Η μητέρα σας έπαιξε ρόλο προτύπου στις γυναίκες της ζωής σας και στο πως θα θέλατε να είναι οι κόρες σας;
«Στους
έρωτες, δεν μ΄επηρέασε. Γιατί όπως λέει
ο Ελύτης, είμαστε μια γλώσσα που άλλο
είναι ο έρωτας και άλλο η αγάπη. Δεν
είναι πολλές γλώσσες που το΄χουν αυτό.
Στον έρωτα ήμουν εύκολα “θύμα” της
ομορφιάς. Μ΄άρεσαν οι ωραίες γυναίκες.
Δεν ξέρω αν αυτό είναι έγκλημα. Η εμφάνιση
μιας γυναίκας μας θολώνει -κι εμένα
ακόμα, δυστυχώς. Οι γυναίκες διαλέγουν
αλλιώς. Εμείς οι άνδρες με την ομορφιά
παθαίνουμε κάτι.
»Οι
έρωτες είναι πολλοί. Οι αγάπες, λίγες
και άλλα πράγματα παίζουν ρόλο. Οπότε
ναι, στο επίπεδο της αγάπης το δυναμικό
της μάνας μου ήθελα να υπάρχει.
»Δεν
μπορούσα μια γυναίκα χωρίς drive,
δηλαδή μια γυναίκα που περιμένει τον
άντρα να γυρίσει στο σπίτι. Πιστεύω ότι
είναι το πιο λάθος μοντέλο οικογένειας,
δεδομένου ότι τελικά οι άντρες που δεν
θέλουν οι γυναίκες τους να δουλεύουν,
το πληρώνουν άσχημα στο σπίτι. Γιατί
εκείνη θα νοιώθει αδικημένη και θα
είναι.
»Εμένα
η γυναίκα μου δούλευε απ΄την πρώτη μέρα.
Και στις κόρες μου νομίζω ότι αυτό έμαθα,
και γι΄αυτό έφυγαν κι έξω. Για να μπορέσουν
σε επίπεδο αξιοκρατικό να επιζήσουν.
Αυτή την στιγμή δουλεύουν σε μεγάλες
εταιρείες στην Silicon
Valley,
η μια στην τεχνητή νοημοσύνη και η άλλη
πάνω σε εφαρμογές. Και είναι πολύ
ευχαριστημένες, διότι αμείβονται γι΄αυτό
που κάνουν, δηλαδή δεν αμείβονται
λιγότερο απ΄τον αντίστοιχο άντρα στην
Αμερική. Και πάντα αυτό τους έλεγα, “να
μην εξαρτηθείτε ποτέ από έναν άντρα,
ποτέ”, είναι θηλιά στον λαιμό.
»Τ΄αγόρια
το ζούνε πιο δύσκολα. Γιατί; Γιατί εμείς
οι άντρες μετράμε τα γεννητικά μας
όργανα, όταν είμαστε μικροί, με το πόσες
φιλενάδες έχουμε, τον τσαμπουκά μας
δηλαδή. Κι όταν μεγαλώσουμε με το πόσο
επιτυχημένοι είμαστε στη δουλειά. Κι
αν πάει στραβά η δουλειά, είμαστε
κατεστραμμένοι, αισθανόμαστε χάλια,
μπαίνουμε σε κατάθλιψη, σαν να μην
υπάρχουμε. Αυτό είναι πιο πολύ αντρικό.
Οι γυναίκες είναι πιο μαχήτριες στην
ζωή, πιστεύω».
Ως πατέρας, είχατε-έχετε διαφορετική προσέγγιση στον γιο απ΄τις κόρες σας;
«Λιγάκι,
ναι. Τα αγόρια πια σήμερα χρειάζονται
μια στήριξη ηθικού παραπάνω γιατί
αμφισβητούν πιο πολύ τον εαυτό τους,
είναι πιο ευάλωτα. Εμείς παλιά ήμασταν
πιο γαϊδούρια, σε δύσκολες εποχές.
Μεγαλώσαμε σ΄άλλες συνθήκες με τα
κορίτσια να είναι πιο μαζεμένα, πιο
φοβισμένα, πιο περιορισμένα.
»Κατά
τ΄άλλα, ακριβώς το ίδιο. Το ίδιο και για
το πως θα φερθούν στους/στις συντρόφους
τους. Γιατί μπορεί ένα αγόρι να κάνει
μια γαϊδουριά σ’ ένα κορίτσι αλλά κι
ένα κορίτσι μπορεί να κάνει μια γαϊδουριά
σ’ένα αγόρι. Λέω στον γιο μου να τις
αγαπάει και να μην στεναχωριέται αν δεν
τις καταλαβαίνει -εγώ δεν τις κατάλαβα
ποτέ. Πιστεύω ότι έχουμε διαφορετικούς
εγκεφάλους από τις γυναίκες. Ισως είμαστε
κι άλλοι πλανήτες».
Αλλιώς
προσεγγίζετε μια γυναίκα σήμερα; Εχουν
αλλάξει οι απαιτήσεις των γυναικών;
«Εγώ όχι. Δεν μπορώ ν’αλλάξω. Σε ένα γέρικο σκυλί δεν μπορείς να μάθεις νέα κόλπα. Ούτε φοβάμαι να φλερτάρω όπως θα φλέρταρα κάποτε. Αλλά οι απαιτήσεις είναι σαφώς μεγαλύτερες.
