«Ο λόφος που σκαρφαλώνουμε»: Το ποίημα της Αμάντα Γκόρμαν σηματοδότησε μια νέα εποχή στην Αμερική
Μια νέα σελίδα στην ιστορία της Αμερικής γράφτηκε την Τετάρτη 20 Ιανουαρίου.
Η ορκωμοσία του Τζο Μπάιντεν και της Καμάλα Χάρις σηματοδότησε μια νέα εποχή και τα όσα διαδραματίστηκαν σε αυτή έδωσαν την υπόσχεση και την ελπίδα για ένα μέλλον που θα επουλώσει τις πληγές του παρελθόντος.
Αυτός ήταν και ένας από τους νοηματικούς άξονες του ποιήματος που απήγγειλε η Αφροαμερικανίδα ποιήτρια Αμάντα Γκόρμαν κατά τη διάρκεια της τελετής ορκωμοσίας του 46ου προέδρου των ΗΠΑ και της πρώτης γυναίκας αντιπροέδρου.
H Αμάντα Γκόρμαν, στα 22 της χρόνια, είναι η νεαρότερη ποιήτρια που έχει συμμετάσχει μέχρι σήμερα σε προεδρική ορκωμοσία.
Κατάφερε με το καθάριο πνεύμα της και την διεισδυτική γραφή της να αποτυπώσει μέσα σε λίγες γραμμές το παρελθόν και το μέλλον της Αμερικής.
Όπως η ίδια δήλωσε, δεν της δόθηκαν αυστηρές κατευθυντήριες γραμμές για την σύνταξη του ποιήματος. Έλαβε απλά την παρότρυνση να μιλήσει μέσα από αυτό για την ελπίδα και την ενότητα.
Πριν από δύο εβδομάδες, βρισκόταν στα μισά του ποιήματός της. Η εισβολή των οπαδών του Τραμπ στο Καπιτώλιο στις 6 Ιανουαρίου την ώθησαν να το ολοκληρώσει με μέσα σε ένα βράδυ.
Ο λόφος που σκαρφαλώνουμε:
Όταν ξημερώσει, αναρωτιόμαστε πού θα μπορέσουμε να βρούμε φως σ’ αυτή την ατέλειωτη σκιά;
Η απώλεια που κουβαλάμε μέσα μας. Η θάλασσα στην οποία πρέπει να προχωρήσουμε.Aψηφήσαμε την ουσία του προβλήματος. Μάθαμε ότι η σιωπή δεν συνεπάγεται πάντα ειρήνη. Kι ότι οι νόρμες κι οι αντιλήψεις του τι είναι «δίκαιο» δεν συνιστούν πάντα δικαιοσύνη.
Κι όμως, η αυγή ήταν δική μας προτού το εννοήσουμε. Με κάποιο τρόπο τα καταφέρνουμε. Με κάποιο τρόπο αντέξαμε και γίναμε μάρτυρες ενός έθνους που δεν λύγισε αλλά ακόμη δεν ολοκλήρωσε την πορεία του. Εμείς, οι συνεχιστές μιας χώρας και μιας εποχής που ένα αδύνατο μαύρο κορίτσι, με καταγωγή από σκλάβους και μεγαλωμένο από μία μοναχική μητέρα, μπορεί να ονειρεύεται ότι θα γίνει πρόεδρος για να βρεθεί στη θέση να απαγγείλει στίχους για έναν πρόεδρο.
Ναι, απέχουμε πολύ από τη λάμψη, απ’ το αψεγάδιαστο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μοχθούμε να σχηματίσουμε μια τέλεια Ένωση. Κοπιάζουμε να σφυρηλατήσουμε την Ένωσή μας δίνοντάς της νόημα. Να συνθέσουμε μια χώρα αφοσιωμένη σ’ όλες τις κουλτούρες, φυλές, χαρακτήρες και ανθρώπινες καταστάσεις. Κι έτσι σηκώνουμε το βλέμμα μας όχι σ’ αυτό που στέκεται ανάμεσά μας, αλλά σ’ αυτό που ορθώνεται μπροστά μας. Γεφυρώνουμε το χάσμα γιατί γνωρίζουμε ότι για να προτάξουμε το μέλλον μας, θα πρέπει πρώτα να παραμερίσουμε τις διαφορές μας. Καταθέτουμε τα όπλα μας για να μπορέσουμε να αγκαλιαστούμε.
Δεν θέλουμε να βλάψουμε κανένα, αρμονία για όλους. Ας πει ο κόσμος ότι είναι αλήθεια: Πως ακόμη κι όταν πενθούσαμε, ωριμάζαμε. Πως ακόμη κι όταν πονούσαμε, ελπίζαμε. Πως ακόμη κι όταν κουραζόμασταν, προσπαθούσαμε. Πώς θα είμαστε για πάντα ενωμένοι, νικητές. Όχι επειδή δεν θα ξαναγνωρίσουμε την ήττα, αλλά διότι δεν θα ξανασπείρουμε ποτέ τον διχασμό.
