Εύα Καϊλή: Έπρεπε να αποδεικνύω διαρκώς πολύ περισσότερα από ό,τι ένας άνδρας στη θέση μου

Η Εύα Καϊλή είναι μια ωραία γυναίκα και μια επιτυχημένη πολιτικός. Δύσκολος συνδυασμός. Ευρωβουλευτής, για δεύτερη θητεία, μοιράζει την ζωή της εντός και εκτός Ελλάδας, προσπαθώντας να ισορροπήσει καριέρα και προσωπική ζωή. Γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη.

«Μεγάλωσα σε μια δεμένη οικογένεια, με ήρεμες στιγμές. Οι γονείς μου, αυτοδημιούργητοι, ήρθαν και οι δύο στην Θεσσαλονίκη με τις δικές τους οικογένειες, η μητέρα μου από την Μικρά Ασία και ο πατέρας μου από την Κωνσταντινούπολη, αφήνοντας πίσω πράγματα. Τα κατάφεραν -δεν ήταν εύκολο. Εχουμε όμως την αίσθηση με την αδελφή μου ότι έστησαν για εμάς ένα ασφαλές περιβάλλον. Ο πατέρας μου, ηλεκτρολόγος–μηχανολόγος, είναι σήμερα γενικός διευθυντής Μεταφορών στην περιφέρεια Θεσσαλονίκης».

«Ημουν ένα παιδί πολύ εσωστρεφές. Με θυμάμαι στα διαλείμματα να μένω μέσα και να διαβάζω -και πολύ καλή μαθήτρια. Οι σπουδές ήταν αυτονόητες. Ακολούθησα την Αρχιτεκτονική. Αγαπούσα πολύ το σχέδιο, την λογική των μαθηματικών. Ηθελα να έχω ένα ανοιχτό πεδίο μπροστά μου.
Ως φοιτήτρια διαπίστωνα διαρκώς τα εμπόδια που έχει ένας άνθρωπος για να εργαστεί στο επάγγελμά του στην χώρα μας. Προσπάθησα να βρω το πρόβλημα για να το λύσω. Ηταν ήδη μια πρόκληση, να υπάρχει καθημερινά μια τάξη στο Πανεπιστήμιο -υποψήφια για το συμβούλιο, μετά πρόεδρος στην σχολή μου. Προσπαθούσα, αντί να παραπονιέμαι, να προσεγγίζω για να λύνω, ακόμα και τα αυτονόητα.
Ετσι προσέγγισα και τον Καλατράβα, τον κορυφαίο αρχιτέκτονα και τον κάλεσα να μιλήσει στην σχολή. Κάναμε την μεγαλύτερη εκδήλωση με δύο-τρεις χιλιάδες φοιτητές. Αρχισα να δραστηριοποιούμαι. Ημουν ήδη στο μαθητικό κίνημα -οι γονείς μου είχαν εναποθέσει πολλές ελπίδες στον Ανδρέα Παπανδρέου».

«Παρά το ότι στην Αρχιτεκτονική ήμασταν περισσότερα κορίτσια από αγόρια, συνάντησα, και είναι πολύ ζωντανό μέσα μου, την διαφορετική αντιμετώπιση επειδή ήμουν κορίτσι: Ηταν όλοι πιο επιφυλακτικοί, είχαμε λιγότερες προοπτικές. Ούτε οι γυναίκες, είκοσι πέντε χρόνια πριν, είχαν τις ίδιες προσδοκίες από μια γυναίκα.
Τι ρόλο έπαιξε η εμφάνισή μου; Στην Ελλάδα, μέχρι που πήγα στην Ευρώπη -ούτε ξέρω αν έχει ξεπεραστεί ακόμα, έπρεπε να αποδεικνύω διαρκώς πολύ περισσότερα από ό,τι ένας άντρας στην θέση μου. Ολα ήταν διαφορετικά -άλλα πλεονεκτήματα έχει μια καλή εμφάνιση κι άλλα μειονεκτήματα. Για τις μεν μπορεί να είναι πιο εύκολο να ξεκινήσουν και πιο δύσκολο να προχωρήσουν, για τις δε το αντίθετο. Κοινός παρανομαστής το γυναίκα.
Σήμερα, που έχει αλλάξει η εποχή και τα στερεότυπα έχουν σπάσει, βλέπω τα κορίτσια που προσπαθούν, να δυσκολεύονται ακόμα -αυτή η καχυποψία. Προσωπικά με βοήθησε η ποσόστοση στα ψηφοδέλτια, αλλά μετά έπρεπε να δουλέψω και να αποδείξω ότι έχω κάτι να πω –διαφορετικό, όχι καλύτερο».

