Τι συμβολίζουν οι θρυλικές καμέλιες που χρησιμοποιούσε η Coco Chanel;
Μια ξενάγηση στο σπίτι και στις ιδέες της πιο ευφάνταστης γυναίκας στη μόδα του 20ού αιώνα, της Coco Chanel.
«Μια γυναίκα οφείλει να είναι δυο πράγματα αριστοκρατική και υπέροχη». Αυτό ισχυριζόταν η Coco Chanel καθισμένη στο μπεζ σουέντ καναπέ της, στο θρυλικό σπίτι της οδού Cambon 31, και κάπνιζε νωχελικά. Ένα σπίτι γεμάτο από «εύπεπτη» υπερβολή.
Η γυναίκα που μας δίδαξε ότι η απλότητα είναι το κλειδί της αληθινής κομψότητας και ισχυριζόταν ότι πρέπει να αφαιρούμε πάντα κάτι στο στιλ παρά να προσθέτουμε. Δεν κράτησε αυτόν τον κανόνα στη διακόσμηση του σπιτιού της, που έμοιαζε μ’ ένα φορτωμένο αυτόνομο δικό της σύμπαν. Σαν να έψαχνε μέσα στην υπερβολική διακόσμηση ένα συναισθηματικό δεκανίκι.
Η Coco -όπως ήταν το ψευδώνυμο της Gabrielle Bonheur Chanel (που κατά πάσα πιθανότητα διάλεξε το όνομα της από ένα τραγούδι-σουξέ της εποχής)- έβλεπε από μικρή τη μόδα σαν έκφραση: «Η μόδα υπάρχει στον ουρανό, στον δρόμο, έχει να κάνει με τις ιδέες, τον τρόπο που ζούμε, με αυτό που συμβαίνει γύρω μας». Ήταν υπέρμαχος της αλλαγής του πεπρωμένου και ισχυριζόταν πως, όταν η ζωή δεν είναι όπως τη θέλουμε, πρέπει να τη φτιάχνουμε με θάρρος από την αρχή.
Σε όλη της τη ζωή πάλεψε να αποτινάξει από πάνω της τη φτώχεια και τα δύσκολα παιδικά χρόνια, τον πρόωρο χαμό της μητέρας της, την εγκατάλειψη του πατέρα, το ορφανοτροφείο και τις στερήσεις. Η Coco έμαθε να είναι σκληρή και αυτό το χειραφετημένο στιλ έγινε το σήμα κατατεθέν της και το περίφημο Ανδρόγυνο στυλ των ταγέρ της.
Όπως χαρακτηριστικά έλεγε «Δεν κάνω μόδα, είμαι μόδα». Επινόησε τον εαυτό της και ό,τι δεν της ταίριαζε στο παρελθόν της, το ξεφορτώθηκε. Ένα κορίτσι, έλεγε, πρέπει να’ ναι δυο πράγματα: «Όποια θέλει και ό,τι θέλει». Έφτιαξε μια άλλη καθησυχαστική ιστορία να λέει και στους άλλους, και τελικά και στον εαυτό της.
Στο βιβλίο «Coco Chanel: The legend and the life» της Picardie, φαίνεται ότι η Coco έπεφτε συχνά σ’ αντιφάσεις στις λεπτομερείς που αφορούν τα παιδικά χρόνια και τη μετέπειτα ζωής της. Τι σημασία έχει, όταν κατάφερε το εσωτερικό βάσανό της να το κάνει δημιουργία και απαράμιλλο στιλ; «Δεν με νοιάζει τι σκέφτονται οι άλλοι για μένα. Εγώ δεν τους σκέφτομαι καθόλου» έλεγε χαρακτηριστικά.
Στο διαμέρισμά της επικρατούσε η καλειδοσκοπική της ψυχή. Οι τοίχοι είχαν σκουρόχρωμες και βαριές ταπετσαρίες. Υπέροχα βαριά ξυλόγλυπτα παραβάν με Κινέζικα μοτίβα και τις καμέλιες που λάτρευε, γιατί στην Ασία συμβολίζουν την καθαρότητα και τη μακροζωία.
