σκηνή, από την οποία αντλώ ιδέες κυρίως για τις ενορχηστρώσεις μου, έτσι ώστε ο ήχος μου να παραμένει σύγχρονος.
Η πιο σημαντική στιγμή μου μέχρι τώρα μάλλον είναι το Φεστιβάλ τραγουδιού Θεσσαλονίκης όχι τόσο για τα βραβεία που κέρδισα, αλλά γιατί μου δόθηκε η ευκαιρία να επικοινωνήσω ένα δικό μου τραγούδι και να το ερμηνεύσω μπροστά σε ένα τεράστιο ζωντανό και τηλεοπτικό κοινό, πράγμα που δε θα φανταζόμουν ποτέ! Κάποια ιδιαιτέρως δύσκολη στιγμή δεν έχω να θυμάμαι. Δύσκολο είναι κάθε φορά που πρέπει να επανεφεύρω τον εαυτό μου καλλιτεχνικά.
Ένα τραγούδι είναι καλό, όταν κρύβει μια αλήθεια, που υπάρχει η ανάγκη να ειπωθεί και ένα κοινό έτοιμο να την ακούσει. Για να αναδειχτεί η αλήθεια του όμως, πρέπει να πετύχει η χημεία του στίχο, της μουσικής,της ερμηνείας και της ενορχήστρωσης. Φυσικά δεν είναι απλό, δεν υπάρχουν κανόνες, ούτε συνταγές και πολλές φορές ένα τραγούδι είναι καλό, επειδή είναι καλό, χωρίς να μπορεί να αναλυθεί το γιατί.
Με τις μεγάλες μου αγάπες είχα την τύχη να συναντηθώ καλλιτεχνικά, η αλήθεια είναι. Αυτός που θεωρώ σπουδαίο δημιουργό και θα ήθελα να συναντηθώ μαζί του με κάποιον τρόπο καλλιτεχνικά είναι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου.
Δεν μπορώ να πω αν είμαι περισσότερο ερμηνευτής ή συνθέτης. Θα μου έλλειπε πολύ κάποιο από τα δυο, αν δεν το είχα. Η πληρότητα και η διέξοδος που μου προσφέρει η δημιουργική διαδικασία της τραγουδοποιίας, να σκαρώνω δηλαδή μελωδίες και στιχάκια δεν αντικαθίσταται με τίποτα. Είναι όμως μια μοναχική διαδικασία την οποία έρχεται να αντισταθμίσει η ζωντανή επικοινωνία με το κοινό, με το οποίο ανταλλάσσω συγκίνηση και ενέργεια... Αυτή είναι μια ανάγκη που δεν καλύπτεται αλλιώς.
Σε ένα νέο παιδί που ξεκινάει τώρα, θα του πρότεινα να δουλέψει πολύ με τον εαυτό του, να γίνει η καλύτερη εκδοχή του εαυτού του και να παραμένει έτοιμος/η για τη στιγμή του, που θα έρθει, όταν η ζωή το αποφασίσει. Γι’ αυτό πρέπει να έχει υπομονή κι επιμονή. Τα reality shows-διαγωνισμοί τραγουδιού είναι τηλεοπτικά προϊόντα, που δεν ενδιαφέρονται ουσιαστικά για την τύχη και την ψυχολογία των συμμετεχόντων τους, παρά μόνο για την τηλεθέαση και τα διαφημιστικά πακέτα.
Τα πέντε αγαπημένα μου τραγούδια είναι: Τα λόγια και τα χρόνια (Γ.Μαρκόπουλος-Μ.Ελευθέριου), Ερωτικό (Ν.Ξυδάκης -Ν.Λαπαθιώτης), Το βράδυ(Λ.Πλάτωνος - Κ.Καριωτάκης), Αθανασία (Μ.Χατζιδάκις -Ν.Γκάτσος),Τ ης αγάπης αίματα (Μ.Θεοδωράκης - Ο.Ελύτης)
Τα μελλοντικά σχέδια περιλαμβάνουν καλοκαιρινές συναυλίες και την κυκλοφορία του δίσκου «Η δική μας σειρά» από την Panik με συμμετοχές σπουδαίων ερμηνευτών σε μουσική δική μου και στίχους του Ηλία Μάστορη, από τον οποίο κυκλοφόρησε μόλις το single «Το βλέμμα του μόνου» με τη Γιώτα Νέγκα.