Κατάλαβα ότι είναι δύσκολο να χτίσω σχέσεις με ανθρώπους που αισθάνονται ανταγωνιστικά απέναντί μου

«Η δημοσιογραφία δεν ήταν παρένθεση για μένα. Αισθανόμουν κοντά στην δημοσιογραφική οικογένεια από μικρή, σαν συγκοινωνούντα δοχεία με την πολιτική. Απέκτησα μια σφαιρική εικόνα, να βλέπω τον εαυτό μου κι απ΄ την άλλη πλευρά. Γιατί η επικοινωνία μπορεί να είναι πιο σημαντική κι από όσα κάνουμε».

«Δύο φορές βουλευτής που έχασε την έδρα; Η στεναχώρια που περνάς είναι μεγάλη. Την πρώτη, δεν περίμενα καν να εκλεγώ. Ημουν όμως σε μια παράταξη που μιλούσε για πρόσβαση νέων στην πολιτική κι όμως ως η νεότερη εκλεγμένη βουλευτής έμεινα έξω από τον Γιώργο Παπανδρέου. Απογοητεύτηκα αλλά και δυνάμωσα, πείσμωσα. Ούτε άκουσα τόσους και τόσους που μου έλεγαν “γύρνα σπίτι, κάνε οικογένεια, μην μπλέξεις με την πολιτική”. Πήγα στο Mega, σημαντική εμπειρία στην ζωή μου.
Η δεύτερη φορά που έχασα την έδρα, μου έδωσε, τελικά, την ευκαιρία να είμαι στην Ευρωβουλή. Είχα εκλεγεί πρώτη στην Θεσσαλονίκη, μου ήταν πολύ βαρύ που έμεινα εκτός. Αρνήθηκα να αναλάβω, σε αντάλλαγμα, οποιαδήποτε άλλη θέση, πήγα στον ιδιωτικό τομέα. Κι όταν είχα την δυνατότητα να εκλεγώ στην Ευρωβουλή –όχι με λίστα, προχώρησα. Φάνηκε ότι ο κόσμος ήθελε άλλες επιλογές -τα κατάφερα».

«Θυμάμαι γύρω στο 2010, την εποχή του μνημονίου, τον τρόπο που με αντιμετώπιζαν, κι αυτό λειτούργησε σαν μεγεθυντικός φακός για το πως σε βλέπει ο κόσμος αλλά και οι άνθρωποι που είναι πλάι σου. Ωρίμασε τότε η αντίληψη πως θα πρέπει να μετράω τους ανθρώπους που είναι κοντά μου. Τότε άρχισα να αισθάνομαι πιο άνετα, με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Κατάλαβα ότι είναι δύσκολο να χτίσω σχέσεις με ανθρώπους που αισθάνονται ανταγωνιστικά απέναντί μου -γυναίκα στην πολιτική και με δημοσιότητα. Δύσκολο να συνδυαστεί με αυτό που κι εγώ θα επέλεγα. Ενοιωσα ότι χάνω την ισορροπία καριέρας και προσωπικής ζωής. Την επανάκτησα όταν έφυγα από την Ελλάδα, το ΄14.
Στο ευρωπαϊκό περιβάλλον τα σκληρά στερεότυπα, οι αντιλήψεις, οι προκαταλήψεις απέναντί μου χάθηκαν. Είχαν προηγηθεί άλλες γυναίκες κι εγώ μπορούσα πια να διαχειριστώ διαφορετικά τις σχέσεις μου. Ωρίμασα. Εκανα όμως κι εγώ πολλά λάθη, έχω ευθύνη».

«Οντως, πρόσφατα, σε μια πολύ δύσκολη στιγμή για τους Αρμένιους ένοιωσα πολύ ωραία με το συγκρότημα των System of a Down (σ.σ. ανέβασαν στο Instagram την καθοριστική της παρέμβαση): Ηταν μια γλυκόπικρη αίσθηση γιατί από την μια χαίρεσαι που σου δίνεται ένα βήμα να φανεί η προσπάθεια που έχεις κάνει και από την άλλη ήταν τόσο δύσκολο να ξυπνήσει η Ευρώπη και να κινηθεί. Ηταν σημαντικό ότι πέρασε ένα τέτοιο μήνυμα και εκτός Ευρώπης. Φάνηκε κι η δύναμη δημοσιογράφων, καλλιτεχνών… Τους System of a Down φυσικά και τους ήξερα, όχι προσωπικά. Είναι διεθνούς φήμης συγκρότημα κι έχω αγαπημένα τραγούδια.
Σίγουρα το να σε στηρίζουν άνθρωποι και μάλιστα καλλλιτέχνες εκτός Ευρώπης, δείχνει ότι μπορείς να έχεις έναν μεγαλύτερο βαθμό επιρροής. Με βοηθάει να ακούγομαι και να μου απαντούν πιο προσεκτικά οι Επίτροποι. Γιατί όλα μαθαίνονται και όλα έχουν σημασία. Και τελικά μετράει».