H Γραφή μας λέει να οραματιζόμαστε τη μέρα που όλοι θα κάθονται κάτω απ’ το αμπέλι και τη συκιά τους και κανείς δεν θα τους φοβίζει. Αν πρόκειται να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των καιρών μας, τότε η νίκη δεν θα έλθει με το λεπίδι, αλλά με όλες τις γέφυρες που θα έχουμε χτίσει.
Αυτή είναι η υπόσχεση να βγούμε στο ξέφωτο, ο λόφος που σκαρφαλώνουμε, αρκεί να το τολμήσουμε. Γιατί το το να είσαι Αμερικανός είναι κάτι παραπάνω από την περηφάνια που κληρονομούμε. Είναι το παρελθόν, στο οποίο εισερχόμαστε και το πως το διορθώνουμε.
Είδαμε μια δύναμη που προτιμούσε να κομματιάσει το έθνος μας. Να καταστρέψει τη χώρα μας, αν θα κατάφερνε έτσι να καθυστερήσει τη Δημοκρατία. Κι αυτή η προσπάθεια λίγο έλειψε να πετύχει. Αλλά κι αν μπορεί κατά καιρούς να καθυστερήσει η Δημοκρατία
Ουδέποτε μπορεί να νικηθεί οριστικά. Αυτή την αλήθεια, αυτή την πεποίθηση εμπιστευόμαστε.
Γιατί όσο εμείς έχουμε στραμμένα τα μάτια μας στο μέλλον, η ιστορία έχει τα δικά της στραμμένα πάνω μας.
Είναι η εποχή της δίκαιης εξιλέωσης. Tην φοβηθήκαμε στο ξεκίνημά της. Δεν νιώσαμε έτοιμοι να γίνουμε οι κληρονόμοι μιας τόσο τρομακτικής ώρας αλλά βρήκαμε μέσα της τη δύναμη να γράψουμε ένα νέο κεφάλαιο, να δώσουμε ελπίδα και γέλιο στους εαυτούς μας.
Κι εκεί που κάποτε ρωτούσαμε «πώς θα μπορέσουμε να υπερισχύσουμε της καταστροφής;», τώρα διαβεβαιώνουμε «πώς θα μπορέσει η καταστροφή να υπερισχύσει εις βάρος μας;».
Δεν θα βαδίσουμε προς το παρελθόν, αλλά θα κινηθούμε σ’ αυτό που πρέπει να γίνει: Μια χώρα μελανιασμένη αλλά ακέραια, καλοπροαίρετη και τολμηρή, άγρια κι ελεύθερη.
Δεν θα μας πισωγυρίσει, ούτε θα διακόψει την πορεία μας ο εκφοβισμός, γιατί γνωρίζουμε ότι την αδράνεια και την απραξία μας θα κληρονομήσει η επόμενη γενιά. Τα δικά μας σφάλματα θα γίνουν τα δικά τους φορτία.
Αλλά ένα είναι σίγουρο: Αν ενώσουμε τον οίκτο με τη δύναμη, και τη δύναμη με το δίκαιο, τότε η αγάπη θα γίνει η κληρονομιά κι αλλαγή μας, το πατρογονικό δικαίωμα των παιδιών μας.
Ας αφήσουμε, λοιπόν, πίσω μας μια χώρα καλύτερη από εκείνη που μας άφησαν. Με κάθε ανάσα απ’ το στήθος μου, θα ανυψώσουμε αυτό τον λαβωμένο κόσμο σ’ ένα νέο θαυμαστό. Θα ξεσηκωθούμε απ΄ τους χρυσούς λόφους της Δύσης.
Θα ξεσηκωθούμε από τα ανεμόδαρτα Βορειο-Ανατολικά, όπου οι προπάτορές μας έδωσαν σάρκα και οστά στην επανάσταση.
Θα ξεσηκωθούμε από τις παραλίμνιες πόλεις των Μεσοδυτικών Πολιτειών.
Θα ξεσηκωθούμε απ’ τον ηλιόλουστο Νότο.
Σε κάθε άκρη της χώρας μας, σε κάθε γωνιά που αποκαλείται πατρίδα μας,
οι συμπατριώτες μας, τόσο διαφορετικοί και όμορφοι, θα ενώσουν τις δυνάμεις τους.
Κι όταν έλθει η μέρα, θα βγούμε απ’ τη σκιά φλεγόμενοι κι ατρόμητοι. Η νέα αυγή χαράζει καθώς την απελευθερώνουμε. Γιατί το φως υπάρχει πάντα. Αρκεί να είμαστε αρκετά γενναίοι για να το αντικρίσουμε. Αρκεί να είμαστε αρκετά γενναίοι για να γίνουμε φως.