Τα διακοσμητικά ήταν γλυπτά, ελάφια, καμήλες, ελέφαντες και λιοντάρια Ένα λιτό παραλληλόγραμμο τραπέζι, οι χαρακτηριστικοί κρύσταλλοι που χρησιμοποίησε και στο θρυλικό άρωμα της. Το μεταλλικό κλουβί που αργότερα θα έδινε έμπνευση στον Κάρλ Λάγκερφελντ να κλείσει μέσα τη Βανέσα Παραντί στη διαφήμιση για το άρωμα Coco που άφησε εποχή.
Ένα σπίτι που τα ετερόκλητα στοιχειά μπλέκονταν αρμονικά. Κλασικά έπιπλα, μπλεγμένα με αρχαιότητες γιαπωνέζικες, γαλλικές και ιταλικές επιρροές. Σπάνια πορσελάνινα μπιμπελό. Ένα παλίμψηστο διαφορετικών αισθητικών αναφορών, που όμως παντρεύονται μαγικά με το έτσι θέλω του στιλ της. Ένα δικό της αυτόνομο δημιούργημα πληρότητας. Ό,τι έλειπε στο παζλ της ψυχής το προσέθετε σ αυτό το σπίτι.
Μπορεί στη ζωή της να «έκρυβε» τις ενοχλητικές λεπτομέρειες του βασανισμένου βίου των πρώτων χρόνων της, όμως το σπίτι της ήθελε να είναι μια αναφορά του ποια έγινε τελικά η ίδια και να φέρει τη βαριά της υπογραφή. Οι πολυέλαιοι φώτιζαν όλες τις πτυχές της. Δύση και Ανατολή σε μια μυστική χορογραφία. Η θρυλική οβάλ πολυθρόνα που συνήθιζε να κάθεται με τα γυαλιά ακουμπισμένα δίπλα της.
Ωστόσο η Coco πέθανε στο ξενοδοχείο Ritz, όπου διέμενε τα τελευταία χρόνια της ζωής της. Σαν τελικά στο τέλος να αποτινάξει από πάνω τις το βάρος του θρύλου της. Το σπίτι έμεινε μουσείο, σταθμός–ύμνος στη μόδα.
Η λίστα με την επανάσταση που έφερε στη μόδα έγραψε ιστορία: «Η Βασίλισσα της λαιμόκοψης». Αφαίρεσε τους γιακάδες από τα σακάκια, στένεψε τις φούστες, κατήργησε τους κορσέδες, κήρυξε επανάσταση στη μονοχρωμία και έκανε το «μικρό μαύρο φόρεμα» (little black dress) απ το 1926 μέχρι σήμερα απαραίτητο στην ντουλάπα της κάθε γυναικάς. Υπέρμαχος της μονοχρωμίας.
Δίδαξε τις γυναίκες να μην φοβούνται να μαυρίζουν, να έχουν μοντέρνα κουρέματα, να φορούν μαρινιέρες μαζί με πέρλες και παντελόνια. Οι φούστες πρέπει να καλύπτουν τα γόνατα. (Δεν είναι τυχαίο που καθιερώθηκε σαν μήκος φούστας το «μήκος Σανέλ») Τα παπούτσια για να είναι κομψά πρέπει να είναι δίχρωμα. Η τσάντα κρεμασμένη στον ώμο για να αφήνει ελεύθερα τα χέρια.
Μας έμαθε να αγαπάμε τις υφές του υφάσματος ένα καλό κρεπ ένα απαλό ζέρσευ, ένα μεταξωτό λευκό πουκάμισο. Έμπλεξε τα ακριβά κοσμήματα μαζί με τα faux σ’ ένα δικό της πάντρεμα, που δίνει έμπνευση μέχρι σήμερα και φυσικά δίδαξε τις γυναίκες ότι το άρωμα είναι τόσο σημαντικό όσο και τα ρούχα: Το άρωμα, έλεγε, είναι αξεπέραστο αξεσουάρ μόδας. Ανακοινώνει την είσοδο μιας γυναίκας στον χώρο και υπενθυμίζει την παρουσία της στους άλλους όταν εκείνη λείπει.
Η Coco Chanel ειναι αξεπέραστη. «Η μόδα περνάει, το στιλ μένει» ίσως είναι η φράση της που έμεινε με χρυσά γράμματα. Και όσα και αν γραφτούν για την mademoiselle Coco, πάντα θα είναι σπουδή στο στιλ και έμπνευση για κάθε γυναίκα που θέλει να είναι κομψή. Όσο πιο πολλά μαθαίνεις για την Coco τόσο πιο εστέτ της μόδας γίνεσαι.