»Παλιά
δεν ξέρω, δεν είχαμε συναλλαγές -θα ήταν
το δώρο στη γιορτή σου, στην γιορτή μου,
ένα μπουκέτο λουλούδια επειδή σ΄αγαπάω
ή αν κάνω κάποια βλακεία να κλαίω κάτω
απ΄το σπίτι… Κι έχω κλάψει για γυναίκες,
έχω κλάψει κανονικά, γιατί είχα κάνει
μεγάλη βλακεία. Κι ήμουν κάτω απ΄το
σπίτι, για να με βλέπει απ΄το παράθυρο,
κι έβρεχε, κι είχα γίνει μούσκεμα κι
έκλαιγα.
»Αλλά
σήμερα βλέπω να υπάρχουν μεγαλύτερες
απαιτήσεις, αν κρίνω απ΄τον περίγυρο
κι απ΄αυτά που βλέπω. Εγώ δεν είμαι αυτής
της νοοτροπίας, ίσως, γιατί έχω καλομάθει
με τις γυναίκες. Εμένα έχω την αίσθηση
ότι οι γυναίκες μ΄αγάπησαν, μ΄αγάπησαν
πιο πολύ απ'τους άντρες, δηλαδή με
κατάλαβαν περισσότερο. Αν δεν υπήρχαν
οι γυναίκες, και δεν εννοώ τις ερωμένες,
αλλά και τις φίλες, οι άλλοι θα με είχαν
φουντάρει. Μ΄έσωσαν οι γυναίκες. Κι έχω
πάντα μέσα μου ένα ευχαριστώ. Εχω μόνο
μετανιώσει για δυο-τρεις περιπτώσεις
που ήταν εγκληματικές περιπτώσεις».
Πώς βλέπετε τον φεμινισμό;
«Τώρα
έχουμε απ΄την μια μεριά τον φεμινισμό
σε πλήρη εξέλιξη, με τα δικαιώματα της
γυναίκας κι έτσι πρέπει. Και προφανώς
πρέπει να πάρει θέσεις εξουσίας, αλλά
πρέπει να πάρει κι άλλες θέσεις. Και
βλέπω ότι έστω και αργά αυτό γίνεται.
Αλλά αν το δούμε σε βάθος εικοσαετίας
έχει γίνει επανάσταση. Όχι όμως να λέμε,
για παράδειγμα, γιατί ο Μέσι παίρνει
πιο πολλά λεφτά από μια γυναίκα που
παίζει ποδόσφαιρο. Τι να κάνουμε; Ο Μέσι
φέρνει δισεκατομμύρια κι έτσι αμείβεται.
Το γυναικείο ποδόσφαιρο δεν το βλέπουν
ούτε οι γυναίκες. Είναι θέμα δικαιοσύνης
στον στον καπιταλισμό
»Κι
απ΄την άλλη αν κοιτάξουμε στον χώρο των
Καρντάσιαν, της μόδας, των καλλυντικών,
τα πιο πολλά χρήματα τα βγάζουν οι
γυναίκες. Για μένα το θέμα είναι το εξής:
Αν είμαστε κι οι δύο στελέχη μιας
εταιρείας, για παράδειγμα, κι έχουμε τα
ίδια χρόνια στην δουλειά κι είμαστε το
ίδιο καλοί, να παίρνουμε και τα ίδια
λεφτά.
»Εγώ είμαι περήφανος για δύο πράγματα, το ένα έγινε ασυνείδητα, το άλλο συνειδητά. Συνειδητά έγινε με τους gay, ακόμα και τους trans και ασυνείδητα με τις γυναίκες. Από το 1987 ως το 2012 σχεδόν όλοι μου οι διευθυντές ήταν γυναίκες. Γυναίκες που έγιναν γνωστές και πρόκοψαν. Δεν το΄κανα από φεμινισμό, το΄κανα γιατί ήταν ικανότερες, πιο οργανωτικές απ΄τους άντρες κι έπαιρναν και τα πιο πολλά λεφτά. Ποτέ δεν μου πέρασε ούτε καν από το μυαλό ότι μπορεί να είναι εμπόδιο το φύλο. Και μάλιστα το΄κανα σε μια εποχή που δεν υπήρχε συζήτηση γύρω απ΄το θέμα. Και το δεύτερο ήταν οι gay, ακόμα και οι trans. Με το “Κλικ”, όταν ξεκινούσε, να΄ναι το πιο φιλικό και υποστηρικτικό mainstream περιοδικό στους gay -όλοι το ξέρουν αυτό. Κι έφαγα και κράξιμο από ακροδεξιούς γι΄αυτό.
»Που καταλήγω; Ότι η μεγάλη πλειοψηφία των έλλογων, θα έλεγα, γυναικών, είναι αυτές που θέλουν να κάνουν κάτι, να το πετύχουν, το διεκδικούν. Αλλά απ΄την άλλη αυτή η τρομακτική επιρροή, η αρνητική, απ΄το Καρντεσιανό φαινόμενο, με την έννοια ότι δεν προσφέρεις τίποτα παρά αέρα κοπανιστό, με θλίβει. Και δεν καταλαβαίνω πως έγινε. Μπορείς να μου το ερμηνεύσεις;».