Εχω περάσει δύσκολα στον πολιτικό μου χώρο

«Χρησιμοποιώ πολύ τα social media. Αν κάποιος ευρωβουλευτής δεν ξέρει αγγλικά και δεν ξέρει να χρησιμοποιήσει τα social media προφανώς και είναι πολύ πιο δύσκολο να αναδειχθεί.
Ο έρωτας; Σε όλη μας την ζωή ο έρωτας είναι εκεί –η οικογένεια, ο άνθρωπος μας. Με κρατάει δημιουργική, σε ισορροπία. Τώρα πια δεν με επηρεάζει όταν δημοσιοποιούνται προσωπικά μου θέματα. Δεν το επιδιώκω αλλά έχω μάθει να το αποφεύγω -μπορεί να αλλάξει και την ίδια την σχέση.
Ναι, η οικογένεια και τα παιδιά, πάντα ήταν κάτι που με απασχολούσε και με ενδιέφερε. Είμαι από μια αγαπημένη οικογένεια. Τώρα που έχω κι έναν ανιψιό, 16 μηνών, νοιώθω αυτή την απίστευτη χαρά που σου δίνει ένα μωρό και πόσο αλλάζει το νόημα όσων κάνεις. Ξέρω ότι έχω αργήσει. Περνάει γρήγορα ο καιρός. Μικρότερη, θα έλεγα ότι πολύ νωρίτερα θα ήθελα να κάνω οικογένεια. Αισθάνομαι όμως ότι δεν υπήρχε λόγος, με την έννοια μιας πίεσης από την οικογένειά μου. Και στο εξωτερικό μου ήταν πολύ δύσκολο να έχω μια σταθερή βάση για να πω ότι μπαίνω σε μια σχέση που θα με οδηγήσει σε οικογένεια. Μου πήρε χρόνο.
Αλλά υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι που τα έχουν καταφέρει όλα ταυτόχρονα, τόσες πολλές γυναίκες, που θα ήταν άδικο να το επικαλεστώ. Η πρόεδρος της Κομισιόν έχει εφτά παιδιά…. Είναι και πως τα φέρνει η ζωή, αν θα την διαχειριστείς σωστά. Δεν είχα αντιληφθεί πόσο θα λείπω, ότι είναι σαν μετανάστευση ή ότι ενδέχεται να μην σου αφήσει περιθώρια για προσωπική ζωή. Χρειάζεται βέβαια να είσαι και με έναν άνθρωπο που να μπορεί να αντέξει αυτή την ζωή. Δεν ξέρω τι πρέπει να γίνει πρώτο, καριέρα ή οικογένεια. Σ΄εμένα έτσι έτυχε…».

«Με το lockdown έμεινα στην Αθήνα και αισθάνθηκα ότι κερδίζω σε ποιότητα, ζώντας σε ένα μέρος. Την ίδια στιγμή είναι μια απίστευτη εμπειρία να μπορείς να ταξιδεύεις και να εξελίσσεσαι μέσα από την δουλειά σου. Μου είναι δύσκολο να πω ότι θα ζήσω μόνον στην Ελλάδα. Εχω τόσο πολλούς φίλους εκτός, άλλη μια οικογένεια. Οπου και να βρεθώ κάποιος γνωστός θα είναι κοντά. Αλλά η Ελλάδα μου λείπει μόλις φύγω και πάντα επιστρέφω…».

Οχι δεν επένδυσα στην εμφάνιση και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν αρκεί

«Αρχηγός του ΚΙΝΑΛ; Δεν είμαι τόσο κοντά στις κομματικές διαδικασίες. Το αίτημα για ανανέωση υπήρχε σχεδόν από τότε που εγώ κατέβηκα στην πολιτική. Δεν ξέρω αν είναι όντως η κατάλληλη στιγμή εγώ να εκδηλώσω κάτι τέτοιο. Σίγουρα όμως θα ήθελα να είμαι μέρος αυτής της προσπάθειας, αλλά δεν είμαι σίγουρη ότι θα έπρεπε να εμπλακώ τώρα σε μια εσωκομματική στρατηγική. Ισως έχουν κουράσει τον κόσμο αυτά. Πρέπει να αλλάξουν τα κόμματα, τα μοντέλα είναι φθαρμένα. Από την άλλη έχω πια ανοίξει τα μάτια μου και αν έρθει μια στιγμή κατάλληλη, μπορεί να δω τα πράγματα αλλιώς. Το σκέφτομαι σαν σενάριο, δεν το αποκλείω.
Εχω περάσει δύσκολα στον πολιτικό μου χώρο: Οσο με έχει απογοητεύσει άλλο τόσο με έχει βοηθήσει. Αλλά κανείς δεν μου υποσχέθηκε ούτε μου χρωστούσε κάτι. Μέσα σ΄ αυτόν τον σκληρό χώρο της πολιτικής είχα τις ευκαιρίες μου. Είναι μια παράταξη που με έχει αναδείξει και στηρίξει».

Επαιρνα γράμματα από μικρά κορίτσια που ήθελαν να μπουν στην δημοσιογραφία και την πολιτική. Οταν κατάλαβα ότι μπορεί να παρακολουθούν τι κάνω, ένοιωσα μεγαλύτερη ευθύνη να είμαι πιο προσεκτική στις επιλογές μου -να δείξω ότι χρειάζεται πολλή δουλειά, πολύ διάβασμα. Κι αυτό σε ισορροπία και με μια κοινωνική και με μια κανονική προσωπική ζωή. Ακόμα προσπαθώ να τελειώσω το διδακτορικό μου. Τα κορίτσια πρέπει να αισθάνονται ότι μπορούν να τα πετύχουν όλα, με δουλειά, βήμα-βήμα.
Πολύ μικρή δεν ένοιωθα καθόλου καλά, μάλλον άβολα θα έλεγα, με την εξωτερική μου εμφάνιση. Καταλάβαινα ότι με προσέγγιζαν αλλιώς λόγω εμφάνισης. Κι αυτό με έκανε τελικά πιο συνεσταλμένη, κι ας μην μου φαινόταν.
Οχι δεν επένδυσα στην εμφάνιση και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν αρκεί, και σίγουρα δεν αρκεί στην πολιτική. Κι ας σταματήσει πια το στερεότυπο ότι επαναπαύεσαι σε μια εμφάνιση κι ότι πέτυχες γιατί σε συμπαθούν. Δεν υπάρχει τίποτα δωρεάν ούτε θα σου έρθει καμία αναγνώριση, πλην περιστασιακού».

«Αν έχω νοιώσει ζήλεια ή φθόνο; Ναι, παρ΄ ότι είμαι πολύ διακριτική και προσπαθώ να καταλάβω. Δεν το παίρνω προσωπικά, καταλαβαίνω ότι υπάρχουν και τέτοιοι χαρακτήρες –γυναίκες και άντρες. Πάντα όμως σκέφτομαι ότι υπάρχουν άνθρωποι που με βοήθησαν πολύ, χωρίς να περιμένουν τίποτα από μένα. Κι αυτό θέλω να μην το ξεχνάω. Ολα τα καλά που έχω δεχτεί είναι πολύ πιο σημαντικά μέσα μου από εκείνους που μπορεί να προσπάθησαν να με εμποδίσουν. Αλλά υπήρξαν, σίγουρα.
Και τι δεν έχω ακούσει, απερίγραπτα πράγματα, αλλά δεν τα παίρνω προσωπικά. Δεν ήταν άνθρωποι που εκτιμούσα. Αν τους εκτιμούσα θα προσπαθούσα να το αλλάξω. Αυτοί που δεν θέλουν να αλλάξουν γνώμη για μένα, δεν θα αλλάξουν. Για να το αντιμετωπίσεις δεν ξέρω αν θέλει σοφία. Εμπειρία θέλει και γερό στομάχι -από μένα και από την οικογένειά μου, που στεναχωριόταν πολύ. Εχω ακούσει πολλά, κάποια τα απαντώ με την δουλειά μου, κάποια τα απάντησα παλιότερα και κάποια δεν μπορείς να τα απαντήσεις, είναι πολύ τοξικό. Και από γυναίκες και είναι πιο απογοητευτικό. Υπάρχουν ερωτήσεις που δεν θα τις έκανε κανείς σε έναν άντρα. Αλλά τελικά όλο αυτό με σκληραγώγησε, ίσως με έκανε και καλύτερη».