ΦΚΘ 2021: O καλλιτεχνικός διευθυντής, Ορέστης Ανδρεαδάκης, μιλά για τη φετινή διοργάνωση
Το 62ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης σήκωσε αυλαία την Πέμπτη 4 Νοεμβρίου και στο πλούσιο πρόγραμμά του συμπεριλαμβάνονται 35 μεγάλου μήκους και 15 μικρού μήκους ελληνικές ταινίες (εκ των οποίων οι 20 σε πρώτη προβολή), περισσότερες δηλαδή από κάθε άλλη φορά, στοιχείο που δηλώνει πως η φετινή διοργάνωση έχει αποφασίσει να στηρίξει τον εγχώριο κινηματογράφο.
Ο διευθυντής του φεστιβάλ Ορέστης Ανδρεαδάκης σημειώνει: «Το φετινό φεστιβάλ, όπως και κάθε φεστιβάλ εδώ και 62 χρόνια, έχει ως πρωταρχικό στόχο να δώσει χαρά, ελπίδα και κριτική σκέψη. Είμαστε ένας οργανισμός που θέλει να προσφέρει ένα όνειρο, ένα ωραίο όνειρο, ένα όνειρο-εργαλείο για να σκεφτεί ο καθένας από εμάς σε προσωπικό, κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο. Πράγματι φέτος έχουμε πολλές ελληνικές ταινίες. Άλλωστε, σύμφωνα με τον νόμο, αλλά και με το σκεπτικό του Φεστιβάλ, βασική μας μέριμνα είναι η ενίσχυση και η βοήθεια της κινηματογραφικής ελληνικής κοινότητας. Αναμφίβολα, η πανδημία έπληξε σημαντικά σε παγκόσμιο επίπεδο την κινηματογραφική βιομηχανία και οι ζημιές είναι ανυπολόγιστες σε οικονομικό, καλλιτεχνικό, αλλά και ψυχολογικό, επίπεδο.
Γι’ αυτό φέτος έχουμε θεσπίσει επιπλέον χρηματικά βραβεία, προσπαθήσαμε και πετύχαμε μεγαλύτερη συμμετοχή ελληνικών ταινιών, ενώ ταυτόχρονα υπάρχει μια έντονη προσπάθεια στήριξης των ανθρώπων της κινηματογραφικής μας κοινότητας. Πιστεύω πως έπειτα από κάθε δύσκολη περίοδο πάντα συμβαίνει κάτι ενδιαφέρον. Θεωρώ λοιπόν πως θα υπάρξουν νέοι δημιουργοί, που θα καταγράψουν, θα κρίνουν και θα εμπνευστούν από τη νέα αυτή πραγματικότητα κι έτσι θα προκύψουν καινούργια πράγματα. Το φεστιβάλ με ανοιχτά μάτια κι αυτιά θα είναι εδώ για να αγκαλιάσει καθετί καινούργιο, ακόμα κι αν είναι συγκρουσιακό ή ανατρεπτικό, ακόμα κι ενοχλητικό, και θα το υποδεχτεί, επενδύοντας στο μέλλον».
Tο φεστιβάλ με ανοιχτά μάτια κι αυτιά θα είναι εδώ για να αγκαλιάσει καθετί καινούργιο
Έτσι, λοιπόν, για πρώτη φορά, εννέα ελληνικές ταινίες συμμετέχουν στα τρία διαγωνιστικά τμήματα του φεστιβάλ. Τρεις συμμετέχουν στο Διεθνές Διαγωνιστικό -η «Αγέλη προβάτων» του Δημήτρη Κανελλόπουλου, η « Αγία Έμυ» της Αρασέλης Λαιμού και το «Σελήνη, 66 ερωτήσεις» της Ζακλίν Λέντζου-, τρεις στο διαγωνιστικό τμήμα Meet the Neighbors -το «.dog» της Γιάννας Αμερικάνου, το «18» του Βασίλη Δούβλη και «Ο άνθρωπος με τις απαντήσεις» του Στέλιου Καμμίτση-, και τρεις ελληνικές στο «Film Forward», που για πρώτη φορά φέτος γίνεται διαγωνιστικό. Πρόκειται για τα «Μαγνητικά πεδία» του Γιώργου Γούση, το «ORFEAS 2021» της καλλιτεχνικής ομάδας ΦΥΤΑ και το «The Τimekeepers of Εternity» του Αριστοτέλη Μαραγκού.
