Ένας ουρανός με αστέρια για τον Μίμη Πλέσσα: Αντίο, μαέστρο...
Ο σπουδαίος συνθέτης, μουσικός και πιανίστας Μίμης Πλέσσας, που συνδύασε το λιακό αίσθημα με τη φινέτσα, πέθανε σε ηλικία 99 ετών, βυθίζοντας σε θλίψη τον καλλιτεχνικό κόσμο και τους αμέτρητους θαυμαστές του.
Την είδηση του θανάτου του έκανε γνωστή με μία συγκινητική ανάρτησή της, η σύζυγός του, Λουκίλα Καρρέρ Πλέσσα. «Και ξαφνικά ‘Έπεσε βαθειά σιωπή... Κι εσύ δεν θα’ σαι πλάι μου Αστέρι της Ζωής μου... θά είσαι πάντα μέσα μου και θα με προστατεύεις από εκεί ψηλά... μέχρι να ανταμώσουμε και πάλι Ψυχή μου. Πέρασαν τόσα καλοκαίρι... βρέξαν τη στράτα μας φωτιές’ σε αυτό το κοινό ταξίδι ΖΩΗΣ που έφτασε στο τέλος του μέχρι να ανταμώσουμε και να το ξανακάνουμε... Ευγνώμων για όλα... Σε ευχαριστώ για όλα...Σε λατρεύω για πάντα... Γιατί η Αγάπη δεν έχει ημερομηνία λήξης. Καλό ταξίδι, Ψυχή μου... Καλή μας Αντάμωση».
Βαθιά αφοσιωμένος στην τέχνη του, ο Μίμης Πλέσσας συνήθιζε να λέει: «Η μουσική είναι ένας τρόπος να εκφράσεις ό,τι δεν μπορεί να ειπωθεί με λόγια. Είναι η γλώσσα της καρδιάς», αφήνοντας μια σπουδαία παρακαταθήκη πίσω του.
Τα πρώτα χρόνια του Μίμη Πλέσσα και οι σπουδές στην Αμερική
Ο Μίμης Πλέσσας γεννήθηκε στις 12 Οκτωβρίου 1924 στην Αθήνα. Από μικρή ηλικία έδειξε το μουσικό του ταλέντο. Ξεκίνησε να παίζει πιάνο σε ηλικία έξι ετών, αλλά δεν πήγε σε ωδείο, ήταν αυτοδίδακτος. Σπούδασε αρχικά Χημεία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, γιατί η μητέρα του δεν ήθελε να γίνει μουσικός. «Παιδί μου, ευχή και κατάρα των γονιών σου, μη γίνεις μουζικάντης»,του είχε τη μέρα που της ανακοίνωσε ότι θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική.
Παράλληλα όμως με τις σπουδές του έπαιζε στα καμπαρέ από τις 9 το βράδυ ως τις 6 το πρωί. Στη συνέχεια, έφυγε για μεταπτυχιακές σπουδές στη Χημεία στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου το 1952, σε ηλικία 28 ετών, τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο μουσικής του Πανεπιστημίου της Μινεσότα.
Πολλά χρόνια αργότερα, το 1967 ο Μίμης Πλέσσας θα έπεφτε από τα σύννεφα, όταν άκουσε τον νομπελίστα Ζαν Μαρί Λεν να λέει ότι το Νόμπελ του οφείλεται στη μελέτη του Δημήτρη Πλέσσα για τους κερεβροζίτες και την φωσφορυλίωση στην οποία βασίστηκε.
Την επόμενη χρονιά, ο Μίμης Πλέσσας, που είχε ήδη ξεκινήσει να δουλεύει ως μουσικός, κατετάγη πέμπτος πιανίστας στις ΗΠΑ. Μάλιστα ο θρυλικός Κόλμαν Χόκινς, όταν έπαιξαν μαζί, του είχε πει πως «πρέπει να έχει πρόβλημα με το αίμα του», εννοώντας ότι ήταν τόσο καλός, που κανονικά θα έπρεπε να ήταν μαύρος.
Το 1952 άρχισε επίσης την ενασχόληση του με τη σύνθεση και από το 1956 εργάστηκε ως μαέστρος και συνθέτης. Διακρίθηκε επτά φορές διεθνώς (Βαρκελώνη το 1960, Βαρσοβία το 1962, Βέλγιο το 1963, Ιταλία (Άλτο Μόντε) 1964, ΗΠΑ το 1965, Παρίσι το 1968 και Τόκιο το 1970) και έξι φορές στη χώρα μας (Αθήνα και Θεσσαλονίκη 1959, 1963, 1964 και 1967). Έχει διευθύνει με έργα του μεγάλες ορχήστρες στον κόσμο.