Η διαφορά της φετινής διοργάνωσης, όπως επισημαίνει ο κύριος Ανδρεαδάκης, είναι πως όλες οι εκδηλώσεις θα είναι Covid-free, ενώ το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει τις περισσότερες από τις ταινίες και online. «Φυσικά θα ακολουθήσουμε αυστηρά όλους τους υγειονομικούς κανόνες, ενώ ταυτόχρονα έχουμε πάρει κι έξτρα μέτρα προστασίας. Θα πραγματοποιούνται σε όλες τις αίθουσες απολυμάνσεις και ειδικός καθαρισμός, ενώ το προσωπικό μας θα διασφαλίζει ότι τηρούνται όλοι οι κανόνες (να φοράμε σωστά τις μάσκες κ.λπ.). Ταυτόχρονα, όσοι δεν μπορούν να έρθουν στη Θεσσαλονίκη, μπορούν διαδικτυακά πλέον να παρακολουθήσουν αρκετές από τις ταινίες μας».
Η μεγάλη πρωτοτυπία της φετινής διοργάνωσης, πράγμα για το οποίο και ο κύριος Ανδρεδάκης δηλώνει ενθουσιασμένος, είναι πως το φετινό μεγάλο αφιέρωμα δεν απευθύνεται σε συγκεκριμένο πρόσωπο, ή σε κάποιο καλλιτεχνικό ρεύμα, αλλά και σε μια ολόκληρη ειδικότητα: το μοντάζ.
«Το μοντάζ είναι η πιο χρήσιμη, αλλά ίσως και η πιο παραγνωρισμένη ειδικότητα του σινεμά, τουλάχιστον για το ευρύ κοινό. Ακόμα και φανατικοί κινηματογραφόφιλοι δεν μπορούν εύκολα να διακρίνουν τι σημαίνει καλό μοντάζ και να εκτιμήσουν, όπως πρέπει, τη σημαντική αυτή δουλειά. Εμείς αποφασίσαμε λοιπόν να διοργανώσουμε ένα συναρπαστικό παιχνίδι, που θα συνδυάζει την ψυχαγωγία με τη γνώση. Καταξιωμένοι μοντέρ θα μας εξηγήσουν με απλά λόγια τους κανόνες του καλού μοντάζ, ενώ παράλληλα θα υπάρχει ένα πολυσέλιδο δίγλωσσο βιβλίο για αυτή τη συναρπαστική ειδικότητα».
Έτσι, λοιπόν, το Φεστιβάλ φιλοξενεί εννέα κορυφαίους μοντέρ από την Ελλάδα και το εξωτερικό, για να μοιραστούν με το κοινό την πολύτιμη εμπειρία τους. Ο πολυβραβευμένος Γιώργος Μαυροψαρίδης, σταθερός συνεργάτης του Γιώργου Λάνθιμου και Υποψήφιος για Όσκαρ για το μοντάζ της ταινίας «Η Ευνοούμενη» (The Favourite) αναλύει τον τρόπο με τον οποίο το μοντάζ κωδικοποιεί την αφήγηση και επικοινωνεί στον θεατή τα μηνύματά της. Ο Γιάννης Χαλκιαδάκης, με τιμητικές διακρίσεις στα σπουδαιότερα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου, μοιράζεται τα μυστικά της τέχνης του. Ο Λάμπης Χαραλαμπίδης, με μια εντυπωσιακή σταδιοδρομία στο ελληνικό Σινεμά, από τις ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου μέχρι την «Ευτυχία» του Άγγελου Φραντζή, συνδέει τους χαρακτήρες μιας ταινίας με τη διαδικασία του μοντάζ. Ο Πάνος Βουτσαράς, με πλούσια εγχώρια και διεθνή εμπειρία, ρίχνει φως στο πώς επιτυγχάνεται η παράλληλη δράση μέσω του μοντάζ. Επίσης, στο αφιέρωμα συνεργάζονται, στην ειδική έκδοση, ο τρεις φορές βραβευμένος με Όσκαρ για μοντάζ και για ηχητικό μιξάζ Γουόλτερ Μερτς, συνεργάτης του Κόπολα και από τους σπουδαιότερους μοντέρ της εποχής μας, καθώς και ο υποψήφιος για Όσκαρ μοντάζ (για την ταινία «Ο πατέρας») Γιώργος Λαμπρινός, ο οποίος συνομιλεί με τη σκηνοθέτιδα Ελίνα Ψύκου. Ο Ραούλ Μόρα, μοντέρ της σαρωτικής επιτυχίας του Netflix «La casa de papel», μοιράζεται τις τεχνικές του συνεργατικού μοντάζ σε blockbuster τηλεοπτικές παραγωγές. Το δίδυμο των Άνε Εστερούντ και Γιάνους Μπίλεσκοφ Γιάνσεν από τη Δανία, που έχουν συνδέσει τα ονόματά τους με σπουδαίες στιγμές του σκανδιναβικού σινεμά, περιγράφουν την προσέγγιση που ακολούθησαν στην ταινία «Άσπρο Πάτο» (Another Round) του Τόμας Βίντερμπεργκ, που απέσπασε το Όσκαρ Διεθνούς Ταινίας τον περασμένο Φεβρουάριο.
Παράλληλα, το Φεστιβάλ παραχωρεί στους προσκεκλημένους του carte blanche για να επιλέξουν από μία ταινία που θεωρούν εμβληματική όσον αφορά στην τέχνη του μοντάζ ή που έχει λειτουργήσει επιδραστικά στην καριέρα τους. Οι καλεσμένοι μοντέρ του Φεστιβάλ θα παρουσιάσουν στο κοινό τις ταινίες της carte blanche, στις οποίες περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, αριστουργήματα του παγκόσμιου σινεμά από τους Αντρέι Ταρκόφσκι, Αλέν Ρενέ, Στάνλεϊ Κιούμπρικ και Σαμ Πέκινπα, σε προβολές που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης.
Με ένα τόσο πλούσιο πρόγραμμα είναι πράγματι δύσκολο να επιλέξει κανείς την αγαπημένη του ενότητα και ο κύριος Ανδρεαδάκης δεν αποτελεί εξαίρεση, αφού όπως λέει: «Όλες οι επιλογές μας έγιναν με πολλή προσοχή, είναι παιδιά μας και δεν μπορούμε να τα διαχωρίσουμε. Θα έλεγα μόνο πως είμαι πολύ περήφανος, που φέτος, στο πλαίσιο της εικαστικής έκθεσης που κάθε χρόνο πραγματοποιούμε, δέκα σημαντικοί Έλληνες καλλιτέχνες, με αφορμή την ταινία "Ο κανόνας του παιχνιδιού" του Ζαν Ρενουάρ, αντλούν έμπνευση και φιλοτεχνούν ισάριθμα διαφορετικά έργα, αναζητώντας τις ομοιότητες μιας ταινίας του ’39 με τη σημερινή εποχή».
Τέλος, ιδιαίτερη σημασία έχει για τον διευθυντή του Φεστιβάλ η Αγορά, που με πρέσβη τον παρουσιαστή, ηθοποιό και δημοσιογράφο Φώτη Σεργουλόπουλο, παρουσιάζει μια σειρά από νέες δράσεις και πρωτοβουλίες. Διοργανώνει εργαστήριο casting directors, σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, που απευθύνεται σε νέους ηθοποιούς από την Ελλάδα. Εγκαινιάζει τη νέα πρωτοβουλία Agora Short Film Lab, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Δράμας και το Clermont-Ferrand International Short Film Festival, στην οποία κορυφαίοι επαγγελματίες του σινεμά δίνουν πολύτιμες συμβουλές στους βραβευμένους σκηνοθέτες της Δράμας και του Κλερμόν-Φεράν. Συνεχίζει για τρίτη συνεχόμενη χρονιά τη δράση Meet the Future, στο πλαίσιο της οποίας επτά ανερχόμενοι Έλληνες μοντέρ και μοντέζ θα παρουσιάσουν στους Έλληνες και ξένους επαγγελματίες του Σινεμά το showreel τους, θα παρακολουθήσουν ομιλίες και εργαστήρια, ενώ θα έχουν την ευκαιρία να συμμετάσχουν σε δύο στοχευμένες, κεκλεισμένων των θυρών, συναντήσεις με τον Γιώργο Μαυροψαρίδη και τον Γιάννη Χαλκιαδάκη.
«Η Aγορά είναι για εμάς από τα πιο σημαντικά τμήματα του Φεστιβάλ. Απευθύνεται σε επαγγελματίες βέβαια, αλλά είναι η κουζίνα, ξέρετε. Γιατί, όπως και σε ένα καλό εστιατόριο, μπορεί για το κοινό αυτό που μετράει να είναι το καλό φαγητό και το καλό σέρβις, όλα όμως συμβαίνουν στην κουζίνα. Και είμαστε πραγματικά περήφανοι που η δική μας Αγορά είναι μία από τις καλύτερες στην Ευρώπη κατά κοινή ομολογία» υπογραμμίζει ο κύριος Ανδρεαδάκης.
Η Αγορά του ΦΚΘ, η οποία υποστηρίζεται από το πρόγραμμα Creative Europe MEDIA και στην οποία δίνονται βραβεία σε υπηρεσίες και χρηματικά έπαθλα, συνολικού ύψους 200.000 ευρώ, θα πραγματοποιηθεί από τις 5 έως τις 13 Νοεμβρίου 2021. Επίσης, η ψηφιακή βιντεοθήκη της επιστρέφει, σε συνεργασία με την επαγγελματική πλατφόρμα Cinando, και προσφέρει σε διαπιστευμένους επαγγελματίες την ευκαιρία να παρακολουθούν online περισσότερες από 150 επιλεγμένες ταινίες. Τέλος, στο πλαίσιό της, η εικαστικός Λουκία Αλαβάνου, η οποία θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 59η Μπιενάλε Βενετίας το 2022, θα δώσει για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη μια γεύση από το έργο της, το οποίο έχει καθαρά κινηματογραφικό χαρακτήρα.