Η επιστροφή στην Ελλάδα
Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ο Μίμης Πλέσσας πρώτος θα πειραματιστεί με το είδος της τζαζ, που έμαθε καλά, όσο ήταν στην Αμερική, παρόλο που εκείνη την εποχή η τζαζ δεν ήταν καθόλου δημοφιλής στη χώρα μας.
Λόγωτης δημοτικότητάς του ως πιανίστας, το 1959 του ζητήθηκε να γράψειτη μουσική στην ταινία «Να πεθερός, να μάλαμα». Στη δεκαετία του 1960, η συνεργασία του με γνωστούς σκηνοθέτες του ελληνικού κινηματογράφου, όπως ο Βασίλης Γεωργιάδης και ο Γιάννης Δαλιανίδης, τον καθιέρωσε ως έναν από τους κύριους συνθέτες της χρυσής εποχής του ελληνικού σινεμά.
Ταυτόχρονα, ο Μίμης Πλέσσας συνεργάστηκε με κορυφαίους τραγουδιστές όπως η Μαρινέλλα, ο Γιάννης Πουλόπουλος, η Τζένη Βάνου, η Βίκυ Μοσχολιού, και άλλοι, δημιουργώντας τραγούδια που άφησαν εποχή.
Ο Μίμης Πλέσσας έχει συνθέσει μουσική για περισσότερες από 100 ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες, και μερικά από τα πιο εμβληματικά έργα του περιλαμβάνουν τραγούδια όπως: «Βρέχει φωτιά στη στράτα μου», «Θα πιω απόψε το φεγγάρι», «Μην τον ρωτάς τον ουρανό», «Τόσα καλοκαίρια», «Δελφίνι δελφινάκι».
Τιμήθηκε επανειλημμένα με πλατινένιους και χρυσούς δίσκος, ενώ το έργο του «Ο Δρόμος» (σε στίχους Λ .Παπαδόπουλου) κατέχει αδιαμφισβήτητα την πρώτη θέση στην ελληνική δισκογραφία.
Πέρα από τον κινηματογράφο, ο Πλέσσας άφησε το στίγμα του και στο θέατρο, γράφοντας μουσική για πολλές θεατρικές παραστάσεις. Επίσης, η μουσική του χρησιμοποιήθηκε σε αρκετές τηλεοπτικές σειρές, ενώ έχει αναλάβει και παρουσιάσεις μουσικών εκπομπών, όπως το θρυλικό «Σε 30 δευτερόλεπτα», μια εκπομπή γνώσεων με διάφορα δώρα,που έκανε τεράστια επιτυχία στις δεκαετίες του '60 και του '70.
Ο Μίμης Πλέσσας επέλεγε να ακολουθεί πάντα τον δικό του δρόμο, μένοντας ανέταχτος όπως του άρεσε να λέει. Σε συνέντευξή του στη Lifo, είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όλα αυτά τα χρόνια παρέμεινα ένας συνθέτης, που δεν εντάχθηκε ποτέ σε κανένα κύκλωμα δισκογραφίας. Δεν έκανα συμβόλαιο με καμία εταιρεία, δεν είχα κανένα κόμμα να με υποστηρίξει, αλλά και καμία εκδοτική παρέα για να γράφει αποθεωτικές κριτικές για το έργο μου. Ευτυχώς, δεν βρέθηκαν τέτοια δεκανίκια στον δρόμο μου. Δεν με γοήτευσαν ποτέ οι «αυλές».
Βραβεία και διακρίσεις
Ο Μίμης Πλέσσας έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία κατά τη διάρκεια της μακράς καριέρας του. Έχει λάβει το Βραβείο Καλύτερης Μουσικής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όπως και διεθνείς διακρίσεις για το έργο του.
Το 2000 τιμήθηκε για τα 50 χρόνια προσφοράς του στην ελληνική μουσική και τον πολιτισμό από τον Δήμο της Αθήνας με την απονομή του «Χρυσού Μεταλλίου της πόλης» σε μια μεγάλη συμφωνική συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ενώ το 2001 του απονεμήθηκε ο Χρυσός Σταυρός του Τάγματος του Φοίνικα για την προσφορά του στον πολιτισμό από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλου.
Επιπλέον, το 2004 ονομάστηκε ο «Άνθρωπος της Χρονιάς» από τον υπουργό πολιτισμού στην τελετή των προσωπικοτήτων για την προσφορά του στον παγκόσμιο πολιτισμό. Το 2006 η Ακαδημία Προσωπικοτήτων τον τίμησε για τη συνολική προσφορά του στον πολιτισμό και το 2007 ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος με τον Μεγαλόσταυρο του Αγίου Ανδρέου σε ειδική εκδήλωση στο Πατριαρχείο.
Επίσης, ο Μίμης Πλλέσσας από το 2010 έχει αναγορευτεί επίτιμος διδάκτωρ του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών ,ενώ είναι και διδάκτωρ Χημείας του Πανεπιστημίου Κορνέλ των ΗΠΑ.
Προσωπική ζωή
Ο Μίμης Πλέσσας παντρεύτηκε τρεις φορές και απέκτησε δυο παιδιά, τον Αντώνη, ο οποίος τον μύησε και στα μυστικά της μουσικής τεχνολογίας, και την Ελεάννα. Με την τελευταία του σύζυγο την Λουκίλα Καρρέρ- Πλέσσα ήταν παντρεμένοι πάνω από τριάντα χρόνια. Η ίδια είχε περιγράψει τη γνωριμία τους.
«Πήγα με τους γονείς και την αδελφή μου στο “Michel” της οδού Φιλελλήνων, στο Σύνταγμα, το βράδυ της ονομαστικής μου γιορτής. Εκεί συναντιούνταν μουσικά κάθε βράδυ ο Μίμης Πλέσσας με τον Γιώργο Κατσαρό. Τον Μίμη δεν τον γνώριζα προσωπικά, αλλά λάτρευα τα τραγούδια του, ενώ με τον Γιώργο Κατσαρό γνωριζόμασταν. Ήξερε ότι ένα από τα πολύ αγαπημένα μου τραγούδια ήταν το “Η πρώτη μας νύχτα”, πλησίασε στο τραπέζι μας και το έπαιξε με το σαξόφωνό του. Ο Μίμης, που ήταν καθισμένος στο πιάνο, είδε τη σκηνή αυτή και φρόντισε στο πρώτο διάλειμμα να έρθει να χαιρετήσει τους γονείς μου, με τους οποίους γνωρίζονταν. Τότε γύρισε σε εμένα και μου είπε την επική ατάκα: “Κορίτσι μου, το τραγούδι με το οποίο σου ευχήθηκε ο συνάδελφος, είναι δικό μου”. Για να του απαντήσω: “Το ξέρω, κύριε Πλέσσα. Γνωρίζω όλο σας το έργο και ομολογώ ότι απόψε δεν άκουσα πολλά από τα αγαπημένα μου τραγούδια. Αν και δικά σας, δεν τα βάλατε στο πρόγραμμά σας”»,
Αν και οι γονείς της Λουκίλα αντιδρούσαν στη σχέση τους, επειδή είχαν μεγάλη διαφορά ηλικίας, τελικά η Ειρήνη Παππά, την έπεισε να τον παντρευτεί. Μάλιστα ήθελε εκείνη ήθελε να είναι η κουμπάρα. Το ζευγάρι όμως παντρεύτηκε κρυφά, αλλά η Παππά βάφτισε την κόρη τους, την Ελεάννα, μαζί με τον Στέφανο Κορκολή και την αδελφή της Λουκίλας, τη Ναλίτα.
Ο Μίμης Πλέσσας, που αγαπούσε πολύ καιτα δυο του παιδιά, είχε αποκαλύψει πως η γέννηση της Ελέαννας ήταν για εκείνον σχεδόν μια «ανάσταση» της μητέρας του, που την έχασε από εγκεφαλικό μπροστά στα μάτια του, γεγονός που τον σημάδεψε.
Το 1965, ο Μίμης Πλέσσα έγραψε σε προσωπική επιστολή προς τον Φίνο: «Ευτυχώς ο πλούτος δεν μετριέται μονάχα από το περιεχόμενο της τσέπης, αλλά και της καρδιάς κι εκεί νομίζω πως είμαι κροίσος». Κι από τον θησαυρό που έκρυβε μέσα του, έγιναν πιο πλούσιες και οι δικές μας καρδιές